İçeriğe atla

Özbekistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti Yüksek Sovyeti

Özbekistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti Yüksek Sovyeti
Ўзбекистон ССР Олий Совети
 Özbekistan SSC (1938-1991)
Tür
Tür
Tarih
Kuruluş1938
Dağılış1991
ÖncekiTüm Özbek Sovyetler Kongresi
SonrakiÖzbekistan Cumhuriyeti Yüksek Konseyi
Seçimler
Son seçim
1990
Toplantı yeri

Senato ve Yasama Meclisi Binası,
Taşkent, Özbekistan SSC, Sovyetler Birliği

Özbekistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti Yüksek Sovyeti (Özbekçe: Ўзбекистон ССР Олий Совети, latinize: Oʻzbekiston SSR Oliy Soveti; Rusça: Верховный Совет Узбекской ССР, latinize: Verkhovnyy Sovet Uzbekskoy SSR), 1938'den 1991'e kadar Özbekistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nin Yüksek Sovyeti (ana yasama kurumu) idi. Özbekistan SSC Yüksek Sovyeti, 1925'ten 1938'e kadar faaliyet gösteren Tüm Özbek Sovyetler Kongresi'nden sonra geldi. Özbekistan'ın 1991'de bağımsızlığından sonra, Özbekistan SSC Yüksek Sovyeti'nin yerine 1991'den 1994'e kadar Özbekistan Cumhuriyeti Yüksek Konseyi geçti.[1]

1990 Özbekistan Yüksek Sovyeti seçimi, çok partili seçimlere izin veren ilk ve son yüksek Sovyet seçimiydi.

Tarihçe

Özbekistan SSC Yüksek Sovyeti, cumhuriyetin ana siyasi organlarının organizasyonunu değiştiren Özbekistan SSC içindeki anayasal reformlara uygun olarak kuruldu. Teoride, Yüksek Sovyet, Özbekistan SSC'nin yasama organı üzerinde güç kullanan bir yasama organı olacaktı. Gerçekte, Yüksek Sovyet'in gücü, Özbekistan Komünist Partisi tarafından alınan kararları onaylamakla sınırlıydı. 1991 yılında Sovyetler Birliği'nin dağılması sonucunda Özbekistan bağımsızlığını kazandığında, Özbekistan SSC Yüksek Sovyeti'nin adı Özbekistan Cumhuriyeti Yüksek Kurulu olarak değiştirilmiştir. Özbekistan Yüksek Meclisi, Şubat 1995'te Özbekistan Cumhuriyeti Yüksek Kurulunun yerini almıştır.

Toplantılar

53 yıllık varlığı boyunca, Özbekistan SSR Yüksek Sovyeti toplam on iki toplantı yaptı. 12. ve son toplantı, 1990'da İslam Kerimov'u Özbekistan SSC'nin Cumhurbaşkanı seçen ve 31 Ağustos 1991'de Özbekistan'ın bağımsızlığını ilan eden 500 milletvekilinden oluşuyordu.

  • 1. Toplantı (1938-1946)
  • 2. Toplantı (1947-1950)
  • 3. Toplantı (1951-1954)
  • 4. Toplantı (1955-1959)
  • 5. Toplantı (1959-1962)
  • 6. Toplantı (1963-1966)
  • 7. Toplantı (1967-1970)
  • 8. Toplantı (1971-1974)
  • 9. Toplantı (1975-1979)
  • 10. Toplantı (1980-1984)
  • 11. Toplantı (1985-1989)
  • 12. Toplantı (1990-1991)

Yüksek Sovyet Başkanları

No.Ad

(Doğum-Ölüm)

Görev başlangıcı Görev sonu Siyasi parti
Yüksek Sovyet Başkanları
1 Usman Yusupov

(1901-1966)

17 Temmuz 1938 21 Temmuz 1938 SBKP
2 Abdurazak Mavlyanov

(1908-1975)

_ _
3 Nuritdin Mukhitdinov

(1917-2008)

_ _
4 Arif Khakimov

(1912-1982)

1956 1958
5 Rasul Gulamov

(1911-?)

1959 30 Mayıs 1961
6 Mirzamahmud Musakhanov

(1912-1995)

30 Mayıs 1961 22 Mart 1963
7 Abid Sadykov

(1913-1987)

_ _
8 Sagdy Sirzahdinov

(1920-1989)

1967 1980
9 Asadilla Khodjaev

(1920-1983)

14 Mart 1980 6 Eylül 1983
10 Erkin Yusupov

(1929-2003)

30 Aralık 1983 30 Mart 1985
11 Pulat Khabibullaev

(1936-2010)

30 Mart 1985 9 Nisan 1988
12 Rasul Gulamov

(1911-?)

9 Nisan 1988 24 Mart 1990
13 Mirzaolim Ibragimov

(?-?)

_ _
14 Shavkat Yuldashev

(1943)

_ 1991

Yüksek Sovyet Prezidyumu Başkanları

No.Ad

(Doğum-Ölüm)

Görev başlangıcı Görev sonu Siyasi parti
Yüksek Sovyet Başkanlığı Başkanları
1 Yuldash Akhunbabaev

(1885-1943)

21 Temmuz 1938 28 Şubat 1943 SBKP
2 Abduvali Muminov

(1902-1965)

22 Mart 1943 17 Mart 1947
3 Amin Niyazov

(1903-1973)

17 Mart 1947 21 Ağustos 1950
4 Sharof Rashidov

(1917-1983)

21 Ağustos 1950 24 Mart 1959
5 Yodgor Nasriddinova

(1920-2006)

24 Mart 1959 25 Eylül 1970
6 Nazar Matchanov

(1923-2010)

25 Eylül 1970 20 Aralık 1978
7 Inomjon Usmonxo‘jayev

(1930-2017)

20 Aralık 1978 20 Aralık 1983
8 Akil Salimov

(1928-2014)

20 Aralık 1983 9 Aralık 1986
9 Rafik Nishanov

(1926)

9 Aralık 1986 9 Nisan 1988
10 Pulat Khabibullaev

(1936-2010)

9 Nisan 1988 6 Mart 1989
11 Mirzaolim Ibragimov

(?-?)

6 Mart 1989 24 Mart 1990

Ayrıca bakınız

Kaynakça

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">İslam Kerimov</span> Özbekistan Cumhuriyetinin ilk devlet başkanı

İslam Abduğanıyeviç Kerimov, 24 Mart 1990'dan; 2 Eylül 2016'daki ölümüne değin, kurucu Özbekistan Devlet Başkanı.

<span class="mw-page-title-main">Gürcistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti</span>

Gürcistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti , kısaca Gürcistan SSC olarak da bilinir, eski Sovyetler Birliği cumhuriyetlerinden biriydi. 25 Şubat 1921'de, Kızıl Ordu'nun Demokratik Gürcistan Cumhuriyeti'ni işgal etmesinin ardından Gürcistan SSC adıyla kuruldu. 12 Mart 1922'den 5 Ekim 1936 tarihine kadar, Ermenistan SSC ile Azerbaycan SSC ile birlikte Transkafkasya Federal Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nin bir parçası olarak kaldı.

<span class="mw-page-title-main">Özbekistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti</span> Sovyetler Birliğine bağlı özerk devlet

Özbekistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti, diğer ismiyle Özbekistan SSC, 1917 Ekim Devrimi ile kurulan Sovyetler Birliği'ni oluşturan 15 cumhuriyetten biriydi. Cumhuriyet, 1924 yılında kuruldu. 1991 yılında Özbekistan Cumhuriyeti adıyla bağımsızlığını ilan ederek Sovyetler Birliği'nden ayrıldı.

<span class="mw-page-title-main">Türkmenistan bayrağı</span> Ulusal bayrak

Türkmenistan bayrağı, Türkmenistan devletinin resmi bayrağı.

<span class="mw-page-title-main">Tacikistan Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti</span>

Tacikistan Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti veya Tacikistan ÖSSC, Sovyetler Birliği içinde Özbekistan SSC'ye bağlı olarak kurulan Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'dir.

Yüksek Sovyet, Sovyet Birliği'ndeki cumhuriyetlerin yasama organlarının (parlamento) genel adıdır. Bu kuruluşlar, 1938'de kurulan Sovyetler Birliği Yüksek Sovyeti örnek alınarak kuruldu ve genel olarak birbirlerine benzerdi. Bu yasama organlarındaki temsilciler Sovyet destekli olup rakipsiz seçimlerde seçilmişlerdi. İlk bağımsız veya yarı bağımsız seçimler ise 1980'lerin sonunda perestroyka döneminde yapıldı. Bu yasama organları, Sovyetler Birliği Komünist Partisi'nin veya birlik içindeki her bir cumhuriyete ait komünist partinin kararlarını onaylayan süper noter hâlindeki kuruluşlardı. Nadiren yapılan toplantılarda, temsilcilerin oturumda olmadığı durumlarda Yüksek Sovyet adına hareket eden daimi organ Yüksek Sovyet Prezidyumu seçilmiştir. Prezidyum başkanı aynı zamanda hukuki devlet başkanıdır. Ayrıca yürütme organı olan Bakanlar Konseyi de bu kuruluşlarda seçilmiştir. 1991 yılının Aralık ayının sonlarında Sovyetler Birliği'nin dağılmasıyla bu kuruluşların her biri, yeni kurulan bağımsız devletlerin yasama organı olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">1991 Sovyetler Birliği referandumu</span>

Sovyetler Birliği'nde 1991 Referandumu, 17 Mart 1991'de Sovyetler Birliği’nin korunması için yapılan referandum. Referandumda halka "eşit ve egemen cumhuriyetlerin yenilenmiş federasyonu olarak Sovyetler Birliği’nin korunmasını uygun görüyor musunuz?" sorusu yöneltilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Letonya Komünist Partisi</span>

Letonya Komünist Partisi, Letonya'da bir siyasi partiydi.

<span class="mw-page-title-main">Rusya Yüksek Sovyeti</span>

Rusya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti'nin Yüksek Sovyet'i, sonra Rusya'nın Yüksek Sovyet'i 1938–1990 yılları arası Rusya SFSC yüksek hükûmet kurumu; 1990–1993 yılları arası sabit parlamentodur, Rusya'nın Halkın Milletvekilleri Kongresi tarafından seçiliyordu.

<span class="mw-page-title-main">Azerbaycan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti bayrağı</span>

Azerbaycan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti bayrağı, altta mavi bantla birlikte yer alan kızıl bayrak üzerine sarı orak ve çekiç ve kızıl yıldız sembollerinin yer aldığı Azerbaycan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti bayrağı.

<span class="mw-page-title-main">Özbekistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti bayrağı</span> bayrak

Özbekistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti bayrağı Özbekistan SSC tarafından 29 Ağustos 1952 tarihinde kullanılmaya başlanmıştır. Kırmızı "çalışan kitlelerin devrimci mücadelesini" temsil eder, Orak ve çekiç, köylülerin ve işçilerin birliğini temsil eder ve Kızıl yıldız ise komünist partinin sembolüdür. Diğer figürlerin sembolik anlamları ile ilgili resmi bir açıklama yoktur. Fakat, bazı belgelerde, beyaz şeridin pamuğu, mavi bandın Ceyhun nehrini ve genel olarak Sulamayı temsil ettiği belirtilir.

<span class="mw-page-title-main">Letonya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti bayrağı</span>

Letonya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti bayrağı, Letonya SSC tarafından 17 Ocak 1953 tarihinde kullanılmaya başlanmıştır. Kırmızı zeminli bayrağın sol üst köşesinde iç içe geçmiş altın renkli orak ve çekiç, onların üstündeyse bir tane Kızıl yıldız bulunmaktadır. Bayrağın alt kısımda ise mavi ve beyaz renkli dalgalanan su şeritleri tasvir edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Estonya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti bayrağı</span> Bayrak

Estonya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti bayrağı, beyaz ve mavi su dalgaları şeridini içeren bantla birlikte yer alan kızıl bayrak üzerine sarı orak ve çekiç ve kızıl yıldız sembollerinin yer aldığı Estonya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti bayrağı. Bayrak 6 Şubat 1953 tarihinde Estonya SSC Yüksek Sovyeti tarafından resmen Estonya SSC'nin ulusal bayrağı olarak kabul edildi.

<span class="mw-page-title-main">Türkmenistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti bayrağı</span>

Türkmenistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti bayrağı Türkmenistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti tarafından 1 Ağustos 1953 tarihinde kullanılmaya başlandı.

<span class="mw-page-title-main">Kırgızistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti bayrağı</span> Eski Kırgızistan SSC bayrağı

Kırgızistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti bayrağı, 22 Aralık 1952'de Kırgızistan SSC Yüksek Kurulu Başkanlığı tarafından kararlaştırılan kararname ile kabul edildi. Kırgızistan SSC'nin 1978 anayasasında bayrak oranının mavi / beyaz / mavi çizgilerle 1: 2 olduğunu belirtildi. Orta bayrak yüksekliğinin 1 / 3'ünü ve bayrak yüksekliğinin 1/20 beyaz çizgilerini alır.

<span class="mw-page-title-main">Sovyetler Birliği Kuruluş Antlaşması</span> Sovyetler Birliğinin kurulduğu 1922 tarihli belge

Sovyetler Birliği Kuruluş Antlaşması, genellikle Sovyetler Birliği olarak bilinen Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği'nin (SSCB) resmi olarak kurulduğu anlaşmadır. De jure birkaç Sovyet cumhuriyetinin birliğini yasalaştırdı ve yeni bir merkezileştirilmiş federal hükûmet kurdu burada anahtar işlevler Moskova'da merkezileştirildi.

Azerbaycan Millî Meclisi Yasama dönemleri, Azerbaycan Millî Meclisi'nin tarihçesi, kurulduğu 12 Kasım 1995 tarihinden 2020 yılına kadar 5 yasama dönemine ayrılır.

<span class="mw-page-title-main">Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti Yüksek Meclisi</span>

Nahçivan Özerk Cumhuriyeti Yüksek Meclisi Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti'nin en yüksek yasama organıdır.

<span class="mw-page-title-main">Ermenistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti Yüksek Sovyeti</span>

Ermeni SSC Yüksek Sovyeti Ermenistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nin ve 23 Ağustos 1990'dan Ermenistan Anayasası'nın kabulüyle Ulusal Meclis'in yerine geçtiği 1995 yılına kadar bağımsız Ermenistan Cumhuriyeti'nin yüksek sovyeti idi.

<span class="mw-page-title-main">İbrahim İbrahimli</span>

İbrahim İbrahimli, Azeri siyasetçi.