İçeriğe atla

Özden Selenge

Özden Selenge (d. 9 Nisan 1946), Kıbrıslı Türk ressam ve yazar.

9 Nisan 1946 tarihinde Mağusa kazasına bağlı Aynakofo köyünde doğdu. Kıbrıslı Türklerin baş öğretmenliğine kadar yükselen, esasen Konedra-İpsillat bölgesinden olan Nazım Osmancık ile Zehra Hanım'ın beş çocuğundan biridir. Babasının tayini dolayısıyla bulundukları Aynakofo'dan, 1950'de babasının Vasilya'ya atanmasıyla ayrıldı. 1950-55 yılları arasında Vasilya'da yaşayıp, 1955'te yine babasının tayini dolayısıyla Küçük Kaymaklı'ya geldi. İlkokulu burada tamamladıktan sonra Lefkoşa Türk Kız Lisesine yazıldı.[1] Ankara'daki Gazi Eğitim Enstitüsünde eğitimine devam etti.[2] ve resim öğretmeni olarak çalışmaya başladı.[2]

Resim hayatı

İlk kişisel sergisini 1968'de İzmir'de açan Selenge'nin 2018'e dek 23 kişisel sergisi gerçekleşti.[3]

Edebiyat hayatı

Selenge'nin beş yayımlanmış romanı bulunmaktadır: Sana Sevdam Sarı (1998), Lale Yüreğin Beyaz (1999), Alkyone Denizkuşu (2003), Korkma Ay Doğacak (2010), Bir Kalp Çizildi (2013).

Selenge, roman ve öykülerinde "Yanlı tarihler ve resmi görüşler, yaşanmış gerçeklikleri nesnel yansıtmazlar." düşüncesi yönünde bir hassasiyet güttüğünü, ama bununla beraber eserlerini bir belgeselci olarak "yazınsal bir tat"la "insan-insan, insan-toplum, insan-mekân ilişkilerini kalemini özgürleştirerek irdeleme" maksadıyla yazdığını ifade eder. Dil kullanımını "duru Türkçe"den yana tercih eder.[1]

İlk baskısı 1993 yılında Galeri Kültür Yayınları tarafından yayımlanan öykü kitabı Fincandaki Kraliçe'nin ikinci baskısı 1996'da yine aynı kitabevi tarafından yayımlanmıştır. 1910'lardan 1950'lere uzanan bir dönemdeki Kıbrıs yaşamı bu öykülerde kadınların gözünden anlatılır.[4] Öykülerdeki diyaloglarda Kıbrıs ağzı tercih edilir.[1] Kitabı değerlendiren Nurcan Gündüz, "Kitabın genelinde veya öykülerde kadın sorunsalı ilgili doğrudan bir tartışma veya gönderme olmamakla birlikte, öykülerin her biri, kendi yansıttığı donem itibarıyla bize kadını, kadınların özel ve kamusal alandaki konumunu anlatır." yorumunu yaptı.[4]

Bibliyografya

Öykü kitapları:[1]

  • Çiçeklenmeyiz Biz Erik Ağacı (1987)
  • Geceye Açar Gecetütenler (1993)
  • Fincandaki Kraliçe (1993)
  • Boncuklar Senin Olsun (2001)

Sahnelenmiş tiyatro oyunları:[1]

  • Fatma Çavuş (1973)
  • Karayılan (1978)
  • Pi ile Pan (1980)
  • Ağustos Böceklerini Unutma (1980)
  • Bize Elmaların Gölgesi Yeter (1980)
  • Sevgi Gülü (1982)
  • Annem Niçin Miyavladı (1984)
  • Kim Bu Adam
  • Soğuk Tüfekler (1985)

Kaynakça

  1. ^ a b c d e Dedeçay, Servet Sami (2010). Kıbrıslı Türk Kadınının Eğitim Aracılığı Sayesinde Dinsel Mutaassıplıktan Sıyrılıp Çağdaş Hak ve Özgürlük Kurallarını Kabullenişi: Cilt III. Lefkoşa: Lefkoşa Özel Türk Üniversitesi Yayınları. ss. 71-92. 
  2. ^ a b Cahit, Neriman (2008). Tarihsel Süreçte Kıbrıs Türk Edebiyatında Kadın Şair ve Yazarlar. Lefkoşa: Kıbrıs Türk Eğitim Vakfı Yayınları. s. 162. 
  3. ^ "Özden Selenge'nin 23. kişisel sergisi açıldı". Gündem Kıbrıs. 9 Nisan 2018. 14 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Şubat 2020. 
  4. ^ a b Gündüz, Nurcan (2012). "Özden Selenge (1996). Fincandaki Kraliçe (the Queen on the Mug)". Kadın / Woman 2000. 13 (2). 15 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2020. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Erhan Bener</span> Türk yazar

Erhan Bener, Türk yazar ve bürokrattır.

Kıbrıs Türk edebiyatı, Türkiye'ye paralel bir gelişim göstermiştir. Ancak, 1923-1955 arasında bir suskunluk dönemi yaşanmıştır.

<i>Yorgunlar</i> Erdal Özün yayınlanmış ilk eseri olan öykü kitabı

Yorgunlar, Erdal Öz'ün yayınlanmış ilk eseri olan öykü kitabı. Yazarın 1954-1958 yılları arasında yazdığı sekiz öyküden oluşan kitap ilk defa 1960'ta a dergisi yayınları tarafından basıldı. 1950 kuşağının önemli eserleri arasında sayılan kitaptaki bazı öyküler, yazarın daha sonraki kitaplarında da yer aldı. Kitabın ikinci baskısı ise 2009 yılında, yazarın kurucusu olduğu Can Yayınları tarafından yapıldı.

Semih Sait Umar, Kıbrıs Türkü yazar.

<span class="mw-page-title-main">Kaytazzade Mehmed Nazım</span>

Kaytazzade Mehmet Nazım,, Kıbrıslı şair, yazar, bürokrat.

Yaşar İsmailoğlu, Kıbrıs Türkü yazar.

Erol Refikoğlu, Kıbrıslı Türk bir sanatçıdır. 1980 yılında kurulan Lefkoşa Belediye Tiyatrosu'nun Osman Alkaş, Işın Cem ve Yaşar Ersoy ile birlikte kurucularındandır. Gölgeler ve Suretler filminde rol almıştır. 1969 yılında başladığı tiyatroculuk kariyerinde yüzden fazla oyunda oynamıştır. Seramik alanında bir sergi açmıştır. "Sade Suya Öyküler" adında bir anı kitabı da yazmıştır. Bunların yanı sıra karikatür alanında çalışmalar yapmış, radyoda bir süre müzik programları yapmıştır.

Taner Baybars,, Kıbrıs Türkü şair, yazar. Tam ismi Taner Halil Fikret Baybars'tır.

Türkan Aziz, İlk Kıbrıslı Türk başhemşire, Ebeler ve Hastabakıcılar ilk müdiresi. Babası Ronald Ross ve Dr. Barber gibi isimlerle çalışan doktor Mehmet Aziz, kardeşi ise Kıbrıs Türk halkının ilk kadın bestecisi ve ilk kadın eczacısı olan Kamran Aziz'di. Lefkoşa Genel Hastanesi’nde ilk Kıbrıslı Türk başhemşire olarak görev yapan Türkan Aziz Lefkoşa Amerikan mektebinde dikkat çeken başarılı bir öğrenci idi. Hemşirelik tahsili alması için Beyrut Amerikan Üniversitesi'ne gönderildi. Kıbrıs'a dönünce Limasol hastanesinde görev yaptı. Ardından daha iyi bir eğitim almak ve mesleğinde yetkin birisi olmak adına Londra'ya gitti. Ülkesine geri döndüğünde Giberun’daki Lefkoşa Genel Hastanesi’nde göğüs ve tüberküloz hastalıklarıyla ilgili çalışma ve araştırmalar yaptı. Londra'daki üst düzey sınavlara da katılarak başarı gösterdi.

<span class="mw-page-title-main">Emin Çizenel</span> Kıbrıs Türkü ressam

Emin Çizenel, Kıbrıslı Türk ressam. Liseyi Limasol'da okudu. 1974'te İstanbul Güzel Sanatlar Akademisinin Yüksek Resim Bölümünden mezun oldu. Buradaki eğitimini Devrim Erbil Atölyesi'nde gördü; mezuniyetinin ardından çalışmalarını bir süre Viyana'da devam ettirdi.

Filiz Naldöven, Kıbrıslı Türk şair, yazar ve öğretmendir.

Feride M. Hikmet, Kıbrıslı Türk şair.

Lefkoşa Türk Hanımları Cemiyet-i Hayriyesi ya da bazı kaynaklarda kısaltılmış olan adıyla Lefkoşa Hanımlar Cemiyeti, Kıbrıs Türk toplumunun ilk kadın örgütüdür. Dernek, 1931 yılında aktivist Ulviye Mithat liderliğinde Lefkoşa'da kuruldu.

Ali Ruhi Efendi, Kıbrıslı devlet adamı, hayırsever.

Ziyai Efendi, Kıbrıs müftüsü.

Faize Özdemirciler, Kıbrıslı Türk şair ve yazardır.

Ayşen Dağlı, Kıbrıslı Türk şair ve yazar.

Nilgün Güney Kıbrıs Türkü ressam, yazar. Kıbrıs Cumhuriyeti bayrağının tasarımcısı olan Kıbrıslı Türk ressam İsmet Güney'in kızıdır.

Gürkan Uluçhan, Kıbrıslı Türk yazardır.

Nice Denizoğlu, gerçek adıyla Keriman C. Denizoğlu, Kıbrıslı Türk şairdir.