İçeriğe atla

Üryanizade Cemil Molla

Üryanizade Cemil Molla
Doğum3 Kasım1864
İstanbul
Ölüm13 Şubat 1941
İstanbul
MeslekHukukçu, devlet adamı, şair

Üryanizade Cemil Molla (d. 3 Kasım 1864[1]- ö. 13 Şubat 1941[1]) Osmanlı devlet adamı, hukuk bilgini.

Renkli kişiliği, köşkünde kurduğu debdebeli ve sofistike hayatla Osmanlı tarihinde iz bırakmıştır.[1]

Üryanizade Cemil Molla Bey'in dedesinin Kuzguncuk'ta yaptırdığı Üryanizade Camii

Yaşamı

1864 yılında İstanbul'da doğdu. İstanbul’un köklü ailelerinden Üryanizadeler ailesinin üyesidir. Babası şair Süleyman Celaddin Bey, annesi Uryanizade Ahmed Esad Efendi’nin kızı Ayşe Sıddıka Hanım’dir. Cemil Bey, medrese öğrenimi gördü.[2] 1885’te molla payesi aldı.[1] Kendi gayretiyle İngilizce ve Fransızca öğrendi.[3] Şeyhülislamlık Dairesi memuriyetlerine yetişti. Mecelle ve hukuk konusunda otoriteydi.[3]

Niş Beylerbeyi Hafızoviç Ebubekir Bey’in kızı Emine Hanım ile evlendi.[1]

1878-1889’da şeyhülislamlık yapan dedesinin izni ile onun Kuzguncuk’taki yalısının karşısındaki koruda bir köşk yaptırdı. Günümüze kadar ulaşan Cemil Molla Köşkü, II. Abdülhamid döneminin gayri resmi kültür, eğlence ve sanat merkezi haline geldi.[1]

Cemil Molla, Padişah II. Abdülhamit’in gözdesi, dostu ve satranç arkadaşı idi.[4] 1909’da Abdülhamit’in tahttan indirilmesi üzerine İttihat ve Terakki yönetimi tarafından Midilli Adası’na sürgüne gönderildi. Üç yıl sonra affedilerek İstanbul’a döndü.

1919 yılında Adliye Nazırı, 1920 yılında ise Şura-yı Devlet başkanı[2] olarak görev yaptı. Cumhuriyet devrinde memuriyete devam etmedi, emekli oldu.

1941 yılında İstanbul’da öldü. Nakkaştepe’deki aile mezarlığına defnedildi.[3]

“Dağarcığım” adlı bir anı kitabı ve basılmış şiirleri vardır.

Kaynakça

  1. ^ a b c d e f Dürin Ababay, Üryanizadeler: Çılgın Bir Osmanlı Ailesi, #Tarih dergisi Sayı 4, Ağustos 2014
  2. ^ a b "1868'den 1922'ye Şura-yı Devlet Reisleri, T.C Danıştay Başkanlığı web sitesi, Erişim tarihi:31.08.2014". 3 Eylül 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ağustos 2014. 
  3. ^ a b c "Cemil Molla, Üsküdarlı Meşhurlar Ansiklopedisi, İstanbul Belediye Başkanlığı Kültür Yayınları, Ocak 2012, Erişim tarihi:31.08.2014" (PDF). 13 Eylül 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Temmuz 2017. 
  4. ^ "Seral Cumalı, Beyaz Köşkte Saz Bitince Söz Başlardı, Posta gazetesi, 15.01.2012, Erişim tarihi:31.08.2014". 3 Eylül 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ağustos 2014. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Abdülhak Hamit Tarhan</span> Türk şair, oyun yazarı, diplomat, milletvekili

Abdülhak Hamit Tarhan, Türk şair, oyun yazarı ve diplomat.

<span class="mw-page-title-main">Yusuf Kâmil Paşa</span> 188. Osmanlı sadrazamı

Yusuf Kâmil Paşa, Osmanlı İmparatorluğu'nda görev yapmış Türk devlet adamı.

<span class="mw-page-title-main">İbrahim Edhem Paşa</span> 194. Osmanlı sadrazamı

İbrahim Edhem Paşa 19. yüzyılda yaşamış Osmanlı Devleti'ne 5 Şubat 1877 - 11 Ocak 1878 arasında sadrazamlık, hükûmet nazırlığı, Şura-yı Devlet reisliği ve büyükelçilik gibi birçok yüksek kademe görevlerde hizmet vermiş bir devlet adamıydı.

<span class="mw-page-title-main">Cenanizade Mehmed Kadri Paşa</span> 202. Osmanlı sadrazamı

Cenanizade Mehmed Kadri Paşa, II. Abdülhamid saltanatında 9 Haziran 1880 - 12 Eylül 1880 tarihleri arasında üç ay üç gün sadrazamlık yapmış Osmanlı devlet adamıdır. Ayrıca 6 Ağustos 1874 - 7 Eylül 1874 ve 11 Şubat 1876 - 4 Şubat 1877 tarihleri arasında İstanbul Şehremini olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Rahîme Perestû Sultan</span> Abdülmecitin eşi, Osmanlı tarihindeki son Valide Sultan

Rahime Perestü Sultan, Osmanlı tarihindeki son Valide Sultandır. Osmanlı padişahı Abdülmecid'in eşi ve II. Abdülhamit'in manevi ve üvey annesiydi.

<span class="mw-page-title-main">Şûrâ-yı Devlet</span> Osmanlı Devletinde yargı kurumu (1868–1922)

Şura-yı Devlet Osmanlı Devleti'nde günümüzdeki Danıştay'a karşılık gelen yüksek yargı kurumudur. 1868-1922 yılları arasında görev yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Ziya Songülen</span> Fenerbahçe SK kurucusu ve ilk başkanı

Nurizade Ziya Songülen, Şevkipaşazade Ayetullah ve Necip Okaner ile birlikte Fenerbahçe Spor Kulübü'nü kuran üç kişiden biridir. Kulübün ilk başkanı ve 1 numaralı üyesidir.

<span class="mw-page-title-main">Ayşe Osmanoğlu</span>

Ayşe Sultan veya Ayşe Osmanoğlu, Osmanlı Sultanı II. Abdülhamit'in kızıdır. 1960'ta Babam Sultan Abdülhamid adıyla yayımladığı hatıralarıyla ün kazanmıştır. Ubıh olan annesi Dördüncü Kadınefendi Müşfika Kadınefendi'dir.

<span class="mw-page-title-main">Server Paşa</span>

Mahmud Server Paşa, Adliye, Dahiliye, Hariciye Nazırı, Şura-yı Devlet Reisliği ve Ayan Meclisi Reisliği görevlerinde bulunmuş Osmanlı bürokrat.

<span class="mw-page-title-main">Adliye Nezâreti</span>

Adliye Nezâreti ya da Adliye Nazırlığı Son dönem Osmanlı Hükûmetleri'nde bugünkü Adalet Bakanlığı'nın yaptığı işi yapan nazırlıktır. Türkiye'de Cumhuriyet'in kurulmasıyla birlikte önce Ankara'ya taşınmış ve sonrasında ise dilde sâdeleşme çalışmalarının ardından adı "Adalet Bakanlığı" olarak değişmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Necmettin Molla Kocataş</span>

Necmeddin Molla Kocataş -, Osmanlı Devleti Adliye Nazırı, TBMM Kastamonu Milletvekili. Halkla İlişkiler uzmanı Betûl Mardin'in dedesidir.

<span class="mw-page-title-main">Halil Menteşe</span>

Halil Menteşe, Osmanlı Devleti'nin son yıllarında Hariciye Nazırı ve Meclis-i Mebusan başkanı olarak, Cumhuriyet döneminde IV. ve V. dönem bağımsız İzmir milletvekili olarak görev yapmış bir siyasetçidir.

<span class="mw-page-title-main">Asım Mehmed Paşa</span>

Asım Mehmed Paşa (Nurizade) valilik, Şûrâ-yı Devlet başkanlığı ve çeşitli hükûmet görevlerinde bulunmuş bir Osmanlı devlet adamıdır.

<span class="mw-page-title-main">Hasan Fehmi Paşa</span>

Hasan Fehmi Paşa Osmanlı Devleti'nde valilik, çeşitli nazırlıklar ve adalet kurumlarında görev yapmış bir Osmanlı devlet adamı ve avukat.

<span class="mw-page-title-main">Mehmet Tevfik Biren</span> Türk devlet adamı

Mehmet Tevfik Biren ya da Mehmed Tevfik Bey, Osmanlı Devleti'nin son döneminde Nazırlık ve Valilik gibi yüksek düzeylerde görev yapmış bir devlet adamı.

İbrahim Ethem Dirvana ya da İbrahim Ethem Mesut Bey, filozof, yazar ve Osmanlı Devleti'nin son yıllarında yüksek kademelerde görev yapmış bir devlet adamıdır.

Köse Mehmed Raif Paşa (1836-1911) Osmanlı Devleti'nin son döneminde valilik, nazırlık ve Şura-yı Devlet reisliği görevlerinde bulunmuş bir devlet adamıdır.

<span class="mw-page-title-main">Pirizade İbrahim Hayrullah Bey</span>

Pirizade İbrahim Hayrullah Bey (1859-1934) Osmanlı Devleti'nin son döneminde yüksek derecede çeşitli görevlerde bulunmuş bir devlet adamıydı.

Ahmed Muhtar Molla Bey Efendi (1807-1882) Abdülaziz ve II. Abdülhamit dönemlerinde 2 kez Osmanlı Devleti'nin şeyhülislamı olarak görev yapmış bir din adamıydı.

<span class="mw-page-title-main">Bedrifelek Kadınefendi</span>

Bedrifelek Kadınefendi, Osmanlı Padişahı II. Abdülhamid'in ikinci eşi.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.