İçeriğe atla

Özbek Han Camii

Koordinatlar: 45°01′56″K 35°05′40″D / 45.03222°K 35.09444°D / 45.03222; 35.09444
Özbek Han Camii
Harita
Temel bilgiler
KonumEski Kırım, Kırım Özerk Cumhuriyeti, Ukrayna
Koordinatlar45°01′56″K 35°05′40″D / 45.03222°K 35.09444°D / 45.03222; 35.09444
İnançİslam
MezhepSünnilik
Mimari
Mimari türCami
Tamamlanma1314
Özellikler
Minare sayısı1

Özbek Han Camii (Ukraynaca: Мечеть хана Узбека), Eski Kırım'da yer alan tarihi cami. Özbek Han Camii, 1314 yılında Özbek Han döneminde inşa edilen Kırım'ın en eski camisidir.[1]

Tarihi

Altın Orda döneminde 14. yüzyıla kadar Eski Kırım, saltanat şehri Solhat olarak biliniyordu. Erken dönemde Kırım Hanları, başkentin Bahçesaray'a taşındığı 16. yüzyılın ilk bölümüne kadar başkent olarak Solhat'ı kullanıyorlardı ve zamanla Solhat yavaş yavaş kültürel ve ekonomik bir merkez olarak önemini yitirdi.[1]

1314 yılında Özbek Han Camii inşa edilmiş ve caminin güney duvarına bitişik medrese 1332 yılında Kılburun Bey'in kızı İnci Bey Hatun tarafından yaptırılmıştır. Sadece medresenin kalıntıları bugüne gelmiştir. Cami, Selçuklular döneminde Anadolu'da bulunan eserlere benzer mimari özellikleri ortaya koyan bir kare kat planına sahiptir.

Caminin yapısı basittir. Cami dikdörtgen şeklindedir. Minaresi çıkıştadır. Caminin içinde direkler vardır. Ana girişin üst kısmında Arapça yazılmış yazılar vardır. Kitabede, caminin yapım tarihi yazılıdır. Mihrap oymalar ve yazılarla dekore edilmiştir. Caminin bitişiğinde yer alan İnci Bey Hatun tarafından 1333'te yaptırılan İnci Hatun Medresesi yıkık bir vaziyettedir.[2] Medresenin ana salonu siyah mermerlerle döşenmiştir. Sütunlar 15 metre yüksekliğindeydi ve salonda zengin bir kütüphane vardı. Burada zengin gravürlerle süslenmiş olan Kuran'ın özel bir önemi vardı. Uzmanlar, caminin en ilginç unsurunun mihrap olduğunu ifade ediyorlar.

Caminin eşsiz bir özelliği oyma ahşap kapı ile anıtsal girişidir. Bugün, Eski Kırım küçük ama özverili bir Kırım Tatar nüfusuna sahiptir ve Özbek Han Camii ibadet yeri olarak işlev görmektedir.

Galeri

Kaynakça

  1. ^ a b "Crimean Tatar Architecture". International Committee for Crimea. 6 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Şubat 2011. 
  2. ^ Nicole Kançal-Ferrari, TDV İslâm Ansiklopedisi, cilt: 34, sayfa: 109-110

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Hunad Hatun Külliyesi</span>

Hunat Hatun Külliyesi, I. Alaeddin Keykubad'ın eşi, II. Gıyaseddin Keyhüsrev'in annesi Mahperi Hunad Hatun tarafından 1238'de Kayseri şehir merkezinde yaptırılmış olan külliye.

<span class="mw-page-title-main">Süleymaniye Camii</span> İstanbulda bulunan bir cami

Süleymaniye Camii, Kanuni Sultan Süleyman adına 1551-1557 yılları arasında İstanbul'da Mimar Sinan tarafından inşa edilen camidir.

<span class="mw-page-title-main">Gazi Atik Ali Paşa Camii</span>

Atik Ali Paşa Camisi ve Külliyesi, II. Mahmud Türbesi'nden Çarşıkapı'ya uzanan Yeniçeriler Caddesi üzerindedir. Külliyenin inşa edildiği alan, Bizans döneminde I. Konstantin tarafından yaptırılan dikilitaşın bulunduğu Konstantin Forumu’nun sınırları içindedir. Külliyenin banisi aslen Bosnalı olan “Hadım, Tavaşi, Şehit, Eski” lakapları ile de anılan ve iki defa sadrazam olup 1511’de Şah Kulu Vakasında şehit olan Atik Ali Paşa’dır. Külliyenin Vakfiyesi 1509 tarihlidir. Cami, “Sedefçiler”, “Eski Ali Paşa”, “Çemberlitaş”, “Dikilitaş”, “Vezirhanı” ve “Sandıkçılar Camisi” isimleriyle de tanınır. Fetih sonrası İstanbul’un en eski eserlerinden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Sultan Alaeddin Camii</span>

Sultan Alâeddin Camii, 12. yüzyılda Ankara'da İç Kale’nin girişinde, Selçuklu meliki Muhyiddin Mesud tarafından yaptırılmış camidir.

<span class="mw-page-title-main">Hansaray</span> Kırım, Bahçesarayda I. Sahib Giray tarafından yaptırılan bir saray yerleşkesi

Hansaray veya Kırım Han Sarayı, Ukrayna'nın Kırım Özerk Cumhuriyeti'deki Bahçesaray şehrinde bulunan I. Sahib Giray tarafından yaptırılan bir saray kompleksidir.

<span class="mw-page-title-main">Hekimoğlu Ali Paşa Camii</span>

Hekimoğlu Ali Paşa Camii, İstanbul'un Fatih ilçesinde, Cerrahpaşa mahallesinde Kızılelma caddesi ile Hekimoğlu Ali Paşa caddesi kavşağında Osmanlı dönemi, 18. yüzyıla özgü bir camidir. Külliyesi ile birlikte klasik Türk mimarisinin son eseri olarak kabul edilir. 1734-1735 yılları arasında inşa edilmiştir. Üç kere sadrazamlık yapmış olan Hekimoğlu Ali Paşa adına yapılmıştır. Mimarları Çuhadar Ömer Ağa ile Hacı Mustafa Ağa'dır.

Hürrem Çavuş Camii, İstanbul'un Fatih ilçesinde Hırka-i Şerif mahallesinde Keçeciler caddesinde Keçeci Çeşmesi sokağında bir camidir. Caminin banisi Hürrem Çavuş'tur. 1560'ta Mimar Sinan tarafından inşa edilmiştir. 1844'te ve 1901'de tamir edilmiş, son tamiri 2000'de yapılmıştır. Duvarlar taş-tuğladır. Sakifli camidir, iki katlıdır. Son cemaat yeri kiremit çatılı olup giriş iki ahşap direkli bir sundurmadandır. Sağdaki minaresinin kaidesi duvara gömülüdür. Tavan ahşaptır. Caminin doğu tarafı haziredir.

<span class="mw-page-title-main">Karacabey Camii</span> Ankaranın Altındağ ilçesinde 1427de inşa ediildiği tahmin edilen cami

Karacabey Camii Ankara'nın Hamamönü semtinde bulunan, 1427'de inşa edildiği sanılan bir camidir.

<span class="mw-page-title-main">Küçük Mecidiye Camii</span>

Küçük Mecidiye Camii ya da Teşrifiye Camii, İstanbul'un Beşiktaş ilçesinde yer alan, Osmanlı döneminden kalma tarihî bir ibadethanedir. Osmanlı padişahı Sultan Abdülmecid tarafından, 1848 yılında saray mimarlarından Garabet Amira Balyan ve Nigoğos Balyan'a yaptırılmıştır. Çırağan Sarayı'nın arkasında, Çırağan Caddesi ile Yıldız Parkı'nı bağlayan kısa yol üzerinde bulunan cami, mimari olarak barok üslubunda yapılmış olup, tek minarelidir. Caminin genel mimarisi gibi, minaresi de geleneksel Osmanlı mimarisinden farkılıklar göstermektedir.

<span class="mw-page-title-main">Yağ Camii</span> Adananın merkezinde, eski çarşı içindeki tarihî cami

Yağ Camii, Adana Eski Cami veya eskiden Surp Hagop Ermeni Apostolik Kilisesi, Adana'nın merkezinde, eski çarşı içindeki tarihî cami.

<span class="mw-page-title-main">Emevî Camii</span> Şamda bir cami, İslamda en kutsal dördüncü yer

Emevi Camii, Şam Ulu Cami olarak da bilinen yapı, Şam'ın eski şehir kısmında yer alır ve dünyanın en büyük ve en eski camilerinden birdir.

<span class="mw-page-title-main">Yeşil Cami (Bursa)</span> Bursa, Türkiyede bir cami

Yeşil Cami, Bursa'da ilk dönem Osmanlı mimarisinin önemli örnekleri arasında yer alan bir tarihi yapı.

Fatih Camii, adını bânîsi olan Fatih Sultan Mehmed'den alan, İzmir'in Foça ilçesinde bulunan camidir.

<span class="mw-page-title-main">Afyonkarahisar Ulu Camii</span>

Afyonkarahisar Ulu Camii, Türkiye'de Afyonkarahisar'ın merkezinde yer alan ahşap direkli anıtsal cami.

<span class="mw-page-title-main">Büyük Han Camii</span> Kırımın en büyük camilerinden ve Hansarayın ilk binalarından birisi

Büyük Han Camii, Bahçesaray'da yer alan Hansaray saray kompleksinin içerisinde bulunan tarihi cami. Kırım'ın en büyük camilerinden ve Hansaray'ın ilk binalarından biridir.

<span class="mw-page-title-main">Cuma Han Camii</span>

Cuma Han Camii, Han Camii veya Giray Han Camii, Kırım Özerk Cumhuriyeti'nin Gözleve şehrinde bulunan tarihi cami. Mimar Sinan tarafından tasarlanan cami, 1552-1564 yılları arasında inşa edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Hallaç Mahmut Cami</span>

Hallaç Mahmut Cami veya Hallaç Mahmut Mescidi; Ankara'nın Ulus semtinde bulunan bir camidir. Tek kubbeli ve minaresiz bir şekilde inşa edilmiş olan bu Osmanlı İmparatorluğu yapısı, başlarda mescid olarak tasarlanmış ve kullanılmıştır. Yakın bir zamanda geçirdiği onarımdan sonra içine ahşap minber eklenmesiyle birlikte artık cami halini almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Müftü Camii (Kırım)</span> Kırım Kefedeki cami

Müftü Camii, Kırım Kefe'de bulunan cami.

<span class="mw-page-title-main">Kurşun Cami</span>

Kurşun Cami, 14. yüzyılda yapılmış bir Kırım Tatar camisidir. Eski Kırım şehrinde bulunan caminin kalıntıları, Rusya Kültürel Mirası statüsündedir.

<span class="mw-page-title-main">Kayseri Ulu Camii</span> Tarihî cami

Kayseri Ulu Camii, Türkiye'nin Kayseri ilinde şehir merkezinde bulunan, 12. yüzyılın ortalarına doğru inşa edilmiş camidir.