İçeriğe atla

Öök Arjaan Yazıtı

Öök Arjaan Yazıtı veya E-2 Yazıtı 8.-9. yüzyıllardan kaldığı tahmin edilen, Tıva Cumhuriyeti bulunmuş olan yazıttır. Taşta bulunan geyik şeklinden dolayı Geyikli Taş da denilir. Öök akarsuyu'nu yabancılar Uyuk okuduğu için Uyuk-Arhan, Uyug-Arxan gibi adlarla da bilinir.

Bulunması

1888 yılında J.R. Aspelin başkanlığındaki Fin Arkeoloji heyeti tarafından tespit edilmiştir. Tıva Cumhuriyeti'ndeki Öök (Uyuk) akarsuyu'nun sol kıyısına 2 km mesafede bulunan yazıt 1916 tarihinde A.V. Adrianov tarafından Hakasya'daki Minusinsk Müzesine taşınmıştır.

Özellikler

Yüksekliği 2,40 m. Eni 0,49 m. Kalınlığı 0,29 m.[1]

Metin

  1. 𐰅𐱀𐰢𐰻𐰃𐰢𐰕𐱀𐰑𐰢
  2. 𐰠𐰢𐰂𐰮𐰓𐰢
  3. 𐰼𐰼𐰓𐰢𐰢:𐰌𐰢𐰹𐰕
  4. 𐰁𐰲𐰑𐰏𐰥𐰼𐰼𐰓𐰢𐰢:𐰁𐰹𐰕
  5. 𐰠𐱄𐰄𐰢𐰖𐱀𐰵𐱈𐰌𐰥
  1. Eşim ve kızımı yitirdim
  2. Yurduma indim
  3. Erlik erdemim, evim kimsesiz
  4. Aç ayı iner, erdemim yazık
  5. Erlik adım Kısa Baş.

Kaynakça

  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 25 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ağustos 2016. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Üyük, Gölpazarı</span>

Üyük, Bilecik ilinin Gölpazarı ilçesine bağlı bir köydür.

<span class="mw-page-title-main">Turan (şehir)</span>

Turan, Tuva Cumhuriyeti'nde bir şehir. Tuva Cumhuriyeti'nin başkenti Kızıl'a 70 km kuzaybatısındadır. 1945 yılında şehir durumuna yükselmiştir. 1989 yılı nüfusu 5976 kişi iken Rus nüfusunun Tuva'dan ayrılması üzerine 2002 yılına göre nüfus 5598 kişi olmuştur. Bu şehirde bir havaalanı bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Biy-Hem (il)</span>

Biy-Hem ili, Tuva Cumhuriyeti'nde 17 idari bölgeden biridir. İdari bölgenin yönetim merkezi Turan şehridir.

<span class="mw-page-title-main">Yenisey Yazıtları</span>

Yenisey Yazıtları, Rusya'da Hakasya, Tuva ve Altay Özerk Cumhuriyetleri içinden geçen Yenisey Nehri boyunca bugüne kadar bulunmuş olan toplam 158 adet Türkçe yazıt kurgan (mezar) ve kaya taşlarından oluşmaktadır. Yazıtlar Orhun Alfabesi diye bildiğimiz Türkçe Damgalar ile yazılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Tokuz Ogdamdam</span>

Tokuz Ogdamdam - Eski Türklerde tarihi bir soy veya boy adı ya da yer, yöre, bölge adı.

<span class="mw-page-title-main">Tülberler</span>

Tülber veya Tülüber — Eski Türk tarihindeki bir Türk boyu ya da soyu.

<span class="mw-page-title-main">Tere göl</span>

Tere göl - Tıva Cumhuriyetinin güneydoğusunda Tere göl kojuuunda tarihi-turistik özelliklere sahip bir göl.

Sıstıg akarsuyu - Tıva Cumhuriyeti Toju bölgesi Sıstıg-Hem köyü yakınında bir akarsu. Uzunluğu - 138 km. Akarsu havzası ise 4450 km² dolayıdır. Yıllık ortalama su tükemi — 60 m³/s. Güçlü kar ve yağmur yağışları olmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Tes (akarsu)</span>

Tes akarsuyu - Tıva Cumhuriyetinin güneyinde Tes-Hem bölgesi ve Erzin bölgesi dolayında ve Moğolistan'da akan uluslararası bir akarsu. Uzunluğu - 757 km. Akarsu havzası ise 30.900 km² dolayıdır. Yıllık ortalama su tükemi — 56 m³/s. (Samagaltay).

<span class="mw-page-title-main">Öök Turan Yazıtı</span>

Öök Turan Yazıtı veya E3 sayılı Uyuk-Turan Yazıtı 8.-9. yüzyıllardan kaldığı tahmin edilen, Tıva Cumhuriyeti Turan şehri dolayında Öök - Turan akarsuyu vadisine yakın bozkırda bulunmuş olan yazıttır. Orhun Yazıtları’ndan sonra yazıldığı düşünülmektedir.

Öök Tarlag Yazıtı veya E1 sayılı Uyuk-Tarlık Yazıtı 8.-9. yüzyıllardan kaldığı tahmin edilen, Tıva Cumhuriyeti Tarlag akarsuyu boyundaki ıjın-bulak dağının sırtında bulunmuş olan yazıttır. Orhun Yazıtları’ndan sonra yazıldığı düşünülmektedir.

Öök - Güney Sibirya'da toponim:

<span class="mw-page-title-main">Mögen Buren (akarsu)</span>

Mögen Buren - Tıva Cumhuriyeti Möngün Tayga bölgesi ve Moğolistan'da uluslararası küçük bir akarsu. Moğolistan'ın sınır illerinden Uspa ili ve Bay Ölke ili içinden geçer.

Öök - Tıva Cumhuriyetinde merkezi Turan şehri olan Piy Hem bölgesinde bir akarsu. Yenisey akarsuyunun kollarından birisidir. Vadisi arkeolojik açıdan zengindir.

Akademik Obruçev dağı, Tuva Cumhuriyeti'nin doğusunda Toju bölgesinde, Dağlık Doğu Tıva'nın orta kesiminde dağ.

Öök veya Eğik, Tuva Cumhuriyeti'nin Biğkem bölgesi kuzeyinde dağ.

Eski Türk Yazıtları, Turan Yazıtları - Tarih boyunca Türklerin yaşadığı yerlerde bulunmuş olan yazıtlardır. Yoğunluk olarak Moğolistan, Sibirya ve Orta Asya bölge ve ülkelerde bugüne kadar bulunmuş olan çok sayıda Türkçe yazıt kurgan (mezar) ve kaya taşlarından oluşmaktadır. Yazıtlar Turan Alfabesi, Orhun Alfabesi veya Runik alfabe diye bildiğimiz Türk diline has damgalar ile yazılmıştır.

Tıva Yazıtları veya Tuva Yazıtları, Yenisey Yazıtları arasında Rusya'da Tuva bugüne kadar bulunmuş olan toplam altmıştan fazla yazıttır. Bunların 42'sinde damga simgesi bulunmaktadır. Yazıtlar Orhun Alfabesi diye bildiğimiz Turan Alfabesi ile yazılmıştır.

Turan-Öök havzası ; Batı Sayanların dağ sisteminde, Tıva'da bir çöküntü havzasıdır. Kuzeyde Kurt Şibin, güneyde ise Üyük dağları ile çevrilidir.

Turan — Rusya'da Tıva Cumhuriyetinde Piy-Hem bölgesinde bir akarsu. Öök akarsuyunun sol koludur.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.