İçeriğe atla

Özbekistan somu

Özbekistan somu
Oʻzbek soʻmi / Ўзбек сўми
200,000 soʻm
200,000 soʻm
ISO 4217 KoduUZS
Kullanıcı(lar) Özbekistan Özbekistan
Enflasyon8.5%
Altbirim
1100Tiyin
Madenî paralar
Sıkça kullanılan 50, 100, 200, 500 soʻm
Nadiren kullanılan 1, 3, 5, 10, 20, 50 tiyin, 1, 5, 10, 25 soʻm
Banknotlar
Sıkça kullanılan 1.000, 5.000, 10.000, 50.000, 100.000, 200.000 soʻm
Nadiren kullanılan 200, 500 soʻm
DarphaneÖzbekistan Merkez Bankası
Website www.cbu.uz

Özbekistan'ın önceki para birimleri: Buhara tengesi, Hokand tengesi ve Harezm tengesi.

Özbekistan Somu (Özbekçe: soʻm, сўм, ISO 4217 kodu: UZS)

Özbekistan'da, 1991 yılında Sovyetler Birliği'nin dağılması sonrasında 1992 yılına kadar Ruble kullanılmaya devam edilmiş, daha sonra Som Kupon olarak adlandırılan para biriminin kullanılmasına başlanmıştır. O yıllarda yeni yapılanmakta olan bağımsız ekonomi nedeniyle hızla değer kaybeden Som Kupon banknotlar dolaşımdan kaldırılarak yerlerine yeni Som banknotlar dolaşıma verilmiştir.

Özbekistan Devlet Başkanı İslam Kerimov'un 16 Haziran 1994 ve 870 sayılı kararı esasında, Som Kupon yerine 1 Temmuz 1994 tarihinden itibaren Som kullanılmaya başlanmıştır.

Etimoloji

Som kelimesi Kırgızca, Uygurca ve Özbekçe ile diğer birçok Türk dillerinde "saf" anlamına gelir.

İlk so'm

Sovyetler Birliği'nin dağılması sonrası diğer eski Sovyet ülkeleri gibi gibi Özbekistan da bağımsızlığını ilan ettikten sonra Rus rublesi kullanmaya devam etti. 15 Kasım 1993'te Özbekistan'ın yeni para birimi olan So'm tanıtıldı.

Banknotlar

1, 3, 5, 10, 25, 50, 100, 200, 500, 1000, 5000 ve 10.000 değerlerine sahip yeni banknotlar tedavüle çıkarıldı. Tüm banknotların ön yüzünde Özbekistan arması, arka yüzünde ise Semerkant'ın simgelerinden olan Registan yapısının bir görseli vardı.

İlk so'm banknotları
Resim Değeri Ana rengi Bilgi
Ön yüz Arka yüz Ön yüz Arka yüz Ön yüz Arka yüz
1 so'm Mavi Gri Özbekistan arması, değeri Semerkant, Registan
3 so'm Yeşil
5 so'm Mor
10 so'm Kırmızı
25 so'm Turkuaz
50 so'm Pembe
100 so'm Kahverengi Açık mavi
200 so'm Mor
500 so'm Kırmızı
1000 so'm Kahverengi
5000 so'm Açık mavi
10000 so'm Kırmızı

Madeni paralar

İlk seride madeni paralar bulunmamaktadır.

İkinci so'm

1 Temmuz 1994'te 1 yeni so'm = 1000 eski so'm oranıyla tanıtıldı. Ayrıca bu seride alt birim olan 100 tiyin tedavüle çıkarılmıştır.

Madeni paralar


Dış bağlantılar

Kaynakça

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Para</span> devletçe bastırılan, üzerinde değeri yazılı kâğıt veya metalden ödeme aracı, nakit

Para, mal ve hizmetlerin değiş-tokuşu için kullanılan araçlardan en yaygın olanı. Para sözcüğü ile genellikle madenî para ve banknotlar kastedilmekle birlikte; ekonomide, vadesiz mevduatlar ve kredi kartları da parayı meydana getiren unsurlardan sayılır. Vadeli mevduat, devlet tahvili gibi değişim araçları ise para benzeri olarak değerlendirilir.

<span class="mw-page-title-main">Türk lirası</span> Türkiyenin para birimi

Türk lirası, Türkiye Cumhuriyeti ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nde resmî olarak, Suriye Geçici Hükûmetinin ve Suriye Kurtuluş Hükûmetinin kontrol ettiği bölgelerde ise gayriresmî olarak kullanılan para birimidir. Alt birimi kuruş olan Türk lirasının basma ve yönetme faaliyetleri Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası tarafından sürdürülür.

<span class="mw-page-title-main">Tenge</span> Kazakistan para birimi

Tenge, Kazakistan'ın para birimidir. Ülkenin SSCB'den ayrılması sonucu ekonominin yeniden yapılandırılması ve 1993 yılında ulusal para birimi olan tenge, Kazakistan Ulusal Bankası tarafından tedavüle sürüldü. Kazakistan'ın bağımsız bir ekonomik gelişme yolunda ilerleme çabaları 1996 yılından itibaren sonuç vermeye başladı ve bağımsızlık tarihinde ilk defa büyümeye geçmiş, aynı yıl içerisinde enflasyon denetim altına alınmaya başlanmıştır.

1992-1994 yılları arasında Özbekistan'da kullanılmış olan para birimi. 1994 yılında bu para birimi yerine Som kullanılmaya başlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Gürcü larisi</span> Gürcistanın para birimi

Lari, Gürcistan'ın millî para birimidir. Gürcistan'da Abhazya ve Güney Osetya dışındaki bölgelerde kullanılır. 2006 yılındaki verilere göre enflasyon oranı %9.2'dir. Gürcistan Merkez Bankası (NBG) tarafından 25 Aralık 1995'te tedavüle çıkarılmıştır. 1 lari, 100 tetriye eşittir.

<span class="mw-page-title-main">Azerbaycan manatı</span> Azerbaycanda kullanılan para birimi

Manat, Azerbaycan'da kullanılan para birimidir. Azerbaycan'ın millî parası olarak 15 Ağustos 1992'te Ruble ile beraber kullanılmaya başlanmıştır. 1 Ocak 1994'ten beri ülkede geçerli olan tek para birimidir.

Konvertibıl mark ya da değiştirilebilir mark, Bosna-Hersek'in para birimidir. Kısaltması KM'dir. 1 avro = 1,95583 KM olarak sabitlenmiştir. Ülkede euro da satıcılar tarafından kabul edilebilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Sovyet rublesi</span> para birimi

Sovyet rublesi, Sovyetler Birliği'nin para birimiydi. Sovyet rublesinin alt birimi kopektir.

Şili Pesosu, Şili'nin resmi para biriminin adıdır ve $ işareti ile gösterilir. Bir Şili Pesosu, alt birimi olan 100 Centavos'a eşittir.

<span class="mw-page-title-main">İran riyali</span> İranın para birimi

İran riyali, İran'da kullanılan para birimidir. 1932 yılından bu yana tedavüldedir. Bu tarihten önce İran Dinarı kullanılmaktaydı. İran riyalinin kısaltması IRR ve uluslararası numarası da 364 olarak kayıtlarda yer almaktadır. 1 Riyal 100 dinara bölünmüştür. Riyalin değersiz olmasından kaynaklı dinar'ın kullanım alanı yoktur. İran'da enflasyon oranı 2007 yılında %17 olmuştur. 2019 yılında ise %42 olmuştur. Tuman (Tümen), ulusal para birimi olmamasına karşın paranın miktarını söylemek için kullanılmaktadır. Bir tuman 10 Riyal'a eşittir.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye Cumhuriyeti madenî paraları</span> Vikimedya liste maddesi

Bu madde Türkiye Cumhuriyeti madenî paralarını göstermektedir.

<span class="mw-page-title-main">Suriye lirası</span> Suriyenin para birimi

Suriye lirası, Suriye'de kullanılan para birimidir. Bir lira, yüz kuruştan (piastre) oluşmaktadır. Ancak günümüzde Suriye lirasında kuruşlar tedavülde kullanılmamaktadır. Suriye Lirası'nın uluslararası kısaltılışı SYP'dir. Suriye Lirası'nın üzerinde ihracat kısıtlamaları vardır.

<span class="mw-page-title-main">Güney Kore wonu</span> Güney Kore wonu, ya da sadece won, Güney Korede kullanılan resmî para birimidir.

Güney Kore wonu ya da sadece won (원), Güney Kore'de kullanılan resmî para birimidir. Won, merkezi Güney Kore'nin başkenti Seul'de bulunan Kore Bankası tarafından servis edilir. Won, yüz tane Jeon'a bölünür; ancak jeonlar artık günlük ticarî işlemlerde kullanılmamaktadır ve sadece döviz kurlarında bulunur.

Kongo frangı, Kongo Demokratik Cumhuriyeti'nin para birimidir.

<span class="mw-page-title-main">Amerikan doları tarihi</span> ABD para birimi

Amerika Birleşik Devletleri Dolarının tarihi, Amerika Birleşik Devletleri Kıta Kongresi'nin 1775'te Kıta Para Birimi'nin çıkarılmasına izin vermesinden bu yana 240 yıldan fazla bir süreye atıfta bulunmaktadır. 2 Nisan 1792'de Amerika Birleşik Devletleri Kongresi, ülkenin standart para birimi olarak ABD dolarını yarattı. Dolar terimi ise İspanyollar tarafından, Yeni İspanya'da kullanılan sekiz gerçek madeni paraya atıfta bulunulduğu, sömürge döneminden beri zaten yaygın olarak kullanılıyordu.

<span class="mw-page-title-main">Osmanlı lirası</span> 1844-1922 yıllarında kullanılmış Osmanlı para birimi

Osmanlı lirası, Osmanlı İmparatorluğu'nda 1844'ten 1 Kasım 1922'ye kadar kullanmış resmî paradır. Saltanatın kaldırılmasından sonra Türkiye'de 23 Ekim 1923'e kadar resmî olarak kullanıldı. Fakat Osmanlı lirasının tam olarak tedavülden kalkması ve yerine Türk lirasının kullanılması 1927 yılını buldu.

<span class="mw-page-title-main">Transdinyester rublesi</span>

Transdinyester'de geçerli olan ve 100 kopek biçiminde olan ruble. Transdinyester sınırlı şekilde tanınan devlet olduğundan, paranın ISO 4217 kodu yok. Ancak, Agroprombank ve Gazprombank gibi bazı resmi olmayan Transdinyester organizasyonları PRB kodunu kullandı. Trans-Dinyester Cumhuriyet Bankası bazen RUP kodunu kullanır.

<span class="mw-page-title-main">Çeçen naharı</span>

Çeçen naharı, Çeçen İçkerya Cumhuriyeti para birimi.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye Cumhuriyeti banknotları</span>

1926'da Türkiye Cumhuriyeti Maliye Bakanlığı, 1, 5, 10, 50, 100, 500 ve 1000 Türk lirası değerindeki birinci emisyon banknotları tedavüle sürdü. Birinci emisyon, üzerinde hem Fransızca hem de Arap alfabesiyle yazılmış Türkçe metinlerin basılı olduğu son emisyondur. Banknotların ön yüzünde ise Mustafa Kemal Atatürk portresi yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Rentenmark</span>

Rentenmark, 15 Kasım 1923'te Weimar Almanyası'nda 1922 ve 1923 yıllarındaki hiperenflasyonu durdurmak amacıyla çıkarılan bir para birimiydi. Önceden kullanılan "kâğıt" Mark neredeyse tamamen değersiz hale gelmişti. Rentenmark, 100 Rentenpfennig'e bölünmüştü ve 1924'te Reichsmark ile değiştirildi.