Ümit Burnu - Turkipedia

Ümit Burnu (Afrikaans: Kaap die Goeie Hoop, Hollandaca: Kaap de Goede Hoop, Portekizce: Cabo da Boa Esperança), Güney Afrika Cumhuriyeti'ndeki Cape Yarımadası'nın güneydeki uç noktasıdır.^[1]

Denize doğru uzanan kayalık bir burun olan Ümit Burnu denizden yaklaşık 245 metre yüksektedir. Afrika'nın en güneydeki noktası olduğu yaygın kanı olmakla birlikte, kıtanın gerçek güney ucu Ümit Burnu'nun 160 km güneydoğusundaki Agulhas Burnu'dur. Ümit Burnu 34° 21'26" S, 18°28 25" E koordinatları üzerindedir.

Ümit Burnu'nun Afrika'nın güney ucu olduğu şeklindeki yaygın bir yanılgı, Ümit Burnu'nun Atlantik ve Hint okyanusları arasındaki ayrım noktası olduğu şeklindeki yanlış inanca dayanır. Aslında, Afrika'nın en güney noktası, doğu-güneydoğu'ya yaklaşık 150 kilometre (90 mi) mesafedeki Agulhas Burnu'dur.^[2] İki okyanusun akıntıları, ılık sulu Agulhas akıntısı ile soğuk sulu Benguela akıntısı'nın buluştuğu noktadadır ve kendi üzerine döner. Bu okyanus buluşma noktası, Agulhas Burnu ile Cape Point (Ümit Burnu'nun yaklaşık 12 kilometre (7,5 mi) doğusunda) arasında gidip gelir.

Ümit Burnu'nu 1488'de Portekizli kâşif Bartolomeu Dias keşfetti ve buraya Fırtınalar Burnu (Cabo das Tormentas) adını verdi. Portekizli Dias, Kral II. Joao'nun emriyle doğuya ve oradaki baharatlara ulaşılabilecek bir deniz yolu bulabilmek için yola çıkmıştı. O zamanlarda ticaret yollarının sadece bir bölümü denizden geçiyordu ve bu yüzden doğuya giden tüccarlar Ortadoğu ülkelerini boydan boya geçmek zorundaydı. Tarihçilerin yazdığına göre Dias, burnu keşfettiğini haber verince Kral bu keşfin doğuya ulaşan suyolunun yakında açılmasını sağlayacağını düşünmüş, bu nedenle burnun adını Ümit Burnu olarak değiştirmiş. Ama bazı kaynaklar ise Fırtınalar Burnu isminin, gemicilerin moralini bozabileceği düşüncesi ile daha sonra Ümit Burnu olarak değiştirildiğini belirtir.

1497-1498 yılları arasında başka bir Portekizli kâşif olan Vasco da Gama Afrika'yı dolaşarak Hindistan'a kadar uzanan bir deniz yolculuğu yaptı. Bu deniz yolu Süveyş Kanalı'nın açıldığı 1869'a kadar Avrupa ile doğu ülkeleri arasındaki tek deniz yolu olarak kalmıştır.

Doğal özellikleri

Ümit Burnu, çok zengin bir doğal yaşama sahiptir. Burada Akdeniz iklimini andıran bir iklim oluşmuştur. Ümit Burnu, Güney Afrika'nın kalanından farklı olarak çiçekli bitkilerle kaplı ağaçsız bir bölgedir.

Bu bölgeye Afrikanca'da "sık çalı" anlamına gelen "fynbos" denilir. Özellikle protea (Protea cynaroides), funda çeşitleri (Erica cinsi) ve Elytropappus rhinocerotis gibi birçok endemik bitki türü bulunur.

Ümit Burnu hayvan türleri bakımından da zengindir. Babun, kaya tavşanı, Kap susamuru ve antilop çeşitleri bu bölgede bulunan memeli hayvanlar arasındadır. Güneşkuşu ve balcıkuşu bu bölgede çok görülen kuş türleri arasındadır. Karada çeşitli kertenkele, yılan ve kaplumbağalara rastlanılabilir.

Ümit Burnu'nun batısındaki False Koyu ise deniz yaşamı bakımından çok zengindir. Penguen ve kürklü fok sahil şeridinde yaşayan başlıca canlılardır. Bu bölgede kambur balina, katil balina ve çeşitli yunus türleri görülebilir. False Koyu özellikle beyaz köpekbalığı için önemli bir yaşam alanıdır.

Kaynakça

^ Nijman, Jan (2020). Geography: Realms, Regions, and Concepts (20. bas.). Wiley. ISBN 978-1119607410.
^ "Cape of Good Hope, South Africa - 360° Aerial Panoramas". 8 Ekim 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi.

Dış bağlantılar

Ümit Burnu fotografları

İlgili Araştırma Makaleleri

Avrasya, Avrupa ile Asya'yı kapsayan coğrafi bölgeye verilen isim.

<span class="mw-page-title-main">Hint Okyanusu</span> Okyanus

Hint Okyanusu, kuzeyde Asya, batıda Afrika ve Arabistan Yarımadası, doğuda Malay Yarımadası, Sunda Adaları ve Okyanusya tarafından çevrilen, dünyanın üçüncü büyük okyanusudur. Agulhas Burnu'nun güneyinde 20° Doğu boylamının geçtiği yerde Atlas Okyanusu'ndan; 147° Doğu boylamının geçtiği yerde de Pasifik Okyanusu'ndan ayrılır. En kuzeyde Basra Körfezi'nde, 30° enlemine kadar uzanır. Dünya sularının %20'sini kapsar. Afrika'dan Avustralya'ya kadar okyanusun genişliği 10.000 kilometre kadardır. Bu alanda yaklaşık olarak 73.566.000 km² yer kaplar. Hacminin yaklaşık olarak 292.131.000 km³ olduğu tahmin edilmektedir.

Yeşil Burun Adaları, Kabo Verde, Cabo Verde, Yeşil Burun, resmî adıyla Yeşil Burun Cumhuriyeti, orta Atlas Okyanusu’nda, Senegal ve Moritanya açıklarında bulunan bir Afrika ülkesidir. 10 volkanik ada ve 8 adacıktan oluşan bir takımada olan ülkenin yüzölçümü 4.033 km²'dir. En büyük üç ada Santiago, Santo Antao ve Boa Vista'dır. Başkenti Santiago adasındaki Praia'dır. Adalar Afrika anakarasının en batı noktası Cap-Vert'in 600 ila 850 km açıklarında yer alır. Yeşil Burun adaları; Azorlar, Kanarya Adaları, Madeira ve Selvagens Adaları ile birlikte Makaronezya ekolojik bölgesini oluşturur.

<span class="mw-page-title-main">Güney Okyanusu</span> okyanus

Güney Okyanusu ya da Antarktika Okyanusu, bazı coğrafya ve çoğu hidrografi kaynaklarına göre Antarktika kıtasını çevreleyen su kütlesidir. Bu okyanus, dünyanın dördüncü büyük ve en son tanımlanmış okyanusudur.

Vasco da Gama, Keşifler Çağı'nda yaşamış, Avrupa'nın en başarılı kâşiflerinden olan, Avrupa'dan çıkıp doğrudan Hindistan'a giden ilk kişi olarak bilinen, Portekizli denizcidir.

<span class="mw-page-title-main">Bartolomeu Dias</span> Portekizli kaşif ve kayıtlarda Ümit Burnunu geçen ilk Avrupalı (1450-1500)

Bartolomeu Dias, Portekizli denizci ve kâşif. Afrika kıtasının güney ucu olan Ümit Burnu'nu ilk kez gemiyle keşfedip, yerleşen Avrupa'lıdır.

<span class="mw-page-title-main">Agulhas Burnu</span>

Agulhas Burnu ya da İğne Burnu, Afrika kıtasının en güney ucu. Cape Town'ın 176 km güneydoğusundadır. Portekizcede İğneler anlamına gelen adını pek çok geminin batmasına yol açan sığ kayalık ve mercanlardan alır. 1849'da burada bir deniz feneri yapılmıştır. Sığlıkları trol balıkçılığı için çok elverişlidir. Burundan geçen boylam, Hint ve Atlas Okyanusu'nu ayıran sınır kabul edilir.

Kâşif ya da bulucu, var olan ancak bilinmeyen bir şeyi bulan, ortaya çıkaran, keşfeden kimsedir. Daha çok coğrafi keşifleri yapan kişiler için kullanılmaktadır.

Açe Seferi ya da Sumatra Seferi, Portekizliler karşısında zor durumda kalan Sumatra adasındaki Müslüman Açe Sultanlığı'nın, Osmanlı Devleti'nden yardım istemesi üzerine, Osmanlı Donanması tarafından gerçekleştirilen deniz aşırı seferdir.

Portekiz Coğrafi Keşifleri (1415-1542), 15. ve 16. yüzyılda Portekizliler tarafından dünya çapında özellikle denizde yapılan coğrafi keşifleri tanımlar. Bu dönemde Portekiz, Afrika kıtasının etrafını Ümit Burnu yoluyla dolanıp Hindistan'a giden doğu yolunu keşfetmiş, bu sayede Güneydoğu Asya'nın neredeyse tamamıyla temas kurmuş, Afrika'nın bazı bölgelerini sömürgeleştirmiş, Brezilya'yı keşfetmiş ve Çin'e, Avrupa'dan giden ilk ticari ve diplomatik elçileri göndermiştir.

Cap-Vert Senegal'in başkenti Dakar'ın güney ucu yakınında bir yarımada ve Afrika kıtasının batı parçasıdır. Anlamı Yeşil Burun demek olan Cap-Vert'e Portekizli kaşifler tarafından Cabo Verde denmekteydi. Çoğu zaman Cap-Vert, Cap-Vert'in yaklaşık 560 km daha batısında olan Yeşil Burun Adaları ile karıştırılmaktadır.

Mozambik Kanalı, Hint Okyanusu'nda Madagaskar adasını ve Mozambik başta olmak üzere Güneydoğu Afrika'yı birbirinden ayıran kanaldır. Bölge, II. Dünya Savaşı'nın bir ayağı olan Madagaskar Savaşı'ndaki çarpışma noktalarından birine ev sahipliği yapmasıyla bilinmektedir. Kanalın en dar kısmı yaklaşık 460 km genişliğindedir.

<span class="mw-page-title-main">Agulhas Akıntısı</span>

Agulhas Akıntısı, Güney Ekvator Akıntısının bir parçası ve okyanuslardaki en hızlı akıntılardan biri, Afrika'nın doğu kıyılarını güney yönünden izleyerek doğuya doğru saptıktan sonra Afrika-Avustralya doğrultusundaki akıntıyla birleşir. Agulhas'ın sürüklediği suların bir bölümü Ümit Burnu dolayında batıya, Atlas Okyanusuna doğru yol alır. Agulhas, Madagaskar'la Afrika arasındaki Mozambik Akıntısınca da beslenir. 100 km genişliği aşmayan Agulhas akıntısının hızı saniyede 20/60 cm olarak hesaplanmıştır. Bu hız Güney Ekvator Akıntısının hızındaki mevsimlik değişikliklere bağlıdır. Agulhas güney enlemlerinden beslendiği için ılıktır ve sıcaklığı yüzeyde 14° ile 26 °C arasında değişir. Tuzluluk oranı 1200 m derinliklerde ve 50 °C sıcaklıkta binde 344 iken yüzeyde 20 °C sıcaklıkta binde 35,6 kadardır.

Batı Kap, Güney Afrika'nın illerinden biri ve 2020 yılı itibarı ile yaklaşık 7 milyon nüfusu ile ülkenin 9 vilayeti arasından en kalabalık 3. idari birimi. Batı Kap ülkenin güneybatısında yer almaktadır. Yüzölçümü 129,462 km² olan ilin nüfusu 2011 yılı itibarı ile 5,822.734'tür. Vilayetin başkenti Cape Town'dur. Apartheid sonrası Batı Kap 1994 yılında eski Kap ilinden ayrılmıştır. En büyük şehirleri Cape Town ve George'dur.

Benguela Akıntısı, Afrika kıtasının Güney Afrika Cumhuriyeti ve Namibya'nın yer aldığı güneybatı kıyılarında Ümit Burnu'ndan kuzeye Ekvator'a doğru uzanan soğuk su akıntısıdır.

Ümit Burnu'ndaki Koruma Alanları ya da Ümit Burnu Floristik Bölgesi, Güney Afrika Cumhuriyeti'nin güney ucu yakınında bulunan bir koruma alanıdır.

Diogo Dias ya da bilinen diğer adıyla Diogo Gomes, 15. yüzyılda yaşamış Portekizli kâşifti. Bartolomeu Dias'ın kardeşiydi ve António Noli'yle birlikte Yeşil Burun Adaları'nın bazılarını keşfetti.

<span class="mw-page-title-main">Cape Point</span>

Cape Noktası, Cape yarımadası'nın güneydoğu köşesinde bir burundur. Cape Noktası, Güney Afrika'nın en güneybatı ucunda kuzey-güney yönünde, yaklaşık 30 km uzanan dağlık ve manzaralı bir yer şeklidir. Masa Dağı ve Cape Town şehri aynı yarımadanın kuzey ucuna yakındır. Cape noktası, 34°21′26″G 18°29′51″D konumundadır. Bu yer, Ümit Burnu'na yaklaşık 2,3 km mesafedeki güneybatı köşenin doğusunda ve biraz kuzeyine doğrudur. Bu iki kayalık burun çok iyi bilinmesine rağmen ikisi de Afrika anakarasının en güneyinde değildir. Agulhas Burnu, doğu-güneydoğu'ya yaklaşık 150 km'dir.

Dinis Dias, Batı Afrika kıyılarında yelken açarak Senegal Nehri'ni geçen ve Yeşil Burun Adaları'na ilk kez ulaşan 15. yüzyıldan bir Portekizli kaşifti.

Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.