İçeriğe atla

Ön çapraz bağ

Diz[] diyagramı

Ön çapraz bağ (Latince: ligamentum cruciatum anterius; İngilizce: anterior cruciate ligament, ACL olarak kısaltılır), beraber bir "X" oluşturduğu arka çapraz bağ ile birlikte insan dizinde yer alan çapraz bağ çiftini oluşturan bir ligament.

Güçlü, lifli bir yapıya sahip bağ, diz ekleminin hareketliliğini sınırlandırarak hareketi kontrol etmeye yardımcı olur. Ön çapraz bağ, dizin dört ana ligamentinden biridir ve 30 derece ile 90 derece diz fleksiyonunda anterior tibial yer değiştirmenin sınırlanmasının %85'ini sağlamaktadır.[1]

ÖÇB, dizde bulunan dört ligament içerisinde en çok yara alanıdır. ÖÇB kopması, ABD'de yılda 100.000'den fazla vaka ile en sık görülen diz yaralanmalarından biridir.[2] Çoğu ACL kopuğu, dizin içe doğru dönmesine neden olacak ani bir yön değişikliği gibi temassız bir mekanizmanın sonucudur.[3]

ACL yaralanmalarında konservatif tedavi zayıf sonuçlara sahiptir, bu yüzden çoğu hastada ACL'nin tamamen çıkarıldığı ve hastadan (otogreft) veya bir donörden (allogreft) bir parça tendon veya ligament dokusu ile değiştirildiği ÖÇB rekonstrüksyonu operasyonu gereklidir.[4] Bu doku için en yaygın iki kaynak patellar ligament ve hamstring tendonudur.[5] Ameliyat artroskopiktir.[4] Tam iyileşme süresi, hastanın bir otogreft veya allogreft seçmesine bağlı olarak bir ila iki yıl veya daha uzun olabilir.

Kaynakça

  1. ^ Ellison (1985). "Embryology, anatomy, and function of the anterior cruciate ligament". The Orthopedic Clinics of North America. 16 (1). ss. 3-14. 
  2. ^ Cimino (15 Ekim 2010). "Anterior Cruciate Ligament Injury: Diagnosis, Management, and Prevention". American Family Physician (İngilizce). 82 (8). 21 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mart 2020. 
  3. ^ MD. "ACL Injury: Causes and Risk Factors". Sports-health (İngilizce). 6 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Kasım 2018. 
  4. ^ a b "ACL reconstruction - Mayo Clinic". www.mayoclinic.org (İngilizce). 12 Kasım 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Kasım 2018. 
  5. ^ Samuelsen, Brian T.; Webster, Kate E.; Johnson, Nick R.; Hewett, Timothy E.; Krych, Aaron J. (Ekim 2017). "Hamstring Autograft versus Patellar Tendon Autograft for ACL Reconstruction: Is There a Difference in Graft Failure Rate? A Meta-analysis of 47,613 Patients". Clinical Orthopaedics and Related Research. 475 (10). ss. 2459-2468. doi:10.1007/s11999-017-5278-9. ISSN 1528-1132. PMC 5599382 $2. PMID 28205075. 

İlgili Araştırma Makaleleri

Plastik cerrahi veya tam adıyla plastik, rekonstrüktif ve estetik cerrahi, vücut üzerindeki çeşitli yapıların yeniden yapılması, şekillendirilmesi, ciddi doku kayıplarının giderilmesini ve her türlü estetik girişimi kapsayan cerrahi bir disiplindir. Pediatrik plastik cerrahi türü de vardır. Kozmetik, estetik tıp, estetik cerrahi plastik cerrahinin en bilinen kısımlarıdır. Bilinenin aksine plastik cerrahi alanının büyük kısmını estetik cerrahi dışında rekonstüktif cerrahi, kraniyofasiyal cerrahi, el cerrahisi, el nakli, mikrocerrahi ve yanık tedavisi oluşturmaktadır. Rekonstrüktif ve estetik cerrahi olmak üzere iki ana kategoriye ayrılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">İnsan dişi</span> besinleri parçalamak için kullanılan insanların ağzındaki kalsifiye beyazımsı yapı

İnsan dişi, besinleri yutmaya ve sindirmeye hazırlık aşamasında keserek ve ezerek besinlerin mekanik olarak yıkımında görev yapar. İnsanlarda, her birinin belirli bir işlevinin olduğu kesici diş, köpek dişi, küçük azı dişi ve azı dişi olmak üzere dört tip diş vardır. Kesici dişler besini keser, köpek dişleri besini koparır ve küçük azı ve azı dişleri besini ezer. Dişlerin kökleri maksilla ya da mandibula içerisine yerleşmiş ve diş eti ile kaplanmıştır. Dişler yoğunluğu ve sertliği farklı çeşitli dokulardan yapılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Organ nakli</span> bir organ ya da dokunun bir bedenden başka bedene nakledilmesi

Organ nakli ya da organ transplantasyonu organ donörü tarafından verilen sağlam organ parçası ya da tamamının alıcının hasarlı veya çalışmayan organı yerine koymak amacıyla bir vücuttan diğerine nakledilmesidir. Organ donörü yaşayan kişi veya kadavra olabilir.

<span class="mw-page-title-main">Ayak</span> hareket etmek için kullanılan biyolojik organ

Ayak, birçok omurgalıda bulunan anatomik bir yapıdır. Ağırlık taşıyan ve hareket etmeye olanak sağlayan bir uzvun terminal kısmıdır. Ayakları olan birçok hayvanda, ayak, bacağın terminal kısmında, genellikle pençeler veya tırnaklar da dahil olmak üzere bir veya daha fazla segment veya kemikten oluşan ayrı bir organdır.

<span class="mw-page-title-main">Yanık</span> genellikle aşırı sıcaktan kaynaklanan et veya deri yaralanması

Yanık, ısı, elektrik, kimyasal madde, sürtünme ya da radyasyon nedeniyle et veya deri üzerinde meydana gelen bir yaralanma çeşididir. Yalnızca derinin üst katmanını etkileyen yanıklar yüzeysel veya birinci derece yanık olarak tanımlanmaktadır. Yanık bazı alt katmanlara da geçtiğinde, kısmi kalınlıkta yanık ya da ikinci derece yanık olarak nitelendirilir. Tam kalınlıkta veya üçüncü derece yanıklarda, yara derinin tüm katmanlarına geçmiş olur. Dördüncü derece yanıkta ise yara ilaveten kas veya kemik gibi daha derin dokuları da etkiler.

<span class="mw-page-title-main">İncinme</span> Aşırı gerilme sonucu kas liflerinin yırtıldığı bir kas yaralanması

İncinme, bir kasta, tendonda veya her ikisinde birden meydana gelen akut veya kronik yumuşak doku hasarıdır. Bir bağın eşdeğer yaralanması burkulmadır. İncinme, eklemlerin birisini burkarak ve aşındırarak veya kas dokusunda oluşan zedelenmedir. Genellikle kas veya tendon, dayanabileceğinden daha fazla fiziksel stres altında, genellikle bir aktivitenin süresinin, yoğunluğunun veya sıklığının ani artması nedeniyle aşırı gerilir ve kısmen yırtılır. İncinmeler en sık ayak, bacak veya sırtta oluşur. Acil tedavi genellikle dinlenme, buz, kompresyon, yükselme olarak kısaltılan dört adımı kapsar.

<span class="mw-page-title-main">İnsan kas-iskelet sistemi</span> İnsanlara kas ve iskeletlerini kullanarak hareket etme yeteneği kazandıran organ sistemi

İnsan kas-iskelet sistemi, insanlara kas ve iskelet sistemlerini kullanarak hareket etme yeteneği veren bir Organ sistemidir. Kas-iskelet sistemi vücuda şekil, destek, denge ve hareket sağlar.

<span class="mw-page-title-main">Yaralanma</span> harici bir kaynaktan kaynaklanan yara

Yaralanma, zararlı bir fiziksel etki sonucu biyolojik bir organizmanın hasar görmesidir. Travma ise, tehlikeli sonuçlar ortaya çıkarabilecek daha ağır bir yaralanma türüdür.

Deri greftleme, deri naklini içeren bir tür cerrahi işlemdir. Transplante edilen dokuya deri grefti denir.

<span class="mw-page-title-main">Denis Mukwege</span>

Denis Mukwege (; d. 1 Mart 1955), Kongolu jinekolog ve pentekostal papazdır. Silahlı isyancılar tarafından tecavüze uğrayan kadınların tedavisinde uzmanlaştığı Bukavu'daki Panzi Hastanesi'ni kurmuş ve çalışmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Hoffa hastalığı</span>

Hoffa hastalığı; Hoffa yağ yastığının tekrarlayan akut ya da kronik mikrotravmalara bağlı enflamasyonu veya sıkışması sonucu meydana gelen dizde ağrıyla kendini gösteren bir hastalıktır. Ağrı genellikle diz kapağının hemen altındadır. Hoffa hastalığı nadiren teşhis edilmesine rağmen aslında oldukça yaygındır. Başta menisküs ve patella kaynaklı olmak üzere, ön diz ağrısına neden olan birçok hastalıkla karıştırılmaktadır.

Yapay ankiloz veya sindez olarak da bilinen artrodez, iki kemik arasındaki eklem kemikleşmesinin ameliyatla yapay olarak indüklenmesidir. Bu, ağrı kesici ilaçlar, atel veya normal olarak belirtilen diğer tedavilerle tedavi edilemeyen bir eklemdeki inatçı ağrıyı gidermek için yapılır. Bu tip ağrının tipik nedenleri, eklemi bozan kırıklar, şiddetli burkulmalar ve artrittir. En çok omurga, el, ayak bileği ve ayaktaki eklemlerde yapılır. Tarihsel olarak diz ve kalça artrodezleri de ağrı giderici prosedürler olarak uygulanmaktaydı, ancak kalça ve diz artroplastisinde elde edilen büyük başarılarla, bu büyük eklemler için artrodezi birincil prosedür olmaktan çıkmıştır ve şimdi sadece bazı başarısız artroplastilerde son çare olarak kullanılmaktadır.

Bazen hileli diz olarak da adlandırılan diz kapağı çıkması, diz kapağının yerinden veya normal konumundan çıkması durumudur.

<span class="mw-page-title-main">Kafa travması</span>

Kafa travması, kafatası veya beyinde travma sonrası gerçekleşen herhangi bir yaralanmadır. Travmatik beyin hasarı ve kafa travması terimleri tıp literatüründe sıklıkla birbirinin yerine kullanılmaktadır. Kafa yaralanmaları çok geniş bir alanı kapsamaktadır. Kafa yaralanmaları kaza, düşme, fiziksel saldırı veya trafik kazaları gibi birçok nedenle olabilir.

<span class="mw-page-title-main">Künt travma</span>

Künt travma veya perforan (delici) olmayan travma; bir fiziksel travma sonrası ortaya çıkan durumdur. Bir nesne cildi deldiğinde ve vücudun bir dokusuna girerek açık bir yara ve çürük oluşturduğunda ortaya çıkan delici travmadan (penetran) farklı bir durumdur.

<span class="mw-page-title-main">Diz kapağı refleksi</span>

Diz kapağı refleksi veya patella refleksi, refleks yayı omuriliğin L2, L3 ve L4 segmentlerinden geçen monosinaptik bir derin tendon refleksidir.

<span class="mw-page-title-main">Travmatik beyin hasarı</span>

Kafa içi yaralanma olarak da bilinen travmatik beyin hasarı (TBI), harici bir kuvvetin neden olduğu beyin hasarıdır. TBI, ciddiyetine, mekanizmaya veya diğer özelliklere göre sınıflandırılabilir. Kafa travması kavramı ise kafa derisi ve kafatası gibi diğer yapılara da zarar verebilecek daha geniş bir kategoridir. TBI, fiziksel, bilişsel, sosyal, duygusal ve davranışsal semptomlarla sonuçlanabilir ve tam iyileşmeden kalıcı sakatlık veya ölüme kadar değişebilir.

Travma sonrası amnezi veya posttravmatik amnezi (PTA), travmatik beyin hasarının hemen ardından meydana gelen, yaralı kişinin oryantasyonunu kaybettiği ve yaralanmadan sonra meydana gelen olayları hatırlayamadığı bir kafa karışıklığı durumudur. Kişi adını, nerede olduğunu ve saatin kaç olduğunu söyleyemeyebilir. Sürekli bellek geri döndüğünde bu tip amnezinin çözüldüğü kabul edilir. Posttravmatik amnezi sürerken yeni olaylar bellekte saklanamaz. Hafif kafa travması olan hastaların yaklaşık üçte birinin hastanın yalnızca bazı olayları hatırlayabildiği "hafıza adaları"na sahip olduğu bildirilmektedir. PTA sırasında hastanın bilinci "bulutlanır". Posttravmatik amnezi tipik hafıza kaybına ek olarak kafa karışıklığını da içerdiğinden, "travma sonrası kafa karışıklığı durumu" terimi bir alternatif olarak önerilmiştir.

Aşil tendonu kopması, ayak bileğinin arkasındaki Aşil tendonunun kırılmasıdır. Semptomlar topukta ani başlayan keskin ağrıyı içerir. Tendon kırıldığında ve yürüme zorlaştığında bir çatırtı sesi duyulabilir. Rüptür tipik olarak baldır kası devreye girdiğinde ayağın ani bir şekilde yukarı doğru bükülmesi, doğrudan travma veya uzun süreli tendon iltihabının bir sonucu olarak meydana gelir. Diğer risk faktörleri arasında florokinolon kullanımı, egzersizde önemli bir değişiklik, romatoid artrit, gut veya kortikosteroid kullanımı yer alır. Tanı tipik olarak semptomlara ve muayeneye dayanır ve tıbbi görüntüleme ile desteklenir.

<span class="mw-page-title-main">Diz ağrısı</span>

Diz ağrısı diz‘de veya diz çevresinde ağrı'dır.