İçeriğe atla

Özbağışıklı tiroidit

otoimmün tiroidit
Diğer adlarKronik lenfositik tiroidit, Hashimoto tiroiditi, Hashimoto hastalığı,[1] kronik Otoimmün tiroidit
UzmanlıkEndokrinoloji

Otoimmün tiroidit veya özbağışıklı tiroidit, vücudun tiroid bezlerini ve onun hormon ürünleri olan T3, T4 ve TSH'yi tehdit olarak algılayarak tiroid hücrelerini hedef alan özel antikorlar üreterek onu yok ettiği kronik bir hastalıktır. Hipotiroidizm veya hipertiroidizm ile ve guatrlı veya guatrsız olarak ortaya çıkabilir.[2]

Belirti ve bulgular

Semptomlar tiroid fonksiyonuna, yani hipertiroidi veya hipotiroidiye bağlı olarak değişebilir. Hipertiroidizm terleme, hızlı kalp atış hızı, kaygı, titreme, yorgunluk, uyku güçlüğü, ani kilo kaybı ve çıkıntılı gözlere neden olabilir.[3] Hipotiroidizm kilo alımına, yorgunluğa, kuru cilde, saç dökülmesine, soğuğa karşı toleranssızlığa ve kabızlığa neden olabilir.[3] Bu hastalığın etkileri kalıcı olabilir, ancak bazen geçici olabilir. Belirtiler kişinin tedavi görüp görmemesine ve tedavinin etkili olup olmamasına bağlı olarak gelip gidebilir.[]

Teşhis

Mevcut semptomlara bağlı olarak çeşitli testler seçilebilir. Doktorlar, bir kişi hipotiroidizm semptomlarına sahip olduğunda veya bir kişi hipotiroidizm geliştirme riskleri ile ilişkili bir ilaç tedavisine başlayacağında Tiroid peroksidaz Antikorlarını (TPOAb) arayabilir.[4] lityum veya Interferon alfa gibi.[5] Bu antikor, Hashimoto tiroiditi ve Graves hastalığı ile ilgilidir. Kişi hipertiroidizm belirtileri gösteriyorsa, doktorların Tiroid uyarıcı hormon reseptör Antikorları (TRAb) için test yapma ve ayrıca Graves hastalığı ile ilişkili olan anti-tiroid tedavisinin etkilerini izleme olasılığı daha yüksektir.[5]

Doktorlar, antikorun etkileşime girip girmediğini görmek için bir tiroglobulin testi yapıldığında, Tiroglobulin Antikorlarını (TgAb) da kontrol edebilir. Bir kişiye tiroid kanseri teşhisi konduktan sonra düzenli aralıklarla TgAb de istenebilir ve tıpkı TPOAb gibi Hashimoto tiroiditi ile ilişkili olabilir.[4]

Tedavi

Olağan tedavi Levotiroksin'dir.[6]

Mekanizma

Tiroid otoantikorları çoğunlukla hedeflenen organda lenfositlerin varlığı ile ortaya çıkar.[7][8] Lenfositler, üç farklı tiroid proteinini hedefleyen antikorlar üretir: Tiroid peroksidaz Antikorları (TPOAb), Tiroglobulin Antikorları (TgAb) ve Tiroid uyarıcı hormon reseptör Antikorları (TRAb).[7][9] Antikor atakları nihayetinde foliküler hücrelerin parankimatöz doku ile yer değiştirmesinin neden olduğu hipotiroidizme yol açar.[10]

Sağlıklı olan bazı hastalarda bu antikorların birden fazlası pozitif olabilir. Bu tür hastalarla ilgilenen doktorlar, herhangi bir tiroid sorunu yaşamaları pek olası olmasa da, zamanla bir tür işlev bozukluğu geliştirme şansları olduğundan, büyük olasılıkla hastanın sağlığıyla ilgili rutin takipler yapacaklardır.[9]

Kategoriler

Uzmanlar otoimmün tiroiditi iki klinik kategoriye ayırıyor.

  1. Guatr varsa Hashimoto tiroiditi olarak anlaşılır.
  2. Tiroid atrofik ise ve guatr yoksa buna atrofik tiroidit denir.[7]

Otoimmün tiroidit ayrıca Graves hastalığı ve diğer çeşitli tiroid hastalıkları biçimlerine de işaret edebilir.

Doğumdan sonra kadınlarda tiroidit belirtileri ortaya çıkarsa buna doğum sonrası tiroidit denir.[7]

Nedenler

Tiroid otoimmünitesi aileseldir.[11] Bazı tip otoimmün tiroiditli hastaların birinci derece akrabalarının yüzde elli kadarının serumda tiroid antikorları gösterdiği bildirildiğinden, hastalığın baskın bir özellik olarak kalıtsal olduğu söylenir.[11]

Down sendromlu ve ailesel Alzheimer hastalığı olan hastalarla yüksek korelasyonu nedeniyle az sayıda çalışma onu kromozom 21 ile ilişkilendirmiştir. Turner sendromlu hastalarda otoimmün tiroidit prevalansı da yüksek olduğundan (yüzde elliye kadar) bu teori tartışmalıdır.[11]

Yüksek iyot tüketimi

Otoimmün tiroidit, Amerika Birleşik Devletleri ve Japonya gibi diyetlerinde daha yüksek iyot alımına sahip toplumlarda daha yüksek bir prevalansa sahiptir. Ayrıca, iyot alımının bir zamanlar düşük olduğu ancak iyot takviyesi nedeniyle arttığı alanlarda lenfositik infiltrasyon hızı arttı. "Bu tür alanlarda pozitif serum testlerinin yaygınlığı 0,5 ila 5 yıl içinde yüzde 40'ın üzerine çıkıyor."[11]

Yaş

"Tiroid antikorları için pozitif testlerin prevalansının yaşla birlikte arttığı, 70 yaş ve üstü kadınlarda yüzde 33'e kadar çıktığı" gösterilmiştir.[11] Kadınlarda ortalama prevalans yaşı erkeklere göre bir yıl daha yüksektir (sırasıyla 58 ve 59 yaş). Otoimmün tiroidit çocukları etkileyebilir. Beş yaşın altındaki çocuklarda çok nadir görülür, ancak ortaya çıkabilir; guatrlı ergenlerde vakaların yaklaşık yüzde 40'ını oluşturur.

40 yaşın üzerindeki hipotiroidizmi olan kişilerde otoimmün tiroidit gelişme şansı artar.[11]

Kaynakça

  1. ^ "Autoimmune thyroiditis". Autoimmune Registry Inc. 25 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Haziran 2022. 
  2. ^ Dayan, Dayan, Colin M; Dayan, Colin M.; Gilbert H. Daniels (1996). "Chronic Autoimmune Thyroiditis". The New England Journal of Medicine. 335 (2): 99-107. doi:10.1056/nejm199607113350206. PMID 8649497. 
  3. ^ a b Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; ref 2 isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: )
  4. ^ a b Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; ref 23 isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: )
  5. ^ a b Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; ref 14 isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: )
  6. ^ "Thyroiditis". British Thyroid Foundation. 26 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  7. ^ a b c d Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; ref 13 isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: )
  8. ^ Weetman, A. P.; A. M. McGregor; H. Lazarus; R. Hall (April 1982). "Thyroid Antibodies are Produced by Thyroid- Derived Lymphocytes". Clin Exp Immunol. 48 (1): 196-200. PMC 1536583 $2. PMID 7044629. 
  9. ^ a b "Thyroid Antibodies". 19 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Nisan 2012. 
  10. ^ Berghi, N. (2017). "Immunological Mechanisms Implicated in the Pathogenesis of Chronic Urticaria and Hashimoto Thyroiditis". Iranian Journal of Allergy, Asthma and Immunology. 16 (4): 358-366. PMID 28865416. 19 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Aralık 2020. 
  11. ^ a b c d e f Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; ref 12 isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: )

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Tiroit bezi</span> Boyunda bulunan endokrin bez; metabolizmayı etkileyen hormonlar salgılar

Tiroit bezi, tiroit ya da kalkan bezi, boynun ön ve yanlarını saran kelebek şeklinde çok damarlı iç salgı bezi. Her biri ortalama 5 cm uzunluğunda, 3 cm genişliğinde ve 2 cm derinliğinde, sağ ve sol olmak üzere 2 lobu ve bu lobları birleştiren isthmus adı verilen bir parçası bulunur. İnsanların yaklaşık %40'ında isthmustan hyoid kemiğe uzanım gösteren piramidal lob adı verilen bir bölüm de bulunabilir. Normal ağırlığı insanda 20 gr'dır. Paratiroit bezi genellikle tiroidin arkasında mercimek şeklinde 4 tane küçük bezdir.

<span class="mw-page-title-main">Böbrek taşı</span> böbreklerde biriken sert madensel maddeler

Tıpta nephrolithiasis' veya urolithiasis olarak da bilinen böbrek taşı hastalığı, idrar yolunda katı madde parçası oluşması durumudur.

<span class="mw-page-title-main">Motorlu taşıt</span>

Motorlu taşıt veya otomotiv taşıtı olarak da bilinen motorlu taşıt kendinden tahrikli bir araç olup genellikle tekerlekli, demiryolu üzerinde çalışmayan ve insan veya kargo taşımacılığı için kullanılır.

Hipotiroidi, Hipotiroidizm, tiroit bezinin yapısal ya da işlevsel bozuklukları nedeniyle ortaya çıkan tiroit hormonu eksikliği olgusudur. Hipotalamus-Hipofiz-Tiroit aksındaki sorunlar hipotiroidiye neden olabilirler.

Hashimoto tiroiditi vücudun kendi koruma sisteminin tiroid hücrelerine saldırdığı bir bağışıklık sistemi sorunudur: Kandaki anti-TSH reseptör antikorlarının neden olduğu otoimmun bir hastalıktır.

<span class="mw-page-title-main">BSC Young Boys</span> İsviçreli futbol kulübü

BSC Young Boys İsviçre'nin başkenti Bern'in futbol kulübüdür.

<span class="mw-page-title-main">Akrosiyanoz</span> Damar hastalığı

Akrosiyanoz, ayaklarda ve yüzün distal kısımlarında da ortaya çıksa da, en yaygın olarak ellerde ortaya çıkan ekstremitelerin kalıcı mavi veya siyanotik renk değişikliğidir. 100 yıldan fazla bir süre önce tanımlanmış olmasına ve uygulamada alışılmadık olmamasına rağmen, bu olgunun doğası hala belirsizdir. "Akrosiyanoz" terimi, genellikle ellerin, ayakların veya yüzün bazı kısımlarında mavi renk değişikliği görüldüğü durumlarda uygunsuz bir şekilde kullanılır. Akrosiyanozun başlıca (birincil) formu, bazen nispeten iyi huylu bir nörohormonal bozukluğun neden olduğu iyi huylu bir kozmetik durumdur. Nedeni ne olursa olsun, iyi huylu form tipik olarak tıbbi tedavi gerektirmez. Özellikle çocuklarda ve genel sağlık durumu kötü olan hastalarda, ekstremitelerin soğuğa uzun süre maruz kalması durumunda tıbbi bir acil durum ortaya çıkacaktır. Bununla birlikte, donma akrosiyanozdan farklıdır, çünkü ağrı genellikle ilk duruma eşlik ederken, ikincisi çok nadiren ağrı ile ilişkilidir. Akrosiyanozdan ayırt edilmesi gereken cilt rengi değişiklikleriyle birlikte elleri, ayakları ve yüzün bölümlerini etkileyen bir dizi başka durum da vardır: Raynaud fenomeni, pernio, akrorygosis, eritromelalji ve mavi parmak sendromu. Bazı olgularda, özellikle bu sendromlar bir arada olduğunda tanı koymak zor olabilir. Akrosiyanoz, bağ dokusu hastalıkları ve merkezi siyanoz ile ilişkili hastalıklar gibi daha ciddi bir tıbbi sorunun işareti olabilir. Diğer nedensel koşullar arasında enfeksiyonlar, toksisiteler, antifosfolipid sendromu, kriyoglobulinemi, neoplazmalar bulunur. Bu durumlarda, gözlenen deri değişiklikleri "ikincil akrosiyanoz" olarak bilinir. Daha az simetrik dağılıma sahip olabilirler ve ağrı ve doku kaybı ile ilişkili olabilirler.

Özbağışıklık, otoimmünite, otoimmunite, bağışıklık sisteminde aşırıduyarlıkla oluşan tepkilere genel olarak verilen genel addır. Olağan koşullarda organizma kendi hücrelerinin antijenik yapılarına karşı tepki göstermez; buna “immun tolerans” ya da “doğal hoşgörü” tanımı yapılır. Bu toleransın aksadığı olağanüstü koşullarda otoimmun hastalıklar belirir; bağışıklık sisteminin tüm savunma sistemleri kendi antijenlerine karşı savaşım konumuna geçer. Otoimmun hastalıklardaki doku zararları II, III ve IV tiplerde aşırıduyarlık reaksiyonlarının sonucu olarak belirir.

<span class="mw-page-title-main">Yuzuru Hanyu</span> Japon artistik patinajcı (d. 1994)

Yuzuru Hanyū, Japon buz patencidir. 2 kez Olimpiyat şampiyonu, 2 kez Dünya şampiyonu, 1 kez 2010 Dünya Gençler şampiyonu, 1 kez 2009-10 Gençler Grand Prix şampiyonu, 4 kez ISU Grand Prix Finali şampiyonu, 4 Kıta şampiyonu ve 6 kez Japonya ulusal şampiyonu olmuştur. Artistik buz pateni tarihinde Super Slam tamamlayan ilk ve tek erkek sporcudur.

<span class="mw-page-title-main">Kalp durması</span> kalbin pompalama işlevinin durması veya bitmesi

Kalp durması, dolaşım durması veya kardiyak arrest, kalbin kan pompalama işlevini durması veya bitmesidir. Ayrıntılı olarak kardiyak arrest, miyokardın herhangi bir sebepten dolayı sistol ve diastol işlemlerini yerine getirememesidir. Miyokardın sistol (kasılma) ve diyastol (gevşeme) işlevini yerine getirememesi nedeniyle kalp işlevini yitirir. Ritim olmadan hayati organlara kan gitmez ve hasta tıbben ölmüş sayılır. Ritmi geri getirmek için kalp masajı uygulanmaya başlanır. Kardiyak arrestin beklenmediği durumlarda gelişmesi halinde "akut kardiyak arrest" (İngilizce: Sudden cardiac arrest, SCA) terimi kullanılabilir.

<span class="mw-page-title-main">Florence Henderson</span> Amerikalı sinema oyuncusu ve şarkıcı (1934 – 2016)

Florence Agnes Henderson ,Amerikalı oyuncu, şarkıcı ve TV sunucusu. 1969-74 yılları arasında rol aldığı Carol Brady karakterini canlandırdığı Amerikan ABC kanalı yapımı komedi dizisi The Brady Bunch ile tanındı. Henderson film ve dizi çalışmaları yanında varyete eğlence şovlarındada yer almıştır. TV de yayınlanan talk şov ve eğlence tarzı programlar hazırlayıp sunmuştur. Tv'de 2010'da Dancing with the Stars jüri üyeliği yapmış kendi adıyla hazırladığı The Florence Henderson Show programını sundu.

<i>Black Panther</i> (film) 2018 çıkışlı sinema filmi

Black Panther, Marvel kurgusal evreninin 16 Şubat 2018 tarihinde vizyona giren on sekizinci Marvel Sinematik Evreni süper kahraman filmidir.

Genellikle MCTD olarak kısaltılan karışık bağ dokusu hastalığı, şimdi anti-U1 ribonükleoprotein (RNP) olarak adlandırılan belirli bir otoantikorun yüksek kan seviyelerinin varlığı ile birlikte sistemik lupus eritematozus (SLE) semptomlarının bir karışımı ile karakterize edilen bir otoimmün hastalıktır. skleroderma ve polimiyozit. "Karışık" hastalığın arkasındaki fikir, bu spesifik otoantikorun, sistemik lupus eritematozus, polimiyozit, skleroderma, vb. gibi diğer otoimmün hastalıklarda da mevcut olmasıdır. MCTD, 1972'de Sharp ve diğerleri tarafından bireysel bir hastalık olarak karakterize edildi ve terim Leroy tarafından tanıtıldı 1980 yılında.

<span class="mw-page-title-main">Bannayan-Riley-Ruvalcaba sendromu</span>

Bannayan-Riley-Ruvalcaba sendromu, otosomal dominant yolla aktarılan kalıtsal bir sendromdur. PTEN hamartoma tümör sendromları kümesi üyelerindendir. Bazı kaynakların listelerinde, PTEN kümesi sendromlarının tümü Cowden sendromu başlığı altında toplanmaktadır. Son yıllarda, aşırı büyüme sendromlarından biri olarak değerlendirilmektedir.

Marvel Sinematik Universe (MCU) bir olan medya franchising ve paylaşılan kurgusal evren arasında ayardır süper kahraman dizileri içinde görünen karakterlere göre Marvel Comics yayınları. MCU ilk olarak 2013'ten 2020'ye kadar ABC, Netflix, Hulu ve Freeform'da yayınlanan Marvel Television dizileriyle televizyona genişledi. Marvel Studios films- arkasında -the yapım stüdyosu üzerine dizi bırakmadan başlayacak Disney+ parçası olarak 4. Evre'nın başlangıcı olan WandaVision dizisi ile başladı.

Hashimoto ensefalopatisi ensefalopati, tiroid otoimmünitesi ve kortikosteroidlere iyi klinik yanıt ile karakterize nörolojik bir durumdur. Hashimoto tiroiditi ile ilişkilidir ve ilk kez 1966'da tanımlanmıştır. Durumun endokrin sistemle ilişkisi geniş çapta tartışmalı olmasına rağmen, bazen bir nöroendokrin bozukluk olarak adlandırılır. NIH Genetik ve Nadir Hastalıklar Bilgi Merkezi tarafından nadir görülen bir hastalık olarak kabul edilmektedir.

Grove Street Games, Gainesville, Florida merkezli bir Amerikan video oyunu geliştiricisidir. 2007 yılında Thomas Williamson ve Michael Owen tarafından kurulmuştur. Şirket, Rockstar Games özelliklerine dayalı birkaçı da dahil olmak üzere mobil oyun portları geliştirmesiyle tanınır.

Amerikan televizyon dizisi Loki'nin aynı adlı karakteri içeren Marvel Comics'e dayanan ilk sezonunda, Loki'nin Avengers: Endgame (2019) olayları sırasında Tesseract'ı çaldıktan sonra gizemli Time Variance Authority'ye (TVA) getirildiğini görür ve kendisinin tehlikeli bir varyantını yakalamaya yardım etmek zorunda kalır.

Subakut lenfositik tiroidit, bir tiroidit türüdür. Subakut lenfositik tiroidit, herhangi bir yaşta ortaya çıkabilir ve kadınlarda daha sıktır. Doğum sonrasında gelişen bir subakut lenfositik tiroidit türü daha vardır, buna postpartum tiroidit denir; her iki hastalık da Hashimoto tiroiditinin alt türleri olarak kabul edilebilir ve otoimmün temellidir. Bu üç hastalıkta anti tiroid antikorları sık görülür ve temel histoloji benzerdir. Bu hastalık, başka bir subakut tiroidit türü olan de Quervain tiroiditi ile karıştırılmamalıdır.

<span class="mw-page-title-main">De Quervain tiroiditi</span>

De Quervain tiroidi, subakut granülamatöz tiroidit veya dev hücreli tiroidit olarak da bilinir, geçici tiroiditler olarak bilinen bir grup tiroidit hastalıklarının bir üyesidir. De Quervain tiroiditinden her yaştan ve her cinsiyetten insan etkilenebilir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.