İstanbul Rum Ortodoks Patrikhanesi, Fener Rum Patrikhanesi ya da Kostantiniyye Ekümenik Patrikhanesi, Hristiyanlığın Ortodoks mezhebini temsil eden Doğu Ortodoks Kilisesi'ni oluşturan 14 otosefal kiliseden biri ve birincisidir. Günümüzde İstanbul Başpiskoposu ve Ekümenik Patriği I. Bartholomeos tarafından yönetilmektedir.
Ortodoks Kiliseleri veya Bizans Ortodoks Kiliseleri, Bizans ayininin Reform öncesi kiliseleridir. Başlangıçtan itibaren hem katolik hem de havarilerin ardıllığında havariseldirler..
Süryani Kadim Kilisesi ya da Süryani Ortodoks Kilisesi Doğu Hristiyan mezhebidir ve Orta Doğu'da yaşayan Hristiyan Semitik bir halk olan Süryaniler’in çoğu bu mezhebe üyedir.
Katolik Kilisesi, ruhanî başı Roma Başpiskoposu (Papa) olan, en fazla cemaate sahip Hristiyan mezhebi. Dünyada yaklaşık 1,2 milyar mensubu vardır. Katolikler yoğun olarak Güney Amerika'da ve Avrupa'nın güneyinde bulunurlar.
Kilise, Hristiyanlıkta kendi din adamları, kendi binaları ve diğerlerinden ayrılan doktrinleri bulunan mezheplerden her birine verilen isim. Hristiyan mezhepleri Roma Katolik Kilisesi, Protestan kiliseler ve Ortodoks Kilisesi'dir.
Batı Kilisesi ya da Batı Hristiyanlığı, Batı Roma İmparatorluğu'nun Latin Kilisesi'nden doğan kiliselere verilen isimdir. Bu kavram genellikle Doğu Ortodoks Kilisesi haricindeki kiliseleri tanımlamak için kullanılır. Batı Kiliseleri şunlardır:
- Roma Katolik Kilisesi
- İngiltere Kilisesi ve buna bağlı Anglikan kiliseleri
- Protestan Luther Kilisesi ve
- Reformist kiliseler
Arnavutluk Otosefal Ortodoks Kilisesi, Başpiskoposluğu idaresi Tiran, Dıraç bölgeleriyle beraber, genelde ülkenin güney bölgesini kapsar. Ayin dili Arnavutçadır. Ortodoks cemaat yaklaşık yarım milyon üyeye sahiptir. ABD'de yaşayan 15.000 ortodoks Arnavut için iki ayrı idari birim kurulmuş olup, bunlardan birisi dolaysız şekilde İstanbul Ekümenik Patrikhanesi'ne bağlıdır.
Ulusal kilise terimi Hristiyanların kilise organizasyonlarının onların kendine has hali ile düzenlenişi anlamında kullanılır. Bu kelime şehirlerin, ülkelerin değil çeşitli milliyetlere özgü kiliselerde kullanılır, karıştırılmamalıdır.
Birinci Konstantinopolis Konsili, 381 yılında I. Theodosius tarafından İstanbul'da toplanan konsildir. İznik Konseyi tarafından kurulan inanç sisteminin onaylanması ve Ariusçuluk ihtilafı ile ilgilenmiştir. Aya İrini Kilisesi'nde 381 yılının Mayıs ile Temmuz ayları arasında toplanmıştır.
Kutsal Kabir Kilisesi, Ortodoks Kilisesi tarafından Yeniden Diriliş Kilisesi olarak adlandırılır, Kudüs'ün eski şehir duvarları içerisinde yer alan bir Hristiyan kilisesidir. Eski şehrin Hristiyan bölgesinden ("Muristan") birkaç adım ötededir.
Bizans Riti, Yunan Riti ya da Konstantinopolis Riti günümüzde Doğu Ortodoks Kilisesi ve Bizans Katolik Kiliseleri'nde uygulanmakta olan bir liturjik rit. Kısıtlı ölçüde de olsa Anglikan Komünyonu ve Lüteran kiliselerde de uygulanan rit bu mezheplerde özellikle Doğu Riti Anglikanizmi Toplumu ve Ukrayna Lüteran Kilisesi'nde benimsenmiştir. 3. yüzyılda Konstantinopolis'te uygulanmaya başlayan rit bugün dünyada Roma Riti'nden sonra en çok uygulanan ikinci rittir.
Ukrayna Ortodoks Kilisesi Rus Ortodoks Kilisesi'nin Ukrayna'daki özerk bir kilisesidir. Şu anki ROK Statüsü kilisenin statüsünü "geniş özerklik haklarına sahip kendi kendini yöneten bir kilise" olarak tanımlıyor. Resmen böyle bir statü, Rus Ortodoks Kilisesi dışında tanınmıyor.
Hristiyanlığın, Pavlus'un, Timoteos'un, Nikolaos'un, Polikarp'ın ve daha birçok kişinin olduğu çok sayıda Hristiyan havari ve azizlerin doğduğu yer olan Anadolu'da ve bir kısmı Türkiye sınırlarında kalan Ermeni Yaylası'nda uzun bir geçmişi vardır.
Rum Ortodoks Kilisesi, geleneksel olarak Koini Yunancası'nı kullanan Doğu Ortodoks kiliseleri için kullanılan bir terimdir. Tarihsel olarak, Bizans İmparatorluğu'nun mirasına atıfta bulunmasından dolayı Rum Ortodoks terimi, genel olarak tüm Doğu Ortodoks Kiliseleri'ni tanımlamak için kullanılmıştır.
Bosna Kilisesi, 11. yüzyılda Bosna'da kurulmuş olan ve hem Katolik, hem de Ortodoks Kilisesi tarafından sapkın sayılan bağımsız bir kiliseydi. Bosna'daki Katolik piskoposluğundan ayrılmış olan Kilise, önce Bosna Banlığı, ardından da Bosna Krallığının kontrolündeyken, Bosna'nın Osmanlı İmparatorluğu tarafından fethinden sonra ortadan kaybolmuştur.
I. Athanasios 1289'dan 1293'e ve 1303'ten 1309'a kadar iki dönem Konstantinopolis Patriği olarak görev yapmıştır. Edirne'de doğmuş, Konstantinopolis'te ölmüştür. İmparator II. Andronikos tarafından patrik olarak seçildi, Konstantinopolis ve Roma Kiliselerinin yeniden birleşmesine karşı çıktı ve din adamları arasında muhalefeti uyandıran bir dini reform başlattı. 1293'te istifa etti ve 1303'te halkın desteğiyle yeniden göreve geldi. Birlik yanlısı dini hizip, onu 1310'un başlarında emekli olmaya zorladı.
Katolik Kilisesi veya Roma Katolik Kilisesi, ruhanî başkanı Roma Başpiskoposu (Papa) olan, en fazla cemaate sahip Hristiyan mezhebi. Dünyada yaklaşık 1,2 milyar mensubu vardır. Katolikler yoğun olarak Güney Amerika'da ve Avrupa'nın güneyinde bulunurlar.
Rus Ortodoksluğu, Doğu Ortodoks Hristiyanlığının daha büyük cemaati içinde yer alan ve ayinleri geleneksel olarak Kilise Slavcası dilinde yapılan veya yapılmış olan çeşitli Kiliselerin bütünüdür.
I. Nifon veya Kizikoslu Nifon 1310'dan 1314'e kadar Konstantinopolis Ekümenik Patriğidir. Karaferye, Yunanistan kökenlidir. Nikiforos Grigoras, Nifon'un okuma yazma bilmediğini, lüksü sevdiğini ve pozisyon için uygun olmadığını iddia etmiştir. Uzlaşmaya istekli olması nedeniyle, patrik olduğu süre boyunca Bizans Kilisesi içinde Arsenit Bölünmesi iyileştirildi. Nifon dört yıl sonra tahttan çekildi.
Kalkedon olmayan Hristiyanlık, Dördüncü Ekümenik konsil olan ve 451 yılında toplanan Kalkedon Konsili'nin teolojik kararlarını kabul etmeyen Hristiyanlık kollarını kapsar. Kalkedon olmayan mezhepler, çeşitli nedenlerle Kalkedon'un Kristolojik Tanımını reddederler. Kalkedon olmayan Hristiyanlık bu nedenle Kalkedon Hristiyanlığı ile tezat teşkil eder.
