İçeriğe atla

Özbekistan'da futbol

Posta pulu üzerinde Özbek Futbolu'nun 100 Yılı

Futbol, 1991'de bağımsızlık kazanan Özbekistan'da ki en popüler spordur. Millî futbol takımı, FIFA ve Asya Futbol Konfederasyonu tarafından düzenlenen tüm müsabakalarda yer almaktadır.[1]

Tarihçe

Sovyet Dönemi

Özbekistan'da futbol 1920'lerde gelişmeye ve popülerleşmeye başladı. 1926'da Özbekistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nin (O'zbekiston Superligasi) ilk şampiyonası düzenlendi.[2] Sbornaya Tashkenta ve Sokol Taşkent kulüpleri ligin en başarılı kulüpleriydi. Ancak en başarılı kulüp, Özbek SSC'den Çempionat SSSR Po Futbolu'nda 22 sezon oynayan tek futbol kulübü olarak FK Pahtakor Taşkent oldu.[3] Özbekistan Futbol Federasyonu 1946 yılında kuruldu.

Sovyet döneminde en ünlü Özbek futbolcu Berador Abduraimov olmuştur.[4] FC Pakhtakor formasıyla 358 maç oynadı ve 1968'de Sovyetler Ligi'nin en iyi golcüsü oldu. Aynı zamanda Sovyetler Birliği'ni temsil etmiştir.[5]

1961 ile 1992 arasında, birkaç Özbek futbolcu Sovyetler Birliği millî futbol takımının üyesiydi:

İsimPozisyonTakımıMaç (Gol)Yıl
Gennadi KrasnitskyforvetSovyetler Birliği Sovyetler Birliği millî futbol takımı3 (1)1961
Berador AbduraimovforvetSovyetler Birliği Sovyetler Birliği millî futbol takımı? (?)1967[6]
Yuri PshenichnikovkaleciSovyetler Birliği Sovyetler Birliği millî futbol takımı21 (0)1966-1970
Vladimir FyodorovforvetSovyetler Birliği Sovyetler Birliği millî futbol takımı18 (0)1974-1978
Vassilis HatzipanagisOrta sahaSovyetler Birliği Sovyetler Birliği millî futbol takımı4 (1)1975
Mikhail AnOrta sahaSovyetler Birliği Sovyetler Birliği millî futbol takımı2 (0)1978
Andrei PiatnitskiOrta sahaSovyetler Birliği Sovyetler Birliği millî futbol takımı
Bağımsız Devletler Topluluğu Bağımsız Devletler Topluluğu millî futbol takımı
6 (2)1990-1992

Bağımsızlık sonrası

1994 yılında Özbekistan Futbol Federasyonu kuruldu ve FIFA ve Asya Futbol Konfederasyonu'na üye oldu. Aynı yıl, Özbekistan millî futbol takımı, ülke bağımsızlığını kazandıktan sonra 1994 Asya Oyunlarını kazandı.[7] 2003 yılında millî takım, daha fazla başarı elde etti: ilk kez, ülkenin 20 yaş altı takımı, BAE'nin ev sahipliğinde 2003 yılında FIFA Dünya Gençlik Şampiyonası'na katılmaya hak kazandı. Özbekistan 19 yaş altı takımı, 2012 ve 2014 yıllarında iki kez Asya 19 Yaş Altı Şampiyonası'nın yarı finallerine ulaştı ve 2008'de finale kaldı ancak BAE 19 yaş altı takımına yenildi. 2003 yılındaki başarının ardından Özbekistan 20 yaş altı takımı, FIFA 20 Yaş Altı Dünya Kupası'na şu ana kadar üç kez daha katıldı.[8] Türkiye'de 2013 Dünya Kupası'nda 20 yaş altı takımı play-off turuna katıldı. Son 16'da Yunanistan 20 yaş altı takımı'nı 3-1 kazandılar.[9] Ancak çeyrek finalde Fransa 20 yaş altı takımı'na 4-0 kaybettiler.[9] Ekip, 2015 FIFA 20 Yaş Altı Dünya Kupası'nda yer aldı ve çeyrek finale kadar yükseldi. Senegal 20 yaş altı takımı tarafından 1-0 ile mağlup edildiler.[10]

Özbekistan 16 yaş altı takımı, 2012 yılında AFC U-16 Şampiyonası'nı kazandı. 2010'da AFC U-16 Şampiyonası final maçında Kuzey Kore'ye yenildiler. Özbek 16 yaş altı takımı, Honduras 17 yaş altı takımı tarafından mağlup edilerek FIFA 17 Yaş Altı Dünya Kupası'na katılamadı.[11][12]

O'zbekiston Superligasi'nda mücadele eden Bunyodkor PFK'nın en önemli başarıları, 2008 yılında AFC Şampiyonlar Ligi yarı final oynamaktır. Özbek hakem Ravshan Irmatov dört yıl üst üste (2008, 2009, 2010, 2011 ve 2014) Asya'da En İyi Hakem seçilmiştir.[13][14]

2014 yılında Özbekistan ilk Unity World Cup'a katılan sekiz ülkeden biri olmuştur.[15]

Ayrıca bakınız

  • Grigoriy Fedotov kulübü

Kaynakça

  1. ^ "Uzbekistan: FIFA Goal Programme". FIFA.com. 6 Temmuz 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Eylül 2013. 
  2. ^ "Uzbekistan - List of Champions". Rsssf.com. 14 Mart 2013. 14 Ekim 2003 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Eylül 2013. 
  3. ^ "Former Soviet Union - Regional Analysis". Rsssf.com. 21 Ekim 2000 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Eylül 2013. 
  4. ^ "Berador Abduraimov :: Berador Abduraimov :: :: Statistics :: Titles :: Titles :: Career :: Goals :: Matches :: News :: Videos :: Photos". footballzz.co.uk. 14 Mayıs 1943. 23 Ocak 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Eylül 2013. 
  5. ^ "аЕПЮДНП юАДСПЮХЛНБ (Berador Abduraimov) - Footballplayers.ru - тСРАНКХЯРШ ЛХПЮ". Footballplayers.ru. 1 Eylül 2003. 31 Ocak 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Eylül 2013. 
  6. ^ ""Expo 67" International Tournament, Montréal 1967". Rsssf.com. 21 Nisan 2011. 4 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Eylül 2013. 
  7. ^ "Asian Games 1994". www.rsssf.com. 14 Temmuz 2003 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Şubat 2018. 
  8. ^ FIFA.com. "FIFA U-20 World Cup Egypt 2009 - Groups - FIFA.com". FIFA.com. 14 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Şubat 2018. 
  9. ^ a b FIFA.com. "FIFA U-20 World Cup Turkey 2013 - Matches - France-Uzbekistan - FIFA.com". FIFA.com. 9 Temmuz 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Şubat 2018. 
  10. ^ FIFA.com. "FIFA U-20 World Cup New Zealand 2015 - Matches - Uzbekistan-Senegal - FIFA.com". FIFA.com. 12 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Şubat 2018. 
  11. ^ FIFA.com. "FIFA U-17 World Cup Mexico 2011 - Matches - Uruguay-Uzbekistan - FIFA.com". FIFA.com. 7 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Şubat 2018. 
  12. ^ FIFA.com. "FIFA U-17 World Cup UAE 2013 - Matches - Honduras-Uzbekistan - FIFA.com". FIFA.com. 30 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Şubat 2018. 
  13. ^ "Messi batte Ronaldo e Buffon" (İtalyanca). Rai Sport. 27 Aralık 2015. 3 Şubat 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2020. 
  14. ^ "Ravshan Irmatov named as best referee of 2015". UzDaily. 28 Aralık 2015. 12 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2020. 
  15. ^ "Expo 2014 Unity World Cup". www.timeout.com. 4 Şubat 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Şubat 2018. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Özbekistan</span> Orta Asyada bir ülke

Özbekistan, resmî adıyla Özbekistan Cumhuriyeti, Orta Asya'da bir ülkedir. Yedi bağımsız Türk devletinden biridir. Kuzeyde Kazakistan, kuzeydoğuda Kırgızistan, güneydoğuda Tacikistan, güneyde Afganistan ve güneybatıda Türkmenistan ile komşudur. Lihtenştayn ile birlikte sadece denize kıyısı olmayan ülkelere sınırı bulunan iki ülkeden biridir. Seküler ve üniter bir cumhuriyet olan Özbekistan 12 il ve bir özerk cumhuriyete (Karakalpakistan) ayrılmıştır. Başkenti Taşkent'tir. Ülke tarihî önemi ve stratejik konumu nedeniyle zengin bir kültürel mirasa sahiptir. Halkın %85'i Özbekçe konuşur. Rusça, yönetimde ve ülkenin farklı etnik grupları arasında ortak dil olarak kullanılmaktadır. Ayrıca Tacik ve Kazak azınlıklar bulunur. Ülkede İslam en yaygın dindir, bunu %5 ile Rus Ortodoksluğu takip eder. Müslümanların çoğu Hanefilik mezhebindendir.

FIFA Dünya Kupası, uluslararası alanda futboldan sorumlu en üst düzey yönetim organı olan Uluslararası Futbol Federasyonları Birliği (FIFA) üyesi ülkelerin erkek millî takımlarının katılabildiği uluslararası futbol turnuvası. 1930'daki ilk turnuvadan beri, II. Dünya Savaşı sebebiyle gerçekleştirilemeyen 1942 ve 1946 yılları dışında dört yılda bir düzenlenmektedir.

Sovyetler Birliği millî futbol takımı, Sovyetler Birliği'ni uluslararası alanda temsil etmiş futbol takımıdır. Sovyetler Birliğinin yıkılmasıyla ortadan kalkmış, yerine bir süreliğine Bağımsız Devletler Topluluğu millî futbol takımı FIFA tarafından tanınmış ve sonunda bunun yerini, Rusya millî futbol takımı başta olmak üzere diğer ayrılan devletlerin ulusal takımları almıştır.

Özbekistan millî futbol takımı, Özbekistan'ı uluslararası arenada temsil eden futbol takımıdır. Özbekler SSCB'den ayrıldıktan sonra ilk millî futbol karşılaşmalarını 17 Haziran 1992 günü Tacikistan'la oynadılar. Özbekistan millî takımı diğer Orta Asya millî takımlarından daha başarılıdır. Özbekistan millî takımının danışmanlığını bu ülkenin Bunyodkor takımını 2008-2009 sezonunda çalıştırmış olan Zico yapmıştır. Takım hiçbir zaman Dünya Kupası'na katılamamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Rinat Dasayev</span>

Rinat Fayzrahmanoviç Dasayev, Tatar kökenli Sovyetler Birliği millî futbol takımının 1980'li yıllardaki kalecisidir. Millî takımla üç kez FIFA Dünya Kupası kadrosunda yer almış, 1988 Avrupa Futbol Şampiyonası'nda final oynamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Park Ji-sung</span>

Park Ji-sung Kore Dili ile : 박지성, Güney Koreli eski millî futbolcudur.

FIFA 20 Yaş Altı Dünya Kupası, FIFA'nın iki yılda bir düzenlediği futbol turnuvasıdır. FIFA tarafından 1977'den beri yapılan ve 20 yaş altı futbolcuların katılabildiği bu turnuvayı en çok kazanan ekip Arjantin'dir. Onu sırasıyla Brezilya ve Portekiz izlemektedir.

<span class="mw-page-title-main">Ravşan İrmatov</span>

Ravshan Seyfeddinoviç İrmatov, FIFA kokartlı Özbek futbol hakemi. 2003'ten beri FIFA kokartına sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">FK Pahtakor Taşkent</span> Özbekistanda bir futbol kulübü

FK Pahtakor Taşkent, Özbekistan'ın başkenti Taşkent'te kurulmuş bir futbol kulübü. Özbekçe Paxtakor adı Türkçede pamukçular ya da pamuk toplayıcılar demektir. Özbekistan Süper Ligi'nde mücadele ederler. İç saha maçlarını 35,000 kişilik Pahtakor Merkezi Stadyumu'nda oynamaktadırlar. Pahtakor, eski Sovyet Futbol Ligi'nde mücadele etmiş tek Özbek takımıdır.

<span class="mw-page-title-main">FIFA 20 Yaş Altı Kadınlar Dünya Kupası</span> FIFAnın iki yılda bir düzenlediği 20 yaş altı kadın futbol turnuvası

FIFA 20 Yaş Altı Kadınlar Dünya Kupası, 2002'den beri FIFA tarafından her iki yılda bir organize edilen futbol turnuvasıdır. Son şampiyon takım ABD 20 yaş altı kadın millî futbol takımıdır. 2002 yılında FIFA 19 Yaş Altı Kadınlar Dünya Şampiyonası adıyla düzenlenmeye başladı. Yaş sınırı 19 olarak belirlendi. 2006 yılında, yaş sınırı 20'ye yükseltildi. 2008 yılından itibaren FIFA'nın diğer organizasyonlarındaki gibi Dünya Kupası adıyla düzenlemeye başlandı.

<span class="mw-page-title-main">2013 FIFA 20 Yaş Altı Dünya Kupası</span>

2013 FIFA 20 Yaş Altı Dünya Kupası, FIFA tarafından düzenlenen FIFA 20 Yaş Altı Dünya Kupası'nın on dokuzuncu etkinliği. 21 Haziran ile 13 Temmuz 2013 tarihleri arasında Türkiye'de düzenlenmiştir. Fransa, turnuvada şampiyon olarak ilk kez kupayı kazanmıştır.

Özbekistan 20 yaş altı millî futbol takımı, 20 yaş altı seviyesinde Özbekistan'ı temsil eden ve Özbekistan Futbol Federasyonu tarafından yönetilen futbol takımı. Takımı şu anda Ahmadjon Musaev yönetmektedir.

2013 CONCACAF 20 Yaş Altı Şampiyonası, Asya Futbol Konfederasyonu'nun (AFC), 20 yaş altı millî takımları için 3 Kasım - 17 Kasım 2012 tarihleri arasında Birleşik Arap Emirlikleri'nde düzenlediği futbol turnuvası. Turnuvanın final maçında Irak'ı mağlup eden Kore Cumhuriyeti, turnuvanın şampiyonu olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Arjantin 20 yaş altı millî futbol takımı</span>

Arjantin 20 yaş altı millî futbol takımı, 20 yaş altı seviyesinde Arjantin'i temsil eden ve Arjantin Futbol Federasyonu tarafından yönetilen millî futbol takımı. Takımı şu anda Marcelo Trobbiani yönetmektedir.

FIFA Kulüpler Dünya Kupası, dünya futbolunun yönetim organı Uluslararası Futbol Federasyonları Birliği (FIFA) tarafından düzenlenen uluslararası futbol turnuvasıdır. Şampiyona ilk defa 2000 yılında FIFA Kulüpler Dünya Şampiyonası ismiyle düzenlendi. Organizasyon, FIFA'nın pazarlama ortağı International Sport and Leisure'ın iflas etmesi nedeniyle 2001 ve 2004 yılları arasında düzenlenmedi. 1960 ile 2004 yılları arasında Copa Libertadores ile UEFA Şampiyonlar Ligi (Avrupa) şampiyonları arasında tek maç üzerinden oynatılan Toyota Kupası, 2005 yılında FIFA Kulüpler Dünya Şampiyonası ile birleştirilerek, "FIFA Kulüpler Dünya Kupası" ismiyle organize edilmeye başlandı.

<span class="mw-page-title-main">2014 FIFA Dünya Kupası elemeleri - AFC Dördüncü Tur</span>

2014 FIFA Dünya Kupası AFC elemeleri Dördüncü Tur maçları, Asya'dan turnuvaya katılacak takımları belirleyen elemelerin dördüncü aşamasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Bernardo Silva</span> Portekizli futbolcu

Bernardo Mota Veiga de Carvalho e Silva, orta saha mevkiinde oynayan Portekizli millî futbolcudur. Premier League ekibi Manchester City'de forma giymektedir. Dünyanın en iyi orta saha oyuncularından biri olarak kabul edilen Silva, yaratıcılığı, top sürme becerisi, dayanıklılığı, çok yönlülüğü ve çalışma temposuyla tanınmaktadır.

Manuçehr Celilov, Persebaya Surabaya takımında forvet pozisyonunda görev yapan Tacik millî futbolcudur.

Orta Afrika Cumhuriyeti kadın millî futbol takımı, Orta Afrika Cumhuriyeti'ni uluslararası kadın futbolu organizasyonlarında temsil eden ve Orta Afrika Cumhuriyeti Futbol Federasyonu tarafından yönetilen millî futbol takımıdır. Takım, ilk uluslararası maçını 2018 yılında Afrika Uluslar Kupası elemelerinde oynadı. Ayrıca genç millî takımın yarı finalde kaybettiği 19 Yaş Altı Dünya Kupası elemeleri de dahil olmak üzere çeşitli maçlarda ve etkinliklerde mücadele etti. Afrika genelinde olduğu gibi, kadın futbolu bazı zorluklarla karşı karşıyadır. Futbol sadece resmî olarak 2000 yılında organize edildi ve ulusal seviyede yalnızca 400 oyuncu vardır.

Kızılkum PFK, Oʻzbekiston Superligasi'nda oynayan bir Özbek profesyonel futbol kulübüdür. Kulüp, 2003 yılında kurulmuş olup Zarafşan merkezlidir ve ana maçlarını Yaşlar Stadyumu'nda oynamaktadır. Adını Kızılkum Çölü'nden almaktadır.