İçeriğe atla

Özer Ozankaya

Özer Ozankaya (d. 1937 Kulp, Diyarbakır), Türk toplum bilimci (sosyolog), akademisyen. "Türk Devrimi ve Yükseköğretim Gençliği" konulu araştırmasıyla bilinir.

1959'da Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi'ni bitirerek aynı fakültede Sosyoloji Asistanı oldu. 27 Mayıs Darbesi'nden sonra 147'ler arasında yer alınıp görevinden ihraç edilmiştir. ABD'de Syracuse Üniversitesi'nde "Türk ve Japon Çağdaşlaşma Deneyimlerinin Karşılaştırması" teziyle sosyoloji master derecesi alan Ozankaya, Siyasal Bilgiler Fakültesi'nde sırasıyla 1966 yılında "Üniversite Öğrencilerinin Siyasal Yönelimleri" konulu teziyle doktor, 1970 yılında "Köyde Toplumsal Yapı ve Siyasal Kültür" konulu araştırmasıyla doçent ve 1978 yılında da "Türk Devrimi ve Yükseköğretim Gençliği" konulu araştırmasıyla profesör oldu.

Prof. Ozankaya, Türk Sosyal Bilimler Derneği, Türk Sosyoloji Derneği, Mülkiyeliler Birliği, Türk Japon Kültürünü Araştırma ve Dayanışma Derneği gibi derneklerin üyesidir.

Çeşitli üniversitelerde ders veren Profesör Ozankaya, 1990 yılında kendi isteği ile kadrolu öğretim üyeliğinden ayrıldı. Şu anda Orta Doğu Teknik ve Bilkent Üniversitelerinde öğretim çalışmalarını sürdürüyor.

Prof. Ozankaya, İngilizce, Fransızca, Almanca ve Osmanlıcadan birçok temel yapıtı da dilimize çevirerek yayınladı. Emile Durkheim'in İntihar, (3. Bsm, Cem Yayınevi, 2002), Max Weber'in Toplumsal ve Ekonomik Örgütlenme Kuramı (İMGE Yayınevi, 1994), Edward Hallett Carr'in Tarih Yazımında Nesnellik ve Yanlılık (İMGE Yayınevi, 1992), George Sabine'in Yakın Çağ Siyasal Düşünceler Tarihi (4. Bsm. Cem Yayınevi, 2001), Şemseddin Sami'nin Kadın (Basın-Yayın Yüksek Okulu Yıllığı, 1981), Celal Nuri'nin Kadınlarımız (Kültür Bakanlığı Yayını, 1993) ve Celal Nuri'nin Türk Devrimi (Kültür Bakanlığı Yayını, 2002) bunlar arasındadır.

Atatürkçü Düşünce Derneği'nin kurucu üyesi olan 4. Genel Başkanlığını ve Genel Yönetim Kurulu Üyeliğini yapmış olan, Cumhuriyetçi Demokrasi Partisi'nin kurucu üyesi ve Genel Başkan Yardımcısı olan Prof. Ozankaya'nın yukarıda belirtilenler dışında yayınlanan bazı yapıtları şunlar:

Eserleri

  • Toplumbilim, 10. Basım, Cem Yayınevi, 1999 (Türk Dil Kurumu 1976 Bilim Dili Ödülünü almıştır.)
  • Türkiye'de Laiklik, 7. Basım, Cem Yayınevi, 2000.
  • Cumhuriyet Çınarı, Cem Yayınevi, 2000
  • Sosyalizmin Çöküşü kapitalizmin Zaferi Değildir, Cem Yayınevi
  • Dünya Düşünürleri Gözüyle Atatürk ve Cumhuriyeti, İş Bankası Kültür Yayınları
  • Atatürk's Legacy: Views by World, Famous Intellectuals’’, Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları
  • Nutuk'tan Seçmeler, Cem Yayınevi, 2000.

Çevirileri

  • Toplumsal ve Ekonomik Örgütlenme Kuramı, Max Weber
  • Dinsel Yaşamın İlk Biçimleri, Emile Durkheim
  • Toplumsal İşbölümü, Emile Durkheim
  • Yakın Çağ Siyasal Düşünceler Tarihi, George Sabine
  • Toplumbilimde Yöntem Kuralları, Emile Durkheim
  • Ekonomi Üzerine Hemen Her şey, John Kenneth Galbraith, Nicole Salinger
  • İntihar, Emile Durkheim

Konuyla ilgili yayınlar

  • Mücellidoğlu Ali Çankaya, Yeni Mülkiye Tarihi ve Mülkiyeliler (c. VI, 1969)
  • Şevket Beysanoğlu, Diyarbakırlı Fikir ve Sanat Adamları (c. 3, 1997)
  • Özer Ozankaya, Cumhuriyet Çınarı (1996)
  • Alev Coşkun, Atatürk Devrimlerinin Temeli Laiklik (Cumhuriyet Kitap, 27.7.2000)
  • Abdullah Tekin, Türkiye'de Laiklik (Cumhuriyet Kitap, 1.6.2000)
  • İhsan Işık, TEKAA (2006)

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Sosyoloji</span> toplumun oluşum, işleyiş ve gelişim yasalarını inceleyen bilim dalı

Sosyoloji veya toplum bilimi, toplum ve insanın etkileşimi üzerinde çalışan bir bilim dalıdır. Toplumsal (sosyolojik) araştırmalar sokakta karşılaşan farklı bireyler arasındaki ilişkilerden küresel sosyal işleyişlere kadar geniş bir alana yayılmıştır. Bu disiplin insanların neden ve nasıl bir toplum içinde düzenli yaşadıkları kadar bireylerin veya birlik, grup ya da kurum üyelerinin nasıl yaşadığına da odaklanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Max Weber</span> Alman sosyolog

Max Weber, Alman düşünür, sosyolog ve ekonomi politik uzmanı. Modern antipozitivistik toplumbilimi incelemesinin öncüsü olduğu düşünülür. Sosyolojiyi yöntem bilimsel olgunluğa eriştirmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Niyazi Berkes</span> Kıbrıslı Türk sosyolog

Niyazi Berkes, Kıbrıslı Türk sosyolog ve bilim insanı.

<span class="mw-page-title-main">Hilmi Ziya Ülken</span>

Mehmet Hilmi Ziya Ülken, Türk düşünce yaşamında ve Türkiye'de bir felsefe geleneğinin oluşmasında büyük etkisi olmuş bir filozof ve sosyologdur.

Prof. Dr. Reşit Emre Kongar, Türk toplum bilimci ve akademisyen.

Sina Akşin, Türk tarih profesörü ve akademisyen.

Modernite, Avrupa'da yaklaşık olarak 17. yüzyıl civarında ortaya çıkan, zamanla tüm dünyaya yayılan toplumsal değerler sistemine ve organizasyonuna verilen isimdir. Genel anlamda gelenek ile karşıtlık ve ondan kopuşun; bireysel, toplumsal ve politik yaşam alanlarının tamamındaki dönüşümü ya da değişimidir. Anthony Giddens'a göre moderniteyi özgün yapan niteliklerinden biri devamsızlık özelliğidir. Marxist felsefeye dayalı tarihsel materyalizme dayanan bu düşünceye göre özellikle modernite öncesi ile modernite arasında oldukça belirgin bir kırılma söz konusudur. Modernite, toplumsal ve bireysel hayatın her aşamasını hem derinden, hem de geniş bir açıdan sarsmış ve değiştirmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Ahmet Taner Kışlalı</span> Türk gazeteci ve akademisyen

Ahmet Taner Kışlalı, Türk siyaset bilimci, siyasetçi, eski Kültür Bakanı, yazar ve öğretim üyesi.

<span class="mw-page-title-main">Anthony Giddens</span> İngiliz Sosyolog, Toplumbilimci

Anthony Giddens, İngiliz toplumbilimcidir.

Cem Eroğul, Türk hukukçu.

<span class="mw-page-title-main">Atatürk İlkeleri</span> Atatürkün politikalarını belirleyen altı ilke

Atatürk İlkeleri, Türkiye Cumhuriyeti'nin ilk cumhurbaşkanı Mustafa Kemal Atatürk'ün yürürlüğe koyduğu, döneminin pragmatik politikalarını belirlemiş altı ilkedir. "Altı Ok" denilen altı ilkeye ilk olarak 1931'de "Kemalizm" adı verildi ve Atatürk'ün Dil Devrimi sürecinde, 1935'te Arapça Kemal adını 1937'ye dek kullanacağı Eski Türkçe Kamâl adıyla değiştirmesini takiben 13 Mayıs 1935'te "Kamâlizm" adıyla ülkenin kurucu ve tek partisi olan Cumhuriyet Halk Partisi'nin program ilkeleri olarak benimsendi. Daha sonra, 1937'de çıkarılan bir kanunla 1924 Anayasası'na eklenen ilkeler, anayasal olarak Türkiye'nin ulusal ideolojisi hâline geldi.

Yekta Güngör Özden, Türk hukukçu, yazar ve şair. Ankara Barosu Başkanlığı (1972-1974), Anayasa Mahkemesi Başkanlığı (1991-1998) ve Atatürkçü Düşünce Derneği Genel Başkanlığı (1998-2000) yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Kemal Ateş</span>

Kemal Ateş, Türk yazar.

Lâik hukuk insanların bir toplum olarak birlikte yaşama ihtiyacından doğan, kaynağını doğrudan insan aklından alan, toplumsal gereksinimlere göre değişebilen, evrensel nitelikte genel geçerliliğe sahip olduğu kabul edilen hukuk anlayışıdır.

Taner Timur, Türk akademisyen, tarihçi ve yazar.

<span class="mw-page-title-main">Tarihsel sosyoloji</span>

Sosyoloji ve tarih arasında yer alan bir araştırma disiplinidir. Bu iki kavram arasında sıkı bir ilişki bulunur. En yüzeysel anlamıyla tarihi, geçmişteki olaylara ait bilgilerin keşfedilip, toplanması ve bir araya getirilip sunan bilim olarak tanımlarsak sosyolojiyi de tarih boyunca yaşayan insanların, toplumların çeşitli yönlerini inceleyen bilim olarak kabul etmeliyiz. Bir tarihi olay örneği ile sosyoloji tarih ilişkisini anlayabiliriz. Her tarihi olay bir sosyo-kültürel olaydır. Sosyoloji de bu sosyo-kültürel olayları, sosyal ilişkileri araştırır. Böylece tarih ile sosyoloji birbirleriyle örtüşür.

Osman Sulhi Dönmezer, Türk akademisyen, üniversite idarecisi, toplumbilimci ve hukukçu.

<span class="mw-page-title-main">Fatma Başaran</span> Türk psikolog

Fatma (Taşkıngöl) Başaran Türk bilim insanı, sosyal psikolog, akademisyen.

Sosyoloji, insan ve toplumların ilişkilerini ele alan bir bilim dalıdır. Konu bakımından, birçok konuyu ele alabilir. Din, siyaset, kültür, ırk ve sosyal sınıf gibi birçok konu sosyoloji biliminin araştırması kapsamındadır.

<span class="mw-page-title-main">Cahit Tanyol</span>

Hüseyin Cahit Tanyol, Türk şair, yazar, sosyolog ve akademisyendir. "Türkiye Sosyolojisi" anlayışının öncülüğünü yapmıştır.