İçeriğe atla

Étienne-Louis Malus

Etienne-Louis Malus
Doğum23 Temmuz 1775(1775-07-23)
Paris, Fransa
Ölüm24 Şubat 1812 (36 yaşında)
Paris, Fransa
MilliyetFransız
Kariyeri
DalıMatematik, Fizik
Çalıştığı kurumlarFransız Bilimler Akademisi

Étienne-Louis Malus (d. 23 Temmuz 1775, Paris - ö. 24 Şubat 1812, Paris) Fransız mühendis, matematikçi ve fizikçi.

Hayatı

Malus, ilk yıllarında Mézières'te bir mühendislik okuluna başladı ve burada yeteneğini fark eden ünlü matematikçi Monge'den dersler aldı. 1793'te okulu bırakmak zorunda kaldı ve orduya katıldı. 1798'de Napolyon'un Mısır'ı işgalinde yer aldı.

Aynı yılın Ağustos ayında İngiliz Amiral Nelson, ani bir saldırıyla İskenderiye yakınlarındaki Ebukır limanında demirleyen Fransız donanmasını yok etti. Bu olay Napolyon’un Fransa ile bağlantısının kesilmesine yol açtı ve Fransız orduları Mısır’a hapsedildi.[1] O sırada Kahire'de bulunan Malus defterine şunları yazdı:[2]

O andan itibaren Avrupa ile tüm iletişimimizin koptuğunu fark ettik ve doğduğumuz toprakları yeniden görme umudumuzu kaybetmeye başladık.

Ertesi yıl Napolyon'un teşvikiyle Kahire Enstitüsü matematik bölümünde görev yaptı. Mısır'dan döndükten sonra Anvers, Strazburg ve Paris'te resmî görevlerde bulundu ve optik üzerine araştırmalar yaptı. 1810'da Fransız Bilimler Akademisi matematik bölümünün bir üyesi oldu ve İngiltere ile Fransa arasında süren savaşa rağmen Birleşik Krallık Bilimler Akademisi Royal Society tarafından Rumford Madalyası ile ödüllendirildi. Ayrıca yaptığı çalışmalarla birçok onursal ödül aldı.

Akademik Çalışmaları

Malus, ağırlıkla ışığın matematiksel olarak incelenmesiyle alakalı çalışmalar yapmıştır:

  • Christiaan Huygens'in ışık teorilerini doğrulamak için deneyler yaptı ve teoriyi analitik formda yeniden yazdı.
  • 1809'da ışığın yansıma yoluyla polarizasyonunu keşfetti .
  • 1810'da kristallerdeki ışığın çift kırılması hakkında geliştirdiği teorisini yayımlandı.
  • Polarize ışık şiddetinin değişimini ifade eden ve bir aletin doğrusal kutuplayıcı olup olmadığının tespit edilmesini sağlayan Malus Yasası'nı tanımladı.[3] Gözlemleri ışığın yayılmasının daha iyi anlaşılmasını sağladı.

Malus, aynı zamanda Eyfel Kulesi üzerine metal kabartmayla ismi yazılan 72 bilim insanından biridir.[4][5]

Kaynakça

  1. ^ "Mısır'ın Fransızlar tarafından işgali" (PDF). 24 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 24 Şubat 2021. 
  2. ^ "mathshistory biyografisi". 23 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Şubat 2021. 
  3. ^ "Malus yasası, yıldız edu" (PDF). 24 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 24 Şubat 2021. 
  4. ^ "britannica biyogrrafisi". 7 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Şubat 2021. 
  5. ^ "Eyfel Kulesi Üzerine Adı Yazılmış Meşhur 72 Bilim İnsanı". 4 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Şubat 2021. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Augustin Louis Cauchy</span> Fransız matematikçi (1789 – 1857)

Baron Augustin-Louis Cauchy, matematiksel analiz ve sürekli ortam mekaniği de dahil olmak üzere matematiğin çeşitli dallarına öncü katkılarda bulunan bir Fransız matematikçi, mühendis ve fizikçiydi. Daha önceki yazarların cebrin genelliğinin buluşsal ilkesini reddederek, kalkülüs teoremlerini ifade eden ve kesin olarak kanıtlayan ilk kişilerden biriydi. Soyut cebirde karmaşık analiz ve permütasyon gruplarının çalışmasını neredeyse tek başına kurdu.

<span class="mw-page-title-main">Pierre-Simon Laplace</span> Fransız matematikçi (1749-1827)

Pierre-Simon Laplace, Fransız matematikçi ve gökbilimci.

<span class="mw-page-title-main">Napolyon Bonapart</span> Fransız asker ve imparator (1769–1821)

Napolyon Bonapart veya I. Napolyon kısaca Napolyon, Fransız asker, politikacı ve 1804-1814 arası Fransa imparatoru. Gerek Fransız Devrim Savaşları gerekse Napolyon Savaşları sırasında Fransa'ya önderlik ettiği gibi tüm Avrupa'yı da etkilemiş önemli bir komutandır. Girdiği savaş ve çatışmaların büyük bölümünü kazanmış, 1815'teki nihai yenilgisine kadar hızla Avrupa kıtasının hakimiyetini ele geçirmiştir. Tarihteki en önemli komutanlardan biri olan Napolyon'un savaşları dünyanın her yerinde askerî okullarda ders olarak okutulmaktadır ve kendi Avrupa tarihinin en ünlü ve en tartışmalı siyasi figürlerinden birisidir.

<span class="mw-page-title-main">Andre Marie Ampere</span> Fransız fizikçi ve matematikçi (1775–1836)

André Marie Ampère, Fransız fizikçi ve matematikçi. Elektromanyetizmayı ilk bulan kişiler arasında gösterilir. Ayrıca solenoid ve elektrikli telgraf gibi sayısız uygulamanın mucididir. Bir otodidakt olarak Ampère, Fransız Bilimler Akademisi üyesiydi ve Ecole Polytechnique ile Collège de France'da profesördü.

<span class="mw-page-title-main">Charles Hermite</span> Fransız matematikçi (1822 – 1901)

Charles Hermite sayı teorisi, ikinci dereceden formlar, değişmezlik teorisi, ortogonal polinomlar, eliptik fonksiyonlar ve cebir ile ilgili araştırma yapan Fransız bir matematikçiydi.

<span class="mw-page-title-main">Fransa'nın Mısır ve Suriye seferi</span>

Mısır Seferi, 1798-1801 yılları arasında Fransa'nın Mısır ve doğu ticaret yolları üzerinde üstünlük elde etme amacıyla sürdürdüğü askeri sefer; 1798-1802 Osmanlı-Fransız Savaşı ve İkinci Koalisyon Savaşı'nda evre.

<span class="mw-page-title-main">Alexis Clairaut</span> Fransız matematikçi, astronom ve jeofizikçi (1713 - 1765)

Alexis Claude Clairaut, Fransız matematikçi. Jeodezi ve gök mekaniği üzerindeki çalışmalarıyla tanınır.

<span class="mw-page-title-main">Zafer Takı (Paris)</span> Paris, Fransada bir yapı

Zafer Takı, Fransa'nın başkenti Paris'te bulunan tarihi anıttır. Charles de Gaulle Meydanı'nın ortasında, Şanzelize Caddesi'nin batı kısmında yer almaktadır. Boyu 45, eni 22 ve yüksekliği 49 metredir.

<span class="mw-page-title-main">Piramitler Muharebesi</span> Napolyonun Mısıra çıkışı

Piramitler Muharebesi, 21 Temmuz 1798 tarihinde Mısır'daki Napolyon komutasındaki Fransız ordusu ile yerel Memlûk kuvvetleri arasında meydana gelen çatışma.

<span class="mw-page-title-main">Akka Kuşatması (1799)</span> Askeri harekat

Akka Kuşatması ya da Akka Müdafaası, 1798-1802 Osmanlı-Fransız Savaşı'nda evre.

<span class="mw-page-title-main">Urbain Le Verrier</span> Fransız gökbilimci (1811 – 1877)

Urbain Jean Joseph Le Verrier, özellikle gök mekaniği alanında çalışan ve Neptün gezegenini saptayan Fransız matematikçi.

<span class="mw-page-title-main">Fransız Devrim Savaşları</span> Fransa Cumhuriyeti ve diğer Avrupalı devletler arasındaki 1792den 1802ye kadar süren savaş

Fransız Devrim Savaşları 1792'den 1802'ye kadar süren Fransız Devrimi'nin sonucu olarak ortaya çıkan bir dizi kapsamlı askeri çatışmadır. Çatışmalar Fransa'yı İngiltere, Avusturya, Prusya, Rusya ve diğer birçok ülkeyle karşı karşıya getirdi. Savaşlar iki döneme ayrılır: Birinci Koalisyon Savaşı (1792-1797) ve İkinci Koalisyon Savaşı (1798-1802). Başlangıçta Avrupa ile sınırlı olan mücadele giderek küresel boyut kazandı. Fransa, on yıllık sürekli savaş ve saldırgan diplomasiden sonra, Avrupa'nın çoğuna karşı savaş için tamamen seferber edilmiş olan geniş Fransız nüfusu çok büyük ve güçlü ordusu sayesinde İtalya Yarımadası'ndaki, Aşağı Ülkeler'deki ve Renanya'daki toprakları fethetti. Fransızların bu çatışmalardaki başarısı, askeri işgali ve devrimci ilkelerin Avrupa'nın büyük bir bölümüne yayılmasını sağladı.

<span class="mw-page-title-main">Arthur Morin</span> Fransız fizikçi (1795 – 1880)

Arthur Jules Morin, Fransız fizikçi. Mekanik konusuyla ilgili deneyler gerçekleştirdi ve Morin dinamometresini icat etti.

<span class="mw-page-title-main">Louis-Nicolas Davout</span> Fransız mareşal (1770 – 1823)

Louis-Nicolas d'Avout Auerstaedt Dükü, Napolyon döneminde İmparatorluğun mareşali olan bir Fransız asker ve general idi.

<span class="mw-page-title-main">Théophile-Jules Pelouze</span> Fransız kimyager (1807 – 1867)

Théophile-Jules Pelouze, Fransız kimyager. Fransa Bilimler Akademisi üyeliği yaptı. Légion d'honneur nişanı sahibidir.

<span class="mw-page-title-main">Wacław Sierpiński</span>

Wacław Franciszek Sierpiński (Lehçe: ˈvat͡swaf fraɲˈt͡ɕiʂɛk ɕɛrˈpij̃skʲi Polonyalı bir matematikçiydi. Küme teorisine, sayı teorisi, fonksiyonlar teorisi ve topolojiye yaptığı katkılarla biliniyordu. 700'ün üzerinde makale ve 50 kitap yayınladı.

MacTutor Matematik Tarihi arşivi, John J. O'Connor ve Edmund F. Robertson tarafından sağlanan ve İskoçya'daki St Andrews Üniversitesi tarafından barındırılan bir web sitesidir. Birçok tarihsel ve çağdaş matematikçi hakkında ayrıntılı biyografilerin yanı sıra ünlü eğriler ve Matematik tarihindeki çeşitli konular hakkında bilgiler içerir.

<span class="mw-page-title-main">Eyfel Kulesi'ndeki 72 ismin listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Eyfel Kulesi'ne, katkılarından ötürü 72 Fransız bilim insanı, mühendis ve matematikçinin ismi kazınmıştır. Gustave Eiffel, kuleye karşı protestolardan duyduğu endişeden dolayı bu "bilim çağrısı"nı seçti. Kulenin yanlarında ilk balkonun altında, yaklaşık 60 cm yüksekliğinde harflerle ve orijinal olarak altınla boyanmış olan gravürler bulunur. Gravür 20. yüzyılın başında boyanmış ve 1986–87 yıllarında Paris şehrinin Kule'yi işletmek üzere sözleşme imzaladığı Société Nouvelle d'exploitation de la Tour Eiffel tarafından restore edilmiştir. 2010-11'in yeniden boyanması, harfleri orijinal altın rengine döndürdü. Kule'nin inşasına yardımcı olan ve mimarisini bir laboratuvarın inşa edildiği Kule'nin tepesindeki bir plak üzerinde tasarlayan mühendislerin isimleri de vardır.

<span class="mw-page-title-main">Émile Picard</span> Fransız matematikçi (1856 – 1941)

Charles Émile Picard, Fransız matematikçi. 1924'te Académie française'in 1. koltuğunu işgal eden on beşinci üye seçildi


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.