İçeriğe atla

Öök (dağ)

Öök dağ
Harita
En yüksek noktası
Yükseklik2311 m (Bura doruğu)
KoordinatlarEnlem:51° 53′ 00″ Kuzey Boylam: 93° 31′ 40″ Doğu 
Coğrafya
KonumBiyhem Kojuun, Tıva Cumhuriyeti
Tırmanma
En kolay rotaYenisey otoyolu

Öök veya Eğik (Rusça: Уюкский хребет, Uyukskiy hrebet), Tuva Cumhuriyeti'nin Biğkem bölgesi kuzeyinde dağ.

Sözkökü

Tıva Türkleri'nin Öök dediği bu dağın adı Rusçaya Rusçada ö ve ü harfleri kullanılmadığından Uyuk olarak geçmiştir. Bu sözü oyuk sözüne bağlayan araştırmacılar olsa da bu görüş pek tutulmaz. Öök sözü Tıvaca'da düğme,[1] buton anlamına gelir. Dağın vadisi ve dolayı, tarihi yönden önemli arkeolojik buluntulara sahne olmuştur. Turan akarsuyunun sağ tarafında yazılıtaş anıtları bulunmuştur. Taşlardaki tarihi bilgiler bu akarsuyun adının Egük Katun adından dolayı Egük akarsuyu olduğunu vermektedir. Eğük (veya Egök) sözü zamanla değişerek Öök halini almış olduğu araştırmacılar tarafından beyan edilir. Kıvrımlı, dolambaçlı, eğimli, eğik, sarmal anlamlarına gelir.[2] Tıva Türkçesinde eeger (eek-) sözü eğrilmek, viraj, ; eetpek, kıvrım demektir.[3]

Konum

Tuva Cumhuriyeti'nin Biğkem bölgesi kuzeyinde, Batı Sayan dağlarının güney koludur.

Özellikler

Dağ sırtının uzunluğu yaklaşık 120 km. En yüksek yer ise Bura doruğudur (2311 m). Dağ sırtı konglomera, şist, kumtaşı ve volkanik kayaçlardan oluşur. Havzası derindir. Peyzajı çekicidir. Güney yamaçlarda bozkır görülürken kuzey yamaçları karaçam ormanları, Sibir sidrağacı veya dıt, balkaragay veya dilağaç da denilen ağaçların oluşturduğu görülür.[4]

İlgili eserler

  • Уюкский хребет — Büyük Sovyet Ansiklopedisindeki bu başlıklı makale.

Ayrıca bakınız

  • Uyuk akarsuyu: Tarihi kaynaklarda Eğük akarsuyu olarak geçmektedir. Zamanla değiştiği ve Eğök, Öğök, Üyük, Öök halini aldığı ve Rusçaya da eski versiyonlarından birinin Üyük sözünden bozma Uyuk olarak geçtiği Tıva Toponomi sözlüğü'nde söylenmektedir.
  • Çabaş (dağ)

Kaynakça

  1. ^ Tuvaca- Türkçe Sözlük, D.Monguş. 2005. Kızıl
  2. ^ Tuva Toponomik Sözlüğü. B. Ondar. 2007, Kızıl. s. 334
  3. ^ Tuvaca Türkçe Sözlük, D. Monguş. Kızıl. s.310
  4. ^ "Arşivlenmiş kopya". 29 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ağustos 2016. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Üyük, Gölpazarı</span>

Üyük, Bilecik ilinin Gölpazarı ilçesine bağlı bir köydür.

<span class="mw-page-title-main">Biy-Hem (il)</span>

Biy-Hem ili, Tuva Cumhuriyeti'nde 17 idari bölgeden biridir. İdari bölgenin yönetim merkezi Turan şehridir.

<span class="mw-page-title-main">Ulug-Hem (il)</span>

Uluğ-Hem İli — Tuva Cumhuriyetinde 17 idari bölgeden biridir. İdari bölgenin yönetim merkezi — Şagaan-Arıg. Bir öteki büyük yerleşim yeri de Arıg-Bajı'dır

<span class="mw-page-title-main">Ulan-Ude</span> Rusyada şehir

Ulan Ude, Rusya'nın Sibirya bölgesindeki, Buryat Özerk Cumhuriyeti'nin başkenti. Batısında, Baykal Gölü, Irkutsk, güneyinde Moğolistan yer almaktadır. Trans Sibirya Demiryolu'nun bir durağını oluşturan şehir, 51.83 enlem, 107.61 boylamındadır.

Kejege dağ - Tıva Cumhuriyeti Erzin kojuununda kutsi yerlerinden bir yer, giriş ağzında bir ılıca olan dağ içinde girilecek kuylançak bir kapı bulunmakta, eşikten geçince yuvarlak şekilde gözükmektedir. Dağ üzerinden bakıldığında, örülmüş bir örgü gibidir. Tsagaan-Tologoy sınır karakolundan uzak değildir. Kejege dağ, Tıva Cumhuriyeti için yerli "Dokuz Hazine" diye kutsal, hayranlık uyandıran yerler arasında bahsedilen listede yer almaktadır. Erzin kojuunundaki Narın köyü yakınındadır.

<span class="mw-page-title-main">Delgermörön</span>

Delgermörön veya yalnızca mörön - Tuva Cumhuriyeti ve Moğolistan'da bir akarsu. Selenge akarsuyunun kaynaklarından biridir.

Öök - Güney Sibirya'da toponim:

Öök - Tıva Cumhuriyetinde merkezi Turan şehri olan Piy Hem bölgesinde bir akarsu. Yenisey akarsuyunun kollarından birisidir. Vadisi arkeolojik açıdan zengindir.

Şagaan Arıg akarsuyu- Güney Sibirya'da Tıva Cumhuriyeti Uluğ Kem ilinde Şagaan Arıg şehri yakınında Yenisey akarsuyunun sol kollarından bir akarsu. Hula ve Şvelig, Şagaan-Arıg'ın öbür varyantlarıdır.

<span class="mw-page-title-main">Küçük Yenisey (akarsu)</span> Güney Sibiryada akarsu

Küçük Yenisey akarsuyu veya Kaa-Hem - Güney Sibirya'da Tıva Cumhuriyeti alanında Yenisey akarsuyunun ana kollarından bir akarsu. Akarsu uzunluğu 680 km, havzası 58.700 km²dir.

Alaş yaylası dağı - Tuva Cumhuriyeti'nin Bay Tayga kojununda bir dağ.

Biçe Möngün Tayga, Tuva Cumhuriyeti'nin Möngün Tayga bölgesi ile Moğolistannın kuzeyinde Tandı dağları silsilesinde bir sınır dağ sırtı.

Akademik Obruçev dağı, Tuva Cumhuriyeti'nin doğusunda Toju bölgesinde, Dağlık Doğu Tıva'nın orta kesiminde dağ.

Çabaş dağı, Tuva Cumhuriyeti'nin Sütgöl bölgesi kuzeyinde ile Hakasyanın güneydoğusunda dağ.

Kurttug Şivi veya Kurtluk Şibi, Tuva Cumhuriyeti'nin Biğkem bölgesi kuzeyinde Krasnoyarsk krayı sınırında dağ.

Üd veya Üde, Tuva Cumhuriyeti'nin Totu bölgesi doğusunda ve İrkut oblastı sınırındaki dağ.

<span class="mw-page-title-main">Ergek Targak Tayga</span>

Ergek Targak Tayga Dağları, Batı Sayanlar ve Doğu Sayanlar kavşağındaki dağ silsilesi.

<span class="mw-page-title-main">Tal (köy)</span>

Tal — Tuva Cumhuriyeti'nde Teregöl kojuununa bağlı Balıklı beldesinin merkezi olan köydür.

Dorug-ool Monguş, Sovyet Tuva dilbilimci, profesör.

Turan-Öök havzası ; Batı Sayanların dağ sisteminde, Tıva'da bir çöküntü havzasıdır. Kuzeyde Kurt Şibin, güneyde ise Üyük dağları ile çevrilidir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.