İçeriğe atla

İçel Sancağı

Karamanoğulları Beyliği'nin "İçel" veya "İçil" diye tabir ettiği, Osmanlıların "İçel Sancağı" olarak adlandırdıkları bölge, en dar şekliyle bugünkü Selinti (Gazipaşa), Anamur, Bozyazı, Gilindire (Aydıncık), Gülnar, Ermenek, Başyayla, Sarıveliler, Mut ve Silifke ilçelerini kapsayan,[1] en geniş şekliyle, Manavgat Çayı ile Alata Çayı arasındaki bölgeyi içermekteydi.

1523 yılındaki Osmanlı kayıtlarda Karaman Eyaleti’nin sancaklarından biri olan İçel Sancağı’nın kazâları; Silifke, Ermenek, Gülnar (Gilindire), Karataş, Selendi (Gazipaşa) ve Mut idi. O dönemde bugünkü Anamur ile, bugünkü isimlerinin ne olduğu tespit edilemeyen Nasrüddin, Beriyye, Mihmadlar ve Sengi isimli yerler nahiye (bucak) idi. Sancağın merkezi Silifke idi. O dönemde Silifke kazasının doğu sınırları tam olarak bilinmemekle birlikte, Tarsus kazası sınırına kadar olduğu, döneme ilişkin haritalardan [2][3][4] anlaşılmaktadır. Karataş adı verilen kaza, eski haritalarda, Silifke, Erdemli ve Karaman arasında Toros Dağları eteklerinde bir yer olarak gösterilmektedir.

İçel Sancağı, 1571’den 1868 yılına kadar, (Ermenek’in sancak merkezliği yaptığı kısa bir dönem hariç) Kıbrıs Eyaletine bağlı kalmıştır. 1868’de yapılan düzenleme ile, İçel Sancağı Adana Eyaleti'ne bağlanmıştır. 1924'te sancakların “mutasarrıflık-valilik” haline dönüştürülmesi çerçevesinde, İçel Sancağı, “İçel İli” haline getirilmiştir. 1933 yılında İçel İli ile Mersin İli, "İçel" ismi altında birleştirilmiş, 2002 yılında sekiz asırlık İçel ismi terkedilerek, “Mersin İli” ismi kullanılmaya başlanmıştır.

Kaynakça

  1. ^ [1] 17 Haziran 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Sadık Müfit Bilge; Karaman Eyaleti'nin Tarihi Coğrafyası ve İdari Taksimatı (XV.-XVIII. Yüzyıllar)
  2. ^ [2] 23 Haziran 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Anville Map of Turkey in Asia in 1794
  3. ^ [3] 23 Haziran 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Turkey in Asia in 1849
  4. ^ [4] 23 Haziran 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Map of Turkey in Asia in 1873

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Türkiye'nin illeri</span> Türkiye Cumhuriyetinin birinci düzey idari bölümü

Anadolu yarımadası ile Trakya toprakları üzerine kurulan Türkiye'nin, 81 ili vardır. İller, Türkiye'nin en büyük idari bölümleridir. Bu seksen bir il, dokuz yüz yetmiş üç ilçeye bölünmüştür. Bu ilçeler, en küçük idari birim olan mahalle ve köyleri içinde barındırır. İllerde yönetme ve yürütme görevi, içişleri bakanı tarafından önerilen ve bakanlar kurulunun onayından sonra cumhurbaşkanı tarafından atanan valiler tarafından yerine getirilir.

<span class="mw-page-title-main">Anamur</span> Mersinin ilçesi

Anamur, Mersin ilinin Antalya sınırında yer alan en batısındaki ilçesi. İsmi, Yunanca "yel değirmeni" sözcüğünden türeyen Anemourion (Ανεμούριον), "rüzgarlı burun" anlamına gelmektedir. Anemurium Antik Kenti, Anamur burnuna çok yakın ve sürekli rüzgâr alan bir noktada kurulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Karamanoğulları Beyliği</span> Türk beyliği

Karamanoğulları Beyliği, Anadolu Selçuklu Devleti yıkılmadan önce Nureddin Bey tarafından temelleri atılan ve Kerimüddin Karaman Bey tarafından kurulan Larende merkezli beyliktir. Karamanoğlu Mehmet Bey, Türkçeyi beylik sınırları içerisinde konuşulacak dil ilan etmişti ancak zamanla beylikte Farsça resmî dil olmuştur. 13. yüzyılda Anadolu'daki en güçlü Türk beyliği kabul ediliyordu. Beylerinin Afşar boyuna veya Salur boyunun, Karamanlı oymağının, Begbölük uruğunun, Kallaklar tiresine bağlı olduğu belirtilmiştir. Beyliğin halk kitlesi ise çoğunlukla Salur ve Afşar boyuna bağlıdır.

<span class="mw-page-title-main">Batırık</span> Salata türünde bir yiyecek

Batırık(Batırma); bulgur ile yapılan bir çeşit sulu salatadır. İçindeki domates, salatalık ve bulgurdan ötürü kısırı andırır. İç Anadolu bölgesinin güneyi ve Akdeniz bölgesinde Toros dağlarına yakın bölgelerde,Karaman,Bozkır, Ermenek ile Mersin'in ilçeleri Tarsus, Erdemli, Mut, Aydıncık, Anamur, Bozyazı, Silifke ve Gülnar'da yapılır. Yapılışı bölgelere göre küçük farklılıklar gösterse de, genelde ince bulgur, tahin, domates çeşitli baharatlarla karıştırılır ve yoğrulur.

<span class="mw-page-title-main">Gazipaşa</span> Antalya ilçesi

Gazipaşa, Türkiye'nin Akdeniz Bölgesi'ndeki Antalya ilinin en doğudaki ilçesidir. İl merkezine uzaklığı 180 kilometredir. Batısında Alanya, kuzeyinde Sarıveliler, doğusunda Anamur ilçeleri ve güneyinde Akdeniz bulunmaktadır. Türkiye'nin güney sahillerinde bulunan Gazipaşa, 921 km²'lik bir alana sahiptir ve TÜİK nüfus verilerine göre 2022'de nüfusu 53.702 kişidir. Gazipaşa ilçesi idari olarak Antalya iline bağlıdır, Gazipaşa Belediyesi ve ilçesi de Antalya Büyükşehir Belediyesi sorumluluk alanına girmiştir. Gazipaşa şehir merkezine 3 kilometre mesafede bulunan Alanya Gazipaşa Havalimanı 2012 yılında faaliyete geçmiştir.

Gülnar, Mersin ilinin bir ilçesidir. Toros Dağlarının 950 m yüksekliğinde Taşeli Platosu'nda kurulmuştur. Akdeniz'e 32 km uzaklıktadır.

<span class="mw-page-title-main">Bozyazı</span> Mersinin ilçesi

Bozyazı, Mersin ilinin Torosların eteğine kurulmuş bir ilçesidir. Bozyazı, kalabalık şehirlere ve tatil merkezlerine uzak olduğundan buraya henüz kitle turizmi tam olarak ulaşmamıştır. İlçenin ayrıca 1 tane de Nagidos Adası adında adası bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Mehmed (Karamanoğulları beyi)</span> Karamanoğullarının 2. Hükümdarı

Karamanoğlu Mehmed, Şemseddin Mehmed Bey ya da Karamanoğlu Mehmed Bey,, Karamanoğulları Beyliği'nin kurucusu Kamerüddin-ili'nin subaşısı Kerimüddin Karaman Bey'in en büyük oğludur.

<span class="mw-page-title-main">Mersin</span> Mersin ilinin merkezi olan şehir

Mersin, Türkiye'nin Mersin ilinin merkezi olan şehirdir. Mersin Türkiye'nin Akdeniz Bölgesi'nde bulunan bir liman kentidir. Mersin Limanı Türkiye'nin en büyük limanları arasındadır. Şehirde turizm, sanayi, tarım, denizcilik gelişmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Aydıncık, Mersin</span> Mersinin ilçesi

Aydıncık, Mersin ilinin bir ilçesidir.

<span class="mw-page-title-main">Karaman (eyalet)</span>

Karaman Eyaleti veya Karaman Beylerbeyliği, 1397-1402 ve 1470'te Konya merkez olmak üzere kurulan Osmanlı Devleti eyaleti. Eyaletin merkezi 1522-1562 arası Kayseri olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Mut</span> Mersinin ilçesi

Mut, Akdeniz Bölgesi'nde, Mersin iline bağlı bir ilçedir. Toros Dağları eteklerinde, Göksu Nehri kıyılarında kurulmuştur. Doğusunda Silifke, batısında Ermenek, kuzeyinde Karaman ve güneyinde Gülnar topraklarıyla çevrilidir.

<span class="mw-page-title-main">Silifke</span> Mersinin ilçesi

Silifke, Türkiye'nin Mersin iline bağlı bir ilçedir. Silifke, Mut'a 73 km, il merkezi Mersin'e 85 km ve Gülnar'a 55 km mesafede; Erdemli'nin batısında, Gülnar'ın doğusunda, Mut'un güneyinde, Toros Dağları ile Akdeniz arasında yer almaktadır. Mersin'i İç Anadolu'ya bağlayan Silifke, önemli yollar üzerindedir. Yapımı süren Akdeniz Sahil Yolu, Silifke'den geçmektedir.

Çamlıca, İstanbul'un Üsküdar ilçesindeki yer olarak bilinir.

Coğrafya
Yerleşim yeri
<span class="mw-page-title-main">Türkiye'nin ilçeleri</span> Türkiyenin ikinci seviye idari bölümü

Türkiye'nin ilçeleri, Türkiye'de illerden sonraki gelen idari bölümlerdir. Osmanlı Devleti ve Türkiye Cumhuriyeti'nin ilk yıllarında ilçeler kaza olarak bilinmekteydi.

<span class="mw-page-title-main">Adana Vilayeti</span>

Adana Vilayeti, Osmanlı Devleti vilayetidir. 1869 yılında kurulmuştur.

Taşeli yöresi, Türkiye'nin 7 coğrafi bölgesinden biri olan Akdeniz Bölgesi'nin orta kesiminde yer alır. Bölge yaklaşık olarak Antalya ilinin doğu kesimi ile Mersin ilinin batı kesiminden oluşur. Taşeli Yöresi, Orta Toroslar'da Alanya'nın doğusundan başlayarak kıyıda Gazipaşa, Anamur, Bozyazı, Aydıncık ve Silifke'nin batı kesimleri ile iç kesimlerde Gülnar, Mut ve Ermenek'i kapsayan ve arazi yapısı çok kayalık ve engebeli olan bir bölgedir. Bölge, antik çağlardan günümüze birçok kültürlere ev sahipliği yapmıştır. Antik çağda bu bölgeye Taşlik Kilikya adı verilirdi. Bölgenin yüzey şekli ve toprak yapısı çok kayalık olduğundan bölgeye "Taşeli" denmiştir. Bölgenin bitki örtüsü defne, zeytin, meşe, keçiboynuzu, mersin gibi yaprakları 4 mevsim yeşil görünen maki grubuna ve diğer fundalarla çam, sedir, köknar, ardıç, servi gibi ağaçlarla kaplıdır. İklimi yazları sıcak ve kurak, kışları ise ılık ve yağışlı geçmektedir. Taşeli yöresinde yer yer düzlüklere rastlansa da çoğu yerler engebeli ve kayalıktır. Bu nedenle bölgede yaşayan halkın yegane geçim kaynağı tarım ve hayvancılık üzerinedir.

<span class="mw-page-title-main">Dağpazarı, Mut</span>

Dağpazarı, Mersin ilinin Mut ilçesine bağlı bir mahalledir.Mut'un 35 km kuzeybatısındadır. Antik ismi Coropıssus olan kentin Karaman'dan Silifke'ye inen bir antik yol üzerinde oluşu eski kente ayrı bir önem verildiğini göstermektedir

<span class="mw-page-title-main">Tekeli, Bozyazı</span>

Tekeli Mersin ilinin Bozyazı ilçesine bağlı bir beldedir. Belde adını beldeyi kuran Türkmen aşiretinden almıştır.

İçil eski bir sancak, il ve yöre adıdır. Günümüzde kullanılmamaktadır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.