İçeriğe atla

Özbekistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti Marşı

O'zbekiston Sovet Sotsialist Respublikasining Davlat Madhiyasi
Türkçe: Özbekistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti Devlet Marşı

 Özbekistan SSC
Ulusal Marşı

GüfteMutal Burhanov
BesteTimur Fettah
Tarab Tula
Kabul tarihi1947
İptal tarihi1992

Özbekistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti Devlet Marşı (ÖzbekçeO'zbekiston Sovet Sotsialist Respublikasining Davlat Madhiyasi, Ўзбекистон Совет Социалист Республикасининг Давлат Мадҳияси, RusçaГимн Узбекской Советская Социалистическая Республика, Gimn Uzbekskoy Sovetskaya Sotsialitiçeskaya Respublika) Özbekistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nin 1947 ile 1992 yılları arasında kullandığı devlet marşıdır.

Sovyet cumhuriyetlerinin kendi devlet marşlarının oluşturulma tarihi Tahran Konferansı'na dayanır. Dönemin ABD başkanı Franklin D. Roosevelt Birleşmiş Milletler yaratma fikrini ortaya koyduğunda Sovyetler Birliği yönetimi Sovyet nüfuzunu güçlendirme amacının bir yansıması olarak birlik cumhuriyetlerine kendi savunma ve dışişleri bakanlıkları oluşturmalarını, bununla birlikte ulusal bayrak, amblem ve marşlar oluşturarak tam teşekküllü devletlerin maksimum niteliklerinin verilmesine karar verdi.[1]

Marş, Özbekistan Cumhuriyeti marşını da besteleyen Mutal Burhanov tarafından bestelenmiş ve sözleri Timur Fettah ile Turab Tula tarafından yazılmıştır.

Diğer Sovyet Sosyalist Cumhuriyetleri marşlarında olduğu gibi bu marşta da Vladimir Lenin'i, Ekim Devrimi'ni,Komünizm'i ve Sovyet Cumhuriyetlerinin dayanışmasını övmektedir. Özbekistan Cumhuriyeti bağımsızlığını kazandıktan yeni marşın kabul edilmesine kadar olan sürede de bu marş kullanılmıştır.

Sözleri

Özbek Kiril alfabesi Özbek Latin alfabesi Türkiye Türkçesi
Ассалом, Рус халқи, буюк оғамиз,
Барҳаёт доҳиймиз Ленин, жонажон!
Озодлик йўлини Сиз кўрсатдингиз,
Советлар юртида Ўзбек топди шон!
Партия раҳнамо, жон Ўзбекистон,
Серқуёш ўлкасан, обод, баркамол!
Тупроғинг хазина, бахтинг бир жаҳон,
Советлар юртида сенга ёр иқбол!
Серқуёш ўлкада кўрмасдик зиё,
Дарёлар бўйда эдик сувга зор.
Тонг отди, Инқилоб, Ленин раҳнамо,
Раҳнамо Лениндан халқлар миннатдор!
Партия раҳнамо, жон Ўзбекистон,
Серқуёш ўлкасан, обод, баркамол!
Тупроғинг хазина, бахтинг бир жаҳон,
Советлар юртида сенга ёр иқбол!
Коммунизм гулбоғи мангу навбаҳор,
Тоабад қардошлик – дўстлик барҳаёт!
Советлар байроғи ғолиб, барқарор,
Бу байроқ нуридан порлар коинот!
Партия раҳнамо, жон Ўзбекистон,
Серқуёш ўлкасан, обод, баркамол!
Тупроғинг хазина, бахтинг бир жаҳон,
Советлар юртида сенга ёр иқбол!
Assalom, Rus xalqi, buyuk og'amiz,
Barhayot dohiymiz Lenin, jonajon!
Ozodlik yo'lini Siz ko'rsatdingiz,
Sovetlar yurtida O'zbek topdi shon!
Partiya rahnamo, jon O'zbekiston,
Serquyosh o'lkasan, obod, barkamol!
Tuprog'ing xazina, baxting bir jahon,
Sovetlar yurtida senga yor iqbol!
Serquyosh o'lkada ko'rmasdik ziyo,
Daryolar bo'yda edik suvga zor.
Tong otdi, Inqilob, Lenin rahnamo,
Rahnamo Lenindan xalqlar minnatdor!
Partiya rahnamo, jon O'zbekiston,
Serquyosh o'lkasan, obod, barkamol!
Tuprog'ing xazina, baxting bir jahon,
Sovetlar yurtida senga yor iqbol!
Kommunizm gulbog'i mangu navbahor,
Toabad qardoshlik – do'stlik barhayot!
Sovetlar bayrog'i g'olib, barqaror,
Bu bayroq nuridan porlar koinot!
Partiya rahnamo, jon O'zbekiston,
Serquyosh o'lkasan, obod, barkamol!
Tuprog'ing xazina, baxting bir jahon,
Sovetlar yurtida senga yor iqbol!
Selam sana, Rus halkı, büyük ağabeyimiz
Ölümsüz üstadımız Lenin bizimle!
Özgürlük yolunu siz gösterdiniz,
Sovyetler yurdunda Özbek oldu şen!
Parti yol gösterdi, canımız Özbekistan'a,
Güneşli ülkesin, baki, berkemal!
Toprağın hazine, bahtın bir cihan,
Sovyetler yurdundadır geleceğin!
Güneşli ülkede göremezdik ışığı,
Deryalar içinde kalmıştık susuz.
O sabah gösterdi önder Lenin İnkılabı,
Önder Leninden halklar minnettar!
Parti yol gösterdi, canımız Özbekistan'a,
Güneşli ülkesin, baki, berkemal!
Toprağın hazine, bahtın bir cihan,
Sovyetler yurdundadır geleceğin!
Komünizm, yeryüzünün ilkbahar çiçeğisin,
Ebedi kardeşlik - ölümsüz dostluk!
Sovyetler bayrağı muzafferdir, kararlıdır,
Bu bayrağın nuruyla parlar kainat!
Parti yol gösterdi, canımız Özbekistan'a,
Güneşli ülkesin, baki, berkemal!
Toprağın hazine, bahtın bir cihan,
Sovyetler yurdundadır geleceğin!

Kaynakça

  1. ^ Крапивин, Сергей (24 Ekim 2015). "Почему создание и утверждение Государственного гимна БССР растянулось на 11 лет" (Rusça). Tut.by. 26 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Şubat 2020. 


İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Azerbaycan Ulusal Marşı</span> Azerbaycanın millî marşı

Azerbaycan Ulusal Marşı, Azerbaycan'ın ulusal marşıdır. Güftesi Şair Ahmed Cevad, bestesi ise Üzeyir Hacıbeyov tarafından yapılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Rusya Federasyonu Devlet Marşı</span>

Rusya Federasyonu Devlet Marşı, Rusya'nın resmî devlet marşı. Bestesinde, Aleksandr Aleksandrov'a ait Jit stalo luçşe ve Bolşevik Parti Marşı'ndan uyarlanan Sovyetler Birliği Marşı'nın müziği, güftede ise Sovyet marşının söz yazarı Sergey Mihalkov'un yeniden yazdığı sözler kullanılmıştır. Sovyetler Birliği Marşı, 1944 yılından itibaren "Enternasyonal" marşının yerine resmî marş olarak kullanılmaya başlandı. Marş, 1956-1977 yılları arasında destalinizasyon politikaları nedeniyle sözsüz, sadece enstrümantal çalındı. 1977 yılında eski Sovyetler Birliği Komünist Partisi Genel Sekreteri Josef Stalin'e atıf yapan sözler çıkartıldı, yine Mihalkov tarafından yazılan komünizmin ve II. Dünya Savaşı'nın zaferlerine vurgu yapan sözlerle değiştirilerek kullanılmaya başlandı.

<span class="mw-page-title-main">Özbekistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti</span> Sovyetler Birliğine bağlı özerk devlet

Özbekistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti, diğer ismiyle Özbekistan SSC, 1917 Ekim Devrimi ile kurulan Sovyetler Birliği'ni oluşturan 15 cumhuriyetten biriydi. Cumhuriyet, 1924 yılında kuruldu. 1991 yılında Özbekistan Cumhuriyeti adıyla bağımsızlığını ilan ederek Sovyetler Birliği'nden ayrıldı.

<span class="mw-page-title-main">Sovyetler Birliği Devlet Marşı</span> Ulusal marş

Sovyetler Birliği Marşı, 15 Mart 1944'te Enternasyonal marşı yerine kabul edilmiştir. Sözler Sergey Mihalkov ve El-Registan (Эль-Региста́н) takma adıyla bilinen Gabriel Arkadiyeviç Ureklyan tarafından yazılmış, müzik Aleksandr Aleksandrov (1883-1946) tarafından bestelenmiştir. Sovyet askerlerinin, Enternasyonal'in uluslararası hareketi öven sözleri yerine Sovyetler Birliği'ne adanmış başka bir marş isteği üzerine ortaya çıktığı sanılır. Marşın aslı Bolşevik Partisi Marşı'na dayanır.

<span class="mw-page-title-main">Belarus'un ulusal sembolleri</span> Vikimedya liste maddesi

Belarus'un ulusal sembolleri, Belarus Anayasası tarafından belirlenmiş Belarus'u temsil eden devlet sembolleridir. Bu semboller Belarus arması, Belarus bayrağı ve Belarus marşıdır.

<span class="mw-page-title-main">Belarus Cumhuriyeti Devlet Marşı</span>

Belarus Cumhuriyeti Devlet Marşı veya şarkı sözlerinin ilk kısmının kullanıldığı resmî olmayan adıyla Mı, Byelarusı, Belarus'un devlet marşıdır. Ülkenin devlet sembolleri arasında yer alır. Marş ilk olarak 1940'lı yıllarda yazıldı ve 1955'te Beyaz Rusya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nde kullanılmak üzere kabul edildi. Marşın müziği Nestser Sakalouski tarafından bestelendi, sözleri Mihas Klimkoviç tarafından yazıldı. Sovyetler Birliği'nin dağılmasından sonraki dönemde 1995'ten 2002'ye kadar marşı resmi törenlerde sözsüz olarak Sakalouski tarafından bestelenen müzikle birlikte kullanılmaya devam etti. Klimkoviç ve Uladzimir Karızna tarafından yazılan yeni şarkı sözleri, 2 Temmuz 2002'de yayınlanan devlet başkanlığı kararnamesiyle kabul edilirken, Belarus ile olan tarihi bağlantılarından dolayı bestede değişikliğe gidilmedi. Bu açıdan Belarus, Rusya, Özbekistan ve Tacikistan ile birlikte Sovyet marşlarının müziğini kullanımdan kaldırılmadan devam eden eski Sovyet ülkelerinden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Azerbaycan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti ulusal marşı</span> eski ulusal marş

Azerbaycan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti marşı Azerbaycan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nin 1944-1992 yılları arasında kullandığı devlet marşı.

<span class="mw-page-title-main">Ermenistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti Marşı</span> Millî marş

Ermenistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti Marşı, Ermenistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nin 1944-1991 yılları arasında kullandığı ulusal marş.

<span class="mw-page-title-main">Gürcistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti ulusal marşı</span>

Gürcistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti Devlet Marşı Gürcistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nin 1946 ile 1991 yılları arasında kullandığı devlet marşıdır.

<span class="mw-page-title-main">Beyaz Rusya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti Devlet Marşı</span>

Beyaz Rusya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti Devlet Marşı Beyaz Rusya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nin devlet marşıdır.

<span class="mw-page-title-main">Litvanya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti ulusal marşı</span>

Litvanya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti Devlet Marşı Litvanya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nin 1950 ile 1992 yılları arasında kullandığı devlet marşıdır.

<span class="mw-page-title-main">Türkmenistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti ulusal marşı</span>

Türkmenistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti Devlet Marşı Türkmenistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nin 1946 ile 1997 yılları arasında kullandığı devlet marşıdır.

<span class="mw-page-title-main">Transdinyester Marşı</span>

Transdinyester Marşı, Transdinyester ulusal marşı. Bestesi 1943 yılında Sovyet besteci Aleksandr Aleksandrov tarafından Moskova Muharebesi'nde Nazi birliklerinin yenilmesinden esinlenerek yapılan Da zdravstuyet naşa derjava adlı marştan gelir. Söz yazarları Boris Parmenov, Nikolay Bojko ve Vitaliy Pişenko'dur. Marşın, birebir çeviri olmamakla birlikte, resmi olarak Moldovca, Rusça ve Ukraynaca sözleri vardır.

<span class="mw-page-title-main">Patriotiçeskaya pesnya</span>

Patriotiçeskaya pesnya (Glinka) Rusya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti'nin (RSFSC) ve Rusya Federasyonu'nun 1990 ve 2000 yılları arasındaki milli marşıdır. Aslen RSFSC'nin 1990–1991 yılları arasında milli marşı olan beste, 1991'de Rusya Federasyonu'nun anayasal olarak kurulmasıyla onun da milli marşı olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Kazakistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti ulusal marşı</span>

Kazakistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti Devlet Marşı Kazakistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nin 1945 ile 1992 yılları arasında kullandığı devlet marşıdır.

<span class="mw-page-title-main">Kırgızistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti ulusal marşı</span> Ulusal marş

Kırgızistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti Devlet Marşı Kırgızistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nin 1946 ile 1992 yılları arasında kullandığı devlet marşıdır.

<span class="mw-page-title-main">Moldova Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti ulusal marşı</span>

Moldova Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti ulusal marşı, Moldova Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nin devlet marşıdır. 1940'ta yazılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Letonya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti ulusal marşı</span>

Letonya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti Devlet Marşı Letonya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nin 1945 ile 1991 yılları arasında kullandığı devlet marşıdır.

"Surudi milli", Tacikistan'ın ulusal marşıdır. Resmî olarak 7 Eylül 1994'te kabul edilmiştir.

Yakutistan Millî Marşı, Rusya'nın federal bir bölgesi olan Saha Cumhuriyeti'nin bölgesel marşıdır. Millî marş, Saha Cumhuriyeti'nin bayrağı ve arması ile birlikte Saha Cumhuriyeti'nin resmi simgelerinden biridir. Başlangıçta Saha (Yakut) dilinde Savva Tarasov ve Mihail Timofeyev tarafından yazılmıştır. Vladimir Fedorov, marşı Rusçaya çevirmiştir. Müziği Kirill Gerasimov tarafından bestelenmiştir. Marş resmi olarak 15 Temmuz 2004'te kabul edilmiştir.