İçeriğe atla

İçkerin Savaşı

İçkerin Savaşı
Kafkas Savaşı
Tarih30 Mayıs - 2 Haziran 1842
Bölge
Çeçenya, Kuzey Kafkasya
SonuçKafkasya İmamlığı zaferi
Taraflar
Kafkasya İmamlığıRus İmparatorluğuRus İmparatorluğu
Komutanlar ve liderler
Şuayp Molla
Ullubiy-Mulla Aukhovsky
Dargo’lu Cavathan
Suaib-Mulla
Talkhig Şalinski		Rus İmparatorluğu Pavel Grabbe
Rus İmparatorluğu И. M. Labintsev
Güçler
1500 10000
Kayıplar
300 1700

İçkerin Savaşı Mayıs-Haziran 1842’de İçkerin ormanında, Kozhalg-Duk tepesinde Çeçenistan'daki Shuani köyü, General Grabbe komutasındaki Rus birlikleri arasında İçkerin Savaşı, İçkerya generallerinin komutasındaki Çeçen birlikleri Shuaib Centoroevsky ve Ullubiy-Mulla Aukhovsky. Rus birliklerinin harekâtının amacı aul Dargo’yu yok etmekti. Ancak, müfreze kaleye ulaşamadı, ağır kayıplar nedeniyle Grabbe geri çekilmek zorunda kaldı.

Mürid. Frans Rubo, (1890).

İmam Şamil liderliğindeki Kafkas dağlılarının ana kuvvetlerinin Kazi-Kumuhta olduğu bir zamanda, genelkurmay başkanı P. H. Grabbe imamatın başkenti olan Dargo köyüne bir sefere çıktı.[1] Grabbe’nin birliği 12 piyade taburu, bir mühendis bölüğü, üç yüz Kazak’tan (yaklaşık 10 bin kişi) ve 24 top (başka bir kaynağa göre 16 top) içeriyordu. On bin kişilik Rus birliğine, İçkeriya naibi Şuayb-Mulla Centoroyevski’nin genel komutası altında, Auh naibi Ullubiy-Mulla’nın liderliğindeki İçkeri ve Auh Çeçen birlikleri karşı koydu. Kafkas Savaşı'nın bir katılımcısı ve tarihçisi olan A. L. Zisserman'ın tanıklığına göre, bu birliklerin sayısı «en cömert hesaplamalara göre bile bin beş yüz kişiydi».[2][3] Mücadele, 30 Mayıs’tan 2 Haziran 1842’ye kadar, seferin rotası boyunca dağ geçitlerinde devam etti. Savaş sırasında Çeçenler, dağınık düzen taktiğini ve esas olarak ganimet toplardan oluşan «gezici» topçularını kullandılar. Dağlılar, Rusların beş sahra topunu ele geçirdi, ancak kısa bir süre sonra Yarbay Tryaskin bir karşı saldırı gerçekleştirdi ve toplar geri alındı, ancak Tryaskin öldü. 66 subay ve 1700’den fazla askeri kaybeden (öldürülen, yaralanan ve kaybolan) ve tüm topçu servisini kaybeden Grabbe geri çekilmek zorunda kaldı. Kafkas hattı şefi G. I. Filipson’a göre, Grabbe’nin kayıpları — 4.000’den fazla ölü ve yaralıydı.[4][5] Çeçenler tarafından bir top ele geçirildi[6] (başka bir kaynağa göre — 2).[7]

Sonuç

Savaşa katılanlar Şamil tarafından bayraklar ve madalyalarla ödüllendirildi. Örneğin, Şuayb-mulla Centoroyevski ve Ullubiy-mulla Auhovskiy, üzerinde «Allah’tan başka güç ve kuvvet yoktur» yazılı yıldız şeklindeki nişanlar ve altın işlemeli üç bayrak ile ödüllendirildi. Baysangur Benoyevski cesaret madalyası aldı. Dağlılar, İçkerin savaşında kullanılan taktiği savaşın sonuna kadar uyguladılar. Pavel Grabbe, önceki hizmetlerine rağmen komutadan alındı ve (gerçekten de 1865’te, II. Aleksandr zamanında, kont unvanını aldı) Kafkasya’yı terk etti.[7]

Hafıza

  • Kafkas Savaşı'nın sona ermesinden sonra, Dargo köyünde Kurinsky ve Kabardey alaylarının düşmüş askerleri için bir anıt dikildi. 1917 Ekim Devrimi sırasında anıt yıkıldı.[8]
  • 5 Temmuz 1994’te Kozhalgin-duk sırtında (Çeç . Kozhalgin-duk) sırtı, Shuani köyü yakınlarındaki İçkerin savaşının onuruna bir anıt dikildi. Çeçenya’daki düşmanlıklar döneminde, anıt askerler tarafından tahrip edildi.[9]

Kaynakça

  1. ^ Казбек Г. Н. «Куринцы в Чечне и Дагестане, 1834—1861 г. : очерк истории 79-го пехотного Куринского его иимператорского высочества великого князя Павла Александровича полка. — Тифлис, 1885»
  2. ^ Zisserman A. L. Kafkasya’da Yirmi Beş Yıl. 1842—1867, 1879.
  3. ^ Zisserman A. L. 80. Piyade Kabardey Generali Mareşal Prens Baryatinsky’nin alayının tarihçesi. (1726—1880). Т. 2. Petersburg, 1881. s. 225.
  4. ^ «Воспоминания Григория Ивановича Филипсона // Русский архив, Вып. 2. 1884»
  5. ^ Ливенцов М. Воспоминания о службе на Кавказе в начале сороковых годов] / Текст воспроизведен по изданию: Воспоминания о службе на Кавказе в начале сороковых годов. (Извлечения из дневника) // Русское обозрение, № 11. 1894. — Русское обозрение, 1894.
  6. ^ Baddeley J. F. Завоевание Кавказа русскими. 1720—1860
  7. ^ a b Хожаев Д. Ичкеринское сражение 1842 года и разгром армии Воронцова в Дарго
  8. ^ Проект «Российские историко-культурные памятники XIX — начала ХХ вв. на Северном Кавказе»[]
  9. ^ "Ичкеринское сражение". 9 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2021. 

Ek kaynaklar

  • Акты, собранные Кавказской археографической комиссией / Под ред. А. П. Берже. — Тф.: Тип. Глав. управ. наместника кавказского, 1884. — Т. 9. — 1013 с.
  • Baddeley J. F. Завоевание Кавказа русскими. 1720—1860 = The Russian conquest of the Caucasus (англ.) / Пер. с англ. Л. А. Калашниковой. — М. [L.]: Центрполиграф (Longmans, [1908]), 2011. — 351 [518] с. — ISBN 978-5-227-02749-8.
  • Гизетти А. Л. Сборник сведений о потерях Кавказских войск во время войн Кавказско-горской, персидских, турецких и в Закаспийском крае. 1801—1885 гг / Под ред. В. А. Потто. — Тф.: Тип. Я. И. Либермана, 1901. — 222 с.
  • Лацинский А. С. Хронология русской военной истории: хронологический указатель войн, сражений и дел, в которых участвовали русския войска от Петра I до новейшаго времени. — СПб.: Тип. Департ. уделов, 1891. — 289 с.
  • Зиссерман А. Л. История 80-го пехотного Кабардинского генерал-фельдмаршала князя Барятинского полка Архивная копия от 10 октября 2021 на Wayback Machine. (1726—1880). Т. 1—3. СПб., 1881.
  • Хожаев Д. Ичкеринское сражение и разгром армии Воронцова в Дарго на «Чеченинфо.ру» Архивная копия от 5 марта 2016 на Wayback Machine // Чеченцы в Русско-Кавказской войне. Изд. «Седа» 1998. — ISBN 5-85973-012-8
  • Брюховецкий Г. А. 100 лет боевой и мирной жизни 79-го Пехотного Куринского полка 1802—1902 гг. краткие очерки из истории полка для нижних чинов. — СПб., 1902.
  • Леер Г. А. Обзор войн России от Петра Великого до наших дней. — СПб., 1885—1896.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Kumuklar</span> Türk etnik grubu

Kumuklar, veya Kumuk Türkleri, Dağıstan, Çeçenya ve Kuzey Osetya'nın yerlisi bir Türk halkıdır Kuzey Kafkasya'daki Türkler arasında en kalabalık olanlardır. 1930'lara kadar Kuzey Kafkasya halkları arasında Kumukça lingua franca olarak kullanılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Şeyh Mansur</span> General ve politikacı

Şeyh Mansur veya doğum ismiyle Uşurma, Çeçenistan, Çerkesya ve Dağıstan ordularına komutanlık etmiş Çeçen İslam âlimi, asker ve Kuzey Kafkasya'nın 1. İmamı. Kuzey Kafkasya'da Rus emperyalizmine karşı cihat hareketinin başlatıcısı olarak görülmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Brest-Litovsk Antlaşması</span>

Brest-Litovsk Antlaşması, 3 Mart 1918 tarihinde Rusya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti ile Alman İmparatorluğu, Avusturya-Macaristan İmparatorluğu, Osmanlı Devleti ve Bulgaristan Krallığı arasında imzalanmış, İttifak Devletleri'nin yenilmesi üzerine geçersiz kalmış bir barış antlaşmasıdır. Osmanlı Devleti'nin toprak kazandığı en son antlaşmadır.

<span class="mw-page-title-main">Tsushima Muharebesi</span> 27-28 Mayıs 1905 arasında Rusya ve Japon donanmaları arasında gerçekleşmiş deniz savaşı

Tsuşima Muharebesi, Japonya'da Japon Denizi Muharebesi olarak da bilinir, modern çelik gövdeli savaş gemilerine sahip donanmalar arasında gerçekleşen ve kazanan tarafın kesin olarak belli olduğu tek deniz muharebesidir. Muharebe 27-28 Mayıs 1905 tarihlerinde Tsuşima Boğazında gerçekleşmiştir. Muharebede Amiral Togo Heihaçiro komutasındaki Japon İmparatorluk Deniz Kuvvetleri Birleşik Filosu, Amiral Zinovi Rojestvenski komutasındaki Rusya İmparatorluk Deniz Kuvvetleri Pasifik Filolarının üçte ikisini imha etmiştir. Rus donanması bölgeye intikal edebilmek için Baltık Denizindeki üslerden yola çıkarak 18 bin deniz mili katederek bölgeye gelmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Ukrayna Bağımsızlık Savaşı</span>

Ukrayna Bağımsızlık Savaşı, 8 Kasım 1917 ile 17 Kasım 1921 yılları arasında süren, içinde çeşitli siyasi ve askerî kuvvetlerin yer aldığı ve Ukrayna'da cumhuriyetin kurulmasıyla sonuçlanan bir süreçtir. Bu cumhuriyet, daha sonra Sovyetler Birliği tarafından ilhak edilerek, Ukrayna Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'ne dönüştürülmüştür. Savaşın tarafları arasında; Ukraynalı milliyetçiler, Bolşevikler, anarşistler, İttifak Devletleri'ni oluşturan Alman ve Avusturya-Macaristan imparatorluklarının askerî kuvvetleri, Belarus Gönüllüler Ordusu ve İkinci Polonya Cumhuriyeti kuvvetleri bulunmaktaydı.

Type 97, Japon yapımı bir tanksavar tüfeğidir. Silah, 1937 tasarlanmış olup II. Dünya Savaşı sırasında Japon İmparatorluk Ordusu tarafından kullanılmıştır. Başlangıçta zırhlı araçlara üstünlük sağlasa da daha sonra gelişmiş tank zırhlarına karşı yetersiz kalmıştır.

Umma Han ) Avar, takma adı "Büyük" veya "Deli" - Avar Nutsal, Avar Hanlığı'nın 1774'ten 1801'e hükümdarı.

<i>Etok anıtı</i>

Etok anıtı veya Duka-bek (Dawoqo) anıtı, 2,65 m yüksekliğinde, üzerinde desenler ve oyma yazıtlarla kaplı granit bir anıttır. Yapılış zamanı kesin olarak belirlenememiş olmasına karşın bazı tahminlere göre MS IV. yüzyıldır. kaynaklara göre ise XII. Yüzyıl veya XV'in sonu - XVI. Yüzyılın başı. Anıt, 1773 yılında I. Guldenstedt tarafından Nalçik-Pyatigorsk yolunun sağında, mevcut Etoka köyü yakınlarında keşfedildi. 1881'de anıt Moskova'ya, o zamandan beri 12. Salonda bulunduğu Tarih Müzesi'ne nakledildi.

Sergei Grigorievich Klyashtorny - Belarus kökenli Sovyet ve Rus doğubilimcisi. Tarih bilimleri doktoru, profesör.

<span class="mw-page-title-main">Angel Tanasov</span>

Angel Tanasov veya Anđelko Tanasović, Osmanlı Makedonya'sında faaliyet göstermiş bir Bulgar isyancı liderdir.

Nikolay Konstantinoviç Liko - Rus İmparatorluk askeri, Karadeniz Lineer Taburu No. 5'in kaptanı, Rus-Çerkes Savaşında Mihaylovski Kuşatmasında görev yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Mihaylovski Kuşatması</span>

Mihaylovski Kuşatması Rus-Çerkes Savaşı sırasında 3 Nisan 1840'ta gerçekleşti. Çerkesler, Rus savunmasını bozguna uğratarak kuşatmayı kazandı. Yenilgiyi kabul etmeyen Rus asker Arhip Osipov barut deposuna sızdı ve patlayıcıları patlatarak kendisi, garnizonun kalıntıları ve önemli sayıda Çerkesi öldürdü. Rus Ordusu tarihinde bu eylem övülmüş ve "sembolik ölümsüzlük" olarak tanımlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Lazarevski Kuşatması</span>

Lazarevski kuşatması, 19 Şubat 1840 gecesi Rus-Çerkes Savaşı sırasında gerçekleşti. Kuşatmadan önce Çerkesler yoğun istihbarat faaliyetlerinde bulundular. 3 saatlik mücadelenin ardından Lazarevksi tahkimatı Çerkesler tarafından ele geçirildi.

<span class="mw-page-title-main">Velyaminovski Kuşatması</span>

Velyaminovski Kuşatması, 12 Mart 1840 gecesi Rus-Çerkes Savaşı sırasında gerçekleşti. Çerkesler sabah namazından sonra kaleye saldırdılar ve yedi buçuk saat sonra kale düştü.

<span class="mw-page-title-main">Anapa Kuşatması (1791)</span>

Anapa kuşatması 22 Haziran (E.U.) 1791'de Rus İmparatorluğu'nun Anapa kalesine saldırmasıyla gerçekleşen bir kuşatmadır. Kaleyi Çerkes ordularına kumandanlık eden İmam Mansur ve Osmanlı paşası İpeklizade Mustafa Paşa savunmaya çalıştı.

<span class="mw-page-title-main">Şuayp Molla</span>

Şuayp Molla Tsontoroy, Kafkas Savaşı sırasında Çeçen ordularına komutanlık etmiş komutan. İmam Şamil'in en yakın adamlarından birisiydi. Şamil, ailesini Şuayp'a emanet etti ve Şuayp Şamil'in evini çarlık birliklerinden korudu. Şuayp Molla, 1834'ten sonra dört yıl boyunca Çeçen Oku-Yurt köyünde vaiz (molla) olarak görev yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Dargo Muharebesi</span>

Dargo Muharebesi, Kont M. S. Vorontsov'un komutasındaki Ayrı Kafkasya Kolordusu'nun askeri operasyonuydu ve amacı, modern Çeçen Cumhuriyeti’nin Vedensky bölgesinde bulunan Dargo köyündeki İmam Şamil'in karargahını ele geçirmekti. Vorontsov'un birliğinin Dargo'yu işgaline rağmen, genel olarak sefer başarılı olmamıştır. Rus birliği, ağır kayıplar vererek geri çekilmek zorunda kalmıştır. Dargo seferinin sonucu, Kafkasya İmametinin etkisinin önemli ölçüde artması olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Suaib-Mulla</span>

Suaib-Mulla, 19. yüzyılda Çeçen askeri ve dini lider, Çeçenya naibi ve müdürü, Kafkasya Savaşı'nın bir katılımcısı. Çeçen Ersenoy köyünden geliyor. Suaib, Dargo Savaşı'nda İmamet’in tüm ordularını yönetti. Bu savaşta hayatını kaybetti.

<span class="mw-page-title-main">Dargo’lu Cavathan</span>

Dargo'lu Cavathan, 19. yüzyıl Çeçen komutanı, Kafkasya İmamаtı’nın naibi ve mudiri, Kafkasya Savaşı (1817—1859) katılımcısı. Çeçenya naibi ve müdürü. 1842 yılı yazında İçkerya Savaşı'nda aldığı yaralar nedeniyle öldü.

<span class="mw-page-title-main">Auh’lu Eldar</span>

Auh’lu Eldar, 19 yüzyılın ilk yarısının Çeçen askeri lideri, Michigan ve Kaçkalyık'ın naibi. Nokkhoi ailesinden geliyor. Kafkas Savaşı'na katılmıştır. 1845’te Dargo Savaşı'nda öldü.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.