İçeriğe atla

İçerik yönetim sistemi

İçerik Yönetim Sistemi (İYS, İngilizce: Content Management System ya da CMS) dijital içerik üretilmesini ve düzenlenmesini yönetmeye yarayan yazılım. Bir İYS, genellikle doküman yönetimi, değer yönetimi ve kayıt tutma sistemlerinin birden fazla katılımcı tarafından işbirliği içinde kullanılmasını sağlar.[1]

Çoğu zaman bir Web sitesi hazırlamak, Web sayfalarında bulunan bilgilerin arzu edilen şekilde görüntülenmesini sağlayan yazılımlar olarak dar anlamlı bir tanımla değinilen içerik yönetim sistemleri, uluslararası platformda birçok organizasyon için zorunluluk hâline gelen modern bir varlık (İngilizce: asset) yönetimi tekniği olmuştur. Günümüzde içerik yönetim sistemleri kendi içerisinde bölünmüş bir yazılım endüstrisi hâline gelmiş, sayısız yazılım firmasının ürünleri ile birlikte birçok açık kaynak kod projesini barındırmaktadırr.

İYS, ortak çalışma gerektiren ortamlardaki iş akışını yönetmeyi sağlayan işlemler bütünüdür. Bu işlemler manuel veya bilgisayar tabanlı olabilir. Bu işlemler aşağıdakileri sağlamak için tasarlanmıştır.

  • Çok miktarda insanın paylaşımlı veriye ulaşması ve değiştirmesine imkân sağlamak,
  • Erişilen veri için rol tanımlı yetkilerin verilmesini sağlamak,
  • Verinin kolay saklanmasını ve okunmasını sağlamak,
  • Tekrarlanan ve tekerrür eden veri miktarını azaltmak için gerekli ortamları sağlamak,
  • Rapor yazılmasını kolaylaştırmak,
  • Kullanıcılar arası iletişimin artmasını sağlamak

Bir İYS'inde veri herhangi bir şey olabilir. Dokümanlar, filmler, resimler, telefon numaraları, bilimsel veri vb. İYS genelde veriyi kaydetmek, kontrol etmek ve gözden geçirmek (zenginleştirmek) ve yayınlamak için kullanılır. Merkez bir veri ambarında çalışır ve yeni eklenen dosyalara sürüm bilgisi ekler. Sürüm bilgisi ekleme işlemi İYS'nin en büyük avantajlarından birisidir.

İYS tanımı ilk olarak Web sitesi hazırlama ve yönetme fonksiyonu için kullanılmıştır. Önceleri birçok organizasyon kendi içerisinde amaçları doğrultusunda yazılımlar geliştirmiştir. Web sitelerini düzenleyen bu ufak sistemlerin bir pazar oluşturabileceği fikri ilk kez 1995 yılında belki de hâlâ en kalabalık içerik grubuna sahip olan CNET firmasının kendi içerik yönetim sisteminin geliştirilmesi için Vignette firması ile anlaşması noktasında ortaya çıkmıştır. Böylelikle Vignette firması içerik yönetim sistemleri kavramını bir sektör hâline getirmiştir. Zamanla kendi içerisinde portal sistemleri, wiki sistemleri, Web tabanlı groupware vb. alt dallara ayrılan endüstri günümüzde hâlen gelişimini sürdürmektedir.

İçerik yönetim sistemi altyapısı

İYS'nin hepsinde bulunması gereken bazı temel özellikler vardır;

Kullanıcı yönetimi

  • Üye hesapları

Kullanıcılar ve Yöneticilerin ad, soyad, iletişim bilgileri gibi detaylı bilgilerini kayıt etmeye ve güncellemeye yarar.

  • Yetki yönetimi

Sistem içerisindeki hangi öğelere ve özelliklere erişimin olabileceğinin tanımlandığı alandır. Hangi kullanıcının sistemin ne kadarına erişebileceğini, neleri düzenleyebileceğini veya silebileceğini tanımlamaya yarar. Genellikle üç seviye altında toplanmaktadır; Görme Yetkisi, Düzenleme Yetkisi ve Silme Yetkisi

  • Rol tabanlı izin sistemi

Her kullanıcı için ayrı ayrı izin düzenlemesi yapmak yerine, roller tanımlanarak izinler rollerle ilişkilendirilir ve kullanıcılar da rollere atanır.

İçerik yönetimi

İçeriğin yaşam devri

Daha ayrıntılı bilgi için İçerik yönetimi başlığına bakınız.

İçerik, Türk Dil Kurumu sözlüğünde "bir anlatımda verilmek istenen öz; düşünce, duygu ve imgelerin bütünü" olarak tanımlanmaktadır.

Bilgisayar bilimleri açısından içerik yönetimi içeriğin yaşam devri (İng.: content life cycle) ile ilgili eylem, işlem ve araçların tümüdür. Bu bağlamda içerik sayısal ortama geçirilmiş ya da geçirilmesi mümkün, yapısal olan (ör.: Düz metin, veritabanı girdileri) veya yapısal olmayan (ör.: Metin işleme belgeleri, resim, film, ses kaydı, faks vb.) ortamlarda var olan yorumlanabilir verilerdir.

İçeriğin yaşam devri oluşturma, yayınlama, düzenleme, paylaşma, depolama ve raporlama gibi farklı süreçler içerebilir.

İletişim yönetimi

Raporlama ve Analiz

Verimlilik

Güvenlik

Esneklik

Performans

Basit arayüz

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ "What is a Content Management System (CMS)? Definition from WhatIs.com". SearchContentManagement. 26 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Eylül 2019. 

İlgili Araştırma Makaleleri

Linux dağıtımı ; Linux çekirdeği, GNU araçları ve bir masaüstü ortamının bir araya gelmesiyle, bu birlikteliği sürdürülebilir şekilde yönetecek bir yapılandırma araçları seti, yazılım güncelleme araçları vb. ile oluşturularak tam teşekküllü bir işletim sistemi haline gelen uygulamalar bütününü ifade eder.

<span class="mw-page-title-main">Sunucu (bilişim)</span> bilgisayar ağlarında, diğer ağ bileşenlerinin (kullanıcıların) erişebileceği, kullanımına ve/veya paylaşımına açık kaynakları barındıran bilgisayar birimi

Sunucu, bilişim alanında "istemci" denilen diğer program ve cihazlara çeşitli işlevler sunan bilgisayar donanımları veya yazılımlarıdır. Bu mimariye istemci-sunucu modeli denir. Sunucular, istemciler arasında veri veya kaynak paylaşımı, bir istemci için hesaplama yapma gibi çeşitli işlevleri yerine getirebilirler. Bu işlevlere genellikle "servis" veya "hizmet" denir. Tek bir sunucu çok sayıda istemciye hizmet verebilir, tek bir istemci de çok sayıda sunucudan hizmet alabilir. İstemci ve sunucu aynı cihaz üzerinde çalışabileceği gibi, istemci ağ üzerinden farklı bir cihazdaki sunucuya da bağlanabilir. Tipik sunucular arasında veritabanı sunucuları, dosya sunucuları, e-posta sunucuları, yazdırma sunucuları, web sunucuları, oyun sunucuları ve uygulama sunucuları sayılabilir.

<span class="mw-page-title-main">Yazılım</span> bilgisayarın somut olmayan çalıştırılabilir bileşeni

Yazılım, değişik ve çeşitli görevler yapma amaçlı tasarlanmış elektronik aygıtların birbirleriyle haberleşebilmesini ve uyumunu sağlayarak görevlerini ya da kullanılabilirliklerini geliştirmeye yarayan makine komutlarıdır.

<span class="mw-page-title-main">Kurumsal kaynak planlaması</span> kurumun kaynaklarını verimli şekilde kullanacak şekilde planlaması

Kurumsal kaynak planlaması ya da işletme kaynak planlaması, işletmelerde mal ve hizmet üretimi için gereken işgücü, makine, malzeme gibi kaynakların verimli bir şekilde kullanılmasını sağlayan bütünleşik yönetim sistemlerine verilen genel addır. Kurumsal kaynak planlaması (KKP) sistemleri, bir işletmenin tüm veri ve işlemlerini bir araya getirmeye veya bir araya getirilmesine yardımcı olmaya çalışan ve genelde kullanımı kolay olan sistemlerdir. Klasik bir KKP yazılımı işlem yapabilmek için bilgisayarın çeşitli yazılım ve donanımlarını kullanır. KKP sistemleri temel olarak değişik verilerin saklanabildiği bütünleşik bir veritabanı kullanırlar.

<span class="mw-page-title-main">WordPress</span>

WordPress, PHP dilinde yazılmış ve HTTPS ile desteklenen bir MySQL veya MariaDB veritabanıyla eşleştirilen bir ücretsiz ve açık kaynaklı içerik yönetim sistemi (CMS)‘dir. Özellikler, WordPress içinde "Temalar" olarak adlandırılan bir eklenti mimarisi ve bir şablon sistemi içerir. WordPress başlangıçta bir blog yayınlama sistemi olarak oluşturuldu ancak daha geleneksel posta listeleri ve İnternet forumları, medya galerileri, üyelik siteleri, öğrenim yönetim sistemleri (LMS) ve çevrimiçi mağazalar dahil olmak üzere diğer web içeriği türlerini desteklemek için gelişti.

<span class="mw-page-title-main">Joomla!</span> İçerik yönetim sistemi

Joomla!, PHP ve MySQL ile MVC olarak geliştrilimiş açık kaynaklı bir içerik yönetim sistemidir.

CoreMedia AG, 1996 yılında kurulan, Dijital Haklar Yönetimi ve Kurumsal İçerik Yönetimi sistemleri için dünyada lider olan bir standart yazılım sunucusudur.

<span class="mw-page-title-main">İçerik yönetimi</span>

Bilgisayar bilimleri açısından içerik yönetimi, içeriğin yaşam devri ile ilgili eylem, işlem ve araçların tümüdür. Bu bağlamda içerik sayısal ortama geçirilmiş ya da geçirilmesi mümkün, yapısal olan veya yapısal olmayan ortamlarda var olan bilgilerdir. Gündelik kullanımda ise içerik kelimesi bilgi, belge, veri, enformasyon kelimeleri ile benzer anlamları ifade eder. İçerik yönetimini modelleyen bilgisayar yazılımlarına İçerik Yönetim Sistemi (İYS) adı verilir. Vikipedinin de kullandığı Wiki bir İçerik Yönetim Sistemidir.

<span class="mw-page-title-main">Drupal</span> web içerik yönetim sistemi

Drupal; ücretsiz, açık kaynaklı bir içerik yönetim sistemi ya da içerik yönetim'e odaklı bir altyapı yazılımıdır. Modüler yapısı sayesinde, web uygulama çatısı, topluluk portalı, forum ya da blog motoru olarak da kullanılabilmektedir. 2000'li yılların ortalarında Drupal esneklik, genişleyebilirlik, yönetim kolaylığı ve etkin bir topluluğun desteği ile popülerlik kazanmıştır.

Çok çekirdekli işlemci, ikiden fazla işlemciden (çekirdek) oluşan bir hesaplama birimi. Bilgisayarlarda temel komut kümesi işlemlerini gerçekleştirir.

cPanel, Unix tabanlı sistemlerde çalışan geniş bir kullanım oranına sahip kontrol panelidir. İsmi "Control Panel" kelimesinden gelmektedir.

<span class="mw-page-title-main">CMS Made Simple</span>

CMS Made Simple (CMSMS) açık kaynak (GPL) lisansıyla yayınlanan bir içerik yönetim sistemidir (CMSMS) web geliştiricileri ve site sahipleri tarafından kullanılmaktadır. Bilişim kitapları alanında dünyanın en saygın yayın evlerinden Packt Publishing tarafından 2010 yılı içerisinde yapılan ankette PHP ile geliştirilmiş en iyi açık kaynak içerik yönetim sistemi seçilmiştir.

Hareket işlem sistemi bir işletmede meydana gelen yapılandırılmış ve sürekli yinelenen olguları kaydetmek, izlemek, saklamak, işlemek ve yayımlamak için kullanılan bir bilgisayar tabanlı bilişim sistemidir. Bu olgulara örnek olarak arasında sipariş almak, fatura ve irsaliye hazırlamak, mal ve hizmet teslim almak ya da etmek, bordro hazırlamak gösterilebilir. Bir işletmede kullanılan kaynakların, işletme içinde ve dışındaki çıkar ve ilgi gruplarının her biri açısından anlamlı olan ve zamanla meydana gelen her bir değişimine hareket denir. Hareketler bir kurumun işleyişi sırasında meydana gelen olgulardır. Bu olgular fiziksel, parasal ya da kavramsal kaynakların özelliklerinden birinin, bir bölümünün ya da tümünün değişimini içerir. Kimi zaman bir hareket başka hareketlerin meydana gelmesine neden olur.

Diyaloguer (ingilizce) olarak da bilinen, ağ işletim sistemi, bir sunucu üzerinde çalışan ve verileri, kullanıcıları,grupları, güvenliği, uygulamaları ve ağ üzerinde koşan diğer çoğu ağ işlevlerinin yönetilmesine olanak sağlayan bir yazılımdır. Ağ işletim sistemleri, bir ağ içerisinde bulunan bilgisayarların ağ içerisindeki diğer bilgisayarlarla yazıcı paylaşımı, ortak dosya sisteminin ve veritabanının paylaşımı, uygulama paylaşımı gibi işlevleri yerine getirmek için tasarlanmıştır. En popüler olanları Novell NetWare, Linux, Windows Server 2003, Mac OS X tir.

Veri kurtarma veya Data recovery, cep telefonu, bilgisayar, notebook gibi ikincil depolama cihazlarındaki bilgilerin, herhangi bir nedenle bu bilgilere ulaşılamaması durumunda, bilgilerin yeniden ulaşılabilir hale getirilmesini, bir başka deyişle kaybolmuş bilgilerin geri getirilmesini ifade eder.

Bir Jeo uzamsal içerik yönetim sistemi nesneler ve bir çevrimiçi etkileşimli harita üzerinde görüntülenecek bir enlem, boylam ve konuma sahip bir içerik yönetim sistemidir. Ayrıca çevrimiçi haritaları temsil edilen veriler üzerinde bilgi sayfaları bağlantıları vardır. Bazı Jeo uzamsal içerik yönetim sistemleri (GeoCMS) ayrıca, kullanıcıların içerik nesnelerinin bir parçası olarak mekansal verileri düzenlemesine izin verir. Mekansal veri içerikleri bu ölçüt çerçevesinde WMS veya WFS gibi standart arayüzleri kullanarak GeoCMS tarafından yayımlanır.

Mobil güvenlik ya da mobil telefon güvenliği, mobil işlemenin öneminin ve kullanılan akıllı telefonların sayısının artması ile birlikte öne çıkmıştır. Genel olarak bakıldığında, mobil güvenlik, mobil cihazlarda saklanan bilgilerin ve servislerin koruma altına alınması olarak değerlendirilebilir.

Learning Management System (LMS) ya da Öğrenme Yönetim Sistemi ; uzaktan eğitim eğitim içeriklerinin ya da öğrenme ve geliştirme programlarının yönetimi, belgelenmesi, izlenmesi, raporlanması ve verilmesi için geliştirilmiş web tabanlı uygulamalar bütünüdür.

Veritabanı güvenliği, çok çeşitli bilgi güvenliği kontrollerinin kullanımı ile ilgilidir ve veri tabanlarınının(imkân dahilinde verileri, veritabanı uygulamalarını veya kayıt edilmiş işlevleri, veri tabanı sistemlerini, veritabanı sunucularını ve ilişkili ağ bağlantılarını içerir.) gizliliğini, bütünlüğünü ve erişilebilirliğini saldırılara karşı korur. Teknik, idari, yargı ve fiziksel gibi çeşitli türde ve kategoride kontroller veritabanı güvenliği kapsamı içerisine girer. bilgisayar güvenliği, bilgi güvenliği ve risk yönetimi alanları içerisinde, veritabanı güvenliği uzmanlık gerektiren bir konudur.

Windows Server ile karıştırılmamalıdır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.