İçeriğe atla

Özür Diliyorum

Özür Diliyorum
Özür Diliyorum resmî web sitesinin ekran görüntüsü
Başlatan/larAhmet İnsel
Baskın Oran
Cengiz Aktar
Ali Bayramoğlu
Ülke Türkiye
Başlangıç tarihiAralık 2008
TürBireysel
Özgün diliTürkçe
Ortamİnternet
İmza
Katılım sayısı32.454 kişi

Özür Diliyorum, Türkiye'de öğretim üyeleri ve gazetecilerden oluşan bir grup tarafından, kendi ifadeleriyle "1915'te Osmanlı Ermenilerinin maruz kaldığı Ermeni Kırımı" ile[1][2] ilgili başlatılan imza kampanyası ve internet sitesidir. Ahmet İnsel, Baskın Oran, Cengiz Aktar ve gazeteci-yazar Ali Bayramoğlu, kampanyanın öncülüğünü yaptılar. Ermenilerin başına gelenlerin yıllardır konuşulmamış olunmasından dolayı kişisel olarak özür dilenmektedir.[3][4] Metin, imzaya açıldığı ilk 24 saat içinde 5000 kişi tarafından imzalandı.[5] Kampanya, devletin birçok kurumu tarafından tepkiyle karşılandı.[6][7][8] Bu kampanyaya karşı olanlar ise yeni kampanyalar başlattılar.[9]

Metin

"1915'te Osmanlı Ermenileri'nin maruz kaldığı Büyük Felâket'e duyarsız kalınmasını, bunun inkâr edilmesini vicdanım kabul etmiyor. Bu adaletsizliği reddediyor, kendi payıma Ermeni kardeşlerimin duygu ve acılarını paylaşıyor, onlardan özür diliyorum."

Kampanya bilgileri

Kampanyayı başlatanlar, uzun tartışmalardan sonra kampanyayla ilgili karara vardılar. Aralık 2008 tarihinde internet ortamında başlatılan kampanyada, Anadolu'da internet ulaşımı olmayanlardan elden bireysel olarak imza toplanmaktadır. Kampanya 2009 yılı boyunca devam edecektir.[10] İmzaların alındığı web sayfası olan www.ozurdiliyoruz.com, 14 Aralık 2008 tarihinde açılarak imzalar alınmaya başlandı.[11] Sitede bildiri Türkçenin yanı sıra Arapça, Ermenice, Fransızca, Almanca, İngilizce, İtalyanca, Yunanca, Kürtçe, Portekizce ve İspanyolca olmak üzere, on yabancı dilde de yazıldı.[12] Kampanyayı başlatanlar, kampanyanın bireysel olduğu, siyasi hiçbir unsur taşımadığını dile getirdiler.[13] Baskın Oran, verdiği bir demeçte, kampanyaya imza verilmesi konusunu şöyle yorumladı;

"Ben Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olarak özür diliyorum. İsteyen diler, isteyen ‘böyle bir şey yoktur’ deyip yoluna devam eder”

— Baskın Oran

Yorumlar

Tepkiler

Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, kampanyayla ilgili olarak "Herhalde onlar böyle bir soykırımı işlemiş olacaklar ki özür diliyorlar. Türkiye Cumhuriyeti'nin böyle bir sorunu yok" dedi.[14]

Recep Tayyip Erdoğan, Ermenilere karşı herhangi bir suç işlenmediğini ve işlenmeyen suç için de özür dilenmeyeceğini belirtti.[6]

Milliyetçi Hareket Partisi (MHP) Genel Başkanı Devlet Bahçeli, yaptığı yazılı açıklamada, kendilerini aydın olarak tanımlayan bir grubun Ermenilerden özür dilenmesi amacıyla başlatmak istedikleri "özür diliyorum" kampanyasının "yozlaşma ve çürümenin ulaştığı vahim durumu göstermesi" açısından ibret verici olduğunu söyledi.[15]

Türk Silahlı Kuvvetleri Genelkurmay Başkanlığı, yaptığı açıklamada kampanyayı doğru bulmadığını, özür dilemenin yanlış olduğu ve zarar verici sonuçlar da doğurabilecek bir davranış olduğunu belirtti.[16] Genelkurmayın yaptığı açıklama, Boğaziçi Üniversitesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Koray Çalışkan ve Sosyalist Demokrasi Partisi (SDP) Genel Başkanı Filiz Koçali tarafından "demokrasiye müdahale" olarak değerlendirildi.[7]

TÜRKSAM Başkanı Sinan Oğan, özür metninde "Ermeni Soykırımı" adı yerine "Büyük Felaket" (Մեծ Եղեռն Medz Yeğern) adının kullanılmasının Türk halkını aldatmaya yönelik bir kelime oyunu olduğunu iddia etti. Oğan, Ermenicede bu kavramın İsa'nın çarmıha gerilmesi için de kullanıldığını belirtti. Bu ismin seçiminin Holokost (Yahudi Soykırımı) örneğinde olduğu gibi Ermenilerin de kendilerine has bir soykırım adı oluşturma çabası olduğunu iddia etti. Özür metninde soykırım kelimesinin kullanılmamasının amacının konu hakkında fazla bilgiye sahip olmayan Türk halkını aldatmak ve olayı basit ve masum bir özür kampanyası olarak göstererek imza toplamak ve dünyanın en büyük suçu kabul edilen soykırım suçunu Türk halkına kabul ettirmek olduğunu savundu.[8]

Kampanya özellikle Azerbaycan'da toplumun her kesiminden tepki görmüştür. Azerbaycanlı şair ve Azerbaycan Milli Meclisi milletvekili Zelimhan Yakup, "Türk yağıdan üzr istəməz!" (Türk düşmandan özür dilemez!) adlı şiiriyle kampanyaya sert bir tepki göstermiştir.[17] Şiirde kampanyanın bazı mihrakların oyunu olduğu iddia edilir. Aynı zamanda kampanyayı başlatanların, Ermenilerden değil, Ermenilerce kırıma ve teröre maruz bırakılan insanların yakınlarından özür dilemesi gerektiğini vurgulamıştır.

Destekler

DTP milletvekili Sırrı Sakık, kampanyayı başlatanlara saygı duyduğunu, dünyada birçok ülkenin katliam ve uygulamaları nedeni ile özür dilediğini söyledi.[18]

Türkiye Barış Meclisi, kampanyanın geçmişle yüzleşmenin bir parçası olduğunu, tahammülsüzlük ve ırkçı yaklaşımlar içeren tepki ve karşı kampanyalarınsa bir arada yaşamayı imkânsızlaştırdığını bildirdi.[19]

Kampanyaya destek verenler arasında Aylin Aslım, Ümit Kardaş, Lale Mansur, Bilge Contepe, Ali Nesin, Adalet Ağaoğlu, Halil Ergün, Pelin Batu gibi sanatçı, yazar ve fikir insanları da yer aldı.[20]

Tarafsızlar

Cumhurbaşkanı Abdullah Gül, özür kampanyasıyla ilgili ilk değerlendirmesinde “Türkiye’de özgür ve demokratik bir ortam yaşanıyor, canlı bir tartışma var. Bundan da memnuniyet duyarım” ifadesini kullandı.[21] Bu açıklamanın ardından bazı siyasi değerlendirmelerde Cumhurbaşkanının da bu kampanyaya destek verdiği şeklinde ifadeler yayınlanınca Köşk konunun küçük siyasi hesaplarla çarpıtıldığı ifadesine yer veren bir açıklama yayınladı.[22]

Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Burak Özügergin, kampanyanın “özel girişim” olduğunu, kampanyanın kendi kurumlarının yönlendirmesi sonucu oluşmadığını ve herhangi bir tepki vermeyeceklerini dile getirdi.[23] Özügergin, “Türkiye’de her konu rahatlıkla konuşulabilmeli.” dedi.

Gelişmeler

Şişli 2. Asliye Ceza hâkimi Hakkı Yalçınkaya, ’özürdiliyoruz.com’ sitesinin kapatılmasını ve imza atanların da 301’den cezalandırılmasını istedi.[24] Kampanyaya destek verenlerin elektronik posta aracılığı ile tehdit mesajları aldıkları iddia edildi.[25]

Cumhuriyet Halk Partisi İzmir Milletvekili Canan Arıtman, Abdullah Gül'ün kampanyaya dair yaptığı açıklamalar sonucu, Gül'ün annesinin Ermeni kökenli olduğunu belirtti.[26] Bu söylem sonucunda, Gül, etnik kökeniyle ilgili iddialara yönelik olarak, "Kayseri'nin yerlisi olan annem tarafından Satoğlu, babam tarafından Gül (Gülükimamı) sülalelerinden gelen ailemizin yüzyıllara uzanan kayıtlı geçmişi Müslüman ve Türk'tür" dedi.[27] Ayrıca cumhurbaşkanı, CHP'li Canan Arıtman'a 1 YTL'lik manevi tazminat davası açtı[28] ve davanın sonuçlanmasıyla "Davacının annesinin kökeni Ermeni değildir. Kuşkusuz, Ermeni olsa dahi durum değişmeyecektir." denilen gerekçeli karar sonucu Gül, davayı kazandı.[29]

Avustralya’nın Sidney şehrindeki Macquarie Üniversitesinde öğretim görevlisi olarak çalışan ve Türk-Ermeni Diyalog Grubu Eşbaşkanı olan Dr. Armen Gakavian'ın önderliğinde bu kampanyaya karşılık olarak Ermeni çetelerinin işlediği cinayetler ve ASALA eylemlerinden ötürü Türklerden özür dilemek için bir özür kampanyası başlatıldığı ve kampanyaya birçok Ermeni aydının destek vermesi beklendiğine ilişkin haberler Türk basınında yer aldı.[30][31] "Ermenilerden Özür Diliyorum Kampanyası"nın katılımcılarından Cengiz Aktar, Ali Bayramoğlu, Kezban Hatemi, Eren Keskin gibi bazı isimler bu girişimi çok sevindirici ve olumlu bulduklarını ifade ettiler.[32]

Öte yandan Gakavian ile ilgili bu haberler Ermeni tarafında çok şiddetli tepkiler görmüş,[33] Gakavian "hayatı bir şarta bağlanmak sureti ile" ölüm ile tehdit edilmiştir.[34]

Ancak daha sonra Armen Gakavian yaptığı açıklamayla sözlerinin çarpıtıldığını ve yanlış anlaşıldığını söyledi. Gakavian, "sadece dostları arasında "Türkiyeli" aydınlara teşekkürü içeren ve tartışılmak üzere dolaşan bir e-posta olduğunu ve 'yeterli ilgi oluştuğu durumda' bu metnin kamuya açıklanma 'olasılığı' bulunduğunu" belirtti. Gakavian, yaptığı açıklamada Today's Zaman gazetesinde çıkan haberin gerçeği yansıtmadığını, Radikal gazetesinde ise haber başlığının ve kullanılan haber fotoğrafının[35] bağlamı saptırdığını söyledi. Gakavian ayrıca yaptığı röportajda "Türklerin bu özrünün sadece başlangıç olduğunu ve açıkça, Ermeni Soykırımı nedeniyle Türk devletinin özür dilemesi ve bunu tazmin edecek bir girişimde bulunması gerektiğini vurguladığını", "röportajda, hiçbir zaman diğer Ermeniler adına konuştuğunu öne sürmediğini veya Ermenilerin herhangi bir şey için özür dilemesi gerektiğinden bahsetmediğini; sadece, daha geniş bir tartışmanın parçası olarak ASALA gibi gruplarca yürütülen Ermeni terörist faaliyetlerinin ahlaken (ve uluslararası hukuka göre) meşru olmadığı şeklindeki kişisel görüşünü ifade ettiğini, maalesef bu birkaç kelime bağlamından çıkartılarak verdiği röportajın vurgusunun ortadan kaldırıldığını" ve "Art arda gelen çarpıtmalar ışığında, Türk medyasına bu açıklamaları yapmış olmaktan pişman olduğunu ve gelecekte daha dikkatli davranacağını" ifade etti.[36]

Soruşturma istemi

Cumhuriyet Başsavcılığı, kampanya ile ilgili olarak "Türk milletini alenen aşağılama" suçu kapsamında soruşturma başlattı.[37] Suç duyurusunu içeren dilekçe, Ankara’da yaşayan Hasan Hüseyin Satır, Sabahat Özgür, Mehmet İnal Kolburan, Hüseyin Erdoğan, Serdar Orhaner ve Kürşat Karacabey tarafından ortak hazırlandı. Yapılan soruşturma sonunda söz konusu kampanya ile ilgili olarak "kovuşturma yapılmasına yer olmadığına" karar verildi.[38] Fakat Sincan 1. Ağır Ceza Mahkemesi Başkanı Osman Kaçmaz, kampanyasıyla ilgili Ankara Cumhuriyet Başsavcılığının verdiği takipsizlik kararını kaldırdı.[39] Böylece kampanya hakkında 301'den soruşturma yolu açılmış oldu. Ardından, Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı, Sincan 1. Ağır Ceza Mahkemesi’nin kararının, kanun yararına bozulması talebiyle Adalet Bakanlığına başvurdu.[40] Verilen dilekçede "İnceleme ve soruşturma başlatılan konu suç değil ise suç olmayan bir konuyla ilgili zaten delil toplanması hukukun temel prensipleriyle bağdaşmaz" görüşüne yer verildi.

Kaynakça

  1. ^ "www.ozurdiliyoruz.com ana sayfası". ozurdiliyoruz.com. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Şubat 2008. 
  2. ^ "Ermeni sorunuyla ilgili yeni kampanya". TimeTurk. 24 Aralık 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Aralık 2008. 
  3. ^ "´Ermenilerden özür diliyorum´". SkyTürk. Erişim tarihi: 21 Aralık 2008. []
  4. ^ Bülent Tegün (16 Aralık 2008). "Ermenilerden özür diliyorum". turquieeuropeenne. Erişim tarihi: 15 Haziran 2009. []
  5. ^ "´Erdogan lehnt Entschuldigung bei Armeniern ab´ (Almanca)". Der Spiegel. 21 Aralık 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ocak 2009. 
  6. ^ a b "Erdoğan'dan aydınlara tepki". Akşam. Erişim tarihi: 21 Aralık 2008. 
  7. ^ a b "Sivillerin Kampanyası'ndan Genelkurmaya Ne?". Bianet. Erişim tarihi: 21 Aralık 2008. []
  8. ^ a b Ermenilerin Türklerden Özür Dilemesi Ne Anlama Gelir? 14 Nisan 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Türkiye Uluslararası İlişkiler ve Stratejik Analizler Merkezi Sitesi. Erişim 25 Şubat 2009
  9. ^ ""Özür diliyorum"a karşı "Özür bekliyorum'u başlattılar". Radikal. 10 Şubat 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2009. 
  10. ^ "'Ermenilerden özür diliyorum'". Taraf. 8 Aralık 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Aralık 2008. 
  11. ^ "'www.ozurdiliyoruz.com' açıldı". Radikal, TimeTurk. Erişim tarihi: 21 Aralık 2008. 
  12. ^ "Diğer diller". ozurdiliyoruz.com. 20 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Aralık 2008. 
  13. ^ "Aydınların 'özrü' tartışma yarattı". Evrensel. Erişim tarihi: 21 Aralık 2008. []
  14. ^ "Başbakan'dan özürcü aydınlara tepki". 19 Şubat 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mart 2009. 
  15. ^ "Bahçeli, özür dilenecek bir konu yok". Mynet. 10 Aralık 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Aralık 2008. 
  16. ^ "Genelkurmay: Özür dileme zarar verir". NTVMSNBC. 21 Aralık 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Aralık 2008. 
  17. ^ "Türk Yağıdan Üzr İstəməz! - Zəlimxan Yaqub - TURAN-SAM : TURAN Stratejik Araştırmalar Merkezi". www.turansam.org. 13 Haziran 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ekim 2022. 
  18. ^ "'Özür' tartışması alevlendi". Evrensel. Erişim tarihi: 21 Aralık 2008. []
  19. ^ "Barış Meclisi "Özür Diliyorum" Kampanyasını Destekliyor". Bianet. Erişim tarihi: 24 Aralık 2008. []
  20. ^ "Özür Dileyenler Cevap Verdi". 20 Aralık 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Aralık 2008. 
  21. ^ "yüzleşiyoruz.gov.tr". Taraf. 23 Aralık 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Aralık 2008. 
  22. ^ "'Ermeniler'den özür diliyorum' kampanyasına açıklama". Herald Turk. Erişim tarihi: 21 Aralık 2008. []
  23. ^ "Zirvede 'özür'lü çatlak!". Vatan. Erişim tarihi: 21 Aralık 2008. []
  24. ^ ""Özür Diliyorum" Sitsine Suç Duyurusu". durde.org. 22 Aralık 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Aralık 2008. 
  25. ^ "Kampanyayı lince dönüştürdüler". Evrensel. 25 Aralık 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Aralık 2008. 
  26. ^ ""Özür Diliyorum" Kampanyasına Tepkiler". 11 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Aralık 2008. 
  27. ^ "Gül'den 'etnik köken' açıklaması". CNNturk. 7 Şubat 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Aralık 2008. 
  28. ^ "Gül'den Arıtman'a 1 YTL'lik tazminat davası". Yeni Şafak. 25 Aralık 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Aralık 2008. 
  29. ^ "CHP'li Arıtman'a ders gibi Gerekçeli Karar: 'Annesi Ermeni olsa bile...'". NetHaber.com. 10 Temmuz 2009. 13 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  30. ^ "Ermeni aydınlardan da özür kampanyası". NTVMSNBC. 4 Şubat 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Şubat 2009. 
  31. ^ "Armenian intellectuals to launch counter-apology campaign". Today's Zaman. 3 Şubat 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2009. 
  32. ^ http://www.radikal.com.tr/Radikal.aspx?aType=RadikalDetay&ArticleID=919895&Date=19.01.2009&CategoryID= 10 Şubat 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Aydınlar umutlu: Diasporada da bir tabu kırıldı
  33. ^ "Arşivlenmiş kopya". 4 Eylül 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Nisan 2015. 
  34. ^ http://www.arminfo.am/CD2D3FDE-E329-D7D8-01C5477C77105D64 [] "Armenian justice can guarantee Kakavyan's life if he refuses from the given order in..."
  35. ^ "Arşivlenmiş kopya". 11 Şubat 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2009. 
  36. ^ http://bianet.org/bianet/kategori/bianet/112333/gakavian-turklerden-ozur-meselesi-yanlis-anlasildi 11 Mart 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Gakavian: Türklerden Özür Meselesi Yanlış Anlaşıldı
  37. ^ "'Ermenilerden özür diliyorum' kampanyasına soruşturma". Radikal. 17 Ocak 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ocak 2009. 
  38. ^ "'Ermenilerden özür diliyorum' kampanyasına soruşturma yok". Radikal. Erişim tarihi: 31 Ocak 2009. 
  39. ^ "Karar Verildi: "Özür" Kampanyası Soruşturulacak". Bianet. Erişim tarihi: 3 Mart 2009. []
  40. ^ "'Özür' soruşturmasında başsavcıdan hukuk dersi". Taraf. 13 Mart 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mart 2009. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Baskın Oran</span>

Baskın Oran, Türk siyasetçi ve Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Uluslararası İlişkiler Bölümü öğretim üyesi.

Türkiye Ermenileri, Türkiye sınırları içinde yaşayan ve Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olan etnik azınlıktır. 1914-1921 yılları arasında 2 milyondan fazla olan Ermeni nüfusunun, günümüzde 40.000 ila 76.000 arasında olduğu tahmin edilmektedir. Bugün Türkiye Ermenilerinin ezici çoğunluğu İstanbul'da yaşamaktadır. Kendi gazetelerini, kiliselerini ve okullarını desteklemektedirler ve çoğunluğu Ermeni Apostolik inancına mensuptur ve Türkiye'deki Ermenilerin azınlığı Ermeni Katolik Kilisesi'ne veya Ermeni Evanjelik Kilisesi'ne mensuptur. Dört bin yıldan fazla bir süredir tarihi anavatanlarında yaşadıkları için Ermeni Diasporası'nın bir parçası olarak görülmemektedirler.

<span class="mw-page-title-main">Guenter Lewy</span> Amerikalı siyasetbilimci ve yazar

Guenter Lewy (1923-), ABD'nin Massachusetts eyaletinde bulunan Massachusetts Üniversitesi'nden emekli profesör ve tarihçidir.

<span class="mw-page-title-main">Hrant Dink suikastı</span> 2007de Türkiye Ermenisi gazetecinin öldürülmesi

Hrant Dink Suikastı, Agos gazetesinin Türkiye Ermenisi genel yayın yönetmeni Hrant Dink'in 19 Ocak 2007'de 17 yaşındaki silahlı saldırgan Ogün Samast tarafından öldürülmesi olayı. Önceden pek çok tehdit almış olan Dink, Agos'un Halaskârgazi Caddesindeki binasının önünde başının arkasına ateş edilerek öldürüldü. Olay, Türkiye'de derin devlet ve milliyetçilik olgularını gündeme taşıdı. Dink'in cenazesinde on binlerce kişi tarafından cinayete tepki olarak atılan "Hepimiz Hrant'ız, Hepimiz Ermeniyiz" sloganı uzun süre tartışıldı.

<span class="mw-page-title-main">Ahmet İnsel</span> Türk akademisyen

Ahmet Faik İnsel, Türk iktisatçı, araştırmacı yazar, mütercim, yayıncı.

<span class="mw-page-title-main">Tarhan Erdem</span> Türk yazar ve siyasetçi

Tarhan Erdem,, Türk siyasetçi, araştırmacı, yazar. 1977 yılında 40. Türkiye Hükûmeti'nde Türkiye Sanayi ve Teknoloji Bakanı olarak görev aldı. Erdem ayrıca, Cumhuriyet Halk Partisi'nden 16. Dönem İstanbul milletvekili olarak Türkiye Büyük Millet Meclisinde yer aldı ve 1999-2000 yılları arasında Cumhuriyet Halk Partisi Genel Sekreterliği görevini yürüttü.

Alev Er, Türk gazeteci, yazar.

Cânân Aritman, Türk hekim ve siyasetçi. Cumhuriyet Halk Partisi 22. ve 23. Dönem İzmir Milletvekili.

<span class="mw-page-title-main">Ermeni Kırımı</span> Osmanlı İmparatorluğunda ikamet eden Ermenilerin savaş boyunca göçe zorlanması ve sistematik katli

Ermeni Kırımı, 1915 Olayları/Ermeni Tehciri veya Ermeni Soykırımı, Osmanlı hükûmetinin Ermenilere karşı gerçekleştirdiği sürgün ve katliamlardır. Etnik temizliğin sonucunda ölen Ermenilerin sayısı tartışmalıdır; sayı, çeşitli araştırmacılara göre 600.000 ile 1,5 milyon arasında değişiklik gösterir. 1914 yılında Osmanlı topraklarında yaşayan Ermeni nüfusu yapılan farklı tahminler mevcuttur. Osmanlı resmî kayıtlarına göre 1.2 milyon ile Ermeni Patrikhanesi'ne göre 1 milyon 914 bin 620 Ermeni yaşamaktaydı. 1922 sayımlarına göre ise 817 bin Ermeni 'mülteci' olarak Osmanlı topraklarını terk etmiş, 95 bin Ermeni ise din değiştirerek Türkiye topraklarında yaşamaya devam etmiştir. Bu tahminlere göre Osmanlı topraklarında bulunan 900 bin hayatta kalmışken, 300 bin ile 1 milyon arasında Ermeni hayatını kaybetmiştir. Olayların başlangıç tarihi çoğunlukla 250 Ermeni aydının ve komite liderinin Osmanlı yöneticileri tarafından İstanbul'dan Ankara'ya sürüldüğü ve birçoğunun öldürüldüğü 24 Nisan 1915 ile ilişkilendirilmektedir. Ermeni Kırımı, sağlıklı erkek nüfusun toptan öldürülmesi ya da askere alınarak zorla çalıştırılması ve sonrasında kadın, çocuk ve yaşlılarla birlikte ölüm yürüyüşü koşullarında Suriye Çölü'ne sürülmesi gibi olaylarla birlikte I. Dünya Savaşı sırasında ve sonrasında iki aşamada gerçekleşti. Osmanlı askerlerinin koruması eşliğinde yaşadıkları yerlerden sürülen Ermeniler; sürgün sırasında yiyecek ve su sıkıntısı yaşadı; ayrıca çeşitli raporlara göre zaman zaman soygun ve katliamlara maruz kaldı. Ülke genelindeki Ermeni diasporası, genel anlamda Ermenilerin Doğu Anadolu'dan sürülme işleminin doğrudan bir sonucu olarak ortaya çıktı.

<span class="mw-page-title-main">Ermeniler Tarafından Katledilen Şehit Türkler Anıt ve Müzesi</span>

Ermeniler Tarafından Katledilen Şehit Türkler Anıt ve Müzesi ya da eski adıyla Iğdır Soykırım Anıt ve Müzesi, 1915-1920 tarihleri arasında bölgede yaşayan Ermenilerin Türklere karşı uyguladığı saldırıları sembolize etmektedir ve ilgili belgeler bulundurulmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Ermeni Soykırımı'nı Anma Günü</span> Ermenistanda millî gün

Ermeni Soykırımı'nı Anma Günü, her yıl 24 Nisan tarihinde başta Ermenistan olmak üzere Kanada, Fransa ve Ermeni diasporası'nın yoğun olarak yaşadığı bölgelerde Ermeni Kırımı'nda ölen kurbanları anmak için düzenlenen ulusal törenler. Ermenistan'ın başkenti Erivan'da yüz binlerce insan Tsitsernakabert Soykırım Anıtı'na yürüyerek ziyaret eder ve ebedî aleve çiçekler koyar.

<span class="mw-page-title-main">Süryani Katliamı</span> Osmanlı İmparatorluğu tarafından gerçekleştirilen sürgün

Süryani Soykırımı veya Arami Katliamı, I. Dünya Savaşı sırasında Osmanlı İmparatorluğu ordusunun güneydoğu Anadolu ve İran'ın tarihi Azerbaycan bölgesinde, bazı Kürt aşiretlerinin yardımıyla Süryani Hristiyan azınlıklara karşı işlediği, tüm Süryani ve Süryani-i Kadim nüfusu 1914'de 58.983 iken bu sayının yaklaşık 5 katı olan 270 bin ila 300 bin arasında Süryani'nin öldüğü iddia edilen, sürgün etme ve katliamdır. Lakin daha sonra, alttaki Görüntüler kısmında bulunan resimden de görüldüğü üzere Rosie Malek-Yonan, Los Angeles, California'da bulunan Süryani Soykırım Anıtı'na bu sayıları 3 katına çıkarıp, 500 bin daha arttırarak 750 bin Süryani'nin soykırıma uğratıldığını belirten plakayı koydurmuştur ki bu da aslen 1914'te yaşayan tüm Süryani sayısının 12.7 katıdır.

<span class="mw-page-title-main">1916 Ankara Yangını</span>

Büyük Ankara Yangını; 1916 yılının Eylül ayında, Ankara'nın merkez mahallelerinde başlamış ve kısa süre içerisinde tüm şehre yayılarak kentin büyük çoğunluğunun yok olmasına sebep olmuştur. 13 Eylül gecesi başlamış, 15 Eylül sabahına dek sürmüştür. Yangın Hisarönü Mahallesi'nde çıkmış; Çıkrıkçılar Yokuşu, Saraçlar Çarşısı, Bedesten ve Atpazarı bölgelerine kadar sıçramıştır. 5 kişinin hayatını kaybettiği olayda çoğu gayrimüslimlere ait yaklaşık 1000 ev, 935 dükkân, 7 kilise, 2 cami ve 3 sağlık kurumu tamamen yanmıştır. Yangının etkisini büyük oranda yabancı nüfusun yaşadığı bölgede göstermesi, felaketten en çok zarar gören kısmın Ermeni ve Rum vatandaşların olmasına yol açmıştır. Olay hakkında yeterince resmi belgenin olmaması ve yangın sonrasında durumun pek az esere yansımasının sonucu olarak, yangının nedeni hakkında kesin bir bilgi yoktur. Konu üzerine çalışmalar yapan bazı araştırmacılar, yangının kasten çıkartılmış olabileceği konusunda hemfikir olmuşlardır.

<span class="mw-page-title-main">Zelimhan Yakub</span> Azerbaycanlı şair (1950-2016)

Zelimhan Yakub, Azerbaycanlı şair, ozan; "Azerbaycan'ın halk şairi" (2005), Azerbaycan Milli Meclisi milletvekili (1995-2005)

<span class="mw-page-title-main">Yetvart Danzikyan</span>

Yetvart Danzikyan, gazeteci, Agos'un Genel Yayın Yönetmeni.

<span class="mw-page-title-main">Barış İçin Akademisyenler bildirisi</span> Bildiri

Barış İçin Akademisyenler bildirisi veya "Bu Suça Ortak Olmayacağız" bildirisi, Türkiye'de 2015-16'da Türkiye-PKK çatışmasının bir parçası olarak gerçekleşen çatışma ve operasyonlar sırasındaki sokağa çıkma yasaklarının ve şiddetin sona ermesi için çağrı yapan bir bildiridir. 11 Ocak 2016'da 1128 akademisyenin imzasıyla yayımlandı. Takip eden hafta içerisinde imzacı akademisyenlere destek olmak amacıyla gelen yeni imzalarla birlikte bildirinin nihai imzacı sayısı 2212'ye ulaşmıştır.

<i>Ermeni Soykırımı</i> (kitap)

Ermeni Soykırımı, Raymond Kévorkian'ın Ermeni Kırımı'na ilişkin kitabı. İlk kez 2006'da Fransızca olarak yayınlanan kitap yazarın yirmi yıllık araştırmalarının sonucudur.

Hacı Orman, film yönetmeni, senarist.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye'de Ermeni Kırımı'nın mirası</span>

1915 ve 1917 yılları arasında en az 800.000 Ermeni'nin öldürüldüğü Ermeni Kırımı, yaşanmasından uzun yıllar sonra bile Türk toplumunda hissedilecek derin etkiler bıraktı .Anadolu Hareketi'nin 1919 tarihli bir yayını, Ermenilere karşı sistematik bir "imha" politikasının uygulandığını ve İttihat ve Terakki liderlerinin "insanlığın en büyük suçluları arasında" olduğunu kabul ediyordu. Ermeni tarihçi Vahan Avetyan'a göre, 1920ler boyunca Türkiye Cumhuriyeti'nin yeni bir devlet kurma projesinin önemli bir parçası olarak Kırım'ın Türk tarihinden silinmesi denenmişti.

Fatma Müge Göçek, Türk sosyolog ve Michigan Üniversitesi'nde Kadın Araştırmaları programında profesördür. Robert Kolejinde okudu, 1979 yılında Boğaziçi Üniversitesinden mezun oldu. Akademik hayatını Amerika Birleşik Devletleri ve İsrail'de geçirdi. 2005 yılında Ermeni Profesör Richard Hovannisian, Göçek'in görevini "resmî Türk inkar duvarını yıkmak" olarak tanımladı. 2008'de Özür Diliyorum kampanyasına imza attı. Aynı zamanda Ermeni Kırımı hakkında düzenlenen çalıştaylara katıldı. 2017 yılında Michigan Üniversitesi Seçkin Öğretim Üyesi ödülüne layık görüldü.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.