İçeriğe atla

Ölçü birimi

Seven Sisters, London eski ölçü ve ağırlıklar

Ölçü birimleri, fiziksel niceliğe sahip nesnelerin belirleyici bir kurala göre sayısal bir değer atanmasıdır.[1][2]

Örneğin; uzunluk fiziksel bir niceliktir. Metre, belli bir uzunluğu olan nesneleri tanımlamak için kullanılan uzunluk birimidir. Tanımlama insanların var olduğu çağlardan günümüze kadar etkin olarak kullanılmıştır. Birimler çok farklı şekil ve amaçlarda kullanıldı. Günümüzde evrensel standartlardadır, Uluslararası Birimler Sistemi (SI), metrik sistemin modernleşmiş halidir.

Ticarette, ağırlıklar ve ölçüler adil ve şeffaflık sağlamak adına her zaman hükûmet kontrolündedir. Uluslararası ölçü ve ağırlıklar bürosu (BIPM) görevi dünya çapında ölçü standartlarının (SI) doğru olarak kullanılmasından sorumludur. Metroloji diğer adıyla ölçme bilimi, ölçü ve ağırlık birimlerinin ulusal ve uluslararası gelişmesini sağlayan bilimdir.

Bilim, tıp ve mühendislikte çok küçük ya da çok büyük ölçme değerlerinin net olmasına ihtiyaç duyar. Ölçü birimlerini doğru seçme problem çözme araştırmalarına yardımcı olabilir. Bu konu ile ilgili madde boyut analizidir.

Ölçüm ilgili

Kaynakça

  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 16 Haziran 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ocak 2012. 
  2. ^ "ölçü birimi" (PDF). 31 Ekim 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ocak 2012. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Metre</span> uzunluğun temel birimi

Metre, Uluslararası Birimler Sistemi'nce uzunluğun temel birimi olarak belirlenmiştir. Genellikle kısaltması olan m harfi ile gösterilir.

Celsius ölçeği, 1742'de İsveçli astronom Anders Celsius'un ismiyle adlandırılmış bir sıcaklık ölçme birimidir.

<span class="mw-page-title-main">Kilogram</span> kütlenin temel birimi

Kilogram Uluslararası Birimler Sistemi'nde kütlenin temel birimidir. Kilogram, Uluslararası Kilogram Prototipi'nin kütlesine eşit olarak tanımlanmıştır, bu da bir litre suyun kütlesine neredeyse eşittir. Adında bir SI öneki (k) içeren tek SI temel birimidir. Ayrıca, farklı laboratuvarlarda ölçülebilecek temel fiziksel bir özellik yerine, insan yapımı bir cisme dayandırılmış tek SI birimidir.

Birim, fiziksel niceliklerin ölçülmesinde, ifade edilmesinde ve aynı tür niceliklerin birbiriyle karşılaştırılmasında kullanılan uluslararası standart büyüklüklerdir.

İnç, 2,54 cm uzunluğundaki uzunluk ölçüsü birimidir. işareti ile ifade edilir. İngiliz birimleri, Emperyal birimler, Birleşik Devletler geleneksel birimleri gibi farklı sistemlerin bir parçasıdır. Uzunluk değeri sistemden sisteme değişebilir. Alan hesaplamalarında inç kare, hacim hesaplamalarında ise inç küp adını alır.

Metroloji, çalışma konusu ölçüm olan bilim dalı olup 20 Mayıs 1875'te Paris'te Metre Konvansiyonu'nun imzalanmasından sonra bir bilim dalı olarak kabul görmeye başlamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Ölçme</span> nesnelere veya olaylara miktar (Q309314) atama işlemi

Ölçme ya da ölçüm, bilinmeyen bir büyüklüğün aynı türden olan, ancak bilinen bir büyüklükle kıyaslanmasına denir. Diğer bir deyişle, bir uzunluğun, bir alanın, bir kapasitenin veya herhangi bir olgunun belirli bir birim cinsinden hesaplanmasıdır. Bunun için standart ölçü birimleri kullanılır. Sonucu belirtmek için sayısal değer ve birimden oluşan bir Dünyada bilim ve ticaret alanında en fazla kullanılan ölçüm sistemleri: İngiliz-Amerikan ölçüm sistemi ve Metrik ölçüm böylece yayılmış olarak renk ölçümü olmaktadır.

Elektromanyetik birimler fiziğin elektromanyetik dalında kullanılan birimlerdir.

Ölçü aleti, bilim ve teknolojide çeşitli nicelikleri ölçmek için kullanılan alet ve araçlara verilen genel bir addır.

<span class="mw-page-title-main">Zaman</span> uzaysal bir boyutu olmayan; geçmiş, gelecek ve şimdiyi kapsayan süreklilik

Zaman veya vakit, ölçülmüş veya ölçülebilen bir dönem, uzaysal boyutu olmayan bir süreklilik. Zaman kavramı, tarih boyunca felsefenin ilgi alanlarından biri olmasının yanı sıra matematik ve fizikteki önemli çalışma alanlarından biridir.

İngiliz Tartı Sistemi veya bilinen yaygın adıyla Avoirdupois, pound'un değeri 16 ons olarak esas alınan bir ağırlık ölçü birimidir. Bu ağırlık sistemi ABD'de, İngiltere ve Kanada ile bazı eski İngiliz kolonilerinde gündelik hayatta, metrik sistem kabul edilmiş olmasına rağmen günümüzde kullanılmaktadır. Kütle ölçümü için alternatif olan bu sistem, genellikle değerli madenlerin ölçülmesinde kuyumcu tartısı olarak kullanılmaktadır. İngiliz modern pound ölçü birimine göre 0.45359237 kilogram olarak tanımlanmaktadır.

Fizikte Planck zamanı (tP), Planck birimleri olarak bilinen doğal birimler sisteminde zaman birimidir. Işığın bir vakumda bir Planck uzunluğu mesafesini kat ettiği süredir. Birim, onu ilk kullanan Max Planck'ten sonra adlandırılmıştır.

Planck birimleri, aşağıdaki listede de gösterilen gibi SI tarafından kabul edilen ve yedi temel birimden türetilen fiziksel ölçü birimleridir. Bu yedi fiziksel sabit, eğer türetilen herhangi bir birimin sayısal değeri olarak kullanılırsa değeri 1 birim olur. Planck birimlerinin kuramsal fizikte derin anlamları vardır. Bunlar, fizik yasasının cebirsel ifadelerini, çok kolay biçimde basitleştirirler. Kuantum kütleçekimi gibi birleşik kuramların incelenmesi özel rol oynarlar.

Fizikte doğal birimler, evrensel fizik sabitleri kullanılarak elde edilen ölçü birimleridir. Örneğin temel yük (e), elektriksel yük ve ışık hızı (c), hız için kullanılan doğal birimlerdir. Herhangi bir evrensel fizik sabitini 1 birim olarak normalleştirmek için yalnızca evrensel ölçü sistemi kullanılır. Her ne kadar bu şekilde basitleştirme avantaj gibi görülüyor olsa bile, fizik yasalarının matematiksel ifadesinden elde edilen bu sabitlerin anlaşılması biraz zor olabilir.

Boyut analizinde boyutsuz nicelik veya bir boyutlu nicelik, hiçbir fiziksel boyutu olmayan bir niceliktir. Bundan dolayı "saf" sayıdır ve daima 1 boyutuna sahiptir. Boyutsuz nicelikler, matematik, fizik, mühendislik, ekonomi ve hayatın her alanında karşılaşılabilinir). π, e ve φ, iyi bilinen sayısal nicelikler boyutsuzdur. Bunun tersine boyutsuz olmayan nicelikler, uzunluk, alan, zaman gibi ölçü birimleri ile ölçülür.

Fiziksel nicelik ya da büyüklük; görüngü, gövde ya da maddenin ölçümle sayılabilen fiziksel varlığıdır.

<span class="mw-page-title-main">Metrik sistem</span> Metre, metrekare, metreküp gibi kökü metreye dayanan ölçü sistemi

Metrik sistem veya metrik birimler, 1795 yılında Fransızlar tarafından tanıtılan, uzunluk için metre ve ağırlık için kilogram temel birimlerine dayalı, uluslararası kabul görmüş ondalık tabanlı ölçüm sistemidir. Yıllar içinde, metre ve kilogram tanımları revize edilmiş ve metrik sistem diğer birçok birimleri de içine alacak şekilde genişletilmiştir. Metrik sistemin on dokuzuncu yüzyılın sonları ve yirminci yüzyılın başlarında değişik varyantları görülmüş olsa da terim şimdi sıklıkla dünyanın hemen hemen her ülkesinde resmî ölçüm birimi olan "Uluslararası Birimler Sistemi" ("SI") ile eş anlamlı olarak kullanılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Ölçü aleti</span>

Ölçü aleti, fiziksel nicelik ölçmeye yarayan bir cihazdır. Fiziksel bilimler, kalite güvencesi ve mühendislikte kullanılan ölçme; gerçek şeylerin ve olayların, fiziksel niceliklerini elde etme ve kıyaslama etkinliğidir. Yerleşik standart nesneler ve olaylar ölçü birimleri olarak kullanılır ve ölçme işlemi; üzerinde çalışılan unsur ve bununla ilişkili ölçü birimi hakkında bir sayı verir. Ölçü aracının kullanımını tanımlayan araçlar ve formel test yöntemleri, elde edilen sayıların arasındaki ilişkilerin vasıtalarıdır.

Bir ölçü sistemi, ölçü birimleri ve onları birbirine bağlayan kuralların bir toplamıdır. Ölçü sistemi, tarihsel olarak öneme sahip olup bilim ve ticaret amaçları için tanımlanır ve düzenlenir. Kullanılan modern ölçü sisteminin örnekleri metre sistemi, İngiliz ölçü birimi ve Amerikalı geleneksel birimleri içerir.

<span class="mw-page-title-main">Uluslararası Birimler Sistemi</span> metrik sistemin çağdaş biçimi

Milletlerarası Birimler Sistemi veya Uluslararası Birimler Sistemi, metrik sistemin günümüz dünyasına entegre edilmiş çağdaş biçimidir. Dünyanın hemen her ülkesinde kabul görmüş tek resmî ölçü sistemi konumundadır. Yedi temel birim ve özel adlar ve sembollerle türetilmiş 22 birim, diğer türetilmiş birimleri ifade etmek için kombinasyon hâlinde kullanılmaktadır.