İçeriğe atla

Özel donanım yazılımı

Satış sonrası ürün yazılımı olarak da bilinen özel ürün yazılımı, yeni özellikler sağlamak veya gizli işlevlerin kilidini açmak için video oyun konsolları ve çeşitli yerleşik cihaz türleri gibi cihazlarda üçüncü taraflarca oluşturulan resmi olmayan değiştirilmiş bir ürün yazılımı sürümüdür. Video oyun konsolu topluluğunda, terim genellikle özel donanım yazılımı veya sadece CFW olarak yazılır. (resmi donanım yazılımı veya kısaca OFW olarak da bilinir) atıfta bulunur.

Video oyun konsolları

Özel yazılım, genellikle yazılımın yalnızca imzalı veya perakende kopyalarının çalışmasına izin veren resmi yazılımın aksine, homebrew uygulamalarının veya ROM görüntü yedeklemelerinin doğrudan oyun konsolunda çalışmasına izin verir. Özel yazılım genellikle yazılım korsanlığıyla ilişkilendirildiği için, Nintendo ve Sony gibi konsol üreticileri, özel aygıt yazılımlarını ve diğer üçüncü taraf aygıtlarını ve içeriklerini oyun konsollarından engellemek için büyük çaba harcarlar.

PlayStation Portable, PlayStation 3 ve PlayStation Vita

Özel donanım yazılımı, genellikle Sony tarafından piyasaya sürülen PlayStation Portable el konsollarında görülür. Dikkate değer özel yazılım, M33 by Dark_AleX'in yanı sıra 5.50GEN serisi, Minimum Edition (ME / LME) ve PRO gibi başkaları tarafından üretilenleri içerir.

Özel donanım yazılımı ayrıca PlayStation 3 konsolunda da görülür. Özel aygıt yazılımını çalıştırmak için yalnızca erken "Fat" ve Slim (CECH-20xx'den CECH-25xx'e kadar) modeli. Slim (CECH-30xx) ve Super Slim modeli, yalnızca özel bir aygıt yazılımına benzer işlevselliğe sahip olan HEN'i (Homebrew Etkinleştirici) çalıştırabilir.

PlayStation Vita, PS Vita'nın PSP emülatöründe çalışan PSP için özel aygıt yazılımı anlamına gelen eCFW'ye sahiptir. Bu eCFW'ler, ARK, TN-V ve son zamanlarda yerel taraftan hacklendiğinden daha fazla özellik içeren Adrenalin'i içerir. 2016'da PS Vita topluluğunda işler değişti, Molecule adlı bir Ekip, donanım yazılımı 3.60'ta PS Vita'nın OFW'sini değiştiren HENkaku'yu piyasaya sürdü. Enso, Vita'nın HENkaku'yu kalıcı kılan ve kendini önyüklemede çalıştırmasına izin veren bir önyükleyici güvenlik açığıdır. Yani Vita, HENkaku taiHEN ve Enso ile tam bir CFW'ye sahip. 3.60 üzerindeki kişiler de HENkaku Enso'yu kaybetmeden 3.65'e güncelleme yapabilirler.

Nintendo 3DS

Nintendo 3DS'nin modlama topluluğu öncelikle, 3DS'nin güvenlik yardımcı işlemcisi olan ARM9'un ve ikincil olarak flash kartuşlarının kontrolünü elde etmek için bir exploit gerektiren özel donanım yazılımını (resmi donanım yazılımını "anında" yayan yazılım) içerir. Orijinal bir oyun kartını taklit eden (yalnızca dokunulmamış oyun kartını ROM yedeklerini oynamak için kullanılabilir). Şu anda en yaygın kullanılan CFW, Aurora Wright ve TuxSH tarafından geliştirilen ve imzasız CIA (CTR Importable Archives) kurulumuna izin veren, açık kaynaklı yeniden yazılmış sistem yazılımı modüllerini ve homebrew yazılım geliştiricileri için hata işlemeyi içeren Luma3DS'dir. Diğer geçmiş ve eski CFW'ler arasında, Gateway (DRM yoluyla bir flash kartuşa kilitlenmiş ve ilk halka açık olan), Pasta, RxTools (ilk ücretsiz ve yaygın olarak kullanılan), Cakes CFW [1] (ilk açık kaynaklı CFW yamalar için modülerleştirilmiş bir yaklaşım kullanan ve aşağıdakiler için ilham kaynağı olan), Luma3DS'nin temelini oluşturan ReiNAND ve Corbenik;[2] şu anda halen geliştirilmekte olan tek özel donanım yazılımı Luma3DS'dir (daha önce AuReiNAND olarak biliniyordu). Bu EmuNAND'ler, 3DS sistemini brick olmaktan koruyabilirdi, çünkü normal sistem NAND, emuNAND artık düzgün çalışmazsa veya başka şekilde kullanılamazsa etkilenmez. EmuNAND'ler aynı zamanda normal NAND sisteminden ayrı olarak da güncellenebilir, bu da kullanıcıların EmuNAND üzerinde en son sistem sürümüne sahip olmasına izin verirken sistem NAND üzerindeki savunmasız sürümü korurken; böylece eski 3DS sistem sürümlerinde çevrimiçi oyun ve Nintendo eShop erişimini mümkün kılar. EmuNAND'ler, insanların SysNAND'ı güvenli bir şekilde kullanmasına ve güncellemesine olanak tanıyan bir önyükleme zamanı ARM9 exploit olan arm9loaderhax'ın piyasaya sürülmesiyle kullanımdan kaldırıldı, çünkü CFW'ler işletim sisteminin güncelleme kodunu yamalamaya başladı.

Nintendo Switch

Şu anda, Switch konsolu için birkaç özel yazılım mevcuttur: Atmosphère, ReiNX ve SX OS. Aralarındaki farklar büyük ölçüde önemsizdir; Atmosphère, aktif geliştirme aşamasındadır ve ücretsiz ve açık kaynaklı bir yazılımdır . ReiNX, kodunun çoğunu Atmosphère [3] dayandırır, ancak çalışma zamanı bileşenlerinde bazı değişiklikler ve farklı bir önyükleyici kullanır. SX OS kapalı kaynak ve ücretlidir, ancak aksi yöndeki iddialara rağmen büyük ölçüde Atmosphère kodunu temel alır.[4]

Diğer cihazlar

Dijital kameralar, kablosuz yönlendiriciler ve akıllı TV'ler gibi çeşitli diğer cihazlar da özel ürün yazılımı çalıştırabilir.[5] Bu tür özel ürün yazılımı örnekleri şunları içerir:

  • Taşınabilir medya oynatıcılar için Rockbox
  • iPod taşınabilir medya oynatıcılar için iPodLinux
  • Canon dijital kameralar için CHDK [6] ve Magic Lantern
  • Nikon EXPEED DSLR'ler için Nikon Hacker projesi
  • Bilgisayarlar için Coreboot ve Libreboot
  • Aşağıdakiler dahil, kablosuz yönlendiriciler için birçok üçüncü taraf ürün yazılımı projesi :
    • Ben Nanonote, Buffalo WZR-HP-G300NH ve minimum kaynakla diğer bilgisayarlar için LibreWRT projesi [7]
    • OpenWrt ve DD-WRT gibi türevleri
    • RouterTech, Texas Instruments AR7 yonga setine dayalı ADSL ağ geçidi yönlendiricileri için (Pspboot veya Adam2 önyükleyicili )
  • Kablo modemlerinin kapaklarını açmak için Cable Hack ve Sigma, ancak yasallığı şüpheli [8][9]
  • DVD sürücülerinin bölgeden bağımsız olmasını sağlayan bellenim
  • SamyGO, Samsung akıllı TV'ler için değiştirilmiş üretici yazılımı [10]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ "Cakes CFW Developer Announces the dropping of the Project". 15 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Kasım 2020. 
  2. ^ "Corbenik's author and maintainer announces his retirement from the project". 21 Haziran 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Kasım 2020. 
  3. ^ "ReiNX removing Atmosphere name from Atmosphere code". 30 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Kasım 2020. 
  4. ^ "Prominent scene developers and a snippet of SX OS reverse engineered code". 9 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Kasım 2020. 
  5. ^ "How hackers are outsmarting smart TVs and why it matters to you" (PDF). 30 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 25 Kasım 2020. 
  6. ^ "Custom Firmware Rocks!". 5 Ağustos 2009. 8 Ağustos 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ağustos 2009. 
  7. ^ "Hardware Support". LibreWRT.org. 23 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Temmuz 2015. 
  8. ^ "Hardware Hacker Charged With Selling Cable Modems That Get Free Broadband — Update". Wired. Condé Nast. 12 Ocak 2009. 18 Nisan 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Haziran 2016. 
  9. ^ "Cable Modem Hackers Conquer the Co-Ax". SecurityFocus.com. SecurityFocus. 5 Şubat 2004. 14 Nisan 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Haziran 2016. 
  10. ^ "SamyGO: replacing television firmware". LWN.net. 14 Kasım 2009. 15 Kasım 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Aralık 2009. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">PlayStation Portable</span> video oyunu konsolu-PsP

Sony PlayStation Portable ya da kısaca PSP, Sony'nin Japonya'da 12 Aralık 2004'te, Amerika'da 24 Mart 2005'te çıkardığı taşınabilir oyun konsoludur. Geliştirilmeye açık olmamakla beraber homebrew adı verilen yazılımların çalıştırılmasına Sony tarafından destek verilmemektedir. Bu duruma rağmen oyuncular PSP'de Super Mario Bros. gibi oyunların oynanabilmesi için çeşitli emülatörler geliştirmiştir. Yeni sürümü PlayStation Vita PSP kadar başarılı olamamış ve Sony'nin el konsolu yatırımlarını bitirmesine neden olmuştur. Konsola bu yazılımların oyun olan versiyonları Minis adı ile oyunculara sunulmuştur. Oyun oynamanın yanı sıra müzik dinleme, film izleme gibi aktiviteleri yapabilmeyi sağlayan el konsolu, yazılımın yükseltilmesi ile internete bağlanmaya da olanak sağlamaktadır. Müzik dinlemek için şarkıları hafıza kartına yüklemek gerekir. Filmler ve oyunlar ise UMD denilen diskler sayesinde hafıza kartlarına yüklenebilmektedir. Bununla birlikte kablosuz internet bağlantısı sayesinde internet siteleri de ziyaret edilebilmektedir. PSP arayüz olarak XMB arayüzünü kullanmaktadır. Konsol online desteğini 2021 yılında kaybetmiştir.

Video oyunu, bilgisayar veya oyun konsolu gibi görüntü sinyali gönderen bir video ile görsel bir kullanıcı arayüzü kullanılarak oynanan oyun türü.

Oyun konsolu, harici televizyon bağlantısı yoluyla oyun oynama imkânı veren bilgisayar kökenli eğlence cihazıdır. Temeli 1947 yılına kadar uzanan bilgisayar oyunları, oyun konsolu gelişim sürecinin de tohumlarını ekmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Nintendo 3DS</span> oyun konsolu

Nintendo 3DS, 26 Şubat 2011 tarihinde Nintendo tarafından üretilen taşınabilir bir oyun konsoludur. Sisteminin ayırt edici özelliği, otostereoskopi yani gözlüğe gerek kalmadan 3D görüntü oluşturmasıdır. Cihaz Japonya'da 26 Şubat 2011, Avrupa'da 25 Mart 2011, Kuzey Amerika'da 27 Mart 2011 ve Avustralya'da 31 Mart 2011 tarihinde satışa çıkmıştır. Nintendo 3DS, Nintendo DSi yazılımı dahil Nintendo DS serisi yazılımı ile geriye dönük uyumluluk bulundurmaktadır. Sistemde 3D özelliği kamerasız kodlanmıştır. Fakat New 3DS ailesinde bu sorun giderilmiştir. Ayrıca bir 2. analog bulunmayan cihaza 1 tane daha C-stick eklenmiştir. 27 Mart 2023 tarihinde ise Oyun Mağazası Nintendo e-Shop desteği kesilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Geriye uyumluluk</span>

Telekomünikasyon ve bilişim teknolojisinde yeni aygıtların eski aygıtlar tarafından üretilmiş girdileri çalıştırabilme yeteneğine geriye uyumluluk denir. Yeni standartlar için tasarlanmış bir ürün eski standartlara erişebiliyor, okuyor veya oynatabiliyorsa o ürüne geriye uyumludur denir. Örneğin veri biçimleri ve iletişim protokolünü içeren standartlar gibi.

<span class="mw-page-title-main">Wii U</span> 2012 yılında Nintendo tarafından piyasaya sürülen oyun konsolu

Wii U, Nintendo'nun Wii'nin ardılı olarak piyasaya sürdüğü ev konsolu. 18 Kasım 2012'de Amerika'da 30 Kasım 2012'de Avrupa'da ve 8 Aralık 2012'de Japonya'da satışa sunulmuştur. Ancak, Nintendo Türkiye distrübitör'ü Nortec Euroasia kapandığından Türkiye'ye resmi olarak satışa sunulmamıştır. Cihaz, sekizinci neslin ilk konsolu olarak kabul edilip Microsoft'un Xbox One'ı ve Sony'nin PlayStation 4'ü ile karşılaştırılır.

<span class="mw-page-title-main">PlayStation Vita</span>

PlayStation Vita, Sony Interactive Entertainment tarafından geliştirilen ve pazarlanan bir el tipi oyun konsoludur. İlk olarak 17 Aralık 2011'de Japonya'da, ardından 22 Şubat 2012'de Kuzey Amerika, Avrupa ve diğer uluslararası bölgelerde piyasaya sürüldü. Bu konsol, PlayStation Portable'ın halefi ve PlayStation markasının bir parçasıdır; sekizinci nesil video oyun konsollarının bir parçası olarak, Nintendo 3DS ile başlıca rekabet etmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Nintendo Switch</span> 2017 oyun konsolu

Nintendo Switch, Nintendo tarafından üretilen bir video oyunu konsoludur. 3 Mart 2017 tarihinde piyasaya sürülmüş olup özellikle farklı tuşlara sahip olmasına rağmen iki kişinin aynı anda oynayabilmesini sağlayan kumandaları (Joy-Con) ve Wii U'dan farklı olarak her yerde ve televizyonsuz oynanabilme gibi özellikleriyle dikkat çekmektedir. Nintendo Switch'in yazılımı, İnternet bağlantısı üzerinden çevrimiçi oyun oynamanın yanı sıra diğer Switch konsolları ile yerel kablosuz özel bağlantıyı da destekler. Nintendo Switch oyunları ve yazılımı hem fiziksel flash tabanlı ROM kartuşlarında hem de Nintendo eShop üzerinden dijital dağıtımda mevcuttur ve sistem bölge kilitlemesi kullanmıyor. Nintendo Switch, sekizinci nesil video oyunu konsolu olarak başlıca rakipleri Xbox One ve PlayStation 4'tür.

<span class="mw-page-title-main">Nintendo 2DS</span> oyun konsolu

Nintendo 2DS, Nintendo tarafından üretilen bir taşınabilir oyun konsoludur. Ağustos 2013'te duyurulmuş olan cihaz, 12 Ekim 2013'te Kuzey Amerika, Avrupa ve Avustralya'da, 7 Kasım 2013'te Güney Kore'de ve 27 Şubat 2016'da Japonya'da piyasaya sürüldü.

Oyun konsolları tarihi içerisinde sekizinci nesil oyun konsolları, 2012 yılı itibarıyla piyasaya sunulmuş olan mevcut grubu tanımlamaktadır. Sekizinci nesil dahilinde rekabet eden firmalar Nintendo, Microsoft ve Sony firmalarıdır. Ev video oyun konsolları için sekizinci nesil, Wii U'nun 18 Kasım 2012 tarihinde piyasaya sürülmesiyle başladı ve PlayStation 4'ün 15 Kasım 2013'te ve Xbox One'ın 22 Kasım 2013'te piyasaya sürülmesiyle devam etti. Wii U'nun üretimi 31 Ocak 2017'de durdurulmuş olup yerini 3 Mart 2017'de piyasaya sürülen Nintendo Switch aldı. Bu konsollar, yedinci nesil öncülleri olan Nintendo'nun Wii, Sony'nin PlayStation 3 ve Microsoft'un Xbox 360 halefleridir.

PlayStation Vita sistem yazılımı, PlayStation Vita ve PlayStation TV video oyun konsolları için resmi ürün yazılımı ve işletim sistemidir. PlayStation Portable sistem yazılımının ardılı oldu. LiveArea'yı grafik kabuğu olarak kullanır. PlayStation Vita sistem yazılımının isteğe bağlı bir eklenti bileşeni olan PlayStation Mobile Çalışma Zamanı Paketi vardır. Sistem FreeBSD ve NetBSD'den türetilen bir Unix-temel üzerine kuruludur.

PlayStation Portable sistem yazılımı, PlayStation Portable için resmi bir ürün yazılımıdır. PocketStation'un ardılı, PlayStation Vita sistem yazılımının öncülü oldu. LiveArea'yı grafik kabuğu olarak kullanır. PlayStation 3 konsoluna benzer şekilde XrossMediaBar'ı (XMB) kullanıcı arayüzü olarak kullanır. Güncellemeler, PlayStation Portable homebrew uygulamalarının ve eklentilerinin sistemde yürütülmesini önlemek için yeni güvenlik fonksiyonlarının yanı sıra güvenlik yamalarını da ekler. Güncellemeler dört şekilde elde edilebilir:

<span class="mw-page-title-main">PlayStation 3 sistem yazılımı</span>

PlayStation 3 sistem yazılımı, PlayStation 3'ün güncellenebilir bellenimi ve işletim sistemidir. Sony'nin Playstation 3 için kullandığı taban, hem FreeBSD'nin hem de CellOS adlı NetBSD'nin bir çatalıdır. PlayStation 2 Linux'un ardılı, PlayStation 4 sistem yazılımının öncülüdür.

<span class="mw-page-title-main">Nintendo Switch sistem yazılımı</span> Nintendo Switch video oyun konsolu tarafından kullanılan, güncellenebilir bir ürün yazılımı ve işletim sistemi

Nintendo Switch sistem yazılımı, HAL Laboratory ve Nintendo tarafından hazırlanan Nintendo Switch video oyun konsolu tarafından kullanılan, güncellenebilir bir ürün yazılımı ve işletim sistemidir. Nintendo 3DS sistem yazılımına fazlasıyla benzemektedir.

Nintendo DSi sistem yazılımı, bir dizi güncellenebilir bellenim sürümü ve Nintendo DSi video oyun konsolunda bir yazılımdır. Nintendo 3DS sistem yazılımının öncülüdür. Sistemin İnternet bağlantısı üzerinden indirilen güncellemeleri, Nintendo'nun özellikler ve yazılım ekleyip kaldırmasına izin verir. Tüm güncellemeler ayrıca önceki güncellemelerdeki tüm değişiklikleri de içerir.

Nintendo 3DS sistem yazılımı, Nintendo, Nintendo IRD, Nintendo SPD, Nintendo SDD tarafından yaratılan, Nintendo 3DS video oyun konsolları ailesinde bulunan bir dizi güncellenebilir ürün yazılımı sürümü ve yazılımıdır. Nintendo DSi sistem yazılımının ardılıdır. Sistemin İnternet bağlantısı üzerinden indirilen güncellemeler, Nintendo'nun özellikler ve yazılım ekleyip kaldırmasına izin verir. Tüm güncellemeler ayrıca önceki güncellemelerdeki tüm değişiklikleri de içerir.

<span class="mw-page-title-main">Amiibo</span> bilgisayar oyunu tahsil rakamlar ürün hattı

Amiibo, Nintendo'nun oyun figüranları ve oyuncak platformudur. Wii U, Nintendo 3DS ve Nintendo Switch video oyunu konsollarına oyuncaklar bağlamak için kablosuz iletişim ve depolama protokolünden oluşur. Platform, Kasım 2014'te sistem yazılımı güncellemeleri ve bir dizi Amiibo özellikli figüranlar şeklinde piyasaya sürüldü. Bu figürler, Skylanders ve Disney Infinity serisi oyuncak platformlarına benzerlik taşırlar. Amiibo platformu, özellikle gelecekteki kart oyunları için genel planlar dahil olmak üzere herhangi bir oyuncağı barındırabileceği önceden duyuruldu. Bu oyuncaklar, desteklenen video oyun yazılımıyla etkileşime girmek için yakın alan iletişimi (NFC) kullanırlar ve potansiyel olarak oyun içinde ve dışında birden fazla platformda verilerin aktarılmasını sağlamaktadırlar.

<span class="mw-page-title-main">Modchip</span>

Modchip, bilgisayarların veya eğlence cihazlarının yapay kısıtlamalarını değiştirmek veya devre dışı bırakmak için kullanılan küçük bir elektronik cihazdır. Modçipler çoğunlukla video oyun konsollarında, ancak aynı zamanda bazı DVD veya Blu-ray oynatıcılarda kullanılır. Diğer pazarlara yönelik medyayı, kopyalanmış medyayı veya lisanssız üçüncü taraf yazılımları kullanmak amacıyla bölge kodlamasının, dijital haklar yönetiminin ve kopya koruma kontrollerinin atlatılması da dahil olmak üzere, ana bilgisayar sisteminin işlevine çeşitli değişiklikler getirirler.

<span class="mw-page-title-main">Homebrew (video oyunları)</span>

Homebrew, genellikle kullanıcı tarafından programlanamayan veya tescilli depolama yöntemlerini kullanan tescilli donanım platformlarını hedefleyen hobi sahipleri ve amatör geliştiriciler tarafından üretilen video oyunlarına veya diğer yazılımlara sıklıkla uygulanan bir terimdir. Homebrew, resmi olmayan, topluluk tarafından sağlanan araç zincirleri kullanılarak yapılan yazılımları veya Net Yaroze, PlayStation 2 için Linux veya Microsoft XNA gibi resmi geliştirme kitleri kullanılarak geliştirilen oyunları içerebilir. Commodore 64 gibi, tüketici tarafından programlanabilir olması amaçlanan bir sistem için profesyonel olmayan bir geliştirici, basitçe hobi olarak adlandırılır.

<span class="mw-page-title-main">Remote Play</span>

Remote Play, Sony video oyun konsollarının PlayStation 3, PlayStation 4 ve PlayStation 5'de video ve ses çıkışını başka bir cihaza aktarılmasını sağlayan özelliktir. Daha öncelerde bu özellik sadece PlayStation Portable veya PlayStation Vita sistemlerinde kullanılabiliyordu. 2014 yılında Remote Play sistemi, PlayStation TV, Xperia akıllı telefonlar ve tabletler ve PlayStation Now kullanımı içerecek şekilde genişletildi. 2016 yılında Microsoft Windows ve MacOS'a çıkışını yaptı. Son olarak 2019'da, Android ve iOS cihazlara getirildi. PlayStation 5 oyunlarının diğer cihazlara uzaktan oynatılması için gerekeken destek, konsolun piyasaya sürülmesinden hemen önce Kasım 2020'de 4.00 güncellemesi ile eklendi ve uygulamanın adı PS4 Remote Play adından PS Remote Play ismine dönüştürüldü.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.