İçeriğe atla

Ümit Deniz

Ümit Deniz (1922, Ordu - 14 Mayıs 1975, İstanbul), Türk polisiye roman yazarı.[1]

Yaşamı

Haydarpaşa Lisesi'nde okudu. Bir süre İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi ve Edebiyat Fakültesi İngiliz Dili ve Edebiyatı bölümlerine devam etti. 1941'den sonra Son Telgraf, Gece Postası, Tan, Tasvir, Yeni Sabah, Milliyet, Cumhuriyet, Son Saat, Demirkırat, Yeni Türkiye, Her Gün, Zafer, İstanbul Ekspres, Hürriyet gibi gazetelerde çeşitli görevler üstlendi. Bazı sinema filmlerinde oyunculuk ve seslendirme yaptı. Sektörde tanıştığı Gülistan Güzey 1946 yılında evlendi. Çift 5 sene sonra boşandı.

1954 ve 1955'te Mickey Spillane, Mike Roseoe, Henry Kane, James Hadley Chase ve Peter Cheyney gibi isimlerden polisiye roman çevirileri yaparak edebiyata atıldı. 1950'li yılların sonunda “Murat Davman” adlı gazeteci tipini yarattı, bu karakterin etrafında 15 kadar polisiye roman yazdı.[2] Bunlardan dördü sinemaya uyarlandı. Atıf Yılmaz'ın yönettiği, başrollerinde Orhan Günşiray ve Pervin Par'ın yer aldığı 1963 tarihli Azrailin Habercisi büyük beğeni topladı.[3] Filmin senaristi Kemal Tahir'di.[4]

Reha Mağden 1999 yılında yayımladığıYazgıların Tableti isimli kitabında Ümit Deniz'in Murat Davman karakterine farklı bir bakış açışıyla yeniden hayat verdi. Murat Uyurkulak da Bazuka adlı hikâye kitabının ilk öyküsünde aynı karakteri kullanmıştır.

14 Mayıs 1975'te İstanbul Hilton Oteli'nde düzenlenen bir sergide kalp krizi geçirerek vefat etti.[5] İstanbul Üsküdar'daki Karacaahmet Mezarlığı'na defnedildi.

Eserleri

Roman

  • Ölüm Perdesi, 1957, Günün Kitapları
  • Yalvarırım Yetişin, 1959, Günün Kitapları
  • Sessiz Harp, 1960, Türkiye Yayınevi
  • Yakut Gözlü Kedi, 1961, Türkiye Yayınevi
  • Kanlı Kolyeler, 1962, Türkiye Yayınevi
  • Çapkın İlahlar, 1962, Ü Yayınları
  • Azrailin Habercisi, 1963, Günün Kitapları
  • Talihsiz Adam, 1963, Türkiye Yayınevi
  • Gece Gelen Ölü, 1964, Türkiye Yayınevi
  • Casuslar Savaşı, 1966, Türkiye Yayınevi
  • İstanbul Tehlikede, 1970, Altın Kitaplar
  • Ahlaksız: Bir Masörün Hatıra Defteri, 1970, İtimat
  • 2 Kere 2 Eder 12, 1971, Milliyet Yayınları
  • Tanrının Gözyaşları, 1974, K Yayınları

Şiir

  • Elenika, 1977, Savaş Ofset

Çeviri

  • Ölüm Çemberi, 1954, Ekicigil Yayınevi
  • Cezanı Çekeceksin, 1954, Ekicigil Yayınevi
  • Kanlı Muamma, 1954, Ekicigil Yayınevi
  • Karanlık Sokak, 1954, Ekicigil Yayınevi
  • Katil Aramızda, 1954, Ekicigil Yayınevi
  • Lemmi Kouşun'un Son Macerası: Casus Çarpışıyor, 1955, Ekicigil Yayınevi

Kaynakça

  1. ^ "Ümit Deniz". Biyografya. 3 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ocak 2023. 
  2. ^ A. Ömer Türkeş. "Unutulan Bir Tarih". Goethe Institut. 3 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ocak 2023. 
  3. ^ "Azrailin Habercisi". Türk Sinema Araştırmaları. 3 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ocak 2023. 
  4. ^ Erol Üyepazarcı (14 Haziran 2016). "Polisiye filmlerimizin ilginç öyküleri". Dünya. 3 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ocak 2023. 
  5. ^ Hasan Yürek (19 Aralık 2020). "Ümit Deniz". Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. 4 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ocak 2023. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Cemil Meriç</span> Türk yazar, çevirmen ve düşünür

Hüseyin Cemil Meriç, Türk yazar, çevirmen, düşünür ve sosyolog.

<span class="mw-page-title-main">Attilâ İlhan</span> Türk şair, yazar ve düşünür (1925–2005)

Attilâ İlhan, tam adıyla Attilâ Hamdi İlhan, Türk şair, romancı, düşünür, deneme yazarı, gazeteci, senarist ve eleştirmen. Entelektüel çalışmalarıyla Türk edebiyat ve düşünce dünyasına önemli katkıları olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Tuna Kiremitçi</span> şair

Tuna Kiremitçi Türk şair, yazar ve müzisyendir.

<span class="mw-page-title-main">Murat Gülsoy</span> Türk yazar, akademisyen

Murat Gülsoy, Türk yazar, akademisyen.

<span class="mw-page-title-main">Selim İleri</span> Türk yazar, senarist, eleştirmen

Ali Selim İleri, Türk yazar, senarist, eleştirmen.

Demir Özlü, Türk öykü ve roman yazarı. Tezer Özlü'nün ağabeyidir.

<span class="mw-page-title-main">Hikmet Temel Akarsu</span>

Hikmet Temel Akarsu, romancı, öykücü, hiciv ve oyun yazarı. İstanbul Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesini bitirdi. Pen Club, Türkiye Yazarlar Sendikası ve Mimarlar Odası üyesidir.

Ulvi Uraz, Türk tiyatro, sinema oyuncusu ve yönetmenidir. Kurduğu topluluklarda Türk tiyatrosunun birçok tanınmış oyuncusunu yetiştirmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Orhan Günşiray</span> Türk oyuncu ve film yapımcısı

Orhan Mahir Günşiray, Türk sinema, dizi oyuncusu ve film yapımcısı.

Hasan Ali Toptaş, Türk yazar. Öykü, roman ve şiirsel metinleriyle tanınır.

Kaldırım sözcüğü ile şunlardan biri kastedilmiş olabilir:

<span class="mw-page-title-main">Yılmaz Gruda</span> Türk oyuncu ve şair (1930—2023)

Ahmet Yılmaz Gruda, Türk tiyatro, sinema ve dizi oyuncusu, şair, oyun yazarı, tiyatro yönetmeni, çevirmen ve reklamcı.

<span class="mw-page-title-main">Reha Yurdakul</span> Türk sinema oyuncusu, yapımcı ve senarist

Reha Yurdakul, Türk sinema oyuncusu, yapımcı ve senaryo yazarıdır.

<i>Üçüncü Adam</i> (roman)

Üçüncü Adam, casus romanlarının babası olarak da anılan İngiliz yazar Graham Greene'in 1949 yılında çekilen aynı adlı ABD filmi için yazdığı senaryoya bir ön hazırlık olarak kaleme aldığı kısa romanın adıdır. Yazar ertesi yıl 1950'de bu eserini kitap halinde de yayımlamıştır. Polisiye Yazarlar Derneği ve Amerika'nın Gizemli Yazarları'nın yayınladığı en iyi 100 polisiye romanı listelerinin her ikisinde de yer almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Salih Tozan</span> Türk sinema ve tiyatro oyuncusu

Salih Tozan, Türk tiyatro ve sinema oyuncusudur. Türk sinema tarihinin ilk oyuncularındandır.

Murat Menteş,, Türk yazar, roman yazarı.

<i>İstanbul Hatırası</i> Ahmet Ümitin 2010 tarihli romanı

İstanbul Hatırası, Ahmet Ümit'in 2010 yılında yayımlanan romanı. İstanbul hakkında tarihi pek çok bilgi içeren bir polisiye romandır. Everest yayınları tarafından yayımlanmıştır. Yazarın diğer romanlarında da yer alan Başkomiser Nevzat, romanın ana karakterlerden biridir.

Oğlak Yayınları, Senay Haznedaroğlu ve Raşit Çavaş tarafından 1993 yılı Ağustos ayında kurulmuş yayınevi.

Dünya Kitap Ödülleri, Dünya Kitap Dergisi tarafından 1993 yılından bu yana her yıl verilen edebiyat ödülleridir.

Piraye Şengel, Türk yazar ve senarist.