İçeriğe atla

Özgür Açe Hareketi

Özgür Açe Hareketi'nin kadın askerleri GAM komutanı Abdullah Syafei'i ile birlikte, 1999

Özgür Açe Hareketi (Endonezce: Gerakan Aceh Merdeka, GAM; Açece: Geurakan Acèh Meurdèka / Gěrakan Aceh Měrdeka[1]), Endonezya'nın Sumatra kentinin Açe bölgesinin bağımsızlığını arayan ayrılıkçı bir gruptu. GAM, 1976'dan 2005'e kadar Açe ayaklanmasında Endonezya hükûmet güçlerine karşı savaştı. Ölü sayısının toplam 15.000'in üzerinde olduğu tahmin ediliyor.[2]

Örgüt, Endonezya hükûmetiyle 2005'te imzalanan barış anlaşmasının ardından ayrılıkçı niyetlerinden vazgeçti ve silahlı kanadını dağıttı ve daha sonra ismini Açe Geçiş Komitesi (Endonezce: Komite Peralihan Aceh, KPA) olarak değiştirdi. Endonezya hükûmeti gruba Açe Güvenlik Rahatsızlığı Hareketi adını verdi.

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ Ricklefs, M.C. (2008). History of Modern Indonesia Since c. 1200. Stanford University Press. s. 364. 
  2. ^ "Indonesia agrees Aceh peace deal". BBC News. 17 Temmuz 2005. 9 Mart 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ekim 2008. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Endonezya</span> Güneydoğu Asya ve Okyanusyada yer alan bir ada ülkesi

Endonezya, resmî adıyla Endonezya Cumhuriyeti, Hint ve Pasifik okyanusları arasında, Güneydoğu Asya ve Okyanusya'da toprakları bulunan bir ülkedir. 17 binden fazla adadan oluşur. Bu adaların en büyükleri Sumatra, Cava ve Sulavesi ile kısmen Borneo ve Yeni Gine'dir. Endonezya dünyanın en büyük ada ülkesidir, 1.904.569 km²'lik yüzölçümüyle dünyada 14. sıradadır. 280 milyon civarında nüfusuyla dünyanın en kalabalık dördüncü ülkesi ve aynı zamanda en kalabalık Müslüman ülkesidir. Cava dünyanın en kalabalık adasıdır ve nüfusun yarıdan fazlasına ev sahipliği yapar.

<span class="mw-page-title-main">Endonezce</span> Endonezyanın resmî ve en çok konuşulan dili.

Endonezce ya da Endonezya dili, Endonezya ve çevresinde yaklaşık 300 milyon kişi tarafından konuşulan Avustronezya dil ailesine bağlı bir dil. Malaycanın standartlaştırılmış bir değişkesi olan Endonezce Endonezya'nın dünyanın en kalabalık dördüncü ülkesi olmasına bağlı olarak dünyanın en çok konuşulan dillerinden biridir. Tarih boyuncaGüneydoğu Asya takımadaları üzerinde lingua franca olarak kullanılmıştır. 700'den fazla yerel dilin konuşulduğu Endonezya'nı resmî dilidir. 1976-1999 yılları arasında Endonezya hakimiyetine bağlı olarak Doğu Timor'da resmî dil olarak kullanılmış olup daha sonra İngilizce ile birlikte çalışma dili olarak kabul edilmiştir. Kasım 2023'te UNESCO'nun resmî dillerinden biri olarak kabul edilmiştir. Endonezya'nın 1945'te bağımsızlığını ilan etmesinden sonra standartlaştırılmış bir Malayca şivesi olmasına bağlı olarak Endonezce ve Malayca farklı diller olarak kabul edilmelerine rağmen neredeyse aynıdırlar.

<span class="mw-page-title-main">Açe</span>

Açe, Endonezya'da özel bir bölgedir. Sumatra Adası'nın kuzey ucunda bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Malayca</span>

Malayca, Güneydoğu Asya ve Okyanusya üzerinde yaygın olarak konuşulan bir Avustronezya dili. Yaklaşık 300 milyon kişi tarafından konuşulmakta olup Brunei, Endonezya, Malezya ve Singapur'un resmi dilidir. Malayca aynı zamanda Cocos Adaları, Doğu Timor, Tayland, Papua Yeni Gine ve Filipinler'in bazı bölgelerinde konuşulmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Endonezce Vikipedi</span> Vikipedinin Endonezyaca sürümü

Endonezce Vikipedi veya Endonezyaca Vikipedi Vikipedi'nin Endonezce sürümüdür. Endonezce Vikipedi 7 Kasım 2007'de başlayıp 31 Mayıs 2005'te 10.000 maddeye ulaştı. 24 Ekim 2024 tarihi itibarıyla, Endonezce Vikipedi'nin 708.185 maddesi, 1.507.412 kullanıcısı ve 47 hizmetlisi bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Endonezya bayrağı</span> Ulusal bayrak

Endonzeya bayrağı, Endonezya Cumhuriyeti'nin resmî simgesidir.

<span class="mw-page-title-main">Benderaçe</span> Endonezyanın Açe eyaletinin başkenti

Benderaçe, Endonezya'da bir şehirdir. Nüfusu 2007 itibarı ile 260,000'dir. Aceh eyaletinin başkenti ve en büyük şehridir. Sumatra adasının ve aynı zamanda Endonezya'nın en kuzeybatı ucunda bulunur. Rakımı 21 metredir. 2004 yılında meydana gelen tsunamiden büyük zarar görmüş ve şehirde yaşayan 130,000 kişi bu tsunamide ölmüştür. Samsun'un Atakum ilçesinde, Endonezya'daki tsunami felaketinde ölenler anısına park alanı inşa edilip adı Benderaçe konulmuştur. Şehirde, ölmüş Osmanlı askerlerinin kabrinin bulunduğu Osmanlı İmparatorluğu tarafından yapılan Selahaddin Mezarlığı vardır.

<span class="mw-page-title-main">Güney Sudan bayrağı</span> Ulusal Bayrak

Güney Sudan bayrağı, Afrika ülkesi Güney Sudan tarafından kullanılan, 9 Temmuz 2011 tarihinde İkinci Sudan İç Savaşı'nı sona erdiren Kapsamlı Barış Antlaşması'nın imzalanması ile kabul edilen bayraktır. Bayrak daha önce Sudan Halk Kurtuluş Hareketi tarafından da kullanılmıştır.

Indonesia Super League, Endonezya'da profesyonel futbol liglerinin en üst seviyesi. Bu organizasyon, Endonezya Futbol Federasyonu (PSSI) denetimi altında, PT Liga Endonezya tarafından yönetilmektedir. Bu lige katılan 18 kulübün, özellikle profesyonellik ve altyapı fizibilitesi ile ilgili bir dizi gereksinimleri karşılaması gerekir.

Açece, Avustronezya dillerinin Çam dilleri grubundan Endonezya'nın Açe bölgesinde yaşayan Açelerin konuştuğu dil.

<span class="mw-page-title-main">Kuzey Kalimantan</span> Endonezyada bir il

Kuzey Kalimantan Endonezya'nın illerinden biri. Endonezya'nın Borneo adasındaki topraklarında (Kalimantan) bulunan beş ilden biri. 25 Ekim 2012'de Doğu Kalimantan ilinden ayrılarak Endonezya'nın yeni ili olmuştur. Yüzölçümü 72,275.12 kilometre karedir.

<span class="mw-page-title-main">Endonezya devlet başkanı</span> Endonezyanın devlet ve hükûmet başkanı

Endonezya devlet başkanı, Endonezya Cumhuriyeti yasalarına göre Devlet Başkanı ve hükûmetin başıdır. Devlet başkanı, Endonezya hükûmetinin yürütme gücünü yönetir ve Endonezya Ulusal Silahlı Kuvvetlerinin başkomutanıdır.

<span class="mw-page-title-main">2016 Yaz Olimpiyatları'nda Endonezya</span>

Endonezya, 5-21 Ağustos tarihleri arasında Rio'da düzenlenen 2016 Yaz Olimpiyatları'nda 7 farklı branşta 28 sporcu ile temsil edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Djoko Santoso</span> Endonezyalı asker ve siyasetçi

Djoko Santoso, Endonezyalı asker ve siyasetçi.

<span class="mw-page-title-main">Endonezya-Türkiye ilişkileri</span> Çift taraflı ilişki

Endonezya-Türkiye ilişkileri, Endonezya ile Türkiye arasında sürdürülen uluslararası politikaları içerir. İki ülke arasındaki diplomatik ilişkiler, özellikle her ikisi de Müslüman çoğunluklu modern demokrasiler olmaları nedeniyle önemlidir.

Billboard Indonesia Top 100, Endonezya dili ve/veya İngilizce - Endonezya dili şarkıları için Endonezya'daki müzik endüstrisi standart müzik listesidir. ASIRI ile işbirliği içinde bu projenin başkanı Andhika Septian ile verileri geliştiren kişi tarafından bağımsız olarak derlenir. Billboard Endonezya Top-100 Billboard Indonesia dergisi tarafından yayınlanır. Endonezya'daki en popüler şarkıları dijital indirmelere, canlı yayına, çevrimiçi akışa, video akışına ve karaoke çalmaya göre sıralar.

<span class="mw-page-title-main">Gerakan Pramuka Indonesia</span>

Gerakan Pramuka Indonesia, Endonezya'nın ulusal izcilik örgütüdür. Endonezya'da İzcilik, 1912'de Hollanda Doğu Hint Adaları'nda kurulmuş ve Endonezya, 1953'te Dünya İzcilik Teşikatı'na (WOSM) üye olmuştur. Üyeliği öğrenciler için zorunludur. 2011 itibarıyla 21.599.748 üyesi vardır, bu da onu dünyanın en büyük izci derneği yapar.

<i>?</i> (film)

? 2011 yapımı Endonezya dram filmidir. Filmin yönetmen koltuğunda Hanung Bramantyo oturmaktadır. Filmde Revalina Sayuthi Temat, Reza Rahadian, Agus Kuncoro, Endhita, Rio Dewanto ve Hengky Sulaeman gibi isimler rol almaktadır. Film, Endonezya'nın dini çoğulculuğuna odaklanıyor ve genellikle farklı inançlar arasında çatışmayı ele alıyor ve senaryo üç ailenin, bir Budist, bir Müslüman ve bir Katolik'in etkileşimleri etrafında dönüyor. Çok sayıda zorluğa maruz kaldıktan ve birkaç aile ferdinin dini şiddet sonucu hayatını kaybetmesinden sonra onlar barışır.

<span class="mw-page-title-main">Endonezya-Sri Lanka İlişkileri</span>

Endonezya ve Sri Lanka, 1952'de diplomatik ilişkiler kurdu. Her iki ulus da bazı kültürel benzerlikleri paylaşıyor. Endonezya ve Sri Lanka, Dünya Ticaret Örgütü üyesidir. Bağlantısızlar Hareketi'nin kurucu üyeleridirler. Endonezya'nın Kolombo'da bir büyükelçiliği, Sri Lanka'nında Jakarta'da bir büyükelçiliği var.

<span class="mw-page-title-main">Bank Indonesia</span>

Endonezya Bankası Endonezce: Bank Indonesia (BI), Endonezya Cumhuriyeti'nin merkez bankasıdır. 1953'te Java Bankası'nın, 1828'de Hollanda Doğu Hint Adaları'nın mali ihtiyaçlarını karşılamak üzere kurulmuştu.