İçeriğe atla

Østfold

Østfold
Eyalet
Østfold fylke
Østfold bayrağı
Bayrak
Østfold arması
Arma
Slogan:
"İskandinavya'nın kalbi"
Østfold'un Norveç'teki konumu
Østfold'un Norveç'teki konumu
ÜlkeNorveç Norveç
Bölge Østlandet
İdari merkeziSarpsborg
Eyalet1918
Alt idari birimler
Liste
İdare
 • ValiAnne Enger (Norveç Merkez Partisi)
 • Belediye başkanıOle Haabeth (Norwegian Labour)
Yüzölçümü
 • Toplam4182 km²
 • Kara
3.887 km² (1.500 mil²)
Nüfus
 (2011)
 • Toplam276.647
 • Yoğunluk66.42/km²
Zaman dilimiUTC+01.00 (OAS)
 • Yaz (YSU)UTC+02.00 (OAYS)

Østfold (Norveççe: Østfold fylke) Norveç'in güneydoğu kıyısındaki eyalettir. Askim, Mysen, Fredrikstad, Halden, Moss ve Sarpsborg Østfold'a bağlı olan altı şehirdir.[1]Akershus ile İsveç'in Värmland ve Västra Götaland illerine komşu olan eyalatin dahilindeki Sarpsborg ve Fredrikstad en büyük şehirlerdir. Üretim tesisleri genelde burada yer almaktadır. Moss ve Fredrikstad'da tersaneler bulunmaktadır. Ayrıca granit taş madenleri bulunmaktadır.

Tarihçe

Eyaletin adının anlamı doğu körfezidir. (Nn: Oslofjorden var Fold) Ost doğu, fold ise fiyord, körfez demektir. İsmin kökeni 1543 yılına dayanmaktadır.

Østfold, petroglifler (kaya resimleri) ve bölge genelindeki mezar höyükleri ile, ülkenin en eski yerleşim bölgeleri arasındadır. Viking medeniyeti altına girmeleri yanı sıra bir dönem Norveç Kralı Harald Fairhair yönetimindeyken İsveç'in egemenliği altına girmiştir.

Daha sonra İsveç Danimarka egemenliği altındayken, Danimarka Kralı bölgeyi pek çok baron payesine ayırmıştır. “Heggen” ve “Frøland” baronlukları, bugünkü Askim, Eidsberg ve Trøgstad bölgesi, Akershus sınırlarındayken 1768'de Østfold'a bağlanmışlardır.

Coğrafya

İsveç ile Oslo Körfezi'nin ortasında yer almaktadır. Norveç'in en uzun nehri Glomma Nehri eyalet boyunca geçerek Fredrikstad ile Oslo Körfezine akar. Kuzeyi ormanlık bir araziyle kaplı olan bölge İsveç sınırı boyunca dağlıktır. Merkezinde büyük bir göl sistemi vardır. Kıyı şeridi boyunca kayalıklar ve küçük takım adalar bulunmaktadır.[2]

İklim

Rüzgâr kış aylarında güneyden kuzeye, yaz aylarında ise kuzeyden kuzeydoğuya eser. Ortalama sıcaklıkları Ocak ayında -3,-5 °C, Temmuz ayında ise 16-17 °C arasında değişmektedir. Kış aylarında kıyıda sıcaklıklar genellikle -1 °C civarındadır. Yıllık yağış miktarı genellikle yaz sonu ve sonbaharda yoğun olup 700–800 mm civarındadır. Bölge denize yakın olduğundan dolayı son bahar ve kış aylarında yoğun sis olmaktadır.

Ulaşım ve altyapı

Østfold Oslo ve İsveç arasında stratejik bir konuma sahiptir. Rygge'de bulunan “Moss Airport” eyalatin tek kamu hava alanıdır. “ Ryanair” bu hava alanından uluslararası uçuşlar sağlayan ana şirketdir. Havaalanı, iki saat uzaklıktaki iki milyondan fazla yolcu taşıyan Gardermoen'deki “Oslo Airport” hava alanı için seferler düzenlemektedir. E6 ve E18 kara yolları ile Oslo-Göteborg demiryolu hattı sayesinde Norveç'ten İsveç'e düzenli bir alt yapıya sahiptir.[3]

Belediyeler

Østfold'daki kent ve ilçeler
Yerel Num.[4] Ad Nüfus![5] Alan km²
0101 Halden Halden29,570 596,4
0104 Moss Moss 30,689 58,0
0105 Sarpsborg Sarpsborg53,309 380,4
0106 Fredrikstad Fredrikstad75,571 285,9
0111 Hvaler Hvaler 4,232 89,5
0118 Aremark Aremark 1,425 282,3
0119 Marker Marker 3511 367,8
0121 Rømskog Rømskog 690 159,1
0122 Trøgstad Trøgstad 5,200 187,9
0123 Spydeberg Spydeberg 5,358 134,6
0124 Askim Askim15,070 67,6
0125 Eidsberg Eidsberg 11,082 231,9
0127 Skiptvet Skiptvet 3,616 100,9
0128 Rakkestad Rakkestad7,679 426,1
0135 Råde Råde 7,003 105,3
0136 Rygge Rygge 14,677 69,8
0137 Våler Våler 4,707 239,1
0138 Hobøl Hobøl 4,912 139,6
ToplamØstfold fylke Østfold276 6474186

Nüfus

Nüfusun çoğu kıyı bölgesinde yer almaktadır. Nüfusun en yoğun olduğu kırsal bölgeleri Moss, Sarpsborg, Fredrikstad ve Halden'dir. Askim ve Mysen dahil olmak üzere kıyı şehirlerinde nüfus yoğunluğu daha fazladır.

Tarihsel popülasyonları
Yıl Toplam %±
1951 185.492 —
1961 202.751 %9artış
1971 221.386 %9artış
1981 233.301 %5artış
1991 238.345 %2artış
2001 251.032 %5artış
2011 277.766 %11artış
2021? 309.613 %11artış
2031? 339.601 %10artış
Kaynak: Norveç İstatistikleri.[5]

Önemli kişiler

  • Roald Amundsen (1872-1928) - kutup bölgesi kaşifi
  • Berit Ås - Siyasetçi, profesör ve feminist.
  • Thea Foss (1857-1927) - “Foss Denizcilik”in kurucusu
  • Egil Olsen - Norveç Futbol antrenörü.
  • Karl Ouren (1882-1943) - Norveç-Amerikalı sanatçı
  • Petter Solberg - Rallici
  • Nils Otto Tank (1800-1864) - Moravya Kilisesi dini lideri
  • Harald Zwart - Film yönetmeni ve yapımcısı

Dış bağlantılar

Kaynakça

  1. ^ [1] 13 Nisan 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.Counties of Norway- 02 Nisan 2012 'da erişilmiştir.(İngilizce)
  2. ^ [2][]Østfold- Norway- 02 Nisan 2012 'da erişilmiştir.(İngilizce)
  3. ^ [3] 18 Nisan 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.Østfold- East Norway- 02 Nisan 2012 'da erişilmiştir.(İngilizce)
  4. ^ [4] 4 Ocak 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.Østfold- County- 02 Nisan 2012 'da erişilmiştir.(İngilizce)
  5. ^ a b "Projected population -Norveç İstatistikleri". 23 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Nisan 2012. 
  • Petter Dannevig: ‘Büyük Norveç ansiklopedisi’, blm."Østfold"

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Reykjavík</span> İzlandanın başkenti

Reykjavik, İzlanda'nın başkenti. Yeryüzünde kutup bölgesine en yakın başkenttir. Önemli bir balıkçılık bölgesidir. İzlanda nüfusunun yarısı bu şehirde yaşar.

<span class="mw-page-title-main">Oslo</span> Norveçin başkenti

Oslo, Norveç'in başkenti ve en büyük şehridir. Oslo aynı zamanda şehrin bulunduğu eyaletin adıdır. Kopenhag ve Stockholm'ün ardından İskandinavya'nın dördüncü büyük şehridir. Dünyanın en pahalı şehirleri arasındadır. 673.469 nüfusa sahip şehrin yüzölçümü 454 km²'dir.

<span class="mw-page-title-main">Norveç</span> Kuzey Avrupada bir ülke

Norveç, resmî adıyla Norveç Krallığı, Kuzey Avrupa'da bulunan İskandinav Yarımadası'nın batısında bir ülke. Finlandiya, İsveç ve Rusya ile komşu olan ülkenin batıda Atlas Okyanusu'nun bir kolu olan Norveç Denizi'ne kıyısı vardır. Kıyıları binlerce fiyordla çizilidir.

<span class="mw-page-title-main">Weserübung Harekâtı</span> II. Dünya Savaşı sırasında Almanyanın Norveçi işgali

Weserübung Harekâtı, II. Dünya Savaşı’nda, Almanya’nın Norveç’e yönelen askerî harekâtıdır. Harekât 9 Nisan - 10 Haziran 1940 tarihleri arasında gerçekleşmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Norveç hükümdarları listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Norveç hükümdarları listesi 872'de başlamaktadır. Geleneksel olarak anlatıya göre bu tarihte Hafrsfjord Muharebesi yapılmış ve bu muharebede galip gelen İ. Harald Güzelsaçlı birkaç küçük Norveç krallıklarını babasının hükümdarlık yaptığı küçük devlete ilhak ederek tüm Norveç'i tek bir hükümdarlık içinde birleştirmiştir. Harald'in kral olduğu bu tek krallık sonradan "Norveç Krallığı" olarak bilinmeye başlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Alexander Rybak</span> Norveçli şarkıcı, oyuncu, kemancı, besteci, piyanist

Alexander Igorjevitsj Rybak ya da Alyaksandr İharaviç Rıbak, Belaruslu-Norveçli şarkıcı-şarkı yazarı, besteci, kemancı ve oyuncu.

<span class="mw-page-title-main">Fairytale (Alexander Rybak şarkısı)</span>

"Fairytale", 2009 Eurovision Şarkı Yarışması'nda Belarus doğumlu Norveçli Alexander Rybak'ın Norveç adına seslendirdiği şarkıdır. Rybak'ın ilk albümü Fairytales'in ilk teklisi (single) olan şarkı, Rusya'nın başkenti Moskova'da düzenlenen 2009 Eurovision Şarkı Yarışması'nın da birincisidir.

<span class="mw-page-title-main">Aust-Agder</span> Norveçte il

Aust-Agder, Norveç'in güneyinde Kuzey Denizi'nin kolu olan Skagerrak kıyısında yer alan, on beş belediyelik eski eyalettir.1 Ocak 2020'de Vest-Agder ile birleşerek Agder halini almıştır. 1918 yılına kadar Nedenes amt. (valiliği) olarak adlandırılan bölgenin sınır komşuları doğuda Telemark, batıda Rogaland ve Vest-Agder'dir. 9,158.15 km²'lik alan üzerindeki eyalet, 2011 verilerine göre 111.495 nüfusa sahiptir. Nikel ve demir cevheri madenleri bulunan eyaletin merkezi Arendal'dır. Bahçıvanlık ve ormancılık başlıca gelir kaynaklarıdır.

<span class="mw-page-title-main">Hordaland</span> Norveçte il

Hordaland Norveç'in batı kıyısında yer alan sınırları içinde otuz üç belediye bulunan bir eyalettir. Rogaland güneyinde, Sogn og Fjordane kuzeyinde, Buskerud ve Telemark doğusunda eyaleti çevrelemektedir. Norveç'in toplam nüfusunun %10'u, 490.000'inin üstünde kişi, burada yaşamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Vestfold</span> Norveçte il

Vestfold Norveç'in güney doğusunda yer alan bir eyalettir. Kuzey ve kuzey batısında Buskerud, batısında Telemark ile sınırdır. 2225 kilometre karelik alanında çeyrek milyonun üstünde nüfus barındırmaktadır. Kilometre kareye 103 kişi ile nüfus yoğunluğunda, ülke eyaletlerinin, üçüncü sırasında yer almaktadır. Vestfold'da Larvik, Sandefjord, Tønsberg, Horten, Holmestrand ve Svelvik olmak üzere beş şehir vardır. Toplamda on dört belediyeden oluşmaktadır. Şehirler kıyı şeridinde yer almaktadır. Eyaletin ticaret alanında en gelişkin kenti Tønsberg merkezidir.

<span class="mw-page-title-main">Oppland</span> Norveçte il

Oppland, Norveç'in ortasında yer alan bir eyalettir. Yüzölçümü 25.192 km² olan eyaletin 2012-Ocak nüfusu 187 147'dir. Sınırlarında toplam yirmi altı belediye bulunan Oppland'in dört kenti Gjøvik, Lillehammer, Fagernes, Sel/ Otta'dır. Lillehammer merkez belediyesidir.

<span class="mw-page-title-main">Ole Jacob Broch</span> Norveçli matematikçi, fizikçi, ekonomist ve siyasetçi (1818-1889)

Ole Jacob Broch, Norveçli matematikçi, fizikçi, ekonomist ve politikacı.

<span class="mw-page-title-main">Norveç Futbol Federasyonu</span> Norveç futbolunun yönetim organı

Norveç Futbol Federasyonu (NFF), Norveç futbolunun yönetim organı. Federasyon 1902 yılında kuruldu. Görevleri erkek ve kadın millî takımları yönetmek, ülkedeki ulusal lig ve kupaları organize etmektir. Norveç Futbol Federasyonu Başkanı Yngve Hallen'dir. 1 Ocak 2004 tarihi itibarıyla Norveç'te 373.532 kayıtlı oyuncu ve 1.814 kulüp bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Kristiansand</span> Norveçte belediye

Kristiansand Norveç’in coğrafik Sorlandet bölgesinde Vest-Agder ilinde bir şehir, bir belediye ve il başkentidir.

2008 itibarıyla, Norveç Dünya Ekonomik Forumu Seyahat ve Turizm Rekabet Edebilirlik Raporunda 17. sırada yer almaktadır. Norveç'te turizm, 2016'da bildirildiği üzere gayri safi yurt içi hasılanın % 4,2'sine katkıda bulunmuştur. Ülke genelinde on beş kişiden her biri turizm endüstrisinde çalışmaktadır. Turizm, Norveç'te mevsimseldir ve toplam turistlerin yarısından fazlası Mayıs ve Ağustos ayları arasında ziyaret etmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Norveç'teki Türkler</span>

Norveç'teki Türkler veya Norveç Türkleri Norveç'te yaşayan etnik Türkleri ifade eder. Norveç Türklerinin çoğunluğu Türkiye Cumhuriyeti'nden geliyor, ancak Balkanlar'dan, Kıbrıs adasından ve daha yakın zamanda Irak ve Suriye'den Norveç'e gelen etnik Türk toplulukları da dahil olmak üzere diğer Osmanlı sonrası ülkelerden de Türk göçü olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Norveç'te din</span>

Norveç'te egemen din Lüteran Hristiyanlığıdır. 2019'da nüfusun %68,7'si Norveç Evanjelik Lüteran Kilisesi'ne mensuptu. Katolik Kilisesi, %3,1 ile sonraki en büyük Hristiyan kilisesidir. Herhangi bir dine bağlı olmayanlar nüfusun %18,3'ünü oluşturuyor. İslam'ı nüfusun % 3.4'ü takip ediyor. 2016 yılında kabul edilen ve 1 Ocak 2017 tarihinden itibaren geçerli olan bir yasa tasarısı, Norveç Kilisesi'ni bağımsız bir tüzel kişilik olarak oluşturdu. 2012 anayasa değişikliğine kadar Lütercilik ülkenin devlet diniydi. Norveç Kilisesi, diğer dini topluluklarla birlikte Norveç devletinden mali destek almaya devam edecek.

I. Sigurd Magnusson, Haçlı Sigurd olarak da bilinir), 1103'ten 1130'a kadar Norveç Kralıdır. Onun yönetimi, üvey kardeşi Øystein ile birlikte, tarihçiler tarafından Orta Çağ Norveç Krallığı için altın bir çağ olarak kabul edilir. Ayrıca Norveç Haçlı Seferi'ne (1107-1110) liderlik etmesi nedeniyle "Haçlı" ünvanını almıştır; kişisel olarak bir haçlı seferine katılan ilk Avrupa kralıdır.

<span class="mw-page-title-main">Bergen Flesland Havalimanı</span>

Bergen Havalimanı, alternatif olarak Bergen Flesland Havalimanı veya kısaca Flesland Havalimanı isimleri de kullanılır. Norveç'in Vestland idari bölgesinde bulunan Bergen şehrinin köyü Flesland'da bulunan uluslararası bir havalimanıdır. 1955 yılında açılan havalimanı, 2018 yılında 6.306.623 yolcu ile Norveç'in en yoğun ikinci havalimanı olmuştur. Norveç'teki sivil havalimanlarının çoğunu işleten devlete ait bir limited şirket olan Avinor tarafından işletilmektedir. 1999 yılına kadar Norveç Hava Kuvvetlerine ait olan Flesland Hava İstasyonu, havaalanında aynı yerde bulunuyordu.

Magnus Sigurdsson, Kör Magnus olarak da bilinir, 1130'dan 1135'e ve 1137'den 1139'a kadar Norveç Kralıdır. Onun kral olduğu dönem, Norveç'te 1240'a kadar süren iç savaş döneminin başlangıcı olmuştur.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.