İçeriğe atla

İçme suyu

Suyun tuzluluk oranı

İçme suyu, içilmesi ya da yemeklerde kullanılması güvenli olan ve sağlık sorunlarına yol açmayan sulardır. Küresel olarak insanların %89'u (6.5 milyar kişi) iyileştirilmiş içme suyu kaynağına erişebilmektedir.[1][2] Yaklaşık %71'i (5.2 milyar kişi) musluk suyu gibi gerektiğinde kullanılabilir kaynaklara erişebilirken, 1.3 milyar kişi su kuyularına ya da herkese açık musluklara erişebilmektedir. En az 2 milyar insan ise hala güvenli olmayan kirlenmiş içme suyu kaynaklarını kullanmaktadır. Bu da, kolera ya da tifo gibi enfeksiyöz ishallere sebep olmakla beraber yılda 502.000 kişinin ölümüne sebep olmaktadır.[2]

İçme suyu şebekesi

İçme suyu şebekesi, yerleşim birimlerinin içme suyu ihtiyacının karşılanması amacı ile bir ana isale hattı üzerinden son kullanıcıya kadar ulaştırılan suyun dağıtıldığı sistemdir.

Türkiye'de içme suyu şebekelerinin projelendirilmesi ve yapımı DSİ, İller Bankası ve belediye gibi bazı kamu kurum ve kuruluşlarına ait olup, nüfusu 100.000'i aşan şehirlere içme, kullanma ve endüstri suyu sağlanması görevi DSİ'ye aittir.

Galeri

Kaynakça

  1. ^ "Drinking-water". Dünya Sağlık Örgütü. 20 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mart 2017. 
  2. ^ a b "Drinking-water". Dünya Sağlık Örgütü. 2017. 8 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Eylül 2018. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">İSKİ</span> İstanbul Büyükşehir Belediyesine bağlı bir kurum

İstanbul Su ve Kanalizasyon İdaresi (İSKİ), 1981 yılında, 2560 sayılı İSKİ Kanunu ile İstanbul Büyükşehir Belediyesi'ne bağlı olarak kurulmuş, bağımsız bütçeli bir kamu kurumudur. Kuruluşun amacı, İstanbul'a içme suyu temin etmek, atık suları toplamak, arıtmak ve uzaklaştırmak, su havzalarını korumak ve dereleri ıslah etmektir.

Nilüfer Barajı, Bursa Nilüfer Çayı üzerinde 1995 yılında temeli atılmıştır. Faaliyete ise 2007 yılının Ağustos ayında geçmiştir. Yıllık 60 milyon metreküp su kapasitelidir.

Gördes Barajı, Türkiye'nin Manisa ilinde, Gördes Çayı üzerinde, bölgedeki arazileri sulama ve İzmir'e içme suyu temini amacıyla 1998-2009 yılları arasında inşa edilmiş bir barajdır. ₺250 milyona mal olan ve 2011'de hizmete alınan barajın bir yıl sonra arazisinde delik olduğu ve su sızdırdığı anlaşıldı. 2013'te yapılan beton enjeksiyon işlemi sonuç vermeyince 2015'te barajdaki su boşaltıldı ve ₺20,8 milyon maliyetle barajın zemini kaplandı. 2016 sonunda barajda yeniden su tutulmaya başlandı.

<span class="mw-page-title-main">Su temizleme</span>

Su arıtma istenmeyen kimyasalları, biyolojik kirleticileri, askıda katı maddeleri(AKM) ve gazları sudan uzaklaştırma işlemidir. Amaç, belirli amaçlara uygun su üretmektir.

<span class="mw-page-title-main">Su arıtma</span>

Su arıtması, belirli bir son kullanım için daha kabul edilebilir hale getirmek için su kalitesini artıran herhangi bir işlemdir. Son kullanım içme suyu, endüstriyel su temini, sulama, nehir akışı bakımı, su rekreasyonu veya güvenli bir şekilde çevreye iade edilmesi dahil olmak üzere diğer birçok kullanım olabilir. Su arıtımı kirletici maddeleri ve istenmeyen bileşenleri uzaklaştırır veya konsantrasyonlarını azaltarak suyun istenen son kullanım için uygun olmasını sağlar. Suyun evsel veya endüstriyel amaçlarla kullanıldıktan sonra ıslah edilmesi olan atık su arıtma veya atık su arıtımı da vardır.

Büyük Melen Projesi, Melen Çayı'ndan İstanbul iline boru hatlarıyla su getirme çalışmasıdır. Proje Türkiye'nin en büyük su temini çalışmasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Çark Suyu</span> Sapanca gölünden akan akarsu

Çark Suyu, Sapanca Gölü'nün fazla sularını tahliye eden akarsu. 45 km uzunluğundadır. Ferizli ilçesi Seyifler köyü yakınlarında Sakarya Nehrine dökülür. Akarsuyun Sakarya Nehri ile birleştiği yerde Seyifler Kalesi yer alır. Orijinal adı Melas Deresi olan akarsuyun üzerine yapılan çarklar sebebiyle zaman içinde adı Çark Suyu olarak anılmıştır. Akarsuyun adı şehrin en işlek caddesine ve yanındaki mesire alanına verilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Sodyum nitrit</span> Kimyasal bileşim

Sodyum nitrit, kimyasal formülü NaNO2 olan bir inorganik bileşiktir. Suda çok çözünür ve higroskopik olan, beyaz ila biraz sarımsı kristalin tozdur. Farmasötik maddeler, boyalar ve zirai ilaçlar gibi çeşitli organik bileşiklerin yararlı bir öncüsüdür, ancak en çok botulizmi önlemek için gıda katkı maddesi olarak kullanılmasından bilinir.

<span class="mw-page-title-main">Flint su krizi</span>

Flint su krizi, Amerika Birleşik Devletleri'nin Michigan eyaletine bağlı Flint kentinin içme suyunun kirlenmesi olayıdır. Kriz, 2014'te şehrin içme suyu kaynağının Flint Nehri olarak değiştirilmesi ile başladı. Yetersiz su arıtımı nedeniyle 100.000'den fazla kentli içme suyunda bulunan yüksek seviyedeki kurşuna potansiyel olarak maruz kaldı. Bilimsel çalışmalar ile su kaynağında kurşun kirliliği olduğu kanıtlandıktan sonra, Ocak 2016'da kentte federal olağanüstü hâl ilan edildi ve Flint sakinleri içme, pişirme, temizlik ve yıkanma için yalnızca şişelenmiş veya filtrelenmiş su kullanmaları konusunda bilgilendirildi. 2017 itibarıyla su kalitesi kabul edilebilir seviyeye geldi; ancak tüm kurşun borular en erken 2020'de değiştirilene kadar kentlilere şişelenmiş veya filtrelenmiş su kullanmaya devam etmeleri söylendi.

<span class="mw-page-title-main">Dünya Tuvalet Günü</span>

Dünya Tuvalet Günü (WTD), 19 Kasım'da küresel sağlık krizi ile mücadele etmek için harekete geçmek için resmi Birleşmiş Milletler uluslararası gözlem günüdür. Dünya çapında 4,5 milyar insan "güvenli şekilde yönetilen temizlik" olmaksızın yaşamaktadır. Dünya Tuvalet Günü, Dünya Tuvalet Örgütü tarafından 2001 yılında kuruldu. On iki yıl sonra Birleşmiş Milletler Genel Kurulu, Dünya Tuvalet Günü'nü 2013 yılında BM resmi bir günü ilan etti. Gözlem fakir ülkelerde halka açık alan, paylaşılan alan, evler, şehir ve köylerde insanların kullanımı için tuvalet, umumi tuvalet, sanisette, alafranga tuvalet, alaturka tuvalet, rezervuar, pisuvar, kompost tuvalet yaratılması için uğraşır.

Bozköy Barajı, Türkiye'nin İzmir ilinin Karaburun ilçesinde yer alan bir barajdır. Sulama, içme ve kullanma suyu sağlama amacıyla 2015-2016 yılları arasında yapıldı. Barajın maliyeti yaklaşık 15,7 milyon liradır. Temelden yüksekliği 37,5 m olan barajda 3,6 milyon m³ su depolanmaktadır. Baraj ile ilçeye yılda 1,09 milyon m³ su sağlanmaktadır.

Rahmanlar Barajı, Türkiye'nin İzmir ilinin Ödemiş ilçesinde yer alan bir barajdır. İlçeye sulama, içme ve kullanma suyu sağlamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Otomatik musluk</span>

Otomatik musluk veya musluk yakın çevredeki kullanıcının ellerinin varlığına tepki olarak suyun akmasına izin verip vanasını açan mekanizma ve yakınlık sensörüyle donatılmış bir musluktur. Musluk birkaç saniye sonra veya kullanıcının ellerinin varlığını artık algılamadığında valfini tekrar kapatır.

<span class="mw-page-title-main">Balık yetiştiriciliği</span>

Balık yetiştiriciliği, binlerce yıldan beri bilinen, bir tarım koludur. Dünyada en çok sazan ve alabalık yetiştiriciliği yapılmaktadır. Türkiye'de son 10 yılda Balık yetiştiriciliği 2 kat artmıştır.

<span class="mw-page-title-main">2009 Bolivya dang humması salgını</span>

2009 Bolivya dang humması salgını, 2009 yılının başlarında Bolivya'yı vuran ve Şubat ayına kadar ulusal bir acil duruma yükselen bir dang humması salgını yedi. BBC, olayı ülke tarihindeki en kötü dang humması salgını olarak nitelendirdi. En az 18 kişi öldü ve 31.000 kişiye sivrisinek yoluyla bulaşan arbovirüs bulaştı.

2018 Madagaskar kızamık salgını, 2018 sonbaharında Madagaskar'da ortaya çıkan kızamık salgınıdır. İlk vakalar Eylül ayının başlarında Madagaskar'ın başkenti Antananarivo'da görüldü. Hükûmet sağlık yetkilileri, bölgedeki yoksulluk ve düşük aşılama oranları nedeniyle son derece bulaşıcı hastalığı kontrol altına alamadı ve Madagaskar tarihindeki en büyük kızamık salgınını yaşadı. 115.000'den fazla insan enfekte oldu ve 1200'den fazla kişi bu salgında ölmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Nasone</span>

Nasone, fontanella olarak da adlandırılan ve Roma, İtalya'da bulunan bir çeşme türüdür. Kelimenin tam anlamıyla "büyük burun" anlamına gelen bu çeşmeler, adlarını ilk kez piyasaya çıktığı 1870'lerde karakteristik tasarımlarından almıştır. Roma'da vatandaşlara ve turistlere ücretsiz içme suyu sağlayan yaklaşık 2.500-2.800 nasoni vardır.

İçme suyu kalite standardı, içme suyu için belirlenen kalite parametreleridir. Dünyadaki her insanın hayatta kalmak için içme suyuna ihtiyacı olduğu ve suyun birçok zararlı bileşen içerebileceği gerçeğine rağmen içme suyu için küresel olarak tanınan ve kabul edilen uluslararası bir standartlar bütünü yoktur. Standartların mevcut olduğu ve uygulandığı yerlerde bile, münferit bileşenlerin izin verilen konsantrasyonu bir standarttan diğerine on katına kadar çıkabilir.

<span class="mw-page-title-main">Sürdürülebilir Kalkınma Amacı 6</span> 2030a kadar herkese temiz su sağlama hedefi

Birleşmiş Milletler Genel Kurulu tarafından 2015 yılında belirlenen 17 Sürdürülebilir Kalkınma Hedefinden biri olan Sürdürülebilir Kalkınma Hedefi 6 "herkes için temiz su ve sanitasyon " ile ilgilidir. Birleşmiş Milletler'e göre amaç: "Herkes için su ve sanitasyonun kullanılabilirliğini ve sürdürülebilir yönetimini sağlamak." olarak belirlenmiştir. Hedefin 2030 yılına kadar ulaşılması gereken sekiz hedefi bulunmaktadır. Hedeflere doğru ilerleme on bir gösterge kullanılarak ölçülecektir.

Su yoluyla bulaşan hastalıklar su yoluyla bulaşan patojenik mikroorganizmaların neden olduğu ölüm, sakatlık, hastalık veya bozukluklar gibi insan sağlığı üzerindeki olumsuz durumlardır. Bu hastalıklar banyo yapma esnasında, temizlik esnasında, içme suyu yoluyla veya kirli suya maruz kalan yiyeceklerin tüketilmesiyle yayılabilir. Bunlar, dünyanın dört bir yanındaki gelişmekte olan ülkelerin kırsal alanlarındaki kritik sorunlardandır. Su yoluyla bulaşan hastalıkların en sık bildirilen semptomları ishal ve kusma olsa da cilt, kulak, solunum veya göz problemleri de bu semptomlara dahil edilebilir. Temiz su temini, sanitasyon ve hijyen (WASH) eksikliği, bir toplumda su yoluyla bulaşan hastalıkların yayılmasının ana nedenleridir. Bu nedenle, temiz içme suyuna ve sanitasyona erişim su yoluyla bulaşan hastalıkları önlemenin ana yöntemidir.