İçeriğe atla

Özgür Para Günü

Free Money Day
DurumuAktif
SıklığıHer yıl 15 Eylül'de
Konum(lar)Uluslararası
Açılış2011
OrganizePost Growth Institute[1]
Resmî sitefreemoneyday.org
Özgür Para Günü, Brno 2014

Ücretsiz Para Günü, sosyal bir deney olarak, paylaşımı ve alternatif ekonomik fikirleri teşvik etmek için 2011'den beri düzenlenen yıllık küresel bir etkinliktir.

Hakkında

Gün, her yıl Lehman Brothers'ın 2008 iflas başvurusunun yıldönümü olan 15 Eylül'de düzenleniyor.[2] Katılımcılar, halka açık yerlerde geçen yabancılara kendi paralarını, bir seferde iki bozuk para veya banknot teklif eder. Alıcılardan banknotlardan veya madeni paralardan birini başkasına vermeleri istenir.[3][4] Katılımcılar ayrıca, başka bir kişi tarafından bulunma ihtimalinin yüksek olduğu halka açık bir yere[5] veya dijital olarak parayı paylaşmak için not bırakabilirler.[6] Dijital paylaşma seçeneği, COVID-19 önlemlerinin yüz yüze etkileşimleri sınırlayabileceği 2020'de teşvik edilmektedir.

Geçmiş etkinlikler

Resmi web sitesine göre 2011 yılından bu yana 35 ülkede 218 farklı lokasyonda toplam 324 etkinlik düzenlendi.[7] Önceki Özgür Para Günü etkinliklerinde toplam 11.476 ABD doları paylaşıldı. Yıllar geçtikçe insanlar para vermek için kendi yöntemlerini icat ettiler. Kahve dükkânı ve video kiralama sahipleri, hizmetleri karşılığında kişilerden ücret almadı ve miktarı bir yabancıya vermelerini istedi. Bir vakada, bir kişi klozet koltuğuna 10 sterlinlik bir not bıraktı ve tweet atarak "birisinin sahip olabileceği en mutlu banyo ziyareti olurdu" diye yazdı.[8]

Motivasyon

Özgür Para Günü, paylaşıma dayalı ekonomilerin faydaları hakkında farkındalık yaratmayı ve sohbetler başlatmayı, ayrıca insanların parayla ilişkileri ve yeni ekonomik faaliyet türleri hakkında daha eleştirel ve yaratıcı düşünceye ilham vermeyi amaçlamaktadır. Etkinlik, insanların karmaşık parasal dolaşım sorunuyla basit bir şekilde bağlantı kurmalarına yardımcı olmak ve harekete geçmeleri için ilham vermek için tasarlandı. Kredi birlikleri, kâr amaçlı bankacılık, borç affı ve evrensel temel gelir dahil olmak üzere daha geniş konuları düşünmeye açılan bir kapıdır. Para yükümlülük olmaksızın verilir; olayın ve işlemlerin, paranın toplumdaki rolü hakkında konuşmaları teşvik edeceği umulmaktadır.[9] Etkinliği başlatan Post Growth Institute'un kurucularından olan Free Money Day küresel koordinatörü Donnie Maclurcan "Bu olay paradan çok daha fazlasıyla ilgilidir. İşe yaradığını bildiğimiz şeyler üzerine inşa ederek gerçekten arzuladığımız gelecekleri birlikte yaratmakla ilgili: ” demiştir.[10]

Kaynakça

  1. ^ "Post Growth Institute". Post Growth Institute. 23 Ocak 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Eylül 2020. 
  2. ^ Jabour (16 Eylül 2011). "Cash? Can't give it away". Brisbane Times. Fairfax Media. 15 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Eylül 2018. 
  3. ^ "Would you take free money from a stranger?". TheJournal.ie. 15 Eylül 2012. 20 Eylül 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ekim 2014. 
  4. ^ "Sharing is caring: why handing out money is a good practice". Whydev.org. 15 Eylül 2011. 17 Eylül 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ekim 2014. 
  5. ^ "Leave Money as a Surprise". 17 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Eylül 2020. 
  6. ^ "Give money digitally". 16 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Eylül 2020. 
  7. ^ "Column: Giving away money can lead to priceless experiences". TheJournal.ie. 14 Eylül 2012. 14 Eylül 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ekim 2014. 
  8. ^ "Something for nothing: Free Money Day 2012". Positive News. 15 Kasım 2012. 18 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ekim 2014. 
  9. ^ Daubs (14 Eylül 2012). "Free Money Day: Two Australian brothers plan to give away $10 in Yonge-Dundas Square". Toronto Star. Toronto Star Newspapers Ltd. 4 Eylül 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Eylül 2014. 
  10. ^ New (14 Eylül 2012). "Free Money Day: On Lehman Brothers' Death Anniversary, Activists Pay It Forward". The Huffington Post. TheHuffingtonPost.com, Inc. 4 Eylül 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Eylül 2014. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Euro</span> Avrupa Birliğinin para birimi

Euro veya avro, Avrupa Birliği'nin kurumları tarafından kullanılan ve Almanya, Avusturya, Belçika, Estonya, Finlandiya, Fransa, Hırvatistan, Hollanda, İrlanda, İspanya, İtalya, Kıbrıs, Letonya, Litvanya, Lüksemburg, Malta, Portekiz, Slovakya, Slovenya ile Yunanistan'ın oluşturduğu euro bölgesinin resmî para birimi.

<span class="mw-page-title-main">Para</span> devletçe bastırılan, üzerinde değeri yazılı kâğıt veya metalden ödeme aracı, nakit

Para, mal ve hizmetlerin değiş-tokuşu için kullanılan araçlardan en yaygın olanı. Para sözcüğü ile genellikle madenî para ve banknotlar kastedilmekle birlikte; ekonomide, vadesiz mevduatlar ve kredi kartları da parayı meydana getiren unsurlardan sayılır. Vadeli mevduat, devlet tahvili gibi değişim araçları ise para benzeri olarak değerlendirilir.

<span class="mw-page-title-main">Türk lirası</span> Türkiyenin para birimi

Türk lirası, Türkiye Cumhuriyeti ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nde resmî olarak, Suriye Geçici Hükûmetinin ve Suriye Kurtuluş Hükûmetinin kontrol ettiği bölgelerde ise gayriresmî olarak kullanılan para birimidir. Alt birimi kuruş olan Türk lirasının basma ve yönetme faaliyetleri Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası tarafından sürdürülür.

<span class="mw-page-title-main">Banknot</span>

Banknot ya da kâğıt para; taşıyana üzerinde yazan miktarın ödenmesi basan kurum tarafından garanti edilen, faiz taşımayan, yasal bir ödeme aracı. İngilizcedeki bank ve note yani banka ve not kavramlarının birleşiminden gelir. Banknotun, altın, gümüş, döviz gibi menkul kıymetlerden teşekkül eden bir karşılığı bulunmayabilir. Eskiyen para tedavülden çekilerek imha edilir.

<span class="mw-page-title-main">Amerikan doları</span> Amerika Birleşik Devletlerinin para birimi

Amerikan doları veya Birleşik Devletler doları, 1792 Para Yasası ile yürürlüğe girmiş, Amerika Birleşik Devletleri'nin resmî para birimidir. Dünya ticareti üzerinde en yaygın kullanılan para birimi olmasıyla da bilinir. Serbest dalgalanan bir para birimidir.

<span class="mw-page-title-main">Tenge</span> Kazakistan para birimi

Tenge, Kazakistan'ın para birimidir. Ülkenin SSCB'den ayrılması sonucu ekonominin yeniden yapılandırılması ve 1993 yılında ulusal para birimi olan tenge, Kazakistan Ulusal Bankası tarafından tedavüle sürüldü. Kazakistan'ın bağımsız bir ekonomik gelişme yolunda ilerleme çabaları 1996 yılından itibaren sonuç vermeye başladı ve bağımsızlık tarihinde ilk defa büyümeye geçmiş, aynı yıl içerisinde enflasyon denetim altına alınmaya başlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Ermeni dramı</span> Ermenistanın millî para birimi

Dram Ermenistan'ın millî para birimidir. Dramın alt birimi "luma" (լումա)dır. "Dram" kelimesi Ermenicede para demektir, Yunanca drahmi (δραχμή) kelimesinden gelmektedir. Ermenistan Merkez Bankası tarafından tedavüle sürülmüştür. Ermeni dramının uluslararası numarası 051'dir.

<span class="mw-page-title-main">Azerbaycan manatı</span> Azerbaycanda kullanılan para birimi

Manat, Azerbaycan'da kullanılan para birimidir. Azerbaycan'ın millî parası olarak 15 Ağustos 1992'te Ruble ile beraber kullanılmaya başlanmıştır. 1 Ocak 1994'ten beri ülkede geçerli olan tek para birimidir.

<span class="mw-page-title-main">Bulgar levası</span> Bulgaristan para birimi

Lev, Bulgaristan'ın para birimidir. 100 stotinkaya bölünmüştür. Lev para birimi kodu BGN olup simgesi лв şeklindedir.

Konvertibıl mark ya da değiştirilebilir mark, Bosna-Hersek'in para birimidir. Kısaltması KM'dir. 1 avro = 1,95583 KM olarak sabitlenmiştir. Ülkede euro da satıcılar tarafından kabul edilebilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Suriye lirası</span> Suriyenin para birimi

Suriye lirası, Suriye'de kullanılan para birimidir. Bir lira, yüz kuruştan (piastre) oluşmaktadır. Ancak günümüzde Suriye lirasında kuruşlar tedavülde kullanılmamaktadır. Suriye Lirası'nın uluslararası kısaltılışı SYP'dir. Suriye Lirası'nın üzerinde ihracat kısıtlamaları vardır.

<i>LeftRightLeftRightLeft</i>

LeftRightLeftRightLeft, İngiliz alternatif rock grubu Coldplay'in ikinci konser albümü. Grubun Viva la Vida Tour'daki konser görüntülerinden oluşan albüm, 15 Mayıs 2009 itibarıyla grubun resmî internet sitesinden ücretsiz olarak indirilebilmektedir. Albümün CD kopyasının kapağında yeşil veya pembe kelebek resmi bulunmaktadır.

İtibari para, hükûmet kararına dayalı çıkartılan, altın, gümüş vs. karşılığı olmayan, altında imzası olan yere ve düzenlediği kağıdın taklit edilemeyeceğine güven üzerine kurulmuş, mal ve hizmet alışverişi için kullanılan banka kağıdı veya kâğıt para demektir. Günümüzde dolaşımda olan paralar bu şekildedir.

<span class="mw-page-title-main">20 euro banknotu</span>

Yirmi euro (€20), orta değerli bir euro banknotudur. Euro'nun 2002 yılında nakit para olarak tedavüle çıkmasından beridir kullanılmaktadır. 133 x 72 milimetrelik büyüklüğüyle üçüncü en küçük euro banknotu olan yirmi euro mavi renktedir. Banknot Gotik dönemi temsil eden öğeler içerir. Günlük olarak yaklaşık 322 milyon Avrupalı tarafından kullanılmaktadır. Yirmi euro banknotu Avrupa'da euro'yu para birimi olarak kabul eden, 22 ülke tarafından kullanılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Transdinyester rublesi</span>

Transdinyester'de geçerli olan ve 100 kopek biçiminde olan ruble. Transdinyester sınırlı şekilde tanınan devlet olduğundan, paranın ISO 4217 kodu yok. Ancak, Agroprombank ve Gazprombank gibi bazı resmi olmayan Transdinyester organizasyonları PRB kodunu kullandı. Trans-Dinyester Cumhuriyet Bankası bazen RUP kodunu kullanır.

<span class="mw-page-title-main">İngiltere Bankası</span>

İngiltere Bankası, Birleşik Krallık'ın merkez bankasıdır ve çoğu modern merkez bankasının dayandığı modeldir. İngiliz Hükümeti'nin bankeri olarak 1694 yılında kurulan ve halen Birleşik Krallık Hükümeti'nin bankerlerinden biri olan banka, dünyanın en eski sekizinci bankasıdır. Kurulduğu 1694 yılından 1946 yılında Attlee bakanlığı tarafından kamulaştırılana kadar hissedarların özel mülkiyetindeydi.

<span class="mw-page-title-main">Kripto para</span> İşlemleri güvence altına almak ve mülkiyet transferini doğrulamak için defter üzerinde kriptografi kullanan dijital değişim aracı

Kripto para veya kısaca kripto, bir değişim aracı olarak çalışmak üzere, işlemleri güvence altına almak için matematiğin bir dalı olan kriptografi kullanılarak tasarlanmış bir dijital unsurdur. Kripto paralar bir nevi dijital döviz, alternatif döviz ve sanal dövizdir. Kripto varlıklar, merkezi elektronik para ve merkezi bankacılık sistemlerin aksine tümüyle merkeziyetsizlerdir. Her bir kripto para biriminin merkeziyetsizliği, umumi işlem veri tabanı olan dağıtık muhasebe defteri (ledger) olarak işlev gören bir blok zincirinden (Blockchain) gelmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Avrupa Özgür Yazılım Vakfı</span>

Avrupa Özgür Yazılım Vakfı (FSFE), Avrupa'daki özgür yazılım hareketini tüm yönleriyle desteklemek için 2001 yılında kurulmuştur. FSFE, Alman yasalarına göre hayır kurumu olarak kayıtlı bir dernektir (e.V.) ve çeşitli Avrupa ülkelerinde şubeleri bulunmaktadır. ABD merkezli Özgür Yazılım Vakfı'nın (FSF) resmi bir Avrupa kardeş örgütüdür. Ancak FSF ve FSFE, finansal ve yasal olarak iki ayrı kuruluşlardır.

<span class="mw-page-title-main">100 Amerikan doları banknotu</span> Amerikan dolarının banknotu

100 Amerikan doları banknotu veya kısaca yüz dolar ($100), Birleşik Devletler para birimi olan Amerikan dolarının en çok kullanılan banknotudur. Bu değere sahip ilk Birleşik Devletler Senedi 1862'de yayımlandı ve Federal Rezerv Senedi versiyonu diğer kupürlerle birlikte ancak 1914'te piyasaya sürülebildi. Banknotun ön yüzünde 1914'ten beri, Amerikalı devlet adamı, mucit ve diplomat olan Benjamin Franklin; arka yüzünde ise 1929'den beri, Philadelphia şehrindeki Independence Hall yer alıyor. 500 dolarlık, 1.000 dolarlık, 5.000 dolarlık ve 10.000 dolarlık banknotların tedavülden kalktığı 13 Temmuz 1969'dan bu yana basılan ve dolaşıma giren en büyük banknot 100 dolarlık banknottur. Gravür ve Baskı Bürosu, dolaşımdaki 100 dolarlık bir banknotun ortalama ömrünün, aşınma ve yıpranma nedeniyle 90 ay olduğunu söylüyor.

<span class="mw-page-title-main">2007-2008 finansal krizi</span> dünya çapında ekonomik kriz

2007–2008 finansal krizi veya küresel finansal kriz, küresel ölçekte ciddi sonuçlar doğurmuş finansal bir krizdi. Amerika Birleşik Devletleri konut balonunun patlamasıyla birlikte bankalara yüksek risk binmesine ve dolayısıyla Birleşik Devletler gayrimenkulüne bağlı tüm menkul mülklerin değerlerinin dibe inmesine, beraberinde küresel finans kuruluşlarının zarar görmesine, Lehman Brothers'ın 15 Eylül 2008'de iflas etmesine ve bankalarının krize girmesine sebep oldu. Büyük Depresyon'dan bu yana en şiddetli küresel durgunluk olan Büyük Durgunluğu ateşledi. 2009'un sonlarında Yunanistan'da ufak bir krizle başlayıp sonrasında büyüyen Avrupa borç krizi ve İzlanda'daki üç büyük bankanın üçünün de banka yığılmasını içeren 2008–2011 İzlanda finansal krizini izledi.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.