İçeriğe atla

Özgürlük ve Değişim Güçleri

Özgürlük ve Değişim Güçleri
قوى إعلان الحرية والتغيير
KısaltmaÖDG
Genel başkanMerkez Konseyi
Kuruluş tarihi1 Ocak 2019 (2019-01-01)
ÜyelerSDC
SMO
UMG
SDK
MANSAM
MLN
Sudan Çağrısı
İdeolojiAnti otoriteryanizm
Demokratikleşme
Kadın hakları
Siyasi pozisyonBüyük çadır
Resmî renkler  Yeşil
  Bordo
İnternet sitesi
Sudan

Özgürlük ve Değişim (ÖDG,[1] Özgürlük ve Değişim İttifakı veya ÖDİ,[2] Özgürlük ve Değişim Bildirgesi veya ÖDB;[3] Arapça: قوى إعلان الحرية والتغيير)[4] 2018-19 Sudan protestoları sırasında Ocak 2019'da Sudan Meslek Odaları, Kadına Karşı Baskıya Hayır Girişimi, MANSAM, Sudan Devrimci Cephesi, Ulusal Mutabakat Güçleri, Sudan Çağrısı, Birlik Derneği[5][6] ve Sudan direniş komiteleri[7] dahil olmak üzere Sudanlı grupların sivil ve isyancı koalisyonlarından oluşan geniş bir siyasi koalisyondur.[6] ÖDG, Cumhurbaşkanı Ömer el-Beşir'in iktidardan uzaklaştırılması çağrısında bulunan bir "Özgürlük ve Değişim Bildirgesi"[8] ve "Özgürlük ve Değişim Tüzüğü" hazırladı. Beşir, birkaç ay daha süren protestodan sonra meydana gelen Nisan 2019 Sudan Darbesi ile devrildi.[9] ÖDG, protesto eylemlerini koordine etmeye devam etti ve Temmuz 2019'da, demokrasiye dönüşe geçiş için Askeri Geçiş Konseyi (AGK) ile bir güç paylaşımı planı müzakere etti.[1][2] Anlaşma 17 Temmuz 2019 tarihinde imzalandı.

kuruluş ve kompozisyon

2018-19 Sudan protestoları, Sudan Meslek Odaları, Kadına Karşı Baskıya Hayır Girişimi, MANSAM, Sudan Devrimci Cephesi, Ulusal Mutabakat Güçleri, Sudan Çağrısı, Birlik Derneği ve Sudan direniş komiteleri dahil olmak üzere çeşitli Sudanlı grupların ve geniş bir yelpazedeki sivil ve isyancı koalisyonlarının katılımıyla birkaç hafta sürmüştü. Gruplar Cumhurbaşkanı Ömer el-Beşir'in iktidardan uzaklaştırılması çağrısında bulundukları bir "Özgürlük ve Değişim Bildirgesi" hazırlayıp imzaladılar.[5][6][7][8] Bildirgeyi destekleyen grupların ittifakı, "Özgürlük ve Değişim Güçleri" ittifakı (ÖDG) dahil olmak üzere birçok benzer adla bilinir hale geldi. 1 Ocak 2019 deklarasyonu toplam 22 kuruluş tarafından imzalandı.[5]

Ağustos 2019'da Rosalind Marsden, Sudanlı kadın ve gençlerin Sudan Devrimi'nde önemli bir rol oynamasına rağmen "ÖDG karar alma organlarından büyük ölçüde dışlandıklarını" iddia etti.[10]

Kasım 2019, resmileşme

4 Kasım 2019'da ÖDG, bir merkez konseyi, bir koordinasyon konseyi ve bir danışma Kknseyi'nden oluşan yeni ve resmi bir üst yapı duyurdu. Merkez konseyi "yüksek siyasi" organdır; koordinasyon konseyinin yürütme yetkileri vardır ve danışma kurulu, merkez konseyini "kontrol edecek ve tavsiyelerde bulunacaktır". Merkez konseyi ve danışma konseyi, Özgürlük ve Değişim Bildirgesi'ne en büyük imzacılardan temsilciler içerirken, danışma konseyi tüm imzacılardan temsilcileri içerir.[11]

Merkez Konseyi
Grup İsimler Tarih Referans
Sudan Meslek Odaları (SMO)
  • Ahmet Rabi
  • Hayfa Faruk
  • Hüsam el-Amin
  • Ammar Yusuf
  • Faysal Beşir
4 Kasım 2019 [12]
Ulusal Mutabakat Kuvvetleri (UMK)
  • Ali el Raih Sinhurri
  • Abdurrahim Abdullah
  • Sıddık Yusuf
  • Cemal İdris
  • Kemal Bolad
4 Kasım 2019 [12]
Sudan Çağrısı
  • Salah Manna
  • Meryem es-Sadık
  • İbrahim eş-Şeyh
  • Ahmet Şakir
  • Yusuf Muhammad Zain
  • Sadık Zaim
4 Kasım 2019 [12]
İttihatçılar Derneği (3 kişi) [11]
Sivil Kuvvetler İttifakı (3 kişi) [11]
Değişim için Merkez Akışı (1 kişi) [11]
Cumhuriyetçi Parti (Sudan) (1 kişi) [11]
Sudan Devrimci Cephesi (SDC) (4 Kasım 2019 itibarıyla belirli değil) [11]
Koordinasyon Kurulu
Grup İsimler Tarih Referans
SMO (3 kişi) [11]
UMK (3 kişi) [11]
Sudan Çağrısı (3 kişi) [11]
İttihatçılar Derneği (2 kişi) [11]
Sivil Kuvvetler İttifakı (2 kişi) [11]
Değişim için Merkez Akışı (1 kişi) [11]
Cumhuriyetçi Parti (Sudan) (1 kişi) [11]
SDC (4 Kasım 2019 itibarıyla belirli değil) [11]

2019 siyasi değişikliklerindeki rolü

2019'un ilk yarısı boyunca ÖDG, özellikle kitlesel sokak protestoları olmak üzere devam eden kitlesel barışçıl sivil itaatsizlik eylemlerini destekledi. Nisan 2019'da askerî güçler Beşir'e isyan etti ve onu 2019 Sudan darbesinde tutukladı.[9]

ÖDG, Hızlı Destek Güçleri tarafından gerçekleştirilen 3 Haziran Hartum Katliamı'ndan önce ve katliamdan sonra protesto eylemlerini koordine etmeye devam etti. Temmuz ve Ağustos 2019'da ÖDG, Sudan'ın demokrasiye geçişi için Askeri Geçiş Konseyi (AGK) ile ayrıntılı bir güç paylaşımı planı müzakere etti.[1][2] 20 Ağustos 2019'da AGK; ÖDG tarafından aday gösterilen beş sivil, AGK tarafından seçilen beş asker ve ÖDG ile AGK arasındaki karşılıklı anlaşmayla seçilen bir sivilden - Raja Nicola - oluşan Egemenlik Konseyi'ne yetki devretti.[13]

Kaynakça

  1. ^ a b c "'Our revolution won': Sudan's opposition lauds deal with military". www.aljazeera.com (İngilizce). 28 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Aralık 2021. 
  2. ^ a b c Kirby, Jen (5 Temmuz 2019). "Sudan's military and civilian opposition have reached a power-sharing deal". Vox (İngilizce). 5 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Aralık 2021. 
  3. ^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 18 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 24 Aralık 2021. 
  4. ^ "ما هو تحالف إعلان الحرية والتغيير في السودان وما هي مطالبه؟". BBC News عربي (Arapça). 25 Nisan 2019. 25 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Aralık 2021. 
  5. ^ a b c "Declaration of Freedom and Change – تجمع المهنيين السودانيين". web.archive.org. 4 Kasım 2019. 4 Kasım 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mayıs 2024. 
  6. ^ a b c "Sudan rebel umbrella calls to develop political charter for post-regime phase - Sudan Tribune: Plural news and views on Sudan". web.archive.org. 8 Tem 2019. 8 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Aralık 2021. 
  7. ^ a b Abbas, Reem. "In Sudan, neighbourhoods mobilised against al-Bashir". www.aljazeera.com (İngilizce). 12 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Aralık 2021. 
  8. ^ a b "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 16 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 24 Aralık 2021. 
  9. ^ a b "'Triumph of the masses': Head of military council quits". www.aljazeera.com (İngilizce). 11 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Aralık 2021. 
  10. ^ "Can Sudan achieve peace and democratic transition? - Sudan Tribune: Plural news and views on Sudan". web.archive.org. 13 Ağustos 2019. 13 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Aralık 2021. 
  11. ^ a b c d e f g h i j k l m n "Sudan's FFC forms enhanced leadership structures - Sudan Tribune: Plural news and views on Sudan". web.archive.org. 5 Kasım 2019. 5 Kasım 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Aralık 2021. 
  12. ^ a b c "FFC picks Central Council's members | SudanDaily". web.archive.org. 5 Kasım 2019. 5 Kasım 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Aralık 2021. 
  13. ^ "Sudan's Sovereign Council appointed". Radio Dabanga (İngilizce). 21 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Aralık 2021. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Ömer el-Beşir</span>

Ömer Hasan Ahmed el-Beşir, Sudanlı asker ve siyasetçi. 1989-2019 yılları arasında Sudan devlet başkanı ve Ulusal Kongre Partisi'nin lideri. 1989'da tuğgeneral rütbesiyle görev yaptığı Sudan ordusu kansız bir darbeyle hükûmeti devralmış, Ekim 1993'te cuntanın kendisini feshetmesinden sonra devlet başkanlığına getirilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Protesto</span> itiraz biçimi

Protesto, göreceli olarak bir olaya ve duruma karşı aksi yönde tepki göstermektir. Genellikle bu tepki gösterme biçimi, muhalif görüşü sözle ifade etme yanında o görüşü toplumsallaştırma ve bir grupla birlikte ifade etme karakteri de taşıyabilir. Bundaki amaç kamuoyu nezdinde sesini daha çok duyurabilmek ve yönetime karşı daha etkili bir duruş sergileyebilmektir. Bu, doğrudan ifade ve etkilemenin ve aktivizmin bir yoludur.

<span class="mw-page-title-main">Sudan cumhurbaşkanları listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Bu madde, Sudan'ın 1956'daki bağımsızlığından bu yana devlet başkanlarını listeler.

<span class="mw-page-title-main">Suriye muhalefeti</span> Esad ailesinin Suriyedeki yönetimine muhalif bir grup

Suriye muhalefeti, Suriye Ulusal Koalisyonu ve alternatif bir Suriye hükûmeti olarak belirli toprak kontrolüne sahip Suriye hükûmeti karşıtı gruplar tarafından temsil edilen siyasi yapıdır.

<span class="mw-page-title-main">Sudan başbakanları listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Bu madde, 1952 yılında başbakanlık makamının kurulmasından günümüze kadar Sudan'ın hükûmet başkanlarını listelemektedir. Başbakanlık makamı 1989 darbesinden sonra kaldırılmış ve 2017 yılında Bekri Hasan Salih'in Cumhurbaşkanı Ömer el-Beşir tarafından başbakan olarak atanmasıyla yeniden kurulmuştur.

2019 Sudan askerî darbesi, 19 Aralık 2018'de protesto gösterileriyle başlayan Sudan Devrimi sırasında, 10 Nisan 2019 akşamı, Sudan Devlet Başkanı Ömer el-Beşir'in görevine Sudan Silahlı Kuvvetleri tarafından son verildiği askerî darbedir. Sudan ordusu, kabineyi ve Ulusal Yasama Meclisini feshetti ve 2 yıllık bir geçiş döneminin izleyeceği 3 ay sürecek bir olağanüstü hâl yaşanacağını açıkladı.

<span class="mw-page-title-main">Abdülfettah el-Burhan</span> Sudanlı politikacı, Sudan Egemenlik Konseyinin başkanı

Abdülfettah Abdurrahman el-Burhan, Sudan'ın fiili yöneticisi olan Sudanlı bir ordu generalidir. Nisan 2019'daki Sudan Devrimi'nin ardından, protestocuların ilk lider Ahmed Avad bin Avf'dan memnuniyetsizliği nedeniyle, kurulduktan bir gün sonra askeri cunta olan Geçici Askeri Konsey'in kontrolü kendisine verildi. Ağustos 2019'da sivillerle imzalanan anayasa deklarasyonu taslağı yürürlüğe girene ve yine başlangıçta el-Burhan'ın başkanlık edeceği kolektif bir devlet başkanı Geçici Egemenlik Konseyi kurulana kadar AGK'nin başkanı olarak görev yaptı.

Ahmed Avad bin Avf, Sudanlı asker ve siyasetçi. Afrika ülkesi Sudan'da ordunun yönetime el koyması neticesinde 11 Nisan 2019 ile 12 Nisan 2019 tarihleri arasında Askeri Geçiş Konseyi Başkanı sıfatıyla fiilen devlet başkanlığı görevlerini üstlenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Abdullah Hamduk</span> Sudan başbakanı (2019-2021;2021-2022)

Abdullah Hamduk, 2019-2022 arası Sudan'ın 15. başbakanı olarak görev yapan Sudanlı bir kamu yöneticisidir. Hamduk başbakanlığa atanmadan önce çok sayıda ulusal ve uluslararası idari pozisyonda görev yaptı. Kasım 2011'den Ekim 2018'e kadar Birleşmiş Milletler Afrika Ekonomik Kurulu (UNECA) Genel Sekreter Yardımcısı olarak görev yaptı. UNECA personeli Hamdok'u "[bir] diplomat, alçakgönüllü bir adam, parlak ve disiplinli bir zihin" olarak nitelendirdi. Ağustos 2019'da Hamduk, 2019 Sudan'ın demokrasiye geçiş süreci için olası bir Sudan Başbakanı adayı olarak önerildi.

<span class="mw-page-title-main">Sudan-Türkiye ilişkileri</span>

Sudan-Türkiye ilişkileri, Sudan ile Türkiye arasında sürdürülen uluslararası politikaları içerir. Osmanlı İmparatorluğu'ndan bu yana iki ülke arasında önceki tarihsel bağlara sahip olan nispeten yakın bir ilişki yaşamışlardır. Bu tarihsel bağ nedeniyle, Sudan ve Türkiye, diğer Arap devletleriyle karşılaştırıldığında çok az da olsa bir Osmanlı mirasını paylaşmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Sudan Devrimi</span> Aralık 2018de Sudanda başlayan kitlesel protestolar

Sudan Devrimi, Sudan'da ekonomik kriz ve otoriter yönetime karşı gerçekleştirilen protesto gösterileridir. Gösteriler, 19 Aralık 2018'de sokak protestolarıyla başladı ve yaklaşık sekiz ay boyunca devam eden sivil itaatsizlikle devam etti. 11 Nisan 2019 tarihinde gerçekleşen askerî darbe sonucunda, 4 Mart 2009 tarihinde Uluslararası Ceza Mahkemesi'nce Darfur'daki çatışmaların sorumlusu olarak resmen soykırımla suçlanmış olan Cumhurbaşkanı Ömer el-Beşir'in 30 yıllık iktidarı sona erdi.

<span class="mw-page-title-main">Sadık el-Mehdi</span> Sudan başbakanı (1935-2020; hd. 1966-1967 ve 1986-1989)

Sadık el-Mehdi, Sadık es-Sıddık olarak da bilinir, 1966'dan 1967'ye ve 1986'dan 1989'a kadar Sudan başbakanı olan siyasi ve dini figürdü. Ulusal Ümmet Partisinin başkanı ve İslam'ın kurtarıcısı mehdi olduğunu iddia eden Ensar imamı Muhammed Ahmed'e (1844-1885) bağlılık sözü veren bir sufi tarikatındandı.

Alaa Salah, Sudanlı öğrenci ve hükûmet karşıtı protestocu. Lana Haroun'un Sudan Devrimi sırasında çektiği ve Nisan 2019'da viral hale gelen bir fotoğrafı ve videosuyla dünya çapında medyanın ilgisini çekti.

<span class="mw-page-title-main">Cafer Numeyri</span> Sudanlı asker, siyasetçi (1928-2009)

Cafer Muhammed en-Numeyri, 1969'dan 1985'e kadar Sudan Devlet Başkanı olarak görev yapmış Sudanlı politikacı.

<span class="mw-page-title-main">Ulusal Ümmet Partisi</span> Sudanda bir siyasi parti

Ulusal Ümmet Partisi Sudan'da ılımlı İslamcı merkezci bir siyasi partidir. 2020'ye kadar resmi olarak iki kez Sudan başbakanı olarak görev yapan ve her ikisinde de askeri darbelerle görevden alınan Sadık el-Mehdi tarafından yönetilmiştir. 2019 itibarıyla, Tümgeneral Fadullah Barameh Nasır partinin başkan vekilidir ve el-Mehdi'nin kızı Meryem el-Mehdi üç başkan yardımcısından biridir.

<span class="mw-page-title-main">Arap Demokratik Sosyalist Baas Partisi</span> Fransa merkezli Suriye siyasi partisi

Arap Demokratik Sosyalist Baas Partisi 1970 yılında kurulan ve eski Suriye dışişleri bakanı İbrahim Makhus tarafından yönetilen neo-Baasçı bir siyasi partidir. Arap Sosyalist Baas Partisi – Suriye Bölgesi'nin eski üyesi Salah Cedid'in sol kanadının bir kalıntısıdır. Parti; Paris, Fransa merkezlidir ve 1981'de Ulusal Demokratik Toplantı koalisyonuna katıldı.

<span class="mw-page-title-main">Sudan Baas Partisi</span> Sudanda bir siyasi parti

Sudan Baas Partisi Sudan'da bir siyasi partidir.

25 Ekim 2021 tarihinde General Abdülfettah el-Burhan liderliğindeki Sudan ordusu bir askerî darbeyle hükûmetin kontrolünü ele geçirdi. Kontrolün ele geçirilmesi esnasında ilk başta en az beş üst düzey hükûmet yetkilisi gözaltına alındı. Sivil Başbakan Abdullah Hamduk darbeye destek vermeyi reddetti ve 25 Ekim'de halka direniş çağrısında bulundu; 26 Ekim'de ise ev hapsine alındı. Darbenin ardından ülke genelinde yaygın şekilde internet kesintileri bulunduğu da bildirildi. Aynı günün ilerleyen saatlerinde, Egemenlik Konseyi feshedildi, olağanüstü hal ilan edildi ve Hamdok Kabinesinin çoğunluğu ile çok sayıda hükûmet yanlısı tutuklandı.

<span class="mw-page-title-main">Ulusal Kongre Partisi (Sudan)</span> 1998-2019 arası Sudanı yöneten siyasi parti

Ulusal Kongre Partisi, kuruluşundan Sudan Devrimi'ne kadar Sudan'da iç politikaya egemen olan büyük bir siyasi partiydi.

2011-2013 Sudan protestoları, Sudan'da 2011 ve 2013 yılları arasında yaşanan protesto gösterileridir. Diğer Arap ülkelerinden farklı olarak, Sudan'daki halk ayaklanmaları 1964 ve 1985 yılında Arap Baharı'nda çok daha önce hükûmeti devirmeyi başarmıştı. Ancak Sudan'daki gösteriler, Güney Sudan'ın Sudan'dan ayrıldığı 2011 yazında daha az yaygındı, ancak Haziran 2012'de, hükûmetin çok eleştirilen kemer sıkma politikasını geçirmesinden kısa bir süre sonra yeniden başladı.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.