Ünlü boşluğu
Ünlü boşluğu, sesbilimde bitişik hecelerde ortaya çıkan ve araya giren ünsüz olmayan iki sesli harfin yarattığı boşluktur. Aynı hecede iki bitişik ünlü ses ortaya çıktığında, sonuç bunun yerine sinerezdir.
Ünlü boşluğu, sesbilimde bitişik hecelerde ortaya çıkan ve araya giren ünsüz olmayan iki sesli harfin yarattığı boşluktur. Aynı hecede iki bitişik ünlü ses ortaya çıktığında, sonuç bunun yerine sinerezdir.
Kısa çizgi veya tire, sözcükleri birleştirmek ve tek bir sözcüğün hecelerini ayırmak için kullanılan bir noktalama işaretidir. Tire kullanımına tireleme denir. Tirelenmemiş, tirelenmiş bir sözcük örneğidir. Kısa çizgi, daha uzun ve farklı kullanımlara sahip kısa çizgilerle veya eksi işareti ile karıştırılmamalıdır.
Aruz ölçüsü ya da aruz vezni, Arap edebiyatından doğarak İslamî edebiyatalara da yayılmış bir nazım sistemi; nazımda uzun veya kısa, kapalı ya da açık hecelerin belli bir düzene göre sıralanarak ahengin sağlandığı ölçüdür.
Moğolca, Moğolistan ve civardaki bazı özerk bölgelerde resmî dil olan Asya dilidir.
Hiyeroglif, antik döneme ait bir yazı sistemi. Birçok türü olan hiyerogliflerin en bilinen türü Mısır hiyeroglifleridir. Ayrıca Luvi hiyeroglifleri ve Urartu hiyeroglifleri de bu yazı sisteminin Mezopotamya'da kullanılan diğer örneklerindendir. Girit hiyeroglifleri ise Girit Uygarlığı tarafından kullanılan başka bir tür hiyerogliftir.
Kelime veya sözcük, tek başına anlamlı, bir ya da birbirine bağlı birden fazla biçimbirimden (morfem) oluşan, ses değeri taşıyan dil birimidir.
Uu, Türk alfabesinin 25. harfidir. Büyük ünlü uyumuna göre ilk hecesinde U bulunan sözcüklerden sonra yine A, O, I, U ünlülerinden biri gelmelidir. Kelime yapısı olarak kalın yuvarlaktır.
Os frontale, bu tek kemik kafanın ön kısmını meydana getirir. Alın kemiği bir yandan kafa boşluğunun ön bölümünün büyük bir kısmını ve göz çukurunun üst kısmını meydana getirir.Kemik iki ana parçadan oluşmaktadır: Dikey sedef parça ve göz-çukuru burun parçası
Hece veya seslem, kelimeleri oluşturan, en küçük birimi harf olan ve ağzın tek hareketinde sarf edilebilen ses modelidir. Türkçede en az bir harf, en çok dört harften oluşur ve içinde en fazla bir tek sesli harf bulunur.
Ünlü düşmesi, Türkçede görülen bir ses olayıdır. Genellikle ikinci hecesinde dar bir ünlü bulunan sözcüklerde görülür ancak istisnaları mevcuttur.
Ölçü, şiirde ritmi sağlamak için kullanılan bir tekniktir.
Büyük ünlü uyumu ya da kalınlık-incelik kuralı, Türkçedeki iki ses uyumundan biri. Kökeni Türkçe sözcüklerin ayırt edilmesinde kullanılır. Türkçedeki öz Türkçe sözcüklere ait ortak bir özelliktir.
Küçük ünlü uyumu ya da düzlük-yuvarlaklık kuralı, Türkçedeki ses uyumlarından biri. Öz Türkçe sözcüklere ait ortak bir özelliktir.
Brahmi alfabesi, ünlüleri ünsüz sembollerle ilişkilendirmek için bir aksan işaretleri sistemi kullanan bir abugidadır. Yazı sistemi, Maurya döneminden erken Gupta dönemine kadar yalnızca nispeten küçük evrimsel değişiklikler geçirdi ve MS 4. yüzyılda bile okuma yazma bilen bir kişinin Maurya yazıtlarını hala okuyabildiği düşünülmektedir. Bundan bir süre sonra, orijinal Brahmi yazısını okuma yeteneği kayboldu. En eski ve en iyi bilinen Brahmi yazıtları, kuzey-orta Hindistan'daki Asoka'nın MÖ 250-232'ye tarihlenen kayaya oyulmuş fermanlarıdır. Brahmi'nin deşifresi, 19. yüzyılın başlarında, Hindistan'daki Doğu Hindistan Şirketi yönetimi sırasında, özellikle Kalküta'daki Bengal Asya Topluluğu'nda, Avrupa'nın akademik ilgisinin odak noktası haline geldi. Brahmi, Cemiyetin sekreteri James Prinsep tarafından 1830'larda Cemiyetin dergisinde yayınlanan bir dizi bilimsel makalede deşifre edildi. Buluşları, diğerleri arasında Christian Lassen, Edwin Norris, H. H. Wilson ve Alexander Cunningham'ın epigrafik çalışmalarına dayanıyordu.
Ses değişmesi, dildeki konuşma seslerinden birinin diğerinin yerine geçmesi ya da türemesi ve düşmesi olarak tanımlanabilir. Dil bilimciler, dillerin çoğunlukla benzer ses değişimlerine uğradığını göstererek konuyla ilgili evrensel kurallar ortaya koymaya çalışmaktadır.
Ünsüz, sessiz ya da konsonant; m, r, g gibi, oluşması esnasında, kısmen de olsa, bir engele çarpan konuşma sesi. Ünsüzler, ünlülerle birlikte kullanılarak heceleri meydana getirirler: de, le, em, es, bi, si gibi.
Soru eki, Türkçede soru cümlesi oluşturmakta kullanılan mi ekidir. Kendinden önceki hecenin hem büyük hem de küçük ses uyumlarına uyacak şekilde dar ünlülerden birini alarak mı, mu veya mü'ye dönüşebilir:
Olumsuzluk eki, bir cümlenin olumsuz anlam kazanmasını sağlayan ek; yapım eki. Türkçede olumsuzluk eki -me'dir. Bu ek, kendinden önceki hecede kalın bir ünlü varsa -ma'ya dönüşür:
Tibet alfabesi ; Limbu, Lepça ve Fags-pa alfabeleri ile akraba olan Tibet merkezli bir alfabedir.
Dilbilimde prozodi tek haldeki fonetik birimler olmayan(ünlüler ve ünsüzler) fakat ton, vurgu ve ritim gibi dilsel işlevleri içeren daha büyük boyuttaki konuşma birimleri ve hecelerin özellikleri ile ilgilenir.
Diftong, kayan ünlü olarak da bilinir, iki bitişik ünlü sesin aynı hece içinde bir araya gelmesidir. Temelde diftong iki sesi ifade eden tek bir sesli harftir: Yani, dil veya diğer konuşma organları sesli harfin telaffuzu esnasında hareket eder.