Ömer Eldarov
| Ömer Eldarov | |
|---|---|
 | |
| Genel bilgiler | |
| Doğum adı | Ömər Həsən oğlu Eldarov |
| Doğum | 21 Aralık 1927 Derbent, Dağıstan Özerk Cumhuriyeti, Sovyetler Birliği |
| Uyruk | Azeri |
| Evlilik(ler)i | Erna Eldarova |
| Alanı | Heykel |
| Etkin yıllar | 1946 - günümüz |
| Sanat eğitimi | İlya Repin Resim, Heykel ve Mimarlık Enstitüsü |
| Katıldığı akımlar | Bireycilik[1] |
| Ünlü yapıtları | Atatürk heykeli (Bakü) Fuzûlî heykeli |
| Ödüller | |
| Sovyetler Birliği Devlet Ödülü Haydar Aliyev Nişanı Kızıl Bayrak İşçi Nişanı İstiklal Nişanı | |
Ömer Eldarov (Azerice: Ömər Həsən oğlu Eldarov, d. 21 Aralık 1927, Derbent) Azeri heykeltıraş, ressam, siyasetçi, halk sanatçısı ve Azerbaycan Millî İlimler Akademisi asil üyesi.
İlk yılları ve eğitimi
Omar Eldarov, 21 Aralık 1927'de Sovyetler Birliği'nin Dağıstan Özerk Cumhuriyeti'ne bağlı Derbent şehrinde doğdu.[2] Azerbaycan Sanat Okulu'nun heykel bölümünden 1945 yılında mezun olduktan sonra mesleki bilgisini geliştirmek için eğitimine Leningrad'daki İlya Repin Resim, Heykel ve Mimarlık Enstitüsü'nün heykel fakültesinde devam etti ve 1951'de mezun oldu.[3]
Kariyeri ve çalışmaları
Eldarov, 1946'dan günümüze kadar çeşitli ulusal, bölgesel ve uluslararası sergi ve yarışmalara düzenli olarak katıldı. Yaratıcılığının yanı sıra, Azerbaycan'ın sosyal ve kültürel yaşamında da aktif bir katılımcı olarak yer aldı. 1958-1968 yıllarında SSCB Sanatçılar Birliği Sekreterliği üyeliğinde bulundu. 1970 yılında Bakü'deki SSCB Sanatlar Akademisi'nin yaratıcı heykel atölyesinin başına getirildi. Omar Eldarov, 1969-1973 yılları arasında Bakü Sovyeti milletvekili seçildi ve burada kültür ve eğitim çalışmaları komisyonunun başkanı olarak görev yaptı.[4] Ömer Eldarov, 1995-2000 yılları arasında ise Azerbaycan'ın en yüksek yasama organı olan Milli Meclis'te milletvekili olarak görev aldı. 2001 yılından beri Azerbaycan Devlet Sanat Akademisinin rektörlüğünü yürütmektedir.[2][5]
Ömer Eldarov birçok heykel çalışmasına imza attı. Bunlar; Hurşidbanu Natevan heykeli (Bakü, 1960), Fuzûlî heykeli (Tokay Memmedov ile birlikte, Bakü, 1962), İbn-i Sina heykeli (1980), Niyazi heykeli (Bakü, 1984), Mahatma Gandi heykeli (1987), Rabindranath Tagore heykeli (1987), Settar Behlulzade portresi (1993), Müslüm Magomayev büstü (1993), Hüseyin Cavid anıtı (1993), Mehmed Emin Resulzade anıtı (1995), Reşid Behbudov kabartması (2002), İhsan Doğramacı heykeli (Ankara, 2003), Nizâmî-i Gencevî heykeli (Çeboksarı, 2004), Haydar Aliyev ve eşi Zarife Aliyeva'nın anıt mezarının mermer çalışması, Tevfik Guliyev anıtı (Bakü, 2004), Üzeyir Hacıbeyov'un mezar taşı çalışması (Viyana, 2005), Haydar Aliyev anıtı (Nahçıvan, 2006), Mustafa Kemal Atatürk heykeli (Bakü, 2010).[6]
Ödülleri
Ömer Eldarov 1970'te Vladimir İlyiç Lenin'in 100. Yıldönümünü Anma Jübile Madalyası'na layık görüldü. 1979'de yaptığı ve Duşanbe'de bulunan Tacik entelektüel Sadriddin Ayni'nin anıt-heykel çalışmasından dolayı 1980 yılında Sovyetler Birliği Devlet Ödülü'ne layık görüldü. Bakü'deki Prokofi Caparidze anıtı için Azerbaycan SSC Devlet Ödülü tevcih edildi.[4] 1 Aralık 1982'de Azerbaycan Halk Sanatçısı Ödülü verildi.[7] 22 Ağustos 1986'da Sovyetler Birliği tarafından Kızıl Bayrak İşçi Nişanı verildi. 20 Aralık 1997'de Azerbaycan Cumhurbaşkanı Haydar Aliyev'in tevcihi ile İstiklal Nişanı ile ödüllendirildi.[8] 17 Aralık 2012 tarihinde ise İlham Aliyev tarafından Şeref Nişanı takıldı.[9] 20 Aralık 2017'de Azerbaycan'ın en yüksek dereceli sivil nişanı Haydar Aliyev Nişanı'na layık görüldü.[10]
Kaynakça
- ^ Peter L. Roudik (2008). Culture and Customs of the Caucasus. ABC-CLIO. s. 168. ISBN 9780313348860. 9 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Temmuz 2021.
- ^ a b "Eldarov Ömər Həsən oğlu" (Azerice). Azerbaycan Millî İlimler Akademisi. 9 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Temmuz 2021.
- ^ Cemil Hasanlı (2014). Khrushchev's Thaw and National Identity in Soviet Azerbaijan, 1954–1959 (İngilizce). Lexington Books. ss. 104-105. ISBN 9781498508148. 9 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Temmuz 2021.
- ^ a b "Sağlığında klassikə çevrilmiş sənətkar" (Azerice). Sputnik. 21 Aralık 2016. 9 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Temmuz 2021.
- ^ Zaur Gasimov (2017). Historical Dictionary of Azerbaijan (İngilizce) (Maryland, ABD bas.). Rowman & Littlefield. s. 37. ISBN 9781538110423. 9 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Temmuz 2021.
- ^ Betty Blair (1994). "Profiles in Transition Omar Eldarov, Sculptor When Independence Diminishes Choice" (İngilizce). Azerbaijan International. ss. 34-39. 4 Mart 2001 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Temmuz 2021.
- ^ "Respublika təsviri sənət xadimlərinə Azərbaycan SSR fəxri adları verilməsi haqqında Azərbaycan SSR Ali Soveti Rəyasət Heyətinin 1 dekаbr 1982-ci il tarixli Fərmanı" (PDF) (Azerice). Anl.az. 1 Aralık 1982. 5 Aralık 2010 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Temmuz 2021.
- ^ "Ö. H. Eldarovun «İstiqlal» ordeni ilə təltif edilməsi haqqında". e-qanun.az. 20 Aralık 1997. 11 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Temmuz 2021.
- ^ "Ö.H. Eldarovun "Şərəf" ordeni ilə təltif edilməsi haqqında" (Azerice). e-qanun.az. 17 Aralık 2012. 11 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Temmuz 2021.
- ^ "President Aliyev presents "Heydar Aliyev" Order to People's Artist Omar Eldarov" (İngilizce). AzerNews. 20 Aralık 2017. 9 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Temmuz 2021.
