İçeriğe atla

Érd

Érd
Şehir
Érd
Osmanlı mimaresi
Érd bayrağı
Bayrak
Érd arması
Arma
Macaristan üzerinde Érd
Érd
Érd
Érd’in Macaristan'daki konumu
ÜlkeMacaristan Macaristan
BölgePest ili
İdare
 • Belediye BaşkanıMr. László Csőzik [1] ((muhalefet koalisyonu; MSZP, DK, Párbeszéd, LMP, Jobbik, Civil ÉRDek, Momentum, MMM, Liberárisok))
Yüzölçümü
 • Şehir65.04 km²
Nüfus
 (2012)
 • Yoğunluk1078.2/km²
 • Kent
65,277[2]
Zaman dilimiUTC+01.00 (OAS)
 • Yaz (YSU)UTC+02.00 (OAYS)
Alan kodu23
Resmî site
www.erd.hu

Érd (Osmanlı döneminde: Hamzabey Palankası, Hırvatça: Andzabeg, Almanca: Hanselbeck) Macaristan'da Pest ili' nin merkez şehridir. Budapeşte Metropolitan Alanı' nda yer almakta olup, başkent Budapeşte' nin 22 km güneybatısındadır.

Tarih

Alana antik zamanlardan beri yerleşime başlandı. Arkeolojik buluntular tarih öncesi insanların burada 50.000 yıl önce yaşadığını göstermekte.

Érd’nin kendisinden 1243 yılı dokümanlarında bahsedildi. İsim, ya erdő ("orman") ya da ér ("ırmak") kelimesinden gelir.

Osmanlı’nın Macaristanı İşgali döneminde Érd, Türkler tarafından 1543 yılında Székesfehérvár kalesinin düşmesi sonrası fethedildi. Osmanlı, burada bir her köşesinde yarım daire tabyası bulunan ve hendekle çevrelenmiş tipik bir palanka inşa etmiştir. Evliya Çelebi seyahatnamesinde kale içerisinde 20 ev ve cami olduğu belirtilmiştir.[3] 1684 yılında Lorraine Dükü V. Charles tarafından yönetilen ordu Türkleri Érd yakınlarında yendi ve yerleşim yaklaşık 150 yıllık Osmanlı egemenliğinden çıktı. 1776 yılında Érd oppidum (kasaba) haline geldi. Burasının Osmanlı işgalinden önce halihazırda oppidum olmuş olduğu olasıdır. 20. yüzyıl başlarında Érd, Károlyi ailesinin mülkü oldu. Kasaba gelişti fakat esas itibarıyla 1972 yılına kadar bir tarım kasabası olarak kaldı. Birçok yeni tesis yapıldı ve Érd ‘in turistik değeri gelişti.

Érd, Macaristan’da 1991 ve 2001 (%30.6 yukarı) sayımlarında en hızlı gelişen yöreydi. 7 Kasım 2005 tarihinde Parlamento Érd’in 2006 yılı sonbaharında yapılacak olan meclis seçimi tarihinden sonra vilayet haklı şehir derecesini garanti etti.

Ulaşım

Toplu ulaşım 5 otobüs hattıyla Volánbusz tarafından işletilir. Birçok otobüs, Sóskút, Pusztazámor, Százhalombatta ve ayrıca Budapeşte gibi yakın şehirlere hareket eder.

Şehirde beş demiryolu istasyonu (Érd, Érd alsó, Érd felső, NT-Érdliget, Érdliget) vardır. Yolcular, Budapeşte, Pécs, Nagykanizsa, vs. seyahat edebilir.

Nüfus

2001 yılı verilerine göre nüfusun; %93,4'ü Macar, %1,0' i Romanlar %0,6'sı Alman, %0,2'si Slovak, %0,2'si Rumenler ve diğer etnik unsurlardan oluşmaktadır.[2]

Görülecek yerler

  • Macaristan Coğrafya Müzesi, coğrafyacı Dénes Balázs tarafından kuruldu.
  • Saint Michael Church (Aziz Michael Kilisesi)
  • Türk Minaresi (17. yüzyıl; ülkede var olan üç minareden biri)
  • Antik Roma kalıntılar yolu
  • Fundoklia Vadisi, ender bitki türleriyle

Uluslararası ilişkiler

İkiz kasabalar — Kardeş şehirler

Resimler

Kaynakça

  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 19 Nisan 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ocak 2013. 
  2. ^ a b "Arşivlenmiş kopya". 18 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ocak 2013. 
  3. ^ Osmanlı Macaristan' ında Kentler, Kaleler; Burcu ÖZGÜVEN

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Varaždin</span> Hırvatistanda Versedin iline bağlı şehir

Varaždin. Kuzeybatı Hırvatistan'da şehir. Zagreb 'in 81 km kuzeyinde yer alır. Varaždin Bölgesi'nin idari merkezidir.

<span class="mw-page-title-main">Mohaç</span> Macaristanʼda bir kent

Mohaç Macaristan'ın güneyinde Baranya ilinde bulunan bir kasabadır.

<span class="mw-page-title-main">Győr</span>

Győr, Macaristan' ın kuzeybatısında, Győr-Moson-Sopron İdarî Bölgesinin baş şehri olan bir kenttir. Tuna Nehri kollarından Mosoni Duna, Rába ve Rábca nehirlerinin buluştuğu yerde bulunan şehir, Budapeşte ve Viyana şehirlerinin ortasında önemli bir ulaşım noktasında yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Székesfehérvár</span>

Székesfehérvár, Osmanlı Türkçesi: İstolni Belgrad, Almanca: Stuhlweißenburg, Latince: Alba Regia, Sırpça: Stolni Beograd, Slovakça: Stolicný Belehrad, Çekçe: Stolicný Belehrad, Hırvatça: Stolni Biograd, Lehçe: Białogród Królewski. İstolni Belgrad), Macaristan'daki Fejér ilinde bir şehirdir.

<span class="mw-page-title-main">Ustrumca</span>

Ustrumca veya Usturumca (Makedonca: Струмица Strumica okunuş: Strumitsa}

<span class="mw-page-title-main">Eğri (şehir)</span> Macaristan şehri

Eger, Osmanlı döneminde Eğri, Macaristan'ın Heves ilinin başşehri ve Kuzey Macaristan'ın ikinci en büyük şehridir. Eğri şehri; kalesi, termal tesisleri, tarihi binaları, Türk minaresi ve kırmızı şarapları ile tanınır. Eğri'nin tarihi Taş Devri'ne kadar dayanmaktadır. Günümüz Eğri'yi 10. yüzyılda ilk Hristiyan Macar kralı St. Stephen (997-1038) tarafından şekillendirilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Eğri Palanka</span>

Eğri Palanka Kuzey Makedonya'nın kuzeydoğusunda, Bulgaristan sınırı yakınlarında bir kasaba ve belediye merkezidir. Kasaba, tarihte ve çağdaş bazı evraklarda Eğri Dere olarak da yer alır. Eğri Dere adı aynı zamanda kasabanın Osmanlı Türkleri tarafından kurulduğunda aldığı ilk, en eski adıdır.

<span class="mw-page-title-main">Palanka</span> toprak ve kazıklı çitten yapılan küçük kale

Palanka, palanga veya parkan ahşap ve topraktan yapılan ufak bir kaledir. Osmanlı İmparatorluğu ve hasımları tarafından yaygın olarak kullanılmıştır. Palankalar hızlıca inşa edilip, genişletilebilmelerinin yanı sıra basit malzemeler ile düşük bir maliyetle inşa edilebiliyordu. Palankalar nehir kenarlarına ve yol güzergahlarına inşa edilirdi. Avrupa'daki palankaların birçoğu ahşap ve topraktan yapılmış olsa da kaynak kısıtlılığından dolayı malzemeler bölgeden bölgeye değişmekteydi. Tipik bir palankanın etrafı hendekle çevrilirdi. Palankaların büyüklüğüne göre kullanılan duvarların çeşidi değişirdi ve köşeleri üzerine yerleştirilen tabyalarla korunabilirdi.

<span class="mw-page-title-main">Békéscsaba</span>

Békéscsaba, Macaristan'ın güneyinde, Békés eyaletinin bir şehridir.

<span class="mw-page-title-main">Dunaújváros</span> Macaristannın Fejér Eyaletindeki bir şehri

Dunaújváros Tuna Nehri boyunca, Merkezi Transdanubia’da bir şehirdir. Şehir Fejér eyaleti içinde yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Kapoşvar</span> Macaristanda bir şehir

Kaposvár veya Kapoşvar Macaristan’da Somogy eyaletinin başkentidir. Şehir Budapeşte’nin 186 km (116 mi) güneybatısında yer almakta olup, Kapos nehri’nin iki yakasında kurulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Mişkofça</span>

Miskolc, Osmanlı kaynaklarında Miskofça, Macaristan'ın kuzeydoğusunda yer alan bir şehirdir. Bir ağır sanayi şehri olan Miskofça, 2013 yılı sayımına göre nüfus olarak Budapeşte ve Debrecen' in ardından ülkenin üçüncü büyük şehridir.

<span class="mw-page-title-main">Rimavská Sobota</span> Slovakyada belediye

Rimavská Sobota,, Slovakya 'ın güneyinde, Banská Bystrica bölgesinde, başkent Bratislava' nın 250 km doğusunda ve Rimava Nehri üzerinde yer alan bir kasabadır.

<span class="mw-page-title-main">Balassagyarmat</span> Macaristanʼda bir kent

Balassagyarmat Macaristan'ın kuzeyinde Nógrád ili' nde bulunan bir kasabadır.

<span class="mw-page-title-main">Vişegrad, Macaristan</span> Macaristanda bir kasaba

Vişegrad veya Visegrád Macaristan'ın Pest ili'nde bulunan bir kasabadır. Kasaba; başkent Budapeşte'nin 43 km kuzeyinde, Tuna Nehri'nin sağ kıyısında yer almakta olup Macar Kralı Matyas Corvinus' un erken Rönesans yazlık sarayı ve Orta Çağ kalesinin kalıntıları ile ünlüdür.

<span class="mw-page-title-main">Várpalota</span> Macaristanʼda bir kent

Várpalota Macaristan’ ın batısında, geleneksel Transdanubia bölgesinde, Veszprém ili’ nde bulunan bir kasabadır. Kasaba, Başkent Budapeşte’ nin 85 km güneybatısında, Székesfehérvár ile Veszprém şehirlerinin orta noktasında, Balaton Gölü’ nün 30 km kuzeyinde yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Tata, Macaristan</span> Macaristanʼda bir kent

Tata Macaristan'ın kuzeybatısında, Komárom-Esztergom ili'nde bulunan bir kasabadır. 2010 yılında "Avrupa Biyolojik Çeşitlilik Başkenti" seçilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Bátaszék</span> Macaristanʼda bir kent

Bátaszék,, Macaristan 'ın Tolna bölgesinde bir kasabadır.

<span class="mw-page-title-main">Pilisvörösvár</span> Macaristanda bir kasaba

Pilisvörösvár, Budapeşte' nin 18 km kuzeybatısında, Pest (il)' nde yer alan bir kasabadır.

<span class="mw-page-title-main">Vác</span> Macaristanʼda bir kent

Vác, Macaristan'ın Pest ili'nde bulunan bir şehirdir.