İçeriğe atla

Üçüncü Thatcher Hükûmeti

Başbakan Margaret Thatcher, 1990

Margaret Thatcher, 4 Mayıs 1979'dan 28 Kasım 1990'a kadar Birleşik Krallık başbakanıydı ve bu süre zarfında muhafazakâr çoğunluk hükûmetine liderlik etti. Başbakanlığı sırasında Thatcher, özelleştirme ve girişimciliğin teşviki yoluyla İngiliz ekonomisini liberalleştirmeye başladı.

Seçim

Muhafazakârlar, Haziran 1987'de 102 sandalyenin çoğunluğuyla art arda üçüncü bir dönem için seçildiler. İngiltere'nin ekonomik toparlanması devam ederken Margaret Thatcher'ın 20. yüzyılın en uzun süre hizmet veren başbakanı olmasını sağladı.

Tarihçe

1 Kasım 1990'da Margaret Thatcher'ın iktidardaki yıllarının sonunu getirecek bir dizi olayın ilki geldi. Uzun süredir Dışişleri Bakanı olarak görevden alınmasına kırgın olan başbakan yardımcısı Sir Geoffrey Howe, Avrupa politikası nedeniyle kabineden istifa etti. Kısa bir süre sonra, Avam Kamarası'ndaki istifa konuşmasında, bir zamanlar en yakın müttefiklerinden biri olan Thatcher'ı kişisel olarak ve Avrupa Topluluğunun programlarına karşı düşmanlığı nedeniyle alenen kınadı. 14 Kasım'da eski kabine bakanı Michael Heseltine Thatcher'ın liderliğine meydan okudu. Thatcher, liderlik yarışmasının ilk turunda daha yüksek oy aldı, ancak ilk tur oylamada kesin bir zafer elde edemedi.[1]

Sonucun açıklanmasından birkaç dakika sonra Thatcher, ikinci oylama için adının öne çıkmasına izin vermeyi amaçladığını gazetecilere bildirdi.[2] Bununla birlikte, 22 Kasım'da, yarışmanın ikinci turu gerçekleşmeden önce, Margaret Thatcher 11 yıldan fazla bir süre sonra başbakan ve Muhafazakâr Parti lideri olarak yeni bir lidere yer açmak ve bir sonraki genel seçimi kazanmak için istifa ettiğini açıkladı.

Halefi, 27 Kasım 1990'da seçilen ve 47 yaşında 20. yüzyılın en genç muhafazakâr başbakanı olan Maliye Bakanı John Major oldu.

Kabine

Haziran 1987 - Temmuz 1989

  • Margaret Thatcher - Başbakan
  • Vikont Whitelaw - Lordlar Kamarası Lideri ve Konsey Lord Başkanı
  • Lord Havers - Büyük Britanya'nın Lord Yüksek Şansölyesi
  • John Wakeham - Avam Kamarası Lideri ve Özel Mühürün Lord Muhafızı
  • Nigel Lawson - Maliye Bakanı
  • John Major - Hazine Baş Sekreteri
  • Geoffrey Howe - Dışişleri ve Milletler Topluluğu İşlerinden Sorumlu Devlet Bakanı
  • Douglas Hurd - İçişleri Bakanlığı Dışişleri Bakanı
  • John MacGregor - Tarım, Balıkçılık ve Gıda Bakanı
  • George Younger - Savunmadan Sorumlu Devlet Bakanı
  • Kenneth Baker - Eğitim ve Bilimden Sorumlu Devlet Bakanı
  • Norman Fowler – İstihdamdan Sorumlu Devlet Bakanı
  • Cecil Parkinson – Enerjiden Sorumlu Devlet Bakanı
  • Nicholas Ridley - Çevreden Sorumlu Devlet Bakanı
  • John Moore - Sağlıktan Sorumlu Devlet Bakanı
  • Lord Young of Graffham - Ticaret ve Sanayiden Sorumlu Devlet Bakanı ve Ticaret Kurulu Başkanı
  • Kenneth Clarke - Lancaster Dükalığı Şansölyesi
  • Tom King - Kuzey İrlanda Devlet Bakanı
  • Malcolm Rifkind - İskoçya Sorumlu Devlet Bakanı
  • Paul Channon - Ulaştırmadan Sorumlu Devlet Bakanı
  • Peter Walker - Galler Sorumlu Devlet Bakanı
  • David Waddington - Avam Kamarası Başkanı Kırbaç ve Hazine Parlamento Sekreteri
  • Sir Patrick Mayhew - İngiltere ve Galler Başsavcısı

Değişiklikler

  • Ekim 1987 – Clashfern'den Lord Mackay, Büyük Britanya Lord Yüksek Şansölyesi olarak Lord Havers'ın yerini aldı.
  • Ocak 1988 – Vikont Whitelaw emekli oldu ve yerine John Wakeham Konseyin Lord Başkanı oldu. Lord Belstead, Kraliyet Mührünün Lord Koruyucusu olarak Wakeham'ın yerine geçti.
  • Temmuz 1988 – Sağlık ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı bileşenlerine ayrılmıştır:
    • John Moore, Sosyal Güvenlikten Sorumlu Devlet Bakanı olarak görevine devam ediyor.
    • Kenneth Clarke Sağlıktan Sorumlu Devlet Bakanı oldu. Tony Newton, Clarke'ın yerine Lancaster Dükalığı Şansölyesi oldu.

Kaynakça

  1. ^ "Obituary: Margaret Thatcher". BBC News. 8 Nisan 2013. 8 Nisan 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Temmuz 2013. 
  2. ^ "Thatcher fails to win party mandate". On This Day. BBC News. 24 Eylül 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mayıs 2018. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">John Major</span> Birleşik Krallık başbakanı (1990–1997)

John Major, İngiliz siyasetçi ve Birleşik Krallık başbakanı. 1990-1997 yılları arasına Muhafazakâr Parti Genel Başkanlığı ve Birleşik Krallık başbakanlığı yapmıştır. 1979-1990 yılları arasında Margaret Thatcher'ın kurmuş olduğu hükûmetlerde dışişleri bakanı ve maliye bakanı olarak, 2001 yılına kadar Birleşik Krallık Parlamentosu Huntingdon üyesi olarak görev yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Margaret Thatcher</span> Birleşik Krallık başbakanı (1979–1990)

Margaret Hilda Thatcher, Britanyalı siyasetçi. Birleşik Krallık'ta en uzun süre başbakanlık yapan kişi ve ülkenin ilk kadın başbakanı. Yakın tarihte ülkeyi en çok etkileyen kişilerden oldu. Uyguladığı politikalar nedeniyle hem büyük destek gördü, hem de ciddi bir muhalefetle karşılaştı.

<span class="mw-page-title-main">Charles Grey</span>

Charles Grey, Vikont Howick olarak da bilinen Britanyalı siyasetçi, 1830 ile 1834 yılları arasında Britanya başbakanı.

<span class="mw-page-title-main">Alec Douglas-Home</span> Birleşik Krallık başbakanı (1963–1964)

Alexander Frederick Douglas-Home İngiliz siyasetçi, Ekim 1963 - Ekim 1964 arası başbakan, Macmillan ve Heath kabinelerinde dışişleri bakanı.

İşçi Partisi, 20. yüzyılın ilk yıllarından beri Birleşik Krallık'ta sol kanadın en büyük siyasi partisidir.

<span class="mw-page-title-main">Michael Heseltine</span> İngiliz siyasetçi

Michael Ray Dibdin Heseltine, Baron Heseltine,, Britanyalı iş insanı, muhafazakâr siyasetçi.

<span class="mw-page-title-main">Geoffrey Howe</span> İngiliz siyasetçi

Sir Richard Edward Geoffrey Howe, Baron Howe İngiliz siyasetçi, bakan. Margaret Thatcher kabinelerinin en uzun süre hizmet gören bakanıydı. Maliye Bakanlığı, Dışişleri Bakanlığı, Avam Kamarası başkanlığı ve Başbakan Yardımcılığı yaptı. 1 Kasım 1990'daki istifasının Thatcher'ın üç hafta sonraki istifasına zemin hazırladığı söylenir.

<span class="mw-page-title-main">Ed Miliband</span> İngiliz siyasetçi (d. 1969)

Edward Miliband bir Birleşik Krallık politikacısıdır. 2005'ten itibaren Avam Kamarası'nda "Doncaster North" seçim bölgesinden milletvekilliği yapmaktadır. 2007-2010 döneminde Birleşik Krallık Başbakanı olan Gordon Brown'ın hükûmetinde bakanlık yapmıştır. 25 Eylül 2010'da İşçi Partisi Başkanı seçilmiştir ve Avam Kamarası'nda ana muhalefet partisi lideri olarak görev yapmıştır. 2015 Birleşik Krallık genel seçimlerinde partisinin aldığı kötü sonuçların ardından parti başkanlığı görevinden ayrılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">1979 Birleşik Krallık genel seçimleri</span>

1979 Birleşik Krallık genel seçimleri, 3 Mayıs 1979 tarihinde Birleşik Krallık'ta yapılan genel seçimlerdir. Bu seçimlerle Avam Kamarasına 635 üye seçilmiştir. Daha sonradan Demir Leydi lakabını alacak Margaret Thatcher liderliğindeki Muhafazakâr Parti %43.9 oy oranı ile sandalye sayısını 62 artırarak 339 sandalye kazandı ve Avam Kamarası'nda çoğunluğu sağladı. Muhafazakarlârın bu zaferi daha sonraki üç seçimde de sürdü. Bu seçimler sonucunda Thatcher Avrupa'nın ve Birleşik Krallık'ın ilk kadın başbakanı oldu.

<span class="mw-page-title-main">1983 Birleşik Krallık genel seçimleri</span>

1983 Birleşik Krallık genel seçimleri, 9 Haziran 1983 tarihinde Birleşik Krallık Avam Kamarası'na 650 üye seçmek için yapılan genel seçimlerdir. Seçimlerde Margaret Thatcher liderliğindeki Muhafazakâr Parti'ye 1945 genel seçimlerindeki zafere benzer kesin bir zafer kazandırdı. Muhafazakârlar %43.9 oy oranı ile 339 koltuk sayısına ulaştı. Thatcher ikinci kez Birleşik Krallık başbakanı oldu.

<span class="mw-page-title-main">Michael Howard</span> İngiliz siyasetçi

Michael Howard, Baron Howard of Lympne Britanyalı muhafazakâr siyasetçi.

<span class="mw-page-title-main">Robert Jenkinson</span>

Robert Jenkinson, İngiliz devlet adamı. 1801-04 yıllarında dışişleri bakanı, 1804-06, 1807-09 yıllarında İçişleri bakanı ve 1809-12 yıllarında savaş ve koloniler sekreterliği, son olarak 1812 yılından 1827 yılına kadar Birleşik Krallık başbakanlığı yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Üçüncü Churchill Hükûmeti</span> Birleşik Krallık hükûmeti

Winston Churchill, 1951 genel seçimlerinden sonra Birleşik Krallık'ta Üçüncü Churchill Hükûmetini kurdu,. Kral George VI tarafından yeniden Birleşik Krallık Başbakanı olarak atandı ve 1952'de Kraliçe II. Elizabeth'in tahta çıkışına ve taç giyme törenine tanık oldu.

<span class="mw-page-title-main">Birinci May Hükûmeti</span> Birleşik Krallık hükûmeti

Theresa May, Kraliçe II. Elizabeth tarafından yeni bir yönetim kurmak üzere davet edildikten sonra 13 Temmuz 2016'da Birleşik Krallık'taki ilk May Hükûmetini kurdu. Ardından İçişleri Bakanı, May'in o zamanki Başbakan David Cameron'un istifasının ardından başbakan oldu. Muhafazakar çoğunluk hükûmeti olan hükûmet, 2015 genel seçimlerinin ardından kurulan ikinci Cameron Hükûmetinin yerini aldı. Cameron'ın hükûmeti, Haziran 2016'da İngiltere'nin Avrupa Birliği'nden ayrılmasına ilişkin referandumun hemen ardından istifasını sundu.

<span class="mw-page-title-main">Churchill Savaş Hükûmeti</span> Birleşik Krallık hükûmeti

Churchill savaş Hükûmeti, 10 Mayıs 1940'tan 23 Mayıs 1945'e kadar İkinci Dünya Savaşı'nın çoğunda Birleşik Krallık'ın koalisyon hükûmetiydi. Neville Chamberlain'in istifasının ardından Kral VI. George tarafından Başbakan olarak atanan Winston Churchill tarafından yönetildi.

<span class="mw-page-title-main">İkinci Thatcher Hükûmeti</span> Birleşik Krallık hükûmeti

Margaret Thatcher, 4 Mayıs 1979'dan 28 Kasım 1990'a kadar Birleşik Krallık Başbakanıydı ve bu süre zarfında muhafazakâr çoğunluk hükûmetine liderlik etti. Başbakanlığı sırasında Thatcher, özelleştirme ve girişimciliğin teşviki yoluyla İngiliz ekonomisini liberalleştirmeye başladı.

<span class="mw-page-title-main">Eden Hükûmeti</span> Birleşik Krallık hükûmeti

Eden Hükûmeti, Nisan 1955'te Winston Churchill'in istifasının ardından kuruldu. Dönemin Başbakan Yardımcısı ve Dışişleri Bakanı Anthony Eden, Muhafazakâr Parti'nin liderliğini devraldı ve böylece Birleşik Krallık Başbakanı oldu. Göreve geldikten sonra Eden, Kraliçe II. Elizabeth'ten parlamentoyu feshetmesini istedi ve Mayıs 1955 için genel seçim çağrısında bulundu. Avam Kamarası'ndaki 60 sandalyenin çoğunluğuyla genel seçimleri kazandıktan sonra, Eden 10 Ocak 1957'de istifasına kadar iktidarda kaldı.

<span class="mw-page-title-main">Attlee Hükûmeti</span>

Clement Attlee, Kral VI. George tarafından Temmuz 1945'te Birleşik Krallık'ta Attlee Hükûmetini kurmak üzere görevlendirildi. Birleşik Krallık Başbakanı olarak Winston Churchill'in yerini aldı. İşçi Partisi, 1945 genel seçimlerinde ezici bir zafer kazandı ve refah devletinin kurulması ve bazı endüstrilerin kamulaştırılması da dahil olmak bazı politikaları yürürlüğe koymaya devam etti. Hükûmetin başlıca icraatları, savaş sonrası kemer sıkma önlemleri, Malaya'daki bağımsızlık yanlısı ve komünist hareketlerin şiddetli bir şekilde engellenmesi, Hindistan'a bağımsızlık verilmesi, Sovyet Komünizmine karşı Soğuk Savaş'a katılım ve aynı zamanda ülkenin Ulusal Sağlık Servisi'nin kurulmasıdır. Attlee, 1950 genel seçimlerinde İlk Attlee Hükûmetini oluşturan az farkla çoğunluk kazandı. Bu seçimden sadece yirmi ay sonra, Attlee daha büyük bir çoğunluk elde etmek amacıyla 25 Ekim 1951 için yeni bir seçim çağrısında bulundu, ancak seçimde Muhafazakar Parti tarafından yenildi.

<span class="mw-page-title-main">Muhafazakar hükûmet (1957–1964)</span> Vikimedya liste maddesi

1957'de başlayan ve 1964'te sona eren Birleşik Krallık'ın Muhafazakar iktidarı üç hükûmetten oluşuyordu: Birinci Macmillan hükûmeti, İkinci Macmillan hükûmeti ve Douglas-Home hükûmetleri Sırasıyla Kraliçe II. Elizabeth tarafından görevlendirilen Harold Macmillan ve Sir Alec Douglas-Home tarafından yönetiliyordu.

<span class="mw-page-title-main">Heath Hükûmeti</span>

Muhafazakar Parti'den Edward Heath, Heath Hükûmetini kurdu ve 18 Haziran genel seçimlerinin ardından 19 Haziran 1970'de Kraliçe II. Elizabeth tarafından Birleşik Krallık Başbakanı olarak görevlendirildi.