İçeriğe atla

Önceki Qin

Önceki Qin
苻秦
351-394
Önceki Qin
Önceki Qin
BaşkentÇang'an (351-385)
Jinyang (385-386)
Nan'an (386-394)
Huangzhong (394)
Yaygın dil(ler)Klasik Çince
HükûmetMonarşi
İmparator 
• 351-355
Fu Jian
• 355-357
Fu Sheng
• 357-385
Fu Jian
• 385-386
Fu Pi
• 386-394
Fu Deng
• 394
Fu Chong
Tarihî dönemBeş Hu On Altı Krallık
• Kuruluşu
351
• Dağılışı
394
Para birimiÇin madeni parası
Öncüller
Ardıllar
Sonraki Chao
Önceki Yan
Önceki Liang
Dai
Sonraki Yan
Sonraki Qin
Sonraki Liang
Jin Hanedanı
Kuzey Vey
Günümüzdeki durumu Çin
 Vietnam
 Laos
 Moğolistan

Önceki Qin (Çince: 苻秦; pinyin: Qiánqín), MS 351-394 yılları arasında Çin'de Beş Hu On Altı Krallık döneminde var olan bir devletti.[1] Di halkı tarafından yönetilen toprakları, günümüz Çin'in kuzeyini kapsamaktaydı.

Aslen Sonraki Chao altında hizmet veren Fu Jian tarafından kurulmuş olup MS 376'da kuzey Çin'in birleştirilmesini tamamladı.[2] Başkenti, İmparator Xuanzhao'nun MS 385'teki ölümüne kadar Şian'dı. Adına rağmen, Önceki Qin MÖ 3. yüzyılda tüm Çin'i yöneten Çin Hanedanı'ndan çok daha sonra var olmuş ve daha az güçlüydü. "Önceki" sıfat öneki, onu Sonraki Qin'den ayırmak için kullanılır.

MS 383'te, Önceki Qin'in Jin Hanedanı tarafından Fei Nehri Muharebesi'nde ağır yenilgisi, ayaklanmaları teşvik etti ve Fu Jian'ın ölümünden sonra Önceki Qin bölgesini bitişik olmayan iki parçaya böldü. Bir parçası günümüzün Şansi'de kısa süre sonra 386'da Sonraki Yan ve Dingling tarafından ele geçirildi. Diğeri ise Batı Qin ve Sonraki Qin tarafından yıllarca süren istilaların ardından MS 394'te dağılana kadar günümüz Şensi ve Kansu sınırındaki büyük ölçüde küçültülmüş topraklarda mücadele etti.

327'de Gaochang komutanlığı, Zhang Gui yönetimindeki Önceki Liang tarafından kuruldu. Bundan sonra, önemli bir etnik Han yerleşimi meydana geldi, yani nüfusun büyük bir kısmı Han oldu. MS 383'te Önceki Qin'in General Lu Guang'ı bölgenin kontrolünü ele geçirdi.[3]

"Cennetin Kralı" unvanını talep eden Fu Jian dışında Önceki Qin'in tüm hükümdarları kendilerini "İmparator" ilan ettiler. Yine de ölümünden sonra Önceki Qin imparatorluk sarayı tarafından bir imparator olarak kabul edildi.

Kaynakça

  1. ^ 徐俊 (Kasım 2000). 中国古代王朝和政权名号探源 (Çince). Wuchang, Hubei: 华中师范大学出版社. ss. 107-109. ISBN 7-5622-2277-0. 
  2. ^ Grousset, Rene (1970). The Empire of the Steppes. Rutgers University Press. ss. 58-59. ISBN 0-8135-1304-9. 
  3. ^ Society for the Study of Chinese Religions (U.S.), Indiana University, Bloomington. East Asian Studies Center (2002). Journal of Chinese religions, Issues 30-31. the University of California: Society for the Study of Chinese Religions. s. 24. Erişim tarihi: 27 Ekim 2022. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Çin Hanedanı</span>

Çin Hanedanı, MÖ 221 - MÖ 206 yılları arasında Çin'i yönetmiş ilk hanedandır. Qin Hanedanlığı adını bugün Gansu ve Shaanxi eyaletlerinin kalbinde bulunan Qin bölgesinden alır. Qin Hanedanlığı'nın gücü, Shang Yang'ın MÖ 4. yüzyılda Savaşan Devletler Çağı'ndaki kanunlarda yaptığı legalist reformlarla artmıştır. MÖ 3. yüzyılın ortalarında ve sonlarında, Qin Hanedanlığı güçsüz Zhou Hanedanlığı'ndan başlayıp kalan diğer altı savaşan devleti de fethetmiş ve tüm Çin üzerinde kontrol elde ederek yönetimi tek çatı altında toplamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Han Hanedanı</span> çinde M.Ö. 206 - M.S. 220 tarihleri arasında hüküm sürmüş hanedan

Han Hanedanı, Çin'de MÖ 206 – MS 220 tarihleri arasında hüküm sürmüş hanedanıdır. Dönemin önemli klanlarından Liu tarafından kurulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Çang'an</span>

Çang'an, Çin tarihinde ondan fazla hanedana başkentlik yapan tarihî bir kenttir. Kentin adı klasik Çincede "ebedi barış" anlamına gelmektedir. Bugün Çang'an'ın resmî adı Xi'an'dır. Kısa ömürlü Xin Hanedanı döneminde kentin adı "sabit barış" anlamına gelen olarak değiştirildiyse de, MS 23'te bu hanedanın yıkılmasıyla eski ad kullanılmaya devam etmiştir. Ming Hanedanı döneminde kentin adı yeniden değiştirilerek, "batıdaki barış" anlamına gelen Xi'an ismi kullanılmaya başlanmıştır. Bu adlandırma hâlâ kullanılmaya devam etmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Qin (devlet)</span>

Qin, Zhou Hanedanı döneminde bir antik Çin devletiydi. MÖ 3. yüzyılda kapsamlı reformlar sonrasında Savaşan Devletler Çağı'nda egemen güçlerinden biri olarak ortaya çıktı ve MÖ 221 yılında Shi Huangdi'nin önderliğinde tüm Çin'i birleştirerek Qin Hanedanı'na dönüştü.

<span class="mw-page-title-main">Çin tarihi</span> ulusal tarih

Çin tarihi, yazılı kaynaklara göre 3500 yıldan fazla geriye uzanmakta olup yazılı Çin tarihi ise MÖ 1500'lerde Shang Hanedanı döneminden başlamaktadır. Çin binlerce yıllık tarihi ile dünyanın en eski medeniyetlerinden biri ve uygarlığın beşiği olarak kabul edilmektedir. Çin uzun tarihi boyunca değişimli olarak birleşik bir devlet olarak veya birçok devlet halinde parçalanmış olarak varlığını sürdürmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Çin imparatoru</span>

Çin İmparatoru, MÖ 221'de Qin Hanedanı'nın kurulmasından Qing Hanedanı'nın 1912'de yıkılmasına kadar Çin hükümdarlarının unvanıydı. İmparator, aynı zamanda "Cennetin Oğlu" olarak kabul edilmekteydi. Uygulamada, çoğunlukla olsa da Çin'de her imparator yüksek güç sahibi değildi.

<span class="mw-page-title-main">Guangwu</span>

İmparator Guangwu, Çin'in Han Hanedanı'nın imparatoru ve Doğu Han Hanedanı'nın kurucusudur. Saltanatı MS 25'ten MS 57 yılında ölümüne kadar sürmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Wen (Sui)</span>

İmparator Wen veya asıl adıyla Yang Jian (楊堅), Çin'in Sui Hanedanı'nın kurucusu ve ilk imparatorudur. Saltanatı MS 581'den 604 yılında ölümüne kadar sürmüştür.

Bu liste Çin hükümdarları listesi'dir. Çin'de Zhou Hanedanı'ndan Qin Hanedanı'na kadar hükümdarlar genellikle "kral" unvanını kullandılar. Çin'in farklı Savaşan Devletler'e bölünmesiyle bu unvanın yaygın olması nedeniyle ülkeyi tek bir devlet halinde birleştiren ilk Çin imparatoru Qin Shi Huang "imparator" (huángdì) unvanını kullanmaya başladı. Çin'de imparator unvanı, 1912'de Qing Hanedanı'nın çöküşüne kadar, Çin'in imparatorluk döneminde kullanılmaya devam etti.

<span class="mw-page-title-main">Han (devlet)</span>

Han, Çin'in Zhou Hanedanı döneminde MÖ 403-230 yılları arasında var olan bir devletti.

<span class="mw-page-title-main">Han-Hiung-nu Savaşı</span> Savaş

Han-Hiung-nu Savaşı ayrıca Çin-Hiung-nu Savaşı olarak da bilinir, Çin Han İmparatorluğu ile göçebe Hiung-nu konfederasyonu arasında MÖ 133'ten MS 89'a kadar yapılan bir dizi askeri savaştı.

<span class="mw-page-title-main">Zhang Zhongjing</span>

Zhang Zhongjing veya onursal adıyla Zhang Ji, Doğu Han Hanedanı döneminde yaşamış bir Çinli hekim, farmakolog ve yazar. Han Hanedanı'nın sonraki yıllarında en seçkin doktorlarından biri olup ilaç ilkelerini belirlemiş ve o zamana kadarki tıbbi deneyimi özetlemiş, böylece Geleneksel Çin tıbbının gelişimine büyük katkı sağlamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Fu (şiir)</span>

Fu, Han Hanedanı döneminde baskın edebi biçim olan bir Çin kafiyeli düzyazı biçimidir. Fu, şiir ve düzyazı arasında bir yerin, nesnenin, duygunun veya başka bir konunun mümkün olduğu kadar çok açıdan ayrıntılı bir şekilde tanımlandığı ve heyecan edildiği ara parçalardır. Fu'nun karakteristik özellikleri arasında değişen kafiye ve düzyazı, değişen satır uzunluğu, yakın aliterasyon, onomatopoeia, gevşek paralellik ve konularının kapsamlı kataloglanması yer alır. Genellikle mümkün olduğunca geniş bir kelime dağarcığı kullanılarak oluşturuldular ve bu nedenle klasik fu genellikle birçok nadir ve arkaik Çince kelimeyi içerir. Şarkı gibi söylenmeseler de okunurlar veya söylenirler.

<span class="mw-page-title-main">Wang Jian (Çin)</span>

Wang Jian, Çin'de Savaşan Devletler Çağı'nda yaşamış bir general. Onun komutası altında, Qin ordusu Zhao, Yan ve Chu devletlerini fethetti. Çinli tarihçiler tarafından Bai Qi, Li Mu ve Lian Po ile birlikte Savaşan Devletler Çağı'nın en büyük dört generalinden biri olarak kabul edilir.

An, Çin'in Doğu Han Hanedanı'nın altıncı imparatorudur. Saltanatı MS 106'dan MS 125 yılında ölümüne kadar sürmüştür.

Cao Mao, Çin'de Wei Hanedanı'nın dördüncü imparatorudur. Saltanatı MS 254'ten MS 260 yılında ölümüne kadar kadar sürmüştür.

Cao Huan, Çin'de Wei Hanedanı'nın beşinci ve son imparatorudur. Saltanatı MS 260'tan MS 266 yılına kadar sürmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Fei Nehri Muharebesi</span>

Fei Nehri Muharebesi, Kasım MS 383 tarihinde Fei Nehri'nde Eski Qin ve Doğu Jin Hanedanı güçleri arasında meydana gelen bir muharebedir.

Yufuluo, Güney Hiung-nu'nun tanınmayan şanyusuydu. Saltanatı MS 188'den MS 195 yılında ölümüne kadar sürmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Güney Tang</span>

Güney Tang, 937-976 yılları arasında Çin'de Beş Hanedan On Krallık döneminde var olan bir devletti. Devlet, günümüz Çin'in güneyinde hüküm sürmekteydi ve kendisini Tang Hanedanı'nın halefi olarak nitelendirmekteydi.