İçeriğe atla

Özbekçe Vikipedi

Favicon of Wikipedia Özbekçe Vikipedi
SahipWikimedia Foundation
URLuz.wikipedia.org
SloganOchiq Ensiklopediya
Ticari?Hayır
Site türüİnternet ansiklopedisi
Kayıtİsteğe bağlı
Kullanılabilir dil(ler)Özbekçe
Başlama tarihi21 Aralık 2003 (20 yıl önce) (2003-12-21)
Geçerli durumAktif

Özbekçe Vikipedi (Özbekçe: Oʻzbekcha Vikipediya), Vikipedi'nin Özbekçe sürümüdür. 24 Ekim 2024 tarihi itibarıyla, Özbekçe Vikipedi'nin 296.215 maddesi, 146.737 kullanıcısı ve 16 hizmetlisi bulunmaktadır.[1] Madde sayısına göre 56. en büyük Vikipedi sürümüdür.[2] Ayrıca Türk dilleri'ndeki Vikipedilerin arasında Türkçe ve Kazakça Vikipedilerinden sonra üçüncü en büyük Vikipedi sürümüdür.[3] Özbekistan'da Özbekçe Vikipedi'ye erişim engellenmiştir.[4][5][6] Engellenme sebebi olarak hükûmetin çalışmalarının makalelerde eleştirilmesi gösterilmiştir.[7] Başka spekülasyonlara göre de hükûmetin Özbekçeyi sadece kendi tahakkümünde görmek istediği için vikipediyi engellediği hakkındadır.[8]

Toplum

Alexa'ya göre, Mail.ru10 Mayıs 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Одноклассники.ru9 Kasım 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Яndex 20 Haziran 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Google.com, Yahoo!, Google.co.uz, Рамблер 4 Temmuz 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ve Google.ru 'den sonra, Vikipedi Özbekistan'da en çok ziyaret edilen 10. web sitesidir.[9]

Özbekistan'da çok Rusça konuşan kişi olduğu için hem de Rusça Vikipedisi daha büyük ve geniş olduğu için Özbekler genellikle Rusça Vikipedi'yi daha çok kullanmaktadır ve bu yüzden daha büyük Vikipedi sürümlerine göre Özbekçe Vikipedi'nin kullanıcı sayısı çok az - 3 Temmuz 2008 itibarıyla, Özbekçe Vikipedi'de sadece 915 kullanıcı bulunmaktadır[1] (Türkçe sürümünde 1.619.045 ve Rusça sürümü ise, 3 Temmuz 2008 itibarıyla 141.609 kullanıcı bulunmaktadır[10]).

Hizmetli sayısı ise, 3 Temmuz 2008 itibarıyla 4 tane hizmetli bulunmaktadır (yani kullanıcılarının yaklaşık %0,004'ü);[1] bunlar Abdulla, Azim, Ismanov ve Uzgen'dir.[11]

Özbeklerin Özbekçe Vikipedi'nin fazla kullanmamalarının ek sebebi, sitede sadece Latin alfabesinin kullanılması. Sovyetler Birliği'nin dağılmasından sonra Özbekistan'da Özbekçenin resmî yazı sisteminin Latin alfabesiyle değiştirilmesine karşın, Sovyetler Birliği'nde kullanılan Kiril alfabesinden Latin alfabesine geçmesi çok yavaş gidiyor ve bu yüzden Özbekistan'da Kiril alfabesi hâlâ daha çoğu kişi tarafından kullanılmaktadır.[12] Özbekçe Vikipedi'de, Sırpça ve Tacikçe Vikipedilerinde bulunan bir yazı çeviri aracı bulunmamaktadır ve çoğu kişi tarafından Kiril alfabesinin kullanılmasına karşın sitede sadece Latin alfabesi kullanıldığı için az kişi Özbekçe Vikipedi sürümünü kullanmaktadır.

İçerik

2 Temmuz 2008 itibarıyla, iki tane seçkin maddesi (Özbekçe: Tanlangan maqola) ve üç tane kaliteli maddesi (Özbekçe: Yaxshi maqola) bulunmaktadır.[13][14] Seçkin maddeleri Alisher Navoiy (Ali Şîr Nevaî) ve Falsafa (Felsefe).[13] Kaliteli maddeleri Nirvana (guruh) (Nirvana (grup)), Adolf Hitler ve Internet Explorer.[14]

arasında (30 Haziran 2008 itibarıyla toplam 1051[15]) 3 Temmuz 2008 itibarıyla 789 tanesi henüz bulunmamaktadır, 250 tanesi taslaktır (<10kb), 10 tanesinin uzunluğu orta seviyede (10-30kb) ve 2 tanesi uzun madde (30kb>).[15] Orta seviyedeki maddeleri:[16]

  1. Adolf Hitler
  2. Elvis Presley
  3. Ikkinchi jahon urushi (İkinci Dünya Savaşı)
  4. Indonesia (Endonezya)
  5. Muhammad (Muhammed)
  6. Olmoniya (Almanya)
  7. Orttirilgan Imunitet Tanqisligi Sindromi (AIDS)
  8. Unsurlarning davriy jadvali (Periyodik tablo)
  9. Usmonlilar imperiyasi (Osmanlı İmparatorluğu)
  10. Yaponiya (Japonya)

Özbekçe Vikipedi'nin uzun maddeleri, Falsafa (Felsefe) ve Choy (Çay) maddeleridir.[17]

VikiYoz

"Vikiyoz"'un logosu.
Bakınız: uz:Vikipediya:VikiYoz

29 Haziran 2008'de VikiYoz (yani VikiYaz) adlı bir madde yazma projesi başladı.[18] Bu projenin amacı, Özbekçe Vikipedisi'ni büyütmek ve daha kaliteli yapmak, hem de daha çok kullanıcıyı, özellikle yaz tatillerindeki öğrencileri siteye getirtmek. Bu proje iki ayrı yarışma içermektedir: "Yoz Maqolasi" (Yazın maddesi) ve "Yoz Faoli" (Yazın en aktif kullanıcısı).[19]

  1. "Yoz maqolasi", 2008'in yazı boyunca Özbekçe Vikipedisi'nde en iyi maddesi. Herhangi bir madde bu adaylığa sahip olabilmesi için seçkin madde statüsüne sahip olması gerekiyor. Bu yarışmanın ödülü MP4 çalarıdır.[20]
  2. "Yoz faoli", aynı yaz boyunca en çok kaliteli maddesi yazan kullanıcısı. Ödül olarak, bu kullanıcı bir MP3 çaları kazanacak.[21]

Projenin kurallarına göre, bu yarışmadaki maddeler yeni olmaları gerekiyor ve sadece bir tane kullanıcı tarafından yazılabilir (botlar hariç).[22] Projenin bitiş tarihi 1 Eylül 2008'dir ve ana sponsoru UZINFOCOM 14 Temmuz 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi..[19]

Madde sayısının büyümesi

  • 15 Ocak 2006 - 100 madde
  • 24 Mayıs 2006 - 500 madde
  • 28 Mayıs 2006 - 1000 madde
  • 15 Ağustos 2006 - 2000 madde
  • 17 Ağustos 2006 - 4000 madde
  • 17 Ocak 2009 - 7000 madde
  • 5 Haziran 2012 - 10 000 madde
  • 19 Haziran 2012 - 15 000 madde
  • 5 Temmuz 2012 - 20 000 madde
  • 31 Temmuz 2012 - 30 000 madde
  • 27 Ağustos 2012 - 40 000 madde
  • 8 Kasım 2012 - 50 000 madde
  • 29 Kasım 2012 - 60 000 madde
  • 4 Ocak 2013 - 70 000 madde
  • 13 Şubat 2013 - 80 000 madde
  • 10 Mart 2013 - 90 000 madde
  • 20 Mart 2013 - 100 000 madde

Kaynakça

  1. ^ a b c uz:Maxsus:Statistics (Özbekçe)
  2. ^ meta:List of Wikipedias (İngilizce)
  3. ^ meta:List of Wikipedias by language family (İngilizce)
  4. ^ Kilner, James (20 Şubat 2012). "Uzbekistan blocks Wikipedia pages say witnesses". The Daily Telegraph. 20 Şubat 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2012. 
  5. ^ "Wikipedia Articles In Uzbek Blocked". RFE/RL. 16 Şubat 2012. 21 Şubat 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2012. 
  6. ^ "The Uzbek Wikipedia is Blocked in Uzbekistan (In Uzbek)". RFE/RL's Uzbek Service. 16 Şubat 2012. 28 Mayıs 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2012. 
  7. ^ Ataev, Nodir (17 Şubat 2012). "Is Wikipedia Accurate? (In Uzbek)". RFE/RL's Uzbek Service. 14 Mart 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2012. 
  8. ^ Kendzior, Sarah (21 February 2012). "Why Did Uzbekistan Ban Wikipedia?". Registan. Retrieved 24 February 2012.
  9. ^ Uzbekistan - Alexa Top 100 Sites 30 Nisan 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce)
  10. ^ ru:Служебная:Статистика (Rusça)
  11. ^ Maxsus:Foydalanuvchilar ro'yxati 20 Haziran 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (Özbekçe)
  12. ^ ru:Узбекская письменность (Rusça)
  13. ^ a b uz:Vikipediya:Tanlangan maqolalar (Özbekçe)
  14. ^ a b uz:Yaxshi maqolalar (Özbekçe)
  15. ^ a b meta:List of Wikipedias by sample of articles (İngilizce)
  16. ^ meta:List of Wikipedias by sample of articles/Articles#uz O'zbek (İngilizce)
  17. ^ meta:List of Wikipedias by sample of articles/Long articles#uz O'zbek (İngilizce)
  18. ^ "Vikipediya:VikiYoz"ning tarixi 8 Ekim 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (Özbekçe)
  19. ^ a b uz:Vikipediya:VikiYoz (Özbekçe)
  20. ^ uz:Vikipediya:VikiYoz#Yoz Maqolasi (Özbekçe)
  21. ^ uz:Vikipediya:VikiYoz#Yoz Faoli (Özbekçe)
  22. ^ uz:Vikipediya:VikiYoz#Ishlarni kim tekshiradi? (Özbekçe)

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

Özbekçe veya Özbek Türkçesi, Özbekistan'ın resmî dilidir. Türk dillerinin içerisinde sınıflanan Karluk grubuna bağlı bir dil ve tarihî Çağataycanın çağdaş devamı olan Türk yazı dillerinden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Vikipedi</span> Ücretsiz ve reklamsız internet ansiklopedisi

Vikipedi, kullanıcıları tarafından ortaklaşa olarak birçok dilde hazırlanan; özgür, bağımsız, ücretsiz, reklamsız ve kâr amacı gütmeyen bir internet ansiklopedisidir. MediaWiki yazılımı kullanılarak hazırlanmaktadır. Sürekli eklemeler ve değişiklikler yapıldığı için hiçbir zaman tamamlanmayacağı varsayılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Türkçe Vikipedi</span> Vikipedinin Türkçe sürümü

Türkçe Vikipedi, Vikipedi'nin 5 Aralık 2002'de başlatılan Türkçe sürümüdür. Madde sayısına göre 25. en büyük Vikipedi sürümüdür. 24 Ekim 2024 günü saat 05.30 itibarıyla (UTC) 623.262 maddeye ulaşmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Japonca Vikipedi</span> Vikipedinin Japonca sürümü

Japonca Vikipedi (ウィキペディア), Vikipedi'nin Japonca sürümüdür. 24 Ekim 2024 tarihi itibarıyla, Japonca Vikipedi'nin 1.434.501 maddesi, 2.249.833 kullanıcısı ve 40 hizmetlisi bulunmaktadır ve böylece Vikipedi'nin 10. büyük sürümü Japonca sürümüdür. Eylül 2002'de başlayıp Nisan 2006'da 200.000 madde sınırını geçti ve Haziran 2008'de 500.000 madde sınırını geçti. 24 Ekim 2024 günü itibarıyla 1.434.501 maddesi vardır. 2.249.833 kayıtlı kullanıcısından 12.753 kadarı aktiftir, 40 hizmetlisi vardır, açıldığı günden beri 102.113.948 kez katkıda bulunulmuştur. Madde sayısına göre 13. büyük Vikipedi sürümüdür.

<span class="mw-page-title-main">Katalanca Vikipedi</span> Vikipedinin Katalanca sürümü

Katalanca Vikipedi, Vikipedi'nin Katalanca sürümüdür. 16 Mart 2001'de, Almanca Vikipedi oluşturduğundan sadece birkaç dakika sonra, Katalanca Vikipedi oluşturuldu. Mamafih, iki ay süresinde, Katalanca Vikipedi, maddelere sahip olan tek İngilizce olmayan Vikipedi sürümüydü. 24 Ekim 2024 tarihi itibarıyla, Katalanca Vikipedi'nin 761.691 maddesi, 495.802 kullanıcısı ve 27 hizmetlisi bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Lehçe Vikipedi</span> Vikipedinin Lehçe sürümü

Lehçe Vikipedi, Vikipedi'nin Lehçe sürümüdür. 26 Eylül 2001'de, dokuzuncu Vikipedi sürümü olarak oluşturuldu. 24 Ekim 2024 tarihi itibarıyla, Lehçe Vikipedi'nin 1.631.736 maddesi, 1.336.045 kullanıcısı ve 99 hizmetlisi bulunmaktadır. Açıldığı günden beri 74.825.915 kez katkıda bulunulmuştur. Madde sayısına göre en büyük 10. Vikipedi sürümüdür. Ayrıca, Rusçadan sonra Slav dilinde en büyük ikinci Vikipedi sürümüdür.

<span class="mw-page-title-main">Basit İngilizce Vikipedi</span> Vikipedinin Basit İngilizce sürümü

Basit İngilizce Vikipedi Vikipedi'nin basit İngilizce kullanan sürümüdür. Bu sitenin hedefi çocuklar, İngilizce öğrenenler, herhangi bir konu hakkında sadece basit bilgiler öğrenmek isteyenler, İngilizcede sadece kısmen okuryazarlığa sahip olanlar ve öğrenme sakatlığı olanlar için yararlı bir ansiklopedinin yazılmasıdır. Ayrıca, diğer Vikipedilere çeviri yapmak için temel olarak da kullanılıyor.

<span class="mw-page-title-main">Fransızca Vikipedi</span> Vikipedinin Fransızca sürümü

Fransızca Vikipedi Fransızca: Wikipédia en français, Vikipedi'nin Fransızca sürümüdür. "Vikipedi"nin Fransızca yazılışı "Wikipédia"dır. Mart 2001'de başlatıldı.

<span class="mw-page-title-main">Korece Vikipedi</span> Wikipedianın Korece sürümü

Korece Vikipedi, Vikipedi'nin Korece sürümüdür. Ekim 2002'de başlatıldı. 4 Haziran 2005'te 10.000 madde sınırını geçti, 4 Ocak 2008'de madde sayısı 50.000'i ve 8 Haziran 2009'da 100.000'i geçti. 24 Ekim 2024 tarihi itibarıyla, Korece Vikipedi'nin 688.392 maddesi, 864.092 kullanıcısı ve 28 hizmetlisi bulunmaktadır; madde sayısı nedeniyle en büyük 24. Vikipedi sürümüdür.

<span class="mw-page-title-main">Latince Vikipedi</span> Vikipedinin Latince sürümü

Latince Vikipedi Vikipedi'nin Latince sürümüdür. 24 Ekim 2024 tarihi itibarıyla, Latince Vikipedi'nin 139.547 maddesi, 185.679 kullanıcısı ve 21 hizmetlisi bulunmaktadır. Her ana içerik Latincedir, hâlbuki tartışmalar genellikle İngilizce, Almanca, İspanyolca veya Fransızcadır; bu yasak değildir çünkü kullanıcılar (usores) bunu daha kolay buluyor.

<span class="mw-page-title-main">Macarca Vikipedi</span> Vikipedinin Macarca sürümü

Macarca Vikipedi Vikipedi'nin Macarca sürümüdür. 8 Temmuz 2003'te başlatıldı. 24 Ekim 2024 tarihi itibarıyla, Macarca Vikipedi'nin 549.060 maddesi, 573.792 kullanıcısı ve 26 hizmetlisi bulunmaktadır; madde sayısı bakımından Vikipedi'nin 26. en büyük sürümüdür.

<span class="mw-page-title-main">Norveççe Vikipedi</span> Vikipedinin Norveççe sürümü

İki Norveççe Vikipedi sürümü vardır: bir tanesi Bokmål Norveççesi, diğeri de Nynorsk Norveççesi için mevcuttur. İlk sitesi 26 Kasım 2001'de başlatıldı ve özgün olarak maddeleri herhangi bir Norveççe türünde yazılmasına izin verdi. Nynorsk Norveççe türüne ait bir Vikipedi 31 Temmuz 2004'te başlatıldı. Bir oylamanın sonucuna göre, ana Norveççe sitesi sadece Bokmål oldu.

<span class="mw-page-title-main">Rusça Vikipedi</span> Vikipedinin Rusça sürümü

Rusça Vikipedi, Vikipedi'nin Rusça sürümüdür. 20 Mayıs 2001'de başlatıldı. 16 Ağustos 2006'da madde sayısı 100.000 maddeye ulaştı. 17 Mart 2008'de 250.000. maddesi oluşturuldu. 24 Ekim 2024 tarihi itibarıyla, Rusça Vikipedi'nin 2.005.855 maddesi, 3.650.124 kullanıcısı ve 66 hizmetlisi bulunmaktadır. Açıldığı günden beri 140.704.723 kez katkıda bulunulmuştur. Madde sayısına göre 7. en büyük Vikipedi sürümüdür. Ayrıca Slav dillerinde Kiril alfabesiyle yazılan en büyük Vikipedi sürümüdür.

<span class="mw-page-title-main">Danca Vikipedi</span> Vikipedinin Danca sürümü

Danca Vikipedi Vikipedi'nin Danca sürümüdür. 24 Ekim 2024 tarihi itibarıyla, Danca Vikipedi'nin 302.854 maddesi, 491.080 kullanıcısı ve 26 hizmetlisi bulunmaktadır; madde sayısına göre, 39. en büyük Vikipedi sürümüdür. Danca, İsveççe ve Norveççe ile karşılıklı anlaşabildiği için, Danca sitenin yöneticileri Wikimedia Meta-Wiki sitenin Skanwiki bölümünde İsveççe ve Norveççe yöneticileri ile iş birliği yaparlar.

<span class="mw-page-title-main">Rumence Vikipedi</span> Vikipedinin Rumence sürümü

Rumence Vikipedi, Vikipedi'nin Rumence sürümüdür. 24 Ekim 2024 tarihi itibarıyla, Rumence Vikipedi'nin 499.829 maddesi, 660.346 kullanıcısı ve 16 hizmetlisi bulunmaktadır; madde sayısına göre, 29. en büyük Vikipedi sürümüdür.

<span class="mw-page-title-main">İspanyolca Vikipedi</span> Vikipedinin İspanyolca sürümü

İspanyolca Vikipedi İspanyolca: Wikipedia en español, Vikipedi'nin İspanyolca sürümüdür. Mayıs 2001'de başlatıldı ve 8 Mart 2006'da 100.000'inci maddesi oluşturuldu.

<span class="mw-page-title-main">Azerice Vikipedi</span> Vikipedinin Azerice sürümü

Azerice Vikipedi, Vikipedi'nin Azerice sürümüdür. Ocak 2002'de kurulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Buhori dili</span>

Buhori, Buhara Yahudileri'nin geleneksel dilidir. İrani diller'in alt kollarından biri olan Buhori'ye, başta İbranice olmak üzere Tacikçe, Özbekçe, Arapça, Farsça ve Rusçadan kelimeler girmiştir. Cidi diliyle benzerlik gösteren Buhori'nin Tacikçe konuşanlar tarafından anlaşılması kolaydır. Bu dilin İsrail'de 50.000 ve Özbekistan'da 10.000 konuşanı vardır. Dünyadaki toplam nüfusu ise 110.000 civarındadır. Birçok Yahudi dili gibi bu dil de İbrani Alfabesiyle yazılır.

<span class="mw-page-title-main">Vikipedi'nin sansürlenmesi</span> çeşitli ülkelerde çeşitli sebeplerle gerçekleşmiş uygulama

Vikipedi'nin sansürlenmesi, aralarında Birleşik Krallık, Çin Halk Cumhuriyeti, Fransa, İran, İtalya, Özbekistan, Pakistan, Rusya, Suriye Cumhuriyeti, Suudi Arabistan, Tunus ve Türkiye'nin olduğu çeşitli ülkelerde çeşitli sebeplerle gerçekleşmiş bir uygulamadır. Bazı durumlar, aralarında Vikipedi içeriğinin de olduğu genel internet sansürünün örneğidir. Bazıları ise uygunsuz kabul edilen belirli içeriklerin görüntülenmesini engellemeye yönelik önlem olarak gerçekleşmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Vikipedi topluluğu</span> çevrimiçi ansiklopedi Vikipediyi oluşturan ve sürdüren katılımcılar topluluğu

Vikipedi topluluğu, çevrimiçi ansiklopedi Vikipedi'yi oluşturan ve sürdüren katılımcılar topluluğudur. Bireysel katkıda bulunanlar "Vikipedist" olarak bilinir. OxfordDictionaries.com Ağustos 2012'de "Wikipedian" kelimesini sözlüğüne ekledi.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.