Đurđevdan - Turkipedia

Đurđevdan (Sırpça: Ђурђевдан, Đurđevdan, Telaffuz: Curcevdan, Anlam: Corce'nin Günü), Гергьовден (Gergyovden, Bulgarca) veya Jurjevo (Hırvatça, Boşnakça) Gregoryen takvime göre 6 Mayıs, Jülyen takvimine göre 23 Nisan'da kutlanan, Yorgi'ye ithaf edilmiş, Hristiyanlara özgü bir Balkanlar bayramıdır. Hıdrellez bayramının Hristiyan karşılığıdır. Yorgi, Ortodoks kiliselerindeki en önemli Hristiyan azizlerinden biridir. Bu bayram da baharın gelişini kutlama geleneğiyle özdeşleşmiştir. İnanışa göre Aziz George inancı uğruna ölmüştür. İkonalarda genelde bir atın üzerinde ejderha öldüren bir adam olarak betimlenir.

Jurjevo, Hırvatistan'ın kırsal kesiminde, daha çok da, aynı zamanda Sırp diasporası tarafından her Đurđevdan'ın da kutlandığı Turopolje ve Gornja Stubica'da kutlanır. Jurjevo, Yorgi Günü'nün Katoliklerce kutlanan versiyonudur ve Gregoryen takvime göre 23 Nisan'da başlar. Daha çok Kuzey Hırvatistan'da, Zagreb'te kutlanır. Geleneğe göre bu gün, baharın müjdecisidir. Walpurgis Gecesi'nde ve Kakava'da olduğu gibi şenlik ateşi yakılır. Turopolje'de aynı zamanda bir Slav geleneği görülür; köyün en güzel beş kızı yapraklar içinde Dodola tanrıçaları gibi giyinir ve şenliğin sonuna kadar her gece köy halkına şarkılar söylerler.

Đurđevdan, Güney Kosova'daki Goralılar tarafından da kutlanır. Goralılar, 18. yüzyılda Ortodoks Hristiyanlıktan Müslümanlığa geçen ama Đurđevdan da dahil olmak üzere bazı Ortodoks geleneklerini hâlâ sürdüren bir etnik gruptur. Şenliğin merkezi Globočica köyüdür. Aynı zamanda Karadağ Ortodoks Kilisesi tarafından da kutlanır.

Eski Yugoslavya'daki Çingene halkı da, ister Hristiyan ister Müslüman olsun, Đurđevdan'ı Ederlezi adıyla kutlar. Ederlezi, Herdeljez, Erdelezi gibi Balkanlarda görülen bu yazılışlar Türkçe Hıdırellez'den geçmiştir.

Bu şenlik tıpkı Hıdrellez gibi baharın dönüşünü simgeler ve yılın en önemli olaylarından biridir. Geleneklerin temeli, baharı karşılamak için evleri çiçekler ve çiçek açan dallarla süslemektir. İçine çiçekler eklenmiş suyla banyo yapmak, kilise kuyularından çekilmiş suyla el (bazen de evin duvarlarını) yıkamak da yaygın geleneklerdir. Şenlik günü ızgara kuzu yemek çok yaygındır. Şenlik gününde müzik de çok önemlidir. Dans edip şarkılar söylemenin yanında geleneksel üflemeli çalgı grupları da oldukça popülerdir.

Bijelo dugme grubunun ünlü şarkısının adı da Đurđevdan'dır. 1988 tarihli stüdyo albümleri Ćiribiribela'da yer alan şarkı Goran Bregović'le ün kazanmıştır.

Bosna'da herhangi bir dinî bayram, Yugoslavya'nın dağılmasıyla dinî bayramların etnik köken veya ırkları ayıran emareler hâline gelmesine dek, diğer tüm dinlere mensup etnik gruplarla birlikte kutlanmaktaydı. Roma Katolik Noeli, Ortodoks Noeli ve Müslüman bayramları tüm halk tarafından birlikte kutlanan bayramlardı. Đurđevdan da Ortodoks bayramı olması ve genelde Sırplarla ilişkilendirilmesine karşın herkesçe benimsenmiş bir bayramdı.

Ayrıca

Hıdrellez
Kakava

İlgili Araştırma Makaleleri

Hıdırellez ya da Hıdrellez, Orta Asya, Orta Doğu, Anadolu ve Balkanlar'da kutlanan mevsimlik bayramlardan biridir. Ruz-ı Hızır olarak adlandırılan Hıdırellez Günü, dünyada darda kalanların yardımcısı olduğu düşünülen Hızır ile denizlerin hâkimi olduğuna inanılan İlyas'ın yeryüzünde buluştukları gün olarak düşünülür ve kutlanır.

Ramazan Bayramı, Şeker Bayramı ya da İftar Bayramı, İslam âleminde oruç tutma ayı olan Ramazan ayının ardından üç gün boyunca kutlanan dinî bir bayramdır. Hicrî takvime göre onuncu ay olan Şevval ayının ilk üç gününde kutlanır. Bayramdan bir önceki gün Ramazan ayının son günü olan arifedir.

Pesah, Fısıh veya Hamursuz Bayramı, bir Yahudi bayramı ve festivalidir. Mısır'da kölelikten kurtarılan Antik İsraillilerin göç hikâyesini anar. Pesah, Yahudi takvimindeki Nisan ayının 15. günü başlar, bu tarih Kuzey Yarım Küre’de bahara denk gelir ve bayram 7 veya 8 gün kutlanır. Yahudi bayramları arasında en çok kutlanan bayramlardan biridir.

Paskalya, Hristiyanlıktaki en eski ve en önemli yortu. İsa'nın çarmıha gerildikten sonra 3. günde dirilişi kutlanır. Doğu ve Batı kiliseleri arasında farklılıklar olmakla beraber, Paskalya dönemi yaklaşık olarak mart sonundan nisan sonuna kadar olan dönemdir. Her sene sabit bir tarihte gerçekleşmeyen ve dünya kiliselerinin çoğunda pazar günü kutlanan Paskalya Günü ise, Diriliş Bayramı, Diriliş Pazarı ya da Kıyam Yortusu olarak da adlandırılır.

Nevruz Bayramı ya da kısaca Nevruz dünya çapında çeşitli halklar tarafından kutlanan geleneksel yeni yıl ya da doğanın uyanışı ve bahar bayramı. Nevruz bayramına 4 hafta kala, her salı günleri özel günler olur ki, bunlara çarşamba denir.

Kurban Bayramı, Müslümanlar tarafından Hicrî takvime göre Zilhicce ayının 10. gününden itibaren dört gün boyunca kutlanan dinî bir bayramdır. Zilhicce ayının onuncu, on birinci, on ikinci ve on üçüncü günlerine 'Eyyâm-ı nahr' ve bir önceki gün olan Zilhicce ayının dokuzuncu gününe Arefe denir. Kurban Bayramı, aynı zamanda İslam âleminin her yıl Mekke'de hac farizasını ifa ettikleri vakittir.

Yılbaşı, Miladi takvim kullanan ülkelerde 31 Aralık'ı 1 Ocak'a bağlayan geceye denmektedir. Yılbaşı, Jülyen takvimine göre Hristiyanlık öncesi Roma'da, Ocak ayının da adının verildiği geçit ve başlangıç tanrısı Janus'a adanmıştı. Hristiyan aleminin Miladi takviminde bir tarih olarak, hâlen Anglikan ve Lutheran kiliselerinde İsa'nın Adlandırma ve Sünnet Bayramı olarak törenlerle kutlanır.

Festival, genellikle yerel bir topluluk tarafından belirlenmiş ve geleneksel olmuş gün ve tarihlerde kutlanan, yapıldığı yörenin imgesi hâline gelmiş etkinlikler bütünüdür. Festival kelimesi Latince festa kelimesinden gelir. İlk kez 1200'lü yılların başında kullanıma girmiş ve yerleşmiştir. Festivaller genelde doyasıya yemeklerin yendiği, çevrenin en güzel şekilde süslenip, temizlendiği olgulardır.

<span class="mw-page-title-main">Bayram</span> gelenek veya kanunla bellirlenen kutlama günü

Bayram, millî, dinî veya özel olarak önemi olan ve kutlanan gün veya günlerdir.

Noel, her yıl çoğunlukla 25 Aralık tarihinde İsa'nın doğumunun kutlandığı bir Hristiyan bayramıdır. Doğuş Bayramı, Kutsal Doğuş, Milat Yortusu olarak da bilinmektedir. 20. yüzyılın başlarından itibaren Noel; Hristiyan olmayanlar tarafından da kutlanan, dinî motiflerden arınmış, hediye alışverişi etrafında yoğunlaşan bir bayram olarak da kutlanmaya başlanmıştır. Bu seküler Noel versiyonunda mitolojik bir figür olan Noel Baba temel bir rol oynamaktadır.

Yorgi Hristiyanlık'ta ve İslam'da velî olarak kabûl edilen bir Hristiyan'dır. İslâmi kaynaklarda ismi Cürcis, Circis ya da Cercis olarak da geçer.

Geleneksel Kore takvimi diğer Doğu Asya ülkelerinin takvimlerine benzer biçimde Çin takvimine dayanan bir ay-güneş takvimidir. Tarihler, Kore'nin meridyenleri esas alınarak hesaplanır.

Yılbaşı ağacı veya Yeni yıl ağacı miladî yeni yılın gelişin kutlamak amacıyla süslenmiş ağaç.

Ederlezi, Balkanlardaki Çingene azınlığa ait, popüler bir halk şarkısıdır.

Simha Tora, bir yıllık toplu Tora okuma döngüsünün sona erdiğini ve yeni döngünün başladığını işaret eden kutlamadır. Simha Tora, Yahudi Kutsal Kitap Günleri olan Şemini Atzeretlerden biridir. Kutlama, Sukot bayramına müteakip Tişri ayında gerçekleşir.

Slav mitolojisi, Slavların Hristiyanlığı kabul etmelerinden önce inandıkları çok tanrılı dinin mitolojisidir. Din, Ön Hint-Avrupa dinleriyle bağlantısı olan pek çok dinle ortak özelliklere sahiptir.

Estonya kültürü ülkenin dili olan Estonca ile temsil edilen yerel miras ve İskandinav kültür ögelerinin birleşiminden oluşmaktadır. Tarihi ve coğrafyasından dolayı Estonya kültürü Alman, Fin, Balt ve Slav kültürlerinden ve bir zamanlar coğrafya üzerinde egemenlik kurmuş olan İsveç, Danimarka ve Rusya kültürlerinden etkiler taşımaktadır. İskandinav ülkelerinin genelgeçer kültürlerinde olduğu gibi Estonya kültüründe de doğa olayları ve geleneksel yaşam büyük önem taşımaktadır.

Eski Yeni Yıl, Ras el-Seni veya Ortodoks Yeni Yılı, Jülyen takvimi ile Yeni Yıl başlangıcı olarak kutlanan gayri resmi bir geleneksel bayramdır. 20. ve 21. yüzyıllarda Eski Yeni Yıl, Miladi takvime göre 14 Ocak'ta kutlanır. Aynı gün güneş, güney yönündeki yolculuğunu bitirip kuzeye doğru hareket etmeye başladığında Hindistan'da kutlanır: Makar Sankranti.

Ermenistan'daki resmî tatiller ana hatlarıyla ulusal bayramlar ve genel tatiller olmak üzere iki grupta toplanır.

Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.