İçeriğe atla

Üç Büyükler

Üç Büyükler, Türkiye'nin en köklü spor kulüpleri olan Beşiktaş, Galatasaray ve Fenerbahçe'yi ifade eder. Bu üç takım da İstanbul'da kurulmuş olup, aralarında ezeli bir rekabet vardır. Genellikle lig şampiyonluğunun favorisi olan bu kulüpler, ligin kuruluşundan bu yana hiç küme düşmemiş ve her sezon ligde yer almıştır. Bu takımlar arasındaki maçlara "derbi" denir.[1]

Süper Lig'deki 66 sezondan 57'sinin şampiyonu bu üç takımdan birisidir. Galatasaray, 24 şampiyonlukla Türkiye'nin en çok şampiyon olan takımıdır. Fenerbahçe 19 şampiyonluk, Beşiktaş 16 şampiyonluk yaşamıştır. Bu üç takımdan başka sadece üç takım şampiyonluk yaşamıştır. Trabzonspor, 7 şampiyonluk ile Üç Büyükler'den sonra en başarılı kulüp olarak yer alır. Birer şampiyonluğu bulunan takımlardan Bursaspor, bu sevinci 2009-10; İstanbul Başakşehir ise 2019-20 sezonunda yaşamıştır. 1959'dan bu yana üçlünün hiçbiri alt kümeye düşmemiştir. Fenerbahçe'nin ligde yer aldığı en düşük sıralama 10.'luk iken, Beşiktaş'ın 11, Galatasaray'ın 13. sıradır.

Türkiye'de düzenlenen resmî futbol organizasyonlarında Galatasaray 85 kupa ile en çok kupa kazanan takımdır. Fenerbahçe 71, Beşiktaş 67 kupa kazanmıştır. Sadece günümüzde düzenlenen futbol organizasyonlarında Galatasaray 61 kupa kazanırken Beşiktaş 37, Fenerbahçe 35 kupa kazanmıştır.

Üç büyüklerin aralarında oynadıkları derbilerde Fenerbahçe daha başarılıdır. Sarı lacivertliler, Anadolu Ajansı verilerine göre derbilerde en çok galibiyet alan, en çok gol atan, en az gol yiyen, en az mağlubiyet alan, en çok puan toplayan, en iyi averaja sahip takım konumunundadır.

Süper Lig'in kurulduğu 1959 yılından günümüze kadar ebedi puan durumunda Fenerbahçe 1. sıradadır. Süper Lig'de en çok lider olan takım ise Galatasaray'dır. Ebedi puan durumunda en çok galibiyet alan, en çok gol atan, en az mağlup olan ve en iyi averaja sahip takım Fenerbahçe'dir. Üç büyükler içerisinde en az gol yiyen takım ise Beşiktaş'tır. İç sahada oynadıkları karşılaşmalarda Fenerbahçe rakiplerine üstünlük kurmuştur. Deplasmanda oynanan karşılaşmalarda Galatasaray öndedir.

Üç büyükler, 1950'li yılların ortalarından sonra Avrupa'da mücadele etmeye başlamışlardır. Galatasaray, 2000 yılında kazandığı UEFA Kupası ve UEFA Süper Kupası ile Türkiye'ye Avrupa'dan kupa getirmiş ilk ve tek takımdır. Aynı zamanda Galatasaray, Avrupa'da en çok maça çıkan, en çok galibiyet alan, en çok gol atan ve en çok puan alan takım olarak rakiplerine üstünlük kurmuştur.

Futbolcular

Üç kulüpte de oynayan futbolcular.

  • Türkiye Refik Osman Top (Beşiktaş 1912-1913 & 1923-1924, Fenerbahçe 1913-1915 & 1923, Galatasaray 1915-1917 & 1921-1922 & 1923 & 1924)
  • Türkiye Ali Soydan (Galatasaray 1951-1957, Fenerbahçe 1959-1960, Beşiktaş 1963-1964)
  • Türkiye Saffet Sancaklı (Beşiktaş 1987-1991, Galatasaray 1994-1995, Fenerbahçe 1996-1998)
  • Türkiye Sergen Yalçın (Beşiktaş 1991-1997 ve 2002-2006, Fenerbahçe 1999-2000, Galatasaray 2000 ve 2001-02)
  • Türkiye Ahmet Yıldırım (Fenerbahçe 1993-1994, Galatasaray 1999-2001, Beşiktaş 2001-2005)
  • Türkiye Emre Aşık (Fenerbahçe 1993-1996, Galatasaray 2000-2003 & 2006-2010, Beşiktaş 2003-2006)
  • Türkiye Mehmet Yozgatlı (Galatasaray 1999-2000, Fenerbahçe 2004-2007, Beşiktaş 2007-2008)
  • Türkiye Burak Yılmaz (Beşiktaş 2006-2008 ve 2019-2020, Fenerbahçe 2008-2010, Galatasaray 2012-2016)
  • Türkiye Caner Erkin (Galatasaray 2009-2010, Fenerbahçe 2010-2016 ve 2020-2021, Beşiktaş 2016-2020)
  • Türkiye Mehmet Topal (Galatasaray 2006-2010, Fenerbahçe 2012-2019, Beşiktaş 2021-2022)
  • Belçika Michy Batshuayi (Beşiktaş 2021-2022, Fenerbahçe 2022-2024, Galatasaray 2024-)

Teknik direktörler

Üç kulübü de çalıştıran teknik direktörler.

  • Türkiye Mustafa Denizli (Galatasaray 1987-1989, 1990-1992 ve 2015-2016, Fenerbahçe 2000-2002, Beşiktaş 2008-2010)

Kazandıkları kupalar

3 Ağustos 2024 itibarıyla

Resmî kupalar

Galatasaray'ın Süper Lig 2014-2015 Sezonu Şampiyonluk Kupası sergileniyor.
Fenerbahçe Müzesinde Sergilenen 1959 Türkiye Milli Ligi Kupası.
Beşiktaş Müzesinde Sergilenen 2010-11 Türkiye Kupası.

Resmî futbol yönetim organları tarafından düzenlenen müsabakalarda kazandığı kupalara göre hazırlanmıştır. Hazırlık ve Özel Organizasyonlar dahil değildir.[2][3][4][5][6]

  •       Bu arka plana sahip sayılar yarışmadaki rekoru gösterir.
Organizasyon Galatasaray Fenerbahçe Beşiktaş
Ulusal
Süper Lig (1959-günümüz) 24 19 16
Türkiye Kupası (1962-günümüz) 18 7 11
Süper Kupa (1966-günümüz) 17 9 10
Türkiye Futbol Şampiyonası (1924-1951) 3 2
Millî Küme (1937-1950) 1 6 3
Başbakanlık Kupası (1944-1998) 5 8 6
Spor Toto Kupası (1964-1971) 1 3
50. Yıl Kupası (1973) * 1
Atatürk Kupası (1998) ** 1
Atatürk Kupası (2000) ** 1
Toplam66 54 52
Yerel
İstanbul Futbol Ligi (1904-1915) 4 3
Cuma Ligi (1915-1923) 2 2
İstanbul Futbol Ligi (1923-1951) 6 8 11
İstanbul Profesyonel Ligi (1952-1959) 3 3 2
İstanbul Kupası *** (1941-1947) 2 1 2
Toplam17 17 15
Avrupa
UEFA Avrupa Ligi (1971-günümüz) 1
UEFA Süper Kupası (1973-günümüz) 1
Toplam2
Genel toplam85 71 67

* Türkiye Futbol Federasyonu tarafından Türkiye Cumhuriyeti'nin 50.kuruluş yıldönümü nedeni ile düzenlendi. 1972-73 sezonunda Türkiye 1. Ligi'ni ilk 8 sırada bitiren kulüpler dahil edildiler. İstanbul ve İzmir gruplarında elemeli oynanan maçlardan sonra final maçı 30 Ekim 1973 günü Ankara 19 Mayıs Stadyumu'nda oynandı.[7]

** Gazi Büstü (1928) / Atatürk Kupası (1963-1964) adında 2 tane daha Atatürk kupası düzenlenmiştir. Gazi Büstü Tayyare Cemiyetine gelir sağlamak amacı ile düzenlemiştir. 1963-1964 sezonunda düzenlenen Atatürk kupası ise Cumhuriyet Halk Partisi 40. yılı dolayısıyla düzenlenen özel turnuvalar olduğu için tabloda yer verilmemiştir.

*** 1929 ile 1939 yılları arasında belirli aralıklarla düzenlenen İstanbul Şildi, Cumhuriyet Halk Fırkası İstanbul Merkezi tarafından organize edildiği için tabloda yer almamıştır.

Sadece günümüzde oynanan organizasyonlar

Organizasyon Galatasaray BeşiktaşFenerbahçe
Süper Lig24 16* 19
Türkiye Kupası18 11 7
Süper Kupa17 10 9
UEFA Avrupa Ligi1
UEFA Süper Kupası1
Genel toplam61 37 35

* Türkiye 1.Liginin başladığı tarih TFF tarafından 1959 yılı olarak kabul edilmesine karşın, TFF Tahkim Kurulunun 09.05.2002 tarih, 2002/52E ve 2002/68K sayılı kararı tahtında Beşiktaş Kulübünün 1956-1957 ve 1957-1958 sezonlarında Türkiye Ligi şampiyonu olduğuna ve bu şampiyonlukların TFF Yıldız Kriterine dahil edileceğine karar verilmesi sebebi ile toplam şampiyonluk sayısı, toplam lig sezonu sayısından 2 fazladır.[8]

Derbiler

21 Eylül 2024 itibarıyla

Not= Veriler Anadolu Ajansından alınmıştır. [9][10][11]

Maç SayısıMSGBM A+ Y-
Fenerbahçe401149123129 542 502
Galatasaray401129123149 502 542
TakımMSGBM A+ Y-
Fenerbahçe35913597127 499 457
Beşiktaş35912797135 457 499
TakımMSGBM A+ Y-
Galatasaray356127114115 496 469
Beşiktaş356115114127 469 496

Toplam Derbi durumu

TakımMSGBMPA+ Y- AV
Fenerbahçe780284220256 10721041 959 +82
Galatasaray757256237264 1005998 1011 -13
Beşiktaş715242211262 937926 995 -69

Sadece Süper Lig'de oynanan derbiler göz önüne alınarak hazırlanırsa;

TakımMSGBM A+ Y-
Fenerbahçe135534438 164 133
Galatasaray135384453 133 164
TakımMSGBM A+ Y-
Fenerbahçe136494542 158 157
Beşiktaş136424549 157 158
TakımMSGBM A+ Y-
Galatasaray132504339 162 140
Beşiktaş132394350 140 162

Toplam Derbi Durumu

TakımMSGBMPA+ Y- AV
Fenerbahçe2711028980 395322 290 +32
Galatasaray267888792 351295 304 -9
Beşiktaş268818899 331297 320 -23

Süper Lig 3 büyükler tüm zamanların puan durumu (1959-2024)

Not: İstatistiksel bilgi amaçlı bu listede galibiyet için 3 puan verilmiştir. Gerçekte ise 1986-87 sezonundan önce galibiyete 2 puan uygulaması vardır.

Ana Madde: Süper Lig tüm zamanların puan durumu

26 Mayıs 2024 itibarıyla
Poz. Takım OGBMAYPuan GFMBPLiderlik 1.2.3.
1 Fenerbahçe2196 1262 568 366 3944 1937 4354+2007 1,98 588 Hafta 19 25 8
2 Galatasaray2196 1254 544 398 3898 1932 4306+1966 1,96 602 Hafta 24 11 16
3 Beşiktaş2194 1186 595 413 3610 1912 4153+1698 1,89 437 Hafta 14 14 14

İç Saha

Poz. Takım OGBMAYPuan GFMBP
1 Fenerbahçe1102 768 229 105 2363 872 2533+1491 2,29
2 Galatasaray1101 754 224 123 2301 855 2486+1446 2,25
3 Beşiktaş1101 705 264 132 2080 824 2379 +1256 2,16

Dış Saha

Poz. Takım OGBMAYPuan GFMBP
1 Fenerbahçe1094 494 339 261 1581 1065 1821+516 1,66
2 Galatasaray1095 500 320 275 1597 1077 1820+520 1,66
3 Beşiktaş1093 481 331 281 1530 1088 1774+442 1,62

Sıralama Tarihi

P. 596061626364656667686970717273747576777879808182838485868788899091929394959697989900010203040506070809101112131415161718192021222324
1 111111111111111111111111111111111111111111111111111111111
2 22222222222222222222222222222222222222222222222222
3 333333333333333333333333333333333333333
4 44444444444444444
5 5555555555555
6 6666666666
7 7
8 888
9 999
10 10
11 111111
12
13 13
14
15
16
17
18
19
20
21
22

Toplam: Galatasaray 26 kez, Fenerbahçe 25 kez, Beşiktaş 15 kez rakiplerinden üst sırada ligi bitirdi.

Avrupa durumu

3 Ekim 2024 itibarıyla

Ana Madde: Türk takımlarının Avrupa kupaları tarihi

Not= Maç listelerine sadece UEFA'nın düzenlendiği organizasyonlar dahildir. 1961-1971 yılları arasında Türkiye ligini ikinci sırada bitiren takımların katıldığı Balkan kupası maçları dahil değildir. UEFA Kupası düzenlenmeden önce (1971-den önce) Ülkelerin anlaşmasıyla Balkan Kupası, Mitropa Kupası,Fuar Şehirleri Kupası gibi bölgesel Avrupa kupaları oynanmaktadır. Bahsi geçen dönemde Fenerbahçe 4, Beşiktaş 2, Galatasaray 1, Altay, Gençlerbirliği 1 Eskişehirspor 1 kez katılmıştır.1971 den sonra Balkan kupası ve Mitropa Kupası önemini yitirmiş, ikinci lig takımları tarafından 90'ların başına kadar devam etmiştir.[12][13][14]

Kulüp Ş. Kulüpler / Şampiyonlar LigiUEFA Kupası / Avrupa LigiUEFA Konferans LigiUEFA Kupa Galipleri KupasıUEFA Süper Kupası
Yarı finalist Çeyrek finalist Şampiyon Yarı finalist Çeyrek finalist Çeyrek finalist Çeyrek finalist Şampiyon
Galatasaray19891963, 1970, 1994, 2001, 20132000- - - 19922000
Fenerbahçe- 2008- 2013- 20241964-
Beşiktaş- 1987- - 2003, 2017- - -

Genel Tablo

Poz. Takım OGBMAYPuan P.O GF
1 Galatasaray320 114 85 121 434 479 4271,33 -45
2 Fenerbahçe276 110 57 109 377 393 3871,40 -16
3 Beşiktaş246 92 49 105 329 376 3251,32 -47

UEFA Kulüp Sıralaması

UEFA'nın 5 ve 10 yıllık kulüp sıralamasının hesaplanmasını gösterir. Sıralama yanında gösterilen semboller geçen seneye oranla sıralama değişikliğini ifade eder. [15][16]

5 yıllık sıralama

Sıralama Takım 20/21 21/22 22/23 23/24 24/25 Total Puan
artış 48 Fenerbahçe- 5.00 17.00 14.00 3.00 39.00
azalış 64 Galatasaray2.50 15.00 - 8.00 3.00 28.50
artış 112 Beşiktaş2.00 4.00 - 3.00 3.00 12.00

10 yıllık sıralama

Sıralama Takım 15/16 16/17 17/18 18/19 19/20 20/21 21/22 22/23 23/24 24/25 Total Puan
artış 48 Fenerbahçe12.00 10.00 1.50 8.00 - - 5.00 17.00 14.00 3.00 70.50
azalış 49 Beşiktaş7.00 20.00 19.00 5.00 3.00 2.00 4.00 - 3.00 3.00 66.00
azalış 65 Galatasaray9.00 - 0.50 8.00 6.00 2.50 15.00 - 8.00 3.00 52.00

Galatasaray'ın Avrupa Başarıları

Ana Madde: Galatasaray'ın Avrupa kupaları tarihi

Organizasyonun adı Katılım Karşılaşma Galibiyet Beraberlik Mağlubiyet Atılan Gol Yenilen Gol
UEFA Şampiyonlar Ligi17 122 29 31 62 122 210
UEFA Şampiyonlar Ligi Elemeleri 13 34 22 7 5 75 38
UEFA Şampiyon Kulüpler Kupası9 35 12 8 15 42 53
UEFA Avrupa Ligi13 69 26 22 21 93 90
UEFA Avrupa Ligi Elemeleri 8 27 12 10 5 58 32
UEFA Kupa Galipleri Kupası8 32 12 7 13 42 55
UEFA Süper Kupası1 1 1 0 0 2 1
Toplam 69 320 114 85 121 434 479

Şampiyon Kulüpler Kupası ve UEFA Şampiyonlar Ligi

UEFA Avrupa Ligi

UEFA Süper Kupası

  • Şampiyon (1) 🏆: 2000

UEFA Kupa Galipleri Kupası

Fenerbahçe'nin Avrupa Başarıları

Ana Madde: Fenerbahçe'nin Avrupa kupaları tarihi

Organizasyonun Adı Katılım Karşılaşma Galibiyet Beraberlik Mağlubiyet Atılan Gol Yenilen Gol
UEFA Şampiyonlar Ligi6 40 11 6 23 42 70
UEFA Şampiyonlar Ligi Elemeleri 9 38 14 12 12 56 46
UEFA Şampiyon Kulüpler Kupası12 33 9 4 20 30 70
UEFA Avrupa Ligi17 110 42 29 39 134 154
UEFA Avrupa Ligi Elemeleri 11 28 19 5 4 60 19
UEFA Konferans Ligi2 12 6 0 6 23 21
UEFA Konferans Ligi Elemeleri 1 6 6 0 0 21 2
UEFA Kupa Galipleri Kupası2 9 3 1 5 11 11
Toplam 60 276 110 57 109 377 393

Şampiyon Kulüpler Kupası ve UEFA Şampiyonlar Ligi

UEFA Avrupa Ligi

UEFA Konferans Ligi

UEFA Kupa Galipleri Kupası

  • Çeyrek final (1): 1963-64

Beşiktaş'ın Avrupa Başarıları

Ana Madde: Beşiktaş'ın Avrupa kupaları tarihi

Organizasyonun Adı Katılım Karşılaşma Galibiyet Beraberlik Mağlubiyet Atılan Gol Yenilen Gol
UEFA Şampiyonlar Ligi8 50 13 9 28 46 102
UEFA Şampiyonlar Ligi Elemeleri 8 21 11 6 4 30 18
UEFA Şampiyon Kulüpler Kupası9 18 3 4 11 13 33
UEFA Avrupa Ligi11 91 32 19 40 125 141
UEFA Avrupa Ligi Elemeleri 11 34 22 6 6 73 25
UEFA Konferans Ligi1 6 1 1 4 7 14
UEFA Konferans Ligi Elemeleri 1 6 6 0 0 14 5
UEFA Kupa Galipleri Kupası7 20 4 4 12 21 38
Toplam 56 246 92 49 105 329 376

*: Rakiplerin maça çıkmadığı 1957-58 sezonundaki Olympiakos ve 1986-87 sezonundaki APOEL eşleşmeleri dahil değildir.

Şampiyon Kulüpler Kupası ve UEFA Şampiyonlar Ligi

UEFA Avrupa Ligi

UEFA Kupa Galipleri Kupası

Takımların çıkardığı gol kralları

Gol Krallığı Türkiye'de 1929 yılından itibaren hesaplanmaya başlanmıştır. Bu süreçte İstanbul ligi, Millî Küme, Süper lig ve Türkiye kupasında gol krallığı uygulanmıştır.[17][18][19][20]

Organizasyon Fenerbahçe Galatasaray Beşiktaş
Süper Lig16 18 4
Türkiye Kupası11 8 12
Millî Küme4 1 6
İstanbul Ligleri (1929'dan sonra) 16 9 14
Toplam 47 36 36

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ "Derbi nedir?". MİLLİYET HABER - TÜRKİYE'NİN HABER SİTESİ. 28 Eylül 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Haziran 2021. 
  2. ^ "Arşivlenmiş kopya". 6 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Nisan 2020. 
  3. ^ "Arşivlenmiş kopya". 3 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Nisan 2020. 
  4. ^ "Arşivlenmiş kopya". 23 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Nisan 2020. 
  5. ^ "Arşivlenmiş kopya". 6 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Nisan 2020. 
  6. ^ "Arşivlenmiş kopya". 13 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Nisan 2020. 
  7. ^ "Türkiye 50.Yıl Kupası". Mackolik.com (İngilizce). 27 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ekim 2022. 
  8. ^ "Beşiktaş +2 fazla şampiyonluk". 19 Ağustos 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Temmuz 2022. 
  9. ^ "Fenerbahçe-Galatasaray rekabetinde 395. randevu". www.aa.com.tr. 27 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Temmuz 2022. 
  10. ^ "Beşiktaş-Fenerbahçe rekabetinde 355. randevu". www.aa.com.tr. 27 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Temmuz 2022. 
  11. ^ "Beşiktaş-Galatasaray rekabetinde 351. randevu". www.aa.com.tr. 27 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Temmuz 2022. 
  12. ^ "Galatasaray, Avrupa'da 302. randevuda". www.aa.com.tr. 12 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Temmuz 2022. 
  13. ^ "Fenerbahçe, Avrupa'da 241. maçına çıkıyor | Mackolik.com". www.mackolik.com. 20 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Temmuz 2022. 
  14. ^ "Beşiktaş Avrupa'da 230. mücadelesine çıkacak | STAR". Star. 6 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Temmuz 2022. 
  15. ^ "UEFA 5-year Club Ranking 2023". kassiesa.net. 17 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Şubat 2023. 
  16. ^ "UEFA 10-year Club Ranking 2024". kassiesa.net. 15 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Mart 2024. 
  17. ^ "Arşivlenmiş kopya". 8 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Aralık 2020. 
  18. ^ "Arşivlenmiş kopya". 13 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Nisan 2020. 
  19. ^ "Arşivlenmiş kopya". 21 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Nisan 2020. 
  20. ^ "Arşivlenmiş kopya". 3 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Nisan 2020. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Şenol Güneş</span> Türk teknik direktör ve eski millî futbolcu

Şenol Güneş, Türk teknik direktör ve kaleci pozisyonunda oynayan eski millî futbolcu. Şu anda Süper Lig ekiplerinden Trabzonspor'un teknik direktörüdür.

<span class="mw-page-title-main">Christoph Daum</span> Alman futbolcu ve teknik direktör (1953–2024)

Christoph Paul Daum, Alman teknik direktör ve futbolcu. Daum, orta saha oyuncusu olarak oynadı ve Duisburg bölgesinden çeşitli kulüplerde forma giydi.

<span class="mw-page-title-main">Okan Buruk</span> Türk teknik direktör ve eski millî futbolcu

Okan Buruk, Türk teknik direktör ve eski millî futbolcudur. Şu anda Süper Lig takımlarından Galatasaray'ın teknik direktörüdür.

<span class="mw-page-title-main">Mustafa Denizli</span> Türk futbolcu ve teknik direktör

Mustafa Denizli, Türk teknik direktör ve eski millî futbolcudur.

<span class="mw-page-title-main">Mircea Lucescu</span> Rumen futbolcu ve teknik direktör

Mircea Lucescu,, Rumen emekli futbolcu ve hâlen etkin teknik direktördür. Tüm zamanların en çok kupa kazanan yöneticilerinden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Volkan Demirel</span> Türk teknik direktör ve eski millî kaleci

Volkan Demirel, kaleci mevkiinde görev yapmış eski millî futbolcu, futbol yorumcusu ve teknik direktör.

<span class="mw-page-title-main">Samet Aybaba</span> Türk eski futbolcu ve teknik direktör

Samet Aybaba, Türk teknik direktör ve eski futbolcudur.

<span class="mw-page-title-main">Ertuğrul Sağlam</span> Türk eski futbolcu, teknik direktör

Ertuğrul Sağlam, Türk teknik direktör ve eski millî futbolcudur.

<span class="mw-page-title-main">Mert Nobre</span> Brezilyalı futbolcu

Mert Nobre, forvet pozisyonunda görev yapmış eski Brezilyalı futbolcu ve şu an teknik direktördür.

<span class="mw-page-title-main">Mehmet Topal</span> Türk futbolcu ve teknik direktör

Mehmet Topal, ön libero mevkiinde oynamış eski Türk millî futbolcudur. Liga I takımlarından Petrolul Ploiești'nin teknik direktörlüğünü yapmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Süper Kupa</span> Türkiyenin Süper Lig şampiyonu ile Türkiye Kupası şampiyonu arasında oynanan futbol organizasyonu

Süper Kupa ya da sponsorluk anlaşmaları gereğince Turkcell Süper Kupa, Türkiye'de yeni sezon başlamadan önce Süper Lig şampiyonu ile Türkiye Kupası şampiyonu takımların arasında oynanan futbol organizasyonu.

Fenerbahçe 1988-89 sezonu, Fenerbahçe'nin kuruluşundan itibaren 82. ve ulusal ligdeki 31. sezonudur. Üç başarısız sezonun ardından 1988-89 sezonuna kadrosunu tamamen revize ederek giren Fenerbahçe, ligde 12 şampiyonluğunu ve toplamda 21. Türkiye şampiyonluğunu kazanırken 36 maçta 103 golle maç başına 2,86'lık gol ortalaması yakalayarak Süper Lig tarihinin en golcü takımı olarak tarihe geçti. Aykut Kocaman gol kralı olurken bu şerefi 8. kez Fenerbahçe'ye kazandırdı ve Süper Lig tarihinde bir sezonda 20 golü aşan ilk Fenerbahçeli futbolcu oldu. Fenerbahçe lig şampiyonluğuyla bir sezon sonra Avrupa Şampiyon Kulüpler Kupası'nda oynamaya hak kazandı. Takım, yedinci kez oynadığı Türkiye Kupası finalini ise Lig'de de şampiyonlukta çekiştiği Beşiktaş'a karşı kaybetti. Buna rağmen, çeyrek finalde karşılaştığı Galatasaray'a karşı ilk yarıdaki 3-0'lık yenilgiden ikinci yarıda ulaştığı 4-3'lük galibiyet ezeli rekabetin en hatırda kalan maçlarından biri oldu. Fenerbahçe, Kupa finalisti olarak oynamaya hak kazandığı Başbakanlık Kupasını müteakip sezonun başlangıcında Galatasaray'ı yenerek kazanan sarı-lacivertliler, Lig şampiyonu olarak oynamaya hak kazandığı Cumhurbaşkanlığı Kupasında ise Beşiktaş'a 1-0 yenildi. Takım ayrıca sezon başında oynadığı TSYD Kupasında iki mağlubiyetle üçüncü sırada kalırken, sezon arası kampında KKTC'de oynadığı Girne Kupasını Eskişehirspor'u 5-2 yenerek KKTC Cumhurbaşkanı Rauf Denktaş'ın elinden aldı.

<span class="mw-page-title-main">Galatasaray (futbol takımı)</span> Türk futbol kulübü

Galatasaray , Galatasaray Spor Kulübü'nün Süper Lig'de mücadele eden futbol takımıdır. Galatasaray Spor Kulübü'ne ait olan Galatasaray Sportif Anonim Şirketi, kulübün futbol takımının sahibidir. Galatasaray Spor Kulübü'nün 1997 yılında şirketleşme sürecine girmesinin ardından kurulmuştur. Hisselerinin %55,03'lük kısmı Galatasaray Spor Kulübü Derneğine aittir, %44,97'lik kısmı Borsa İstanbul'da halka açıktır. Türkiye futbol tarihinin başarılı ve en çok taraftarı olan spor kulüplerinden birisidir.

Fenerbahçe 1983-84 sezonu, Fenerbahçe'nin kuruluşundan itibaren 77. ve ulusal ligdeki 26. sezonudur.

<span class="mw-page-title-main">Süper Lig şampiyonları listesi</span> Türkiyenin en üst düzeydeki futbol liginde şampiyonluk sıralanışı

Süper Lig şampiyonları listesi, Türkiye'nin en üst düzey futbol ligi olan Süper Lig'in şampiyonlarının sezonlara göre yapılmış listesidir. Zaman içinde Millî Lig, 1. Lig gibi isimlerle anılan ligin adı 2001-02 sezonundan itibaren Süper Lig olmuştur. 1959'daki ilk sezonu grup sistemiyle yapılan lig ikinci sezondan itibaren deplasmanlı iki maç üzerinden oynanmaya başlamıştır. 1994-95 sezonundan itibaren 18 takımla oynanmaktadır. Ligde puan sistemi olarak 1987-88 sezonuna kadar galibiyete iki, beraberliğe bir puan veren sistem uygulanırken bu sezondan itibaren galibiyete üç, beraberliğe bir puan veren üç puanlı sisteme geçilmiştir. Süper Lig'de 1959'dan beri ligde yer alıp hiç küme düşmeyen üç takım Beşiktaş, Fenerbahçe ve Galatasaray iken Trabzonspor sonradan çıktığı ligde hiç küme düşmemeyi başarmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Beşiktaş (futbol takımı)</span> Türk futbol kulübü

Beşiktaş, Beşiktaş Jimnastik Kulübü'nün Süper Lig'de mücadele eden futbol takımıdır. 1903 yılında Bereket Jimnastik Kulübü adıyla kurulan Beşiktaş JK'nin, Ağustos 1911'de kurulan şubesidir. Maçlarını 2012-13 sezonuna kadar 32.086 kapasiteli İnönü Stadyumu'nda oynamıştır. 2012-13 sezonu sonunda kulüp, yeni stad yapım çalışmaları başlatmıştır. Armasında ay-yıldız taşıma izni verilen 28 Türk kulübünden biridir. Beşiktaş, Türkiye futbol tarihinin başarılı ve en çok taraftarı olan spor kulüplerinden birisidir.

<span class="mw-page-title-main">Fenerbahçe-Galatasaray derbisi</span> Kıtalararası derbi

Fenerbahçe-Galatasaray derbisi veya diğer adıyla Kıtalararası Derbi, İstanbul merkezli iki Türk spor kulübü olan Fenerbahçe ile Galatasaray'ın futbol takımlarının karşılaştığı maçları tanımlayan bir ifadedir. Süper Lig'de mücadele eden iki takımdan Fenerbahçe iç saha maçlarını Kadıköy'deki Fenerbahçe Şükrü Saracoğlu Stadyumu'nda oynarken, Galatasaray'ın iç saha maçlarına Sarıyer'deki Rams Park ev sahipliği yapmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Bursaspor (futbol takımı)</span> Türk futbol kulübü

Bursaspor, 3. Lig'de mücadele eden Bursa merkezli futbol takımıdır. Renkleri yeşil-beyaz, takma adı Yeşil Timsahlar'dır. Süper Lig'de şampiyon olan 6 takımdan biridir.

Federasyon Kupası, Türkiye Futbol Federasyonu tarafından 1956-57 ve 1957-58 sezonlarında Şampiyon Kulüpler Kupası'na katılacak takımı belirlemek için düzenlenen ulusal futbol şampiyonasıdır. 1950'de sonlanan Millî Küme'den sonra profesyonel yerel liglerin başlamasıyla Türkiye çapında düzenlenen bir turnuva yoktu. 31 Ağustos 1955'te Futbol Federasyonu, 1955-56 sezonunu takiben profesyonel lig bulunan bölgelerin takımlarından oluşan bir Federasyon Kupası'nın oynanacağını açıkladı. 26 Eylül 1956'da İstanbulspor - Emniyet maçı ile kupa maçları başladı. Kupayı kazanan takım Beşiktaş oldu ve Türkiye'yi Avrupa'da temsil etme hakkı kazandı ancak TFF'nin UEFA'ya geç başvurması nedeniyle bu hakkı kullanamadı. İlk sezonu başarı ile düzenlenen kupa, bir sene sonra tekrar düzenlendi. Bu turnuvayı kazanan takım da Beşiktaş oldu.

Dört Büyükler, Türkiye'nin en başarılı dört spor kulübü olan Beşiktaş, Galatasaray, Fenerbahçe ve Trabzonspor'u anlatmak için kullanılan bir kavramdır. Bu takımlar arasında gerçekleşen maçlara "derbi" denmektedir.