İçeriğe atla

Özelleştirme İdaresi Başkanlığı

Özelleştirme İdaresi Başkanlığı
ÖİB
Genel bilgiler
Kuruluş tarihi27 Kasım 1994 (29 yıl önce) (1994-11-27)
TürüÖzelleştirme
AdresZiya Gökalp Cad. No: 80 Kurtuluş / Ankara
Personel sayısı339
Yıllık bütçe₺40.015.000 (2020)[1]
Yönetici(ler)
  • Bekir Emre Haykır, Başkan
Web sitesioib.gov.tr
Kurumun Başbakanlığa bağlı olduğu dönemde kullanılan logo

Özelleştirme İdaresi Başkanlığı, Türkiye Cumhuriyeti Hazine ve Maliye Bakanlığı'na bağlı kamu tüzel kişiliğine sahip, özel bütçeli bir kurumdur. 27 Kasım 1994 tarih, 4046 sayılı Özelleştirme Uygulamaları Hakkında Kanun'la kurulmuştur. İdarede 1 başkan, 3 başkan yardımcısı, toplam 19 daire başkanı ve proje grup başkanı ile birlikte yaklaşık 330 personel görev yapmaktadır.

Özelleştirme İdaresi Başkanlığının görevleri 4 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 353. maddesinde düzenlenmiş olup genel olarak özelleştirme ile ilgili iş ve işlemleri yürütmektedir.

Türkiye'de 1983 yılından sonra gündeme gelen özelleştirmeye yönelik ilk düzenleme, 1984 yılında çıkarılan ve Kamu İktisadi Teşebbüsleri (KİT) ile bunlara ait tesislere, hisse senedi ihracı yoluyla gerçek ve tüzel kişilerin ortak edilebilmesine veya bu tesislerin işletme hakkının belli sürelerle devrine imkan sağlayan 2983 sayılı Kanun ile yapılmış ve aynı Kanun ile belirtilen görevleri yapmak üzere “Toplu Konut ve Kamu Ortaklığı İdaresi” görevlendirilmiştir.

İdare, özelleştirme programının yanı sıra, toplu konut uygulamalarının yürütülmesi, Kamu Ortaklığı Fonu’nun yönetimi ve Çalışanların Tasarruflarını Teşvik Hesabı’nda biriken paraların nemalandırılması gibi görevler de üstlenmiştir.

Daha sonra 1986 yılında çıkarılan 3291 sayılı Kanun ile 2983 sayılı Kanunda değişiklik yapılarak kamu kuruluşlarının özelleştirme kapsamına alınması ve uygulamaların yürütülmesine ilişkin esaslar belirlenmiştir. Buna göre, 233 sayılı Kanun Hükmünde Kararname (KHK)`de adı geçen, tamamı devlete ait ve KİT statüsünde faaliyet gösteren kuruluşların özelleştirme kapsamına alınmasında Bakanlar Kurulu, KİT’lerin müessese, bağlı ortaklık, işletme ve işletme birimleri ile iştiraklerindeki payların özelleştirme kapsamına alınmasında ise Yüksek Planlama Kurulu (YPK) yetkili kılınmıştır. Ayrıca özelleştirme uygulamaları konusundaki karar mercii, “Toplu Konut ve Kamu Ortaklığı Kurulu” olarak belirlenmiştir.

Nisan 1990`da yürürlüğe giren 414 sayılı KHK ile yine 2983 sayılı Kanunda değişiklik yapılarak Toplu Konut ve Kamu Ortaklığı İdaresi, “Kamu Ortaklığı İdaresi” ve “Toplu Konut İdaresi” adı altında iki ayrı kuruluş olarak yeniden örgütlendirilmiştir. Kamu Ortaklığı İdaresi, özelleştirme uygulamalarının yürütülmesi ve Kamu Ortaklığı Fonu ile Çalışanların Tasarruflarını Teşvik Hesabı’nın yönetimi konusunda görevli kılınmıştır. 6 Ocak 1992 tarihinde yürürlüğe giren 473 sayılı KHK ile de özelleştirme uygulamaları konusundaki karar mercii, “Kamu Ortaklığı Yüksek Kurulu” olarak değiştirilmiştir.

27 Kasım 1994 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 4046 sayılı Özelleştirme Uygulamaları Hakkında Kanun (Kanun) ile özelleştirme işlemleri ile ilgili her konuda yetkili olmak üzere Özelleştirme Yüksek Kurulu (ÖYK) kurulmuştur. Başbakana bağlı olarak kurulan Özelleştirme İdaresi Başkanlığı, özelleştirmeye ilişkin işlemleri yapmakla görevlendirilmiştir. Başbakan’ın Kanundan kaynaklanan yetkilerini görevlendireceği bir bakan vasıtasıyla kullanmasına imkan tanınmıştır. Kanun ile özelleştirmenin kapsamı genişletilmiş, amacı yeniden belirlenmiş, iktisadi devlet teşekkülleri ile bunlara ait kurum ve payların yanı sıra, diğer kamu kurum ve kuruluşlarının ve hazineye ait payların özelleştirilebilmesini imkan tanıyan düzenlemeler yapılmıştır.

T.C. Anayasasında yapılan değişikliklere uyum sağlanması amacı ile çıkarılan 02/07/2018 tarihli ve 703 sayılı KHK’nın 85 inci maddesi ile; Özelleştirme İdaresi Başkanlığı’nın kuruluşu, görevleri ve hizmet birimleri ile personeline ilişkin 4046 sayılı Kanunda yer alan hükümlerin bazıları değiştirilmiş bazıları ise yürürlükten kaldırılmıştır. Ayrıca anılan KHK ile 4046 sayılı Kanun’un 3 üncü maddesinde yer alan ve 4046 sayılı Kanuna eklenen Geçici 29. madde ile; Özelleştirme Yüksek Kurulunca görülmekte olan işlerin Cumhurbaşkanı veya yetkilendireceği makam tarafından sonuçlandırılacağı düzenlenmiştir. Bilahare 15/07/2018 tarihli ve 30479 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 4 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 352-357 nci maddelerinde Özelleştirme İdaresi Başkanlığının kuruluşu, görevleri, hizmet birimleri ve personeline ilişkin düzenlemeler yapılmış ve bu düzenlemeler uyarınca da İdare Hazine ve Maliye Bakanlığı’na bağlanmıştır. Bu düzenlemelere ek olarak Cumhurbaşkanlığınca çıkarılan 1 Ağustos 2018 tarihli ve 2018/3 sayılı Genelge ile Özelleştirme Yüksek Kurulu’nun görev ve yetkilerinin Cumhurbaşkanı’na tevdi edildiği belirtilmiştir.

Kaynakça

  1. ^ "2017 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu Tasarısı" (PDF). bumko.gov.tr. 13 Aralık 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Aralık 2016. 

[1][2][3]

Dış bağlantılar

  1. ^ "ÖİB 2019 Faaliyet Raporu" (PDF). 22 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). 
  2. ^ "ÖİB 2019-2023 Dönemi Stratejik Plan" (PDF). 22 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). 
  3. ^ "Kurumsal Mali Durum ve Beklentiler Raporu" (PDF). 22 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). 

İlgili Araştırma Makaleleri

Varlık Dayalı Menkul Kıymetleştirme (securitization), borçlanma aracı olarak banka kredilerinin yerini alan ciro edilebilir enstrümanların gelişimidir. Tasarruf kurumlarının ve diğer aracıların likit olmayan aktiflerinin paketlenerek menkul kıymetlere dönüştürülmesi işlemidir.

Kaymakam Türkiye Cumhuriyeti ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti yönetim sisteminde, ilçenin en yüksek mülki idare amiridir. Kaymakamlar görevlerini il valilerinin gözetim ve denetimi altında yaparlar. İlk kez Osmanlı Devleti'nde Tanzimat Fermanı'nın ilanıyla görev yapmaya başlamışlardır. Kaymakamlık bir kariyer meslek memurluğudur. Mesleğe giriş için mevzuatla belirlenen şartlar aranmaktadır. Seçilmesi, yetiştirilmesi, atanması ve yer değiştirilmesi belli kurallara bağlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Millî Güvenlik Kurulu (Türkiye)</span> ulusal güvenlik kurulu

Millî Güvenlik Kurulu (MGK), 1933-1949 yılları arasında Yüksek Müdafaa Meclisi Umumî Kâtipliği, 1949-1962 yılları arasında Millî Savunma Yüksek Kurulu ve Genel Sekreterliği, 1961 Anayasası'na göre Millî Güvenlik Kurulu ve Millî Güvenlik Kurulu Genel Sekreterliği isimleri ile faaliyet göstermiştir.

<span class="mw-page-title-main">Halkbank</span> kamusal sermayeli Türk bankası

Türkiye Halk Bankası A.Ş., kısaca Halkbank, Halk Bankası ve Halk Sandıkları Kanunu kapsamında küçük ve orta büyüklükteki esnaf ve sanayiciye kolay ve ucuz kredi vermek amacıyla kurulan ve 23 Mayıs 1938'de faaliyete geçen bir kamu bankasıdır. ₺128.480 milyon aktif büyüklüğü ile dünyanın en büyük 159. bankasıdır.

<span class="mw-page-title-main">TOKİ</span> Devlet kurumu

TOKİ, Türkiye Cumhuriyeti Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı'na bağlı, özellikle sosyal konut üretimi için kurulmuş olan kamu kuruluşudur. 1984 yılında Genel İdare dışında Toplu Konut ve Kamu Ortaklığı İdaresi Başkanlığı kurulmuştur. Sonraki yıllarda hem ismi hem de faaliyet alanlarında değişiklikler olmuştur. Kurumun amacı dar ve orta gelirli vatandaşların nitelikli konut ihtiyacını karşılamaktır. 12 Şubat 2012 sonu ile toplam 81 il, 800 ilçe ve 2246 şantiyede 524.698 konut yapmıştır. Hedef Türkiye Cumhuriyeti'nin 100. yılı olan 2023'te toplam 1.200.000 konuttur.

Türkiye Petrol Rafinerileri veya kısaca TÜPRAŞ, 1983'te Batman, İzmir, İzmit ve Kırıkkale'deki devlete ait 4 petrol rafinerisinin birleştirilmesiyle çatı şirket olarak kurulan ve 2006'da özelleştirilerek Koç Holding'e devredilen anonim şirket. Akaryakıt ürünleri, bitüm, fuel oil, jet yakıtı, gaz yağı, LPG, motor yağı gibi petrol türevlerini üretir.

<span class="mw-page-title-main">Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı</span> Türkiyede bir bakanlık

Türkiye Cumhuriyeti Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı, Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığına bağlı olarak çalışan, ulaştırma ve altyapı işlerinden sorumlu olan bakanlık.

<span class="mw-page-title-main">Sermaye Piyasası Kurulu</span>

Sermaye Piyasası Kurulu (SPK), idari ve mali özerkliğe sahip düzenleyici ve denetleyici bir kamu kurumudur. 1981 yılında 2499 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu ile kurulmuştur. Sermaye Piyasası Kurulunun amacı; Sermaye Piyasası Kanunu'nun 1. maddesinde açıkça belirtilmiş olup; tasarrufların menkul kıymetlere yatırılarak halkın iktisadi kalkınmaya etkin ve yaygın bir şekilde katılmasını sağlamak amacıyla; sermaye piyasasının güven, açıklık ve kararlılık içinde çalışmasını, tasarruf sahiplerinin hak ve yararlarının korunmasını, düzenlemek ve denetlemektir.

<span class="mw-page-title-main">Yüksek Seçim Kurulu (Türkiye)</span> Türkiyede seçim işleriyle ilgili en yüksek devlet kurumu

Yüksek Seçim Kurulu (YSK), Türkiye Cumhuriyeti'nde, Yargıtay ve Danıştay'ın kendi içlerinden çıkardıkları üyelerden oluşan, Türkiye'deki seçimlerin genel yönetimi ile denetimini sağlayan ve seçimlerin yargısal denetimini sağlayan bir karma idari ve yargı merciidir. 1950 yılında kurulun oluşturulması ile seçimler üzerinde yargı denetimi esas alındı. Milletvekili tutanaklarının iptali yetkisi meclise verildi. 1954'te yapılan değişikliklerle bu yetki YSK'ye verildi ve kurulun teşekkülü belirlendi. Kurulun başkanının Yargıtay Başkanı olacağı, üyelerin de Yargıtay ve Danıştay üyelerinden seçileceği, kurulun vereceği kararların kesin nitelikte olduğu hükme bağlandı. 1957 yılında yapılan değişiklikle, partilerin seçimlere ittifak yaparak girmeleri engellendi.

<span class="mw-page-title-main">Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı</span> Türkiyede bir bakanlık

Türkiye Cumhuriyeti Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı'na bağlı olarak çalışan çevre, şehircilik ve iklim değişikliği işlerinden sorumlu bakanlıktır.

<span class="mw-page-title-main">Harita Genel Müdürlüğü</span>

Harita Genel Müdürlüğü, Millî Savunma Bakanlığı'na bağlı kuruluş olarak asli görevi yurt savunması için gerekli tüm harita ve planların yapılması olan askeri bir birim iken, 2/7/2018 tarihli 703 sayılı KHK'nin 73 üncü maddesiyle, “Harita Genel Komutanlığı Kanunu”nun adı “Harita Genel Müdürlüğü ile İlgili Bazı Düzenlemeler Hakkında Kanun” şeklinde değiştirilerek Genel Müdürlük şeklinde yeniden kurulmuştur.

| resim2 = [[Dosya:{|frameless]] Millî Piyango İdaresi, Türkiye'deki şans oyunlarını yürütmesi için, 5 Temmuz 1939 tarih ve 3670 sayılı kanunla kurulmuş kamu kurumudur. 2020 yılında şans oyunlarını yürütme yetkisi Sisal Şans'a verilmiştir. İdare yalnızca oyunlara ilişkin izleme ve denetleme yetkisine sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Toprak Mahsulleri Ofisi</span> İktisadi devlet teşekkülü

Toprak Mahsulleri Ofisi (TMO), 1938 yılında kurulan, sermayesinin tamamı devlete ait, 8/6/1984 tarihli ve 233 sayılı Kamu İktisadi Teşebbüsleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname (KHK) hükümlerine tabi, tüzel kişiliğe ve faaliyetlerinde özerkliğe sahip, sorumluluğu sermayesi ile sınırlı bir İktisadi Devlet Teşekkülü’dür.

<span class="mw-page-title-main">Kamu Düzeni ve Güvenliği Müsteşarlığı</span> Türkiyede bir kamu kurumu (2010–2018)

Kamu Düzeni ve Güvenliği Müsteşarlığı (KDGM) İçişleri Bakanlığı'na bağlı mahalli istihbarat örgütüdür. Kamu Düzeni ve Güvenliği Müsteşarlığı terörizmle mücadele için ilgili kurum ve kuruluşlar arasında koordinasyonu sağlamak, bu konuda politika ve strateji geliştirme ile yükümlüdür. Kamu Düzeni ve Güvenliği Müsteşarlığı gerektiğinde Genelkurmay Başkanlığı, MİT, Dışişleri Bakanlığı, EGM ve Jandarma Genel Komutanlığı'nın istediği istihbaratı toplama ve strateji belirleyip müdahale etmekle yükümlüdür. İçişleri Bakanlığı'na bağlı olarak kurulan Kamu Düzeni ve Güvenliği Müsteşarlığı, 8 Temmuz 2011 tarihinde yapılan değişiklikle Başbakanlığa, 3 Eylül 2014 tarihinde yapılan değişikle İçişleri Bakanlığı'na bağlandı. Müsteşarlık, Teşkilat Kanunu ile kendisine verilen görevleri ifa etmekte olup; güvenlikle ilgili operasyonel bir görevi bulunmamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Kredi ve Yurtlar Genel Müdürlüğü</span> sosyal amaçlı hizmet veren bir kamu kurumu

Kredi ve Yurtlar Genel Müdürlüğü, Türkiye Cumhuriyeti Gençlik ve Spor Bakanlığına bağlı, 22 Ağustos 1961 tarihinde kurulan ve yüksek öğrenim gören ve maddi olanaklardan yoksun öğrencilerin maddi yönden desteklenmesi amaçlayan tüzel kişiliğe sahip, özel hukuk hükümlerine tâbi özel bütçeli ve sosyal amaçlı hizmet veren bir kamu kurumudur.

Konut Edindirme Yardımı (KEY) Turgut Özal hükûmeti döneminde çıkarılan, çalışanların ücretlerinden belli bir oranda paranın kesilmesiyle işleyen vergidir. Toplanan bu paraların Konut Edindirme fonuna devredilip çalışanların emekliliklerinde kolayca ev sahibi olması amaçlanmıştır. 1987 Yılında yürürlüğe girmiş, 1995 yılında ise yürürlükten kaldırılmıştır. Fonda biriken paralar tasarruf teşvik fonuna devredilmiştir. 2008 yılı itibarıyla bu fonda biriken paraların geri ödenmesi kararlaştırılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu</span>

Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu, Türkiye'de denetim raporlarının doğru ve bağımsız olarak hazırlanmasına ilişkin kamu yararını korumak, doğru, güvenilir ve karşılaştırılabilir finansal bilginin sunumunu sağlamak ve borsa şirketleri, bankalar ve sigorta şirketleri olmak üzere belirlenen büyük ölçekli şirketlerin denetimlerini gözetmek için kurulmuş olan düzenleyici ve denetleyici bir devlet kurumu.

<span class="mw-page-title-main">Ticaret Bakanlığı (Türkiye)</span> Türkiyenin resmi Ekonomi bakanlığı

Türkiye Cumhuriyeti Ticaret Bakanlığı, Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığına bağlı olarak çalışan, ticaret işlerinden sorumlu bakanlık.

<span class="mw-page-title-main">Hazine ve Maliye Bakanlığı (Türkiye)</span> hazine ve maliye işlerinden sorumlu olan bakanlık

Türkiye Cumhuriyeti Hazine ve Maliye Bakanlığı, Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığına bağlı olarak çalışan, hazine ve maliye işlerinden sorumlu olan bakanlıktır.

<span class="mw-page-title-main">TBMM Kamu İktisadi Teşebbüsleri Komisyonu</span> Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) ihtisas komisyonu

Türkiye Büyük Millet Meclisi Kamu İktisadi Teşebbüsleri Komisyonu, Türkiye Büyük Millet Meclisi İçtüzüğü uyarınca faaliyet gösteren ihtisas komisyonudur. Türkiye'de Kamu İktisadi Teşebbüslerinin (KİT) denetimi amacıyla kurulmuştur. İlk olarak 1938 yılında çıkarılan 3460 sayılı Kanun ile kurulmuş ve KİT'lerin denetimi görevini üstlenmiştir.