İçeriğe atla

Öldüren Hatıralar (film)

Öldüren Hatıralar
Spellbound
YönetmenAlfred Hitchcock
YapımcıDavid O. Selznick
SenaristHilary Saint George Saunders (roman)
Angus MacPhail (adaptasyon)
Ben Hecht (senaryo)
John Palmer
OyuncularIngrid Bergman
Gregory Peck
MüzikMiklós Rózsa
DağıtıcıUnited Artists
CinsiSinema filmi
Yapım yılı31 Ekim 1945, ABD
1950, Türkiye
Süre111 dakika
Dilİngilizce

Öldüren Hatıralar,[1] 1945 ABD yapımı psikolojik gerilim filmidir. Özgün adı Spellbound olan film 1950 yılında Türkiye'de sinemalarda gösterilmiştir.[2]

Spellbound, başrollerini Ingrid Bergman ve Gregory Peck'in paylaştığı 1946 yapımı bir Alfred Hitchcock filmidir. Hilary Saint George Saunders ve John Palmer' ın 1927 taihli The House of Dr. Edwardes adlı romanından Angus MacPhail ve Ben Hecht tarafından senaryolaştırılarak sinemaya uyarlanmıştır. Filmin girişindeki açıklamalardan da anlaşılacağı üzere, filmin konusu psikiyatri ve psikanaliz üzerine kuruludur.

Hitchcock bu filmde cameosunu Ingrid Bergman'ın gittiği otelin lobisinde asansörden puro içerek çıkan adam olarak yapar.

Konu


Constance (Ingrid Bergman), kalbinden çok kafası ile yaşamaya alışık bir psikiyatristtir. Tüm yaşamını derinden inandığı psikiyatriye adayan bu genç doktorun erkeklerle neredeyse hiç ilişkisi yoktur ve tüm hayatı işi üzerine kuruludur.

Bu sıralarda çalıştığı kliniğin şefi olan Dr. Murchison'ın yerine Dr. Anthony Edwardes adında suçluluk psikolojisi üzerinde uzmanlaşmış ünlü bir doktor atanır. Canstance, ona karşı diğer erkeklere hissetmediği bir yakınlık ve sıcaklık duymaya başlar. Ancak kısa bir süre sonra onun Dr. Edwardes'ın yerine geçmiş, beyaz ve çizgili olan her şeyden korkan, hafızasını yitirmiş biri olduğunu fark eder. Kısa bir süre içinde bu adamın Dr. Edwardes olmadığı ortaya çıkar. Dr. Edwardes hiçbir yerde bulunamayınca, bu genç adamın onu öldürüp yerine geçtiğini düşünen polis onun peşine düşer.

Constance âşık olduğu adamı klinikten kaçırıp üniversiteden hocası olan Dr. Alexander Brulov'un evine getirir. Bu iki doktorun uyguladığı tedavi ile genç adamın adının John Ballantine olduğunu anlarlar. Fakat John yaşadığı anlık krizler nedeniyle zaman zaman tehlikeli olabilmektedir. Çalışmaları hızlandıran bu iki doktor John'un rüyalarını yorumlayarak ona geçmişini hatırlamada ve Dr. Edwardes ile olan ilişkisini bulmada yardımcı olmaya çalışır. Sonunda John' un küçükken yanlışlıkla kardeşinin ölümüne yol açtığını anlarlar.

John aslında bir doktordur ve Dr. Edwardes ile kayağa gitmiştir. Bu esnada meydana gelen kazada Dr. Edwardes uçurumdan düşmüş, bunu engelleyemeyen John da kardeşinin ölümü gibi bu ölüme de engel olamadığı için kendini suçlu hissetmiştir. Tüm bunlara dayanamayarak hafızasını kaybeden John, savunma mekanizması ile bilinçsiz bir şekilde Dr. Edwards'ın yerine geçmiş; böylece bir anlamda onu sahte de olsa yaşatmaya çalışarak suçluluk duygusunu bastırmaya çalışmıştır. Beyaz renkten korkmasının nedeni de olayın bir kayak alanında olmasından kaynaklanmaktadır. Tüm bu açıklamalar ile her şey açıklığa kavuşur. Ancak son anda Dr. Edwardes'ın cesedinde bulunan mermi olaylara yeni bir boyut katar ve John onu öldürmek suçundan hapse atılır. Constance yine de onun masum olduğuna emindir. John'un rüyalarını yorumlayarak o sırada kayak merkezinde başka bir adamın daha olduğunu ortaya çıkarır. Bu kişi kliniğin şefi Dr. Murchison'dır. Kendi yerine geçmesini istemediği Dr. Edwardes'ı orada öldürmüş; ancak Ewardes uçuruma yuvarlandığından şok geçiren John bunu fark etmemiştir. Olayın ortaya çıkması ile Dr. Murchison intihar ederken John da hapisten kurtulur.

Oyuncular

Aktör / AktrisKarakter
Ingrid BergmanDr. Constance Petersen
Gregory PeckJohn Ballantine / Dr. Anthony Edwardes
Michael ChekhovDr. Alexander 'Alex' Brulov
Leo G. CarrollDr. Murchison
Rhonda FlemingMary Carmichael
John EmeryDr. Fleurot
Norman LloydMr. Garmes
Bill GoodwinOteldeki Dedektif
Steven GerayDr. Graff
Donald CurtisHarry
Wallace FordOtel Lobisindeki Adam
Paul HarveyDr. Hanish

Ödüller

  • En İyi Müzik, Oscar (kazandı) (filmin müziklerini Miklós Rózsa yapmıştır)
  • En İyi Yardımcı Erkek Oyuncu, Oscar (adaylık) (Michael Chekhov aday olmuştur)
  • En İyi Sinamatogrifi (adaylık)
  • En İyi Siyah Beyaz Film (adaylık)
  • En İyi Film (adaylık)
  • En İyi Özel Efekt (adaylık)
  • En İyi Kadın Oyuncu, NYFCC Ödülü (kazandı) (Ingrid Bergman aday olmuştur)

Kaynakça

  1. ^ Dorsay, Atilla (1995). 100 Yılın 100 Yönetmeni. Remzi Kitabevi. ss. sayfa 127.  Türkçe isim için referans
  2. ^ "Milliyet Gazetesi Arşivi". milliyet.com.tr. 13 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ocak 2010. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Ingmar Bergman</span> İsveçli oyun yazarı ve yönetmen

Ernst Ingmar Bergman, İsveçli oyun yazarı ve film yönetmeni.

<span class="mw-page-title-main">Alfred Hitchcock</span> İngiliz film yönetmeni (1899 – 1980)

Sir Alfred Joseph Hitchcock CBE, Birleşik Krallık doğumlu Amerikalı gerilim filmleri yönetmenidir. Londra'da dünyaya gelen ve mühendislik eğitimi gören Hitchcock; Psycho, North by Northwest, Vertigo, Rear Window ve The Birds gibi klasikleşmiş filmleriyle tanınır. Tüm zamanların en iyi yönetmenlerinden biri olarak kabul edilir. Gerilim ve cinayet filmleri ustasının 70'e yakın filmi mevcuttur.

<span class="mw-page-title-main">Ingrid Bergman</span> İsveçli oyuncu (1915–1982)

Ingrid Bergman, İsveçli sinema ve tiyatro oyuncusudur.

<i>Örümcek Adam 2</i> 2004 yapımı Amerikan süper kahraman filmi

Örümcek Adam 2, Sam Raimi tarafından yönetilen ve Alfred Gough, Miles Millar ve Michael Chabon'un bir hikâyesinden Alvin Sargent tarafından yazılan 2004 Amerikan süper kahraman filmidir. Aynı adı taşıyan kurgusal Marvel Comics karakterine dayanan, Raimi'nin Örümcek Adam üçlemesinin ikinci bölümü ve Örümcek Adam'ın (2002) devamı olan ve Tobey Maguire'ın Kirsten Dunst, James Franco, Alfred Molina, Rosemary Harris ile birlikte oynadığı ve Donna Murphy. Örümcek Adam olaylarından iki yıl sonra geçen film, Peter Parker'ın hem kişisel hayatını hem de Örümcek Adam olarak görevlerini yönetmekte zorlandığını ve sivil hayatını dramatik bir şekilde etkilediğini buluyor. Bu arada bilim insanı ve Peter'ın akıl hocası Dr. Otto Octavius, başarısız bir deney karısını öldürdükten ve nörolojik olarak mekanik dokunaçlara kaynaştırdıktan sonra şeytani bir kötü adam olur. Örümcek Adam, güçlerini elinden alıyor gibi görünen ikili kimlikleri arasındaki varoluşsal bir krizle uğraşırken, tehlikeli deneyi yeniden yaratmasını durdurmalıdır.

<i>Doğu Ekspresinde Cinayet</i> İngiliz yazar Agatha Christie tarafından 1934 yılında yayınlanan polisiye romanı

Doğu Ekspresinde Cinayet veya Şark Ekspresinde Cinayet, Agatha Christie'nin yazdığı polisiye romandır.

<i>Zindan Adası</i> 2010 yapımı ABD filmi

Shutter Island, 2010 yapımı Martin Scorsese filmi. Dennis Lehane'nin Shutter Island adlı romanından beyaz perdeye uyarlanmıştır. Martin Scorsese ve Leonardo DiCaprio, bu filmle birlikte 4. kez aynı yapımda birlikte çalışmıştır. Aralık 2007'de, Mark Ruffalo, Ben Kingsley ve Michelle Williams'ın filmin oyuncu kadrosuna katıldığı açıklanmıştır. Film 1954 yılında geçmektedir. Ashcliffe adası, Amerika Birleşik Devletleri'nin en tehlikeli akıl hastalarının kapatıldığı bir akıl hastahanesi olarak bilinmektedir. Ancak hastanedekilerden bazılarının akıl hastası olmadığı, C bloğu olarak geçen bölümdekilerin tamamının ülkenin rejiminin ideolojisine karşı gelen kişilerden oluşması ve onlara tüyler ürpertici deneysel yaptırımlar uygulanması; Amerika Birleşik Devletleri'nin, yönetimiyle özellikle ilgilendiği hastaneye bakış açısını değiştirecek niteliktedir.

<i>Ölüm Kararı</i> (film, 1948) Alfred Hitchcockın 1948 tarihli psikolojik gerilim türünde filmi

Ölüm Kararı 1948 ABD yapımı psikolojik gerilim filmidir. Özgün adı Rope tur. (İngilizce: İp, sicim)

<i>Jurassic Park</i> 1993 yapımı ABD filmi

Jurassic Park, 1993 yılı ABD yapımı, yönetmenliğini Steven Spielberg'in yaptığı bilimkurgu, gerilim ve macera filmidir. Bu filmden sonra 2 tane devam filmi daha çekilmiştir. Filmde, çok gizli bir tema parkında klonlanan dinozorların barınaklarından kaçıp misafirleri avlamaya başlaması ve bunun sonucunda verilen amansız bir macera ve koşuşturmaca anlatılmaktadır. Bu olay sonucu bilim ve tarih öncesi DNA birbirine girer.

<span class="mw-page-title-main">John Hurt</span>

Sir John Vincent Hurt, İngiliz film-dizi oyuncusu ve seslendirme sanatçısı. Midnight Express, Alien, The Elephant Man, Nineteen Eighty-Four, Rob Roy, Harry Potter and the Philosopher's Stone, Spaceballs, V for Vendetta, Indiana Jones and the Kingdom of the Crystal Skull ve Hellboy gibi filmlerde rol almıştır. Geceyarısı Ekspresi filmindeki rolü ile Akademi Ödülü adayı olmuştur. Fil Adam filminde ağır makyaj altında oynamıştır. Merlin adlı dizide seslendirdiği Ejderha ile dizinin oyuncu kadrosu arasında ilk sırayı almayı başarmıştır.

<i>Dr. Jekyll ve Bay Hyde</i> (film, 1941) 1941 filmi

Dr. Jekyll ve Bay Hyde 1941 ABD yapımı fantastik korku filmdir. Özgün adı Dr. Jekyll and Mr. Hyde dır. Filmin Türkiye'de İki Ruhlu Adam adıyla da gösterildiğine dair kayıtlar vardır.

<i>Dr. Jekyll ile Bay Hyde</i>

Dr. Jekyll ve Mr. Hyde, İskoç yazar Robert Louis Stevenson'ın 1886 yılında yayımladığı Gotik uzun hikâye. Özgün adı Strange Case of Dr Jekyll and Mr Hyde olan bu uzun hikâye Türkiye'de ilk defa 1942 yılında Hamdi Varoğlu'nun Türkçe çevirisiyle İki Yüzlü Adam adıyla Ahmet Halit Kitabevi tarafından yayımlanmıştı. Daha sonra 1944 yılında Maarif Vekaleti Basımevi tarafından Dr. Jekyll ile Mr. Hyde adıyla basılan roman 1963'te Varlık Yayınları'ndan tekrar İki Yüzlü Adam adıyla çıktı. Bundan sonra 2000'li yıllara kadar birçok yayınevi tarafından yapılan yeni baskılarında özgün adının çevirisine yakın isimler kullanıldı.

<i>Avrupa 51</i>

Avrupa '51, 1952 İtalya yapımı psikolojik dramatik filmdir. Özgün adı Europa '51 olan film ABD'de Greatest Love, İngiltere'de ise No Greater Love adlarıyla gösterilmişti.

<i>Yükseklik Korkusu</i> (film)

Yükseklik Korkusu, 1977 ABD yapımı komedi gerilim filmidir. Özgün adı High Anxiety olan film Türkiye'de Kasım 1982'de gösterime girmiştir.

<i>Aç Gözünü</i> (film)

Aç Gözünü, 1997 İspanya Fransa İtalya ortak yapımı psikolojik gerilim filmidir. Özgün adı Abre los ojos olan film Türkiye'de 11 Şubat 2000'de sinemalarda gösterime girmişti. Türkçe DVD'si de "Aç Gözünü" adıyla basıldıktan sonra Nisan 2002'de 21. İstanbul Uluslararası Film Festivali'nde bu kez de Aç Gözlerini adıyla gösterildi.

<span class="mw-page-title-main">İsveç sineması</span>

İsveç sineması, 20. yüzyılda İskandinavya'nın önde gelen sinema endüstrisi olarak bilinir. Bu popülerlik büyük ölçüde Victor Sjöström ile Ingmar Bergman'ın; daha yakın dönemlerdeyse Roy Andersson, Lasse Hallström ve Lukas Moodysson gibi yönetmenlerin başarılarından kaynaklanmaktadır.

<i>La Paura</i> Dram

La Paura Roberto Rossellini'nin yönettiği ve eşi Ingrid Bergman'ın oynadığı 1954 dram filmidir. Film İngilizce Angst olarak İngilizce konuşulan ülkelerde piyasaya sürülmüştür. Bu gevşek bir Stefan Zweig romanı Fear uyarlamasıdır. Film Münih'te, eş zamanlı olarak Almanca ve İngilizce olarak çekildi. Rossellini on yıl önceki Alman filmi Almanya, Sıfır Yılı çevirdikten sonra maddi ve manevi açıdan Almanya'nın yeniden yaratılmasını araştırmak ister. Film, Hitchcock ve Alman dışavurumculuk etkileri taşıyan bir kara filmdir.

<i>Takip</i> (film, 1998) Christopher Nolanın 1998 yapımı filmi

Takip, Christopher Nolan'ın yazıp yönettiği 1998 yapımı İngiliz neo-noir suç dram filmi. Film Londra sokaklarında yabancıları takip eden ve başarısız olduğu zaman mesafeyi korumak için suçlu yer altı dünyasına çekilen genç bir adamın hikâyesini anlatıyor.

Neden Ewans'a Sormadılar? İngiliz dedektif romanları yazarı Agatha Christie'nin 1934 yılında yazmış olduğu bir romandır. Romanda Christie'nin alışılageldik kahramanları yoktur. Entrikayı çözenler Bobby Jones ve Frankie Derwent'tir.

<i>The Bells of St. Marys</i>

The Bells of St. Mary's (1945), yapımcılığını ve yönetmenliğini Leo McCarey'in üstlendiği, başrollerini Bing Crosby ve Ingrid Bergman'ın paylaştığı bir Amerikan drama filmidir. Dudley Nichols tarafından yazılan ve Leo McCarey'in bir hikâyesine dayanan film, aralarında tatlı rekabete rağmen okullarını kapatılmaktan kurtarmaya çalışan bir rahip ve bir rahibe hakkındadır. Peder O'Malley karakteri daha önce Crosby tarafından 1944 yılında En İyi Erkek Oyuncu Akademi Ödülü'nü kazandığı Going My Way filminde canlandırılmıştı. Filmin yapımcılığını Leo McCarey'in yapım şirketi Rainbow Productions üstlendi.

<span class="mw-page-title-main">Alfred Hitchcock filmografisi</span>

Alfred Hitchcock (1899–1980) İngiliz yönetmen ve film yapımcısıydı. Gerilim filmlerinde yenilikçi film tekniklerini kullanması nedeniyle halk arasında "Gerilim Ustası" olarak bilinen Hitchcock, kariyerine İngiliz film endüstrisinde 1920'lerin başlarında bir dizi sessiz film için başlık tasarımcısı ve sanat yönetmeni olarak başladı. İlk yönetmenlik denemesini 1925 tarihli The Pleasure Garden ile yaptı. Hitchcock bunu ilk ticari ve eleştirel başarısı olan The Lodger: A Story of the London Fog ile takip etti. Filmlerinin kaçan masum bir adam gibi bilineceği tematik unsurların birçoğunu içeriyordu. Aynı zamanda ünlü kamera hücresi görünümlerinden ilkini de içeriyordu. İki yıl sonra ilk sesli filmi olan Blackmail'i (1929) yönetti. 1935'te Hitchcock, 39 Basamak'ı yönetti. Üç yıl sonra Margaret Lockwood ve Michael Redgrave'in başrollerini paylaştığı Kaybolan Kadın'ı yönetti.