İçeriğe atla

Özal Suikastı

Özal Suikastı
Tarih18 Haziran 1988
Saat12.18
KonumAtatürk Spor Salonu, Ankara, Türkiye
AmaçTurgut Özal'ı öldürmek

Özal Suikastı, 1988 yılında dönemin Türkiye Cumhuriyeti Başbakanı Turgut Özal'a yönelik düzenlenen ve Özal'ın yaralı olarak kurtulduğu suikasttır.

Olay

Olay, 18 Haziran 1988 günü Anavatan Partisi'nin olağan genel kongresi yapıldığı sırada gerçekleşmiştir. Özal, konuşma yapmak için kürsüye çıktıktan kısa bir süre sonra saat 12.18'de Kartal Demirağ adlı bir saldırgan tarafından iki kez ateş edilmiş ve kurşun Özal'ın önünde bulunan mikrofonun ayağından sekip sağ el başparmağını yaralamıştır. Özal bunun ardından yaralı hâlde kürsüden şu sözleri söylemiştir: "Bilhassa belirtmek istiyorum; Allah'ın verdiği ömrü, onun isteğinden başka alacak yoktur, biz de ona teslim olmuşuzdur".[1][2]

Suikastçı Kartal Demirağ, Özal'a ateş ettikten sonra kaçmaya çalışmış ancak başbakanın korumalarından birinin açtığı ateşle yaralanması sonucu yakalanmıştır. Önce idama mahkûm edilen Demirağ'ın cezası 27 Ocak 1989'da 20 yıl hapis cezasına çevrilmiştir. Demirağ 4 yıl hapis yattıktan sonra Turgut Özal tarafından 1992 yılında affedilmiştir.

İddialar

Anavatan Partisi milletvekillerinden emekli askerî savcı Faik Tarımcıoğlu suikast sırasında salonda makineli tüfekli bir kişinin daha olduğunu ve o esnada yaşanan kargaşadan yararlanıp kaçmayı başardığını fark etmiştir. Sonradan Kartal Demirağ'ın suikastta kullandığı silahın yalnızca iki kez ateş edilebilen bir silah olduğu, şarjöründeki yayda bulunan bir düzeneğin silahın üçüncü kez ateş etmesini önlediği de saptanmıştır. Bu durum makineli tüfekli kişinin suikast sonrasında Kartal Demirağ'ı konuşmaması için öldürmeyi planladığı ve Demirağ'a kendisini korumasına fırsat vermemek için bu silahın verildiği şeklinde yorumlanmıştır.[3][4] Ayrıca kardeşi Korkut Özal'a göre Özal'ın kendisine yönelik suikast girişimini soruşturmuş ve arkasındaki gücün ne olduğu konusunda bir noktaya kadar gelmiştir. Ancak gerçeği anlayınca "Madem öyleyse, kalsın..." diyerek suikastın üzerine daha fazla gidememiştir. Korkut Özal, kardeşinin kendisine olayın arkasındaki örgütün ne olduğunu söylediği ancak verdiği bu sırrı ağabeyinin izin vermediği için açıklayamayacağını söylemektedir.[5]

Özal Suikastı'nın soruşturulmasına dönemin Millî Güvenlik Kurulu genel Sekreteri Sabri Yirmibeşoğlu'nun engel olduğu yönünde iddialar da vardır.[6][7]

Özal, Emlakbank'ı dolandırmakla suçlanan Afyonlu iş adamı Kemal Horzum'dan kuşkulanmıştır. Banka bünyesinde Horzum'u soruşturan komisyona, suikast işiyle de ilgilenmelerini istemiş. Komisyon üyeleri suikastçı Kartal Demirağ'ın ve Horzum'un memleketi olan Afyon'a gitmiştir. Orada ne bulduklarını komisyon üyelerinden Uğur Tönük, daha sonra TBMM'de kurulan Araştırma Komisyonu'na Kemal Horzum şu sözlerle anlatmıştır: "Afyon Dazkırı'da 1974-77 seneleri arasında Ege'de meydana gelen sol hareketleri önlemek için bir kontrgerilla teşkilatı kurulduğunu, Kartal Demirağ'ın da bu teşkilatın yetişmiş bir elemanı olduğunu saptadık."[6]

Komisyon soruşturmayı derinleştirdi ve Özal'ı vuran silahı, suikastçı Demirağ'a kurultay salonunda polislerin verdiği yönünde duyumlar aldı. Afyon'daki teşkilatın üzerine gidilmesine karar verildi. Komisyon üyesi Uğur Tönük'ün sözlerine göre, kendisi bu sıralarda, Ortaköy'de bir villaya davet edildi. MİT görevlisi olduklarını düşündüğü üç görevli kendisine "Bu soruşturmayı kesin." dedi ve Sabri Yirmibeşoğlu'nun adını vererek "Paşa kararınızı bekliyor." dediler. Bir süre sonra Tönük soruşturmadan çekildi. Uğur Tönük, bu olayı o dönem yalnızca Turgut Özal ile paylaştığını söylemiştir. Yirmibeşoğlu, bir yıl sonra Cumhurbaşkanı Özal tarafından emekliye sevk edildi.[6]

Ayrıca bakınız

  • Bülent Ecevit'e yapılan suikast girişimleri

Kaynakça

  1. ^ İdris Gürsoy (24 Eylül 2012). "Demirağ'ı engellemesem Özal ölmüştü". Aksiyon. 12 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mayıs 2015. 
  2. ^ Özgönül, Emin (18 Haziran 2021). "Özal'a suikast girişiminin yıl dönümü". Sözcü. 18 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Kasım 2022. 
  3. ^ Dündar, Can (17 Temmuz 1999). "Özal'ın parmağı Kartal'ın parmağı". Can Dündar. 31 Ekim 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ocak 2009. 
  4. ^ "ZAMAN, Özal suikastının tutanaklarını açıklıyor: İkinci suikastçı SALONDAYDI". Zaman. 11 Mayıs 2001. 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ocak 2009. 
  5. ^ Dündar, Can (7 Ocak 1997). "40 dakika". Can Dündar. 9 Eylül 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ocak 2009. Erol Mütercimler de birçok kimsenin bunu bildiği kanısında:
    “Bülent Bey kendi araştırmalarında bu Ergenekon’ un ne olduğunu gördü. Bırakın siz onu, Turgut Özal’a, bir suikast girişimi yaşandı, ki Cumhuriyet tarihinde tanıdığım en gözü kara, daha doğru deyimiyle en deli cesareti olan Cumhurbaşkanlarından birisiydi, bu yadsınmaz bir gerçek. Kendisine yapılan suikastı araştırdığında ne dedi? ‘Bir örgüte geldim çakıldım.’ İşte bu örgütün adı Ergenekon.”
    Turgut Özal suikastı, Ecevit’e Çiğli’de düzenlenen suikasttan sonra, nedeni ortaya konamayan bir saldırı olarak dosyasına kaldırılmıştı. Silahı ateşleyen ülkücü Kartal Demirağ, ifadesinde bazı komando kamplarında askeri şahıslardan gerilla eğitimi aldığını açıkladı. Cumhurbaşkanı Özal’ın olayı soruştururken, suikastın ardındaki gücün kim olduğu konusunda bir noktaya kadar geldiği ve o noktada gerçeği anlayınca “Madem öyle, kalsın” dediğini ölümünden sonra kardeşi Korkut Özal açıklayacak ve “Bunun ne olduğunu ağabeyim müsaade etmediği için açıklayamam” diyecekti. Ergenekon’un sırrı böylece yine çözülememiş oluyordu. Ta ki Susurluk kazasına kadar.
     
  6. ^ a b c Dündar, Can (8 Ocak 2006). "Gizlenen örgütün başındaki adam: Sabri Yirmibeşoğlu 'Özel Harp'çinin tırmanış öyküsü". Milliyet. 12 Şubat 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Mart 2009. 
  7. ^ Balta, Halil İbrahim (17 Temmuz 1999). "Suikastın perde arkası". Zaman. 28 Nisan 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Haziran 2009. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Uğur Mumcu</span> Türk araştırmacı-gazeteci, yazar, Kemalist ve sosyalist aydın

Uğur Mumcu, Türk gazeteci, araştırmacı ve yazar.

<span class="mw-page-title-main">Turgut Özal</span> 8. Türkiye cumhurbaşkanı (1989–1993)

Halil Turgut Özal, Türk mühendis, bürokrat, siyasetçi, devlet adamı ve Türkiye Cumhuriyeti'nin 8. cumhurbaşkanı. Anavatan Partisi genel başkanı olarak 1983-1989 yılları arasında başbakanlık görevinde de bulunan Özal, 1989 seçimini kazanarak cumhuriyet döneminde doğan ilk cumhurbaşkanı olmuştur. Ayrıca Mustafa Kemal Atatürk'ün ardından, görevi başında vefat eden ikinci cumhurbaşkanıdır.

Derin devlet, Anayasa'da belirlenmiş devlet yapısı dışında oluşturulan devlet yapısını ifade eden siyasi terim.

Ayşe Melike Demirağ, Türk şarkıcı ve oyuncudur. 1970'li yıllarda seslendirdiği politik şarkıları ile tanınan Demirağ, Yılmaz Güney'in 1974 yapımı Arkadaş ve 1978 yapımı Sürü filmlerindeki rolleriyle ünlendi. Arkadaş filminin müziği aracılığıyla seslendirdiği "Arkadaş" adlı şarkı, dönemin en sevilen şarkıları arasına girdi.

Kartal Demirağ Türk suikastçıdır.

<span class="mw-page-title-main">Eşref Bitlis</span> Türk Silahlı Kuvvetlerinin 32. Jandarma Genel Komutanı

Eşref Turgut Bitlis Türk asker. Eski Jandarma Genel Komutanı. 17 Şubat 1993 tarihinde bindiği uçağın düşmesi sonucu öldü.

Dündar Ali Kılıç, Türk mafya lideri.

<span class="mw-page-title-main">Star TV</span> Türkiye merkezli ulusal televizyon kanalı

Star TV, Doğuş Yayın Grubu bünyesinde Türkiye'de yayın yapan ulusal televizyon kanalıdır. Kanalın eski adları Star 1 ve İnterStar'dır. Şirketin unvanı, Star TV Medya Hizmetleri A.Ş.'dir. Star TV'nin genel yayın yönetmeni Nermin Yurteri'dir. 7 Mayıs 1990'da test yayınına başlayan kanal, 4 Ağustos 1990'da Star 1 adıyla, 13 Haziran 1992'de İnterStar adıyla, 17 Ocak 2002'de Star TV adıyla ve 21 Mayıs 2009'da HD olarak yayın hayatına başlamıştır.

<span class="mw-page-title-main">İzmir Suikastı</span> Atatürkün hedeflendiği 1926 tarihli suikast planı

İzmir Suikastı, Türkiye Cumhurbaşkanı Mustafa Kemal Paşa'ya 14 Haziran 1926 tarihinde, İzmir'de yapılması planlanan suikast girişimidir. Aralarında eski bakanlar, milletvekilleri ve valiler de bulunan bir grup tarafından planlanmış ancak hayata geçirilmeden engellenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Bülent Ecevit'e suikast girişimleri</span>

Bülent Ecevit'e suikast girişimleri, 1970'li yıllarda Türk siyasetçi Bülent Ecevit'e karşı yapılmış tümü başarısızlıkla sonuçlanmış suikast girişimleri.

<i>Zincirbozan</i> (film)

Zincirbozan, 2007 tarihli Türk sinema filmi.

<span class="mw-page-title-main">Özdemir Sabancı</span> Türk iş insanı

Özdemir Sabancı, Türk iş insanı.

Özal ailesi 1970 ve 1980'li yıllarda Türk siyasi hayatında etkili olmuş sağ muhafazakâr bir ailedir. Aileden 1 cumhurbaşkanı, 1 başbakan, 3 bakan ve 2 milletvekili çıkmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Mustafa Sabri Efendi</span> Osmanlı müderris, şeyhülislam

Mustafa Sabri Efendi, Osmanlı müderris, Meclis-i Mebusan mebusu, şeyhülislam.

Levent Ersöz Türk asker.

Süleyman Sabri Yirmibeşoğlu Türk asker.

<span class="mw-page-title-main">John F. Kennedy Suikastı</span> 1963te ABD başkanının öldürülmesi

Başkan John Fitzgerald Kennedy suikastı X, 22 Kasım 1963 tarihinde Amerika Birleşik Devletleri'nin 35. başkanı olan John Fitzgerald Kennedy'ye karşı Dallas'ta Lee Harvey Oswald tarafından yapılmış ve Başkan Kennedy’nin ölümüyle sonuçlanmış suikast.

Kontrgerilla, kelime anlamıyla gerilla güçlerine karşı kurulmuş güçtür. Bir diğer anlamı ise NATO bünyesindeki ülkelerde sol örgütlenmeye karşı oluşturulan yasa dışı örgütlenmenin Türkiye'deki adı ve ayağıdır. Türkiye'deki yapılanması ise Amerika tarafından Ankara'da bulunan Amerikan Askerî Yardım binasında kurulmuş ve başlarda CIA tarafından fonlanmıştır. 1970 ila 1991 yılları arasında etkin olarak faaliyet gösteren yapılanmanın yasal statüsü yoktur, gizli silah depoları ve kayıt dışı mensupları vardır. Ülkü Ocakları tarafından kurulan Ülkücü komando kampları; Kontrgerilla örgütü için paramiliter üyeler yetiştirmiştir. 20. Yüzyılda özellikle de Soğuk Savaş döneminde Türkiye'de ve birçok NATO ülkesinde tartışmalı olaylarda etkisi olduğu düşünülen bu organizasyon; 1991 yılında Sovyetler Birliği'nin dağılması ve Soğuk Savaşın sona ermesiyle birlikte birkaç yıl içinde etkisini kaybetmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Abraham Lincoln Suikastı</span> 1865te ABD başkanı Abraham Lincolnün öldürülmesi

Abraham Lincoln suikastı, 14 Nisan 1865'te, Kutsal Cuma'da gerçekleşen, Amerikan İç Savaşının son önemli olaylarından biridir. Amerika Birleşik Devletleri başkanı Abraham Lincoln, Ford's Theatre'da eşi ve iki konukla birlikte Our American Cousin oyununu seyrederken silahla vuruldu.

Doğu Çalışma Grubu (DÇG), Türk Silahlı Kuvvetleri içinde, sözde Ergenekon adlı örgüt ile bağlantılı olduğu ve JİTEM'de örgütlendiği iddia edilen bir gruptur. PKK'nın eski üst düzey yöneticilerinden Şemdin Sakık, grubun 1993 yılında kurulduğu ve 1993 askerî darbe iddiaları için hazırlık aşamasında bir dizi suikastler düzenlediğini iddia etti.