İçeriğe atla

Üst seviye alan adı

Üst seviye alan adı, İngilizceden top level domain çevirisidir (TLD).

Internet alan adları belirli bir hiyerarşiye göre tanımlanmaktadır. Bu hiyerarşide bir web adresin en sağ tarafta yazan adı, en üst seviye alan adını belirlemektedir. tr.wikipedia.org örneğinde .org en üst seviye alan adıdır.

Dünya genelinde, Internet alan adları .com, .net, .org ve .edu altında yer almaktadırlar. Mevcut Internet yapısındaki yetersizlik, kısıtlamalar ve tekelleşme eğilimine karşı, bazı bağımsız Internet kök sunucu işletmenleri ve Internet topluluğu üyeleri bir araya gelerek, kâr amacı gütmeyen uluslararası Public-Root (kamu kök) adlı bir federasyon kurdular. Bu sayede sadece ülkelerin alan adları (.tr .de .fr vb.) ve belirli sayıda .com, .net gibi alan adları yerine, her türlü üst seviye alan adının kullanımına olanak sağlandı. Public Root sistemi var olan Internet alan adlarını da olduğu gibi destekliyor. Sistemde yer alan kök sunucular ve üst seviye alan adları (TLD) düzenli olarak ICANN (İngilizce: Internet Corporation for Assigned Names and Numbers, Türkçe: İnternet Tahsisli Sayılar ve İsimler Kurumu) kurumunun bir departmanı olan IANA (İngilizce: Internet Assigned Numbers Authority, Türkçe: İnternet Tahsisli Sayılar Otoritesi) tarafından kontrol ediliyor. Dünya çapındaki kök sunucular:

Ayrıca bakınız

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">DNS</span>

DNS, internet uzayını bölümlemeye, bölümleri adlandırmaya ve bölümler arası iletişimi organize etmeye yarayan, bilgisayar, servis, internet veya özel bir ağa bağlı herhangi bir kaynak için hiyerarşik dağıtılmış bir adlandırma sistemidir.

<span class="mw-page-title-main">.uk</span> Birleşik Krallıkın internet ülke üst seviye alan adı

.uk, Birleşik Krallık internet kod harfleri.

<span class="mw-page-title-main">.ca</span> Kanadanın internet ülke üst düzey alan adı

Kanada'nın internet kod harfleri.

<span class="mw-page-title-main">.fi</span> Finlandiyanın üst düzey alan adı

.fi, Finlandiya'nın internet ülke üst seviye alan adıdır. 17 Aralık 1986'da delege edilmiştir. Finlandiya Ulaştırma ve İletişim Ajansı (TRAFICOM) tarafından yönetilir.

<span class="mw-page-title-main">.am</span>

.am, Ermenistan'ın İnternet Ülke Alan Kodu (CcTLD) kod harfleridir.

Aşağıdaki liste şu anda mevcut olan İnternet üst seviye alan adlarıdır (TLD'ler). Daha fazla bilgi için Üst seviye alan adına bakabilirsiniz.

.bv, Norveç'e ait ıssız bir bölge olan Bouvet Adası için ayrılmış internet ülke kodu üst seviye alan adıdır (ccTLD). Alan adı kaydı ve sponsoru Norid'dir fakat .bv, kayıt için açık değildir. .bv 21 Ağustos 1997 tarihinde adlandırıldı ve .no altında yer aldı. Norveç politikası, Bouvet Adası'na bağlı kurumlar için .no alan adının yeterli olduğunu belirttiler ve bu yüzden alan adının kaydı açık değildir. Norveç politikasında alan kaynaklarını ticarileştirmek yoktur dolayısıyla .bv alan adının satılmasına dair bir plan yoktur. Alan adının sonradan kullanıma açılması durumunda .no için uygulanan kuralların benzeri Norveç Posta ve Telekomünikasyon Kurumu tarafından uygulanacaktır.

<span class="mw-page-title-main">.va</span>

.va, Vatikan devletinin internet ülke üst seviye alan adıdır. Vatikan İnternet Servisi tarafından yönetilir. Ekim 2024 itibarıyla sadece 464 web sitesi barındırır.

<span class="mw-page-title-main">.ga</span>

.ga Gabon için internet ülke kodu üst seviye alan adıdır. (CcTLD)

<span class="mw-page-title-main">.co</span> Kolombiyanın ülke uzantısı

.co Kolombiya için internet ülke kodu üst seviye alan adıdır. (CcTLD)

<span class="mw-page-title-main">.pe</span>

.pe Peru için internet ülke kodu üst seviye alan adıdır. (CcTLD)

İnternet Tahsisli Sayılar ve İsimler Kurumu, internetin iş dünyası, teknik, akademik ve kullanıcı gruplarının geniş katılımıyla oluşturulmuş kâr amacı gütmeyen bir özel sektör kuruluşudur. ICANN'ın görevi, interneti çalıştırmak değil, aksine, merkezi bir koordinasyon gerektiren teknik, idari ve politika geliştirme görevlerini koordine etmektir. İnternet alan adları sisteminin teknik yönetimini, IP adres alanlarının tahsisini, protokol parametrelerinin belirlenmesini ve internet ana servis sağlayıcı sisteminin idaresini koordine etmekle görevlendirilmiş olan ICANN resmi olarak 30 Eylül 1998 tarihinde göreve başlamıştır. 25 Kasım 1998 tarihinde ABD Ticaret Bakanlığı ve ICANN arasında bir "Mutabakat Metni" imzalanmış ve böylece ICANN, ABD Hükümeti tarafından resmi olarak tanınmıştır. ICANN yönetiminin hukuki dayanağı 6 Kasım 1998 tarihinde yayımlanan Yönetmelik'tir.

<span class="mw-page-title-main">.org</span> Kâr amacı gütmeyen kuruluşlar için tanımlanmış İnternet uzantısı

.org alan adı, İnternet'te kullanılan bir genel üst seviye alan adıdır (gTLD) ve İngilizce "organization" kelimesinin kısaltmasıdır. 1985'te kurulan ilk alan adlarından biridir ve 2003'ten beri Public Interest Registry tarafından işletilmektedir. Başlangıçta başka bir alan adı için uygun olmayan organizasyonlar için düşünülmüştü ancak sonradan kâr amacı gütmeyen kuruluşlar tarafından kullanımı yaygınlaştı. Günümüzde genellikle kâr amacı gütmeyen kuruluşlar, açık kaynak projeleri ve topluluklar tarafından kullanılsa da herkese açıktır. 1990'larda bir milyondan az olan kayıtlı alan sayısı 2012'de on milyona ulaştı. 2024 itibarıyla 11 milyondan fazla .org uzantılı alan adı bulunur.

<span class="mw-page-title-main">.gov</span>

.gov, kullanımı devlet kurumlarıyla sınırlı olan üst seviye alan adıdır (TLD). İngilizcedeki government kelimesinin kısaltılmasıyla oluşturulmuştur. Amerika Birleşik Devletleri hükûmeti tarafından kullanılmakla birlikte diğer ülkelerin hükûmetlerince de kendi ülke üst seviye alan adlarına (ccTLD) bağlı olarak kullanılmaktadır. 1985'te kullanıma sunulmuştur. ABD İç Güvenlik Bakanlığı'nın bir bileşeni olan Siber Güvenlik ve Altyapı Güvenliği Ajansı (CISA) tarafından yönetilmektedir.

Uninett Norid AS, ticari olarak Norid, üç Norveç internet ülke kodu üst seviye alan adı (ccTLD) .no, .sj ve .bv için alan adı kaydı yapan şirkettir. Kâr amacı gütmeyen şirket, aile şirketi Uninett ile paylaştığı ofisleri Trondheim'de bulunmaktadır; her iki şirketin sahibi de Norwegian Ministry of Education and Research'tür. Norid, Norveç Posta ve Telekomünikasyon Kurumu tarafından denetlenmekte ve Internet Assigned Numbers Authority sözleşmesi altında çalışmaktadır. Uninett, 1987'de Norveç alan adı sorumluluğunu devraldı ve 2003'te ayrı bir şirket haline geldi.

Bilgisayar bilimlerinde ad sunucusu dizin hizmetinin tersi olarak, gelen sorgulara cevap veren bir ağ hizmeti sağlayan bir bilgisayar sunucusudur. Çoğu kez sayısal olan, kimlik tespiti yapan ya da adresleme bileşeni içeren bir iç sisteme insanın anlayabileceği bir tanımlayıcı eşlemesi yapar. Bu servisi bir sunucu ağ servis protokolüne uygun olarak yürütür.

<span class="mw-page-title-main">Verisign</span> Amerikan internet şirketi

VeriSign, Inc. Reston, Virginia, Amerika Birleşik Devletleri merkezli bir Amerikan şirketidir ve İnternet’in on üç kök ad sunucusundan ikisi dâhil olmak üzere .com, .net ve .name genel üst seviye alan adları ; .cc ve .tv ülke kodlu üst seviye alan adları ve .jobs ile .edu üst seviye alan adları için arka uç sistemlerinin yetkili kayıtçısı olarak çok sayıda ağ altyapısı işletmektedir. Verisign aynı zamanda yönetimli DNS, Dağıtılmış Hizmet Reddi (DdoS) azaltımı ve siber tehdit raporlama dâhil olmak üzere çok sayıda güvenlik hizmeti sunar. Verisign 2010 yılında SSL, PKI, Verisign Trust Seal ve Verisign Kimlik Koruma (VIP) hizmetlerini içeren kimlik doğrulama birimini 1,28 milyar $’a Symantec’e sattı.

.ss alan adı, Güney Sudan için olarak internetin Alan Adı Sisteminde kaydedilmiş internet ülke üst seviye alan adıdır (ccTLD). Güney Sudan'ın ISO 3166-1 alpha-2 kodu olan "SS"den türetilmiştir. CIO East Africaya göre bu alan adı, ülkenin Sudan'dan bağımsızlık ilanından sonra 10 Ağustos 2011'de tahsis edilmiştir. Alan adı, 31 Ağustos 2011'de kaydedilmiş ancak DNS kök bölgesine eklenmediği için çalışır durumda olmamıştır. 27 Ocak 2019'da yapılan ICANN Yönetim Kurulu toplantısında onaylanmış ve 2 Şubat 2019'da DNS kök bölgesine eklenmiştir.

DNSSEC, İnternet Protokolü (IP) ağlarında kullanılan Alan Adı Sistemi (DNS) tarafından sağlanan belirli türdeki bilgilerin güvenliğini sağlamaya yönelik bir İnternet Mühendisliği Görev Grubu (IETF) dokümanıdır. DNS istemcilerine (çözümleyicilerine), DNS verilerinin köken kimlik doğrulaması, kimlik doğrulaması reddi ve veri bütünlüğünü sağlayan, ancak kullanılabilirlik veya gizlilik sağlamayan bir DNS eklentisidir.

<span class="mw-page-title-main">İnternet Tahsisli Sayılar Otoritesi</span> üst düzey alan adlarını düzenleyen uluslararası kuruluş

İnternet Tahsisli Sayılar Otoritesi (IANA), küresel IP adresi tahsisi, otonom sistem numarası tahsisi, kök bölgesi yönetimi, Alan Adı Sistemi (DNS), medya türleri ve İnternet protokolü ile ilgili diğer semboller ve İnternet numaralarını denetleyen bir standartlar organizasyonudur.