İçeriğe atla

Çukurkent Düz Yerleşmesi

Düz yerleşme
Adı:Çukurkent Düz Yerleşmesi
il:Konya
İlçe:Düz yerleşme[1]
Köy:Çukurkent
Türü:Düz yerleşme
Tahribat:Tarım[2]
Tescil durumu:Tescilli[2]
Tescil No ve derece:597 / 2
Tescil tarihi:17.11.2001
Araştırma yöntemi:Yüzey araştırması

Çukurkent Düz Yerleşmesi, Konya il merkezinin batısında, Beyşehir İlçesi'nin yaklaşık olarak 28 – 29 km. kuzeybatısında, Beyşehir – Şarkikaraağaç karayolunun yakınında, Çukurkent Köyü'nün 1 km. doğusunda yer alan bir düz yerleşmedir. Yerleşmenin bulunduğu yer Bozyer Mevkii olarak bilinmektedir. Beyşehir Gölü'nün kuzeydoğu kesimine yakındır.[3]

Araştırmalar

Yerleşme ilk olarak 1910 yılında H. Ormerod tarafından tespit edilmiştir. Yüzeyden çok sayıda taş figürin toplanmıştır. Daha sonra bu ünüyle Bittel ve James Mellaart gibi çok sayıda araştırmacının ilgisini çekmiştir. Göller Bölgesi'nin en önemli neolitik yerleşimlerinden biri olarak görülür.[3]

Buluntular

Yüzey toplamalarında çanak çömlek olarak koyu yüzlü açkılı maldan parçalar ele geçmiştir. Bu mal grubunda hakim yüzey rengi devetüyünden açık kahverengiye kadar değişim gösterir. Az sayıda dar ağızlı kase biçimleri bulunmaktadır.[3]

Yontmataş buluntuları olarak çok sayıda obsidiyen alet ve atıklar bulunmuştur. Yaprak biçimli ok uçları baskı yöntemiyle her iki yandan işlenerek yapılmıştır. Üçgen namlu bir ok ucunun benzerinin Bursa / Ilıpınar'da ele geçtiği ileri sürülmektedir. Ayrıca orak bıçaklar ve çok ince düzeltili dilgi uçları vardır.[3]

Yerleşmede ele geçen sürtmetaş idoller, çağdaşı olan yerleşmelerde ele geçenlerden daha fazla sayıdadır. Bu idollerde ayakta ya da oturur durumda kadın figürü betimlenmiştir.[3]

Değerlendirme ve tarihlendirme

Yerleşmenin tarihlendirilmesi konusunda bilim insanları arasında farklı yaklaşımlar vardır. James Mellaart, yontmataş endüstrisi ürünlerinden hareketle bu buluntuları Çukurkent buluntu topluluğu olarak tanımlamakta ve Hacılar IX. – VI. tabakaları ile çağdaş bir Geç Neolitik Çağ yerleşimi olarak tarihlendirmektedir. Ian Todd ise Çatalhöyük tabakalanmasındaki 3. ve 4. evrenin Çukurkent'de temsil edildiği görüşündedir. Çok sayıda idol ve figürinin bulunmasından, burasının dini bir merkez olabileceği görüşü belirmektedir.[3]

Kaynakça

  1. ^ "TAy - Yerleşme Dönem Ayrıntıları". Türkiye Arkeolojik Yerleşmeleri - TAY Projesi. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mart 2017. 
  2. ^ a b TAY – Yerleşme Ayrıntıları
  3. ^ a b c d e f "TAY –- Yerleşme Dönem Ayrıntıları". 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Kasım 2012. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

Tepecik - Çiftlik Höyüğü, Niğde İl merkezinin kuzeybatısında Çiftlik İlçesi'nin 1 km doğusunda, Melendiz Dağları'nın hemen doğusundaki küçük bir vadi içinde yer alan bir höyüktür. Tepe, 200 metre çapında 4-5 metre yüksekliğindedir. İçinde bulunduğu ova, bir yandan su kaynakları zengin ve verimli topraklar sunarken, diğer yandan yakındaki obsidiyen kaynakları höyük açısından uygun bir çevre sağlamaktadır. Höyüğün bulunduğu ova, Mio-Pliosen ile Pleistosen devrelerde oluşmuş bir krater ovasıdır. Krater, Pleistosen dönemde bir göl halindeydi ve Holosen başlarından itibaren dolmayı sürdürerek bir ova haline geldi. Yerleşmenin başladığı MÖ 6. – 7. binyıllarda kısmen göldü ve yerleşme bir göl kenarında ya da yakınında yer alıyordu.

Levzin Höyük, Adıyaman il merkezinin güneybatısında, Besni İlçesi'nin 25 km. güneyinde, Yoldüzü Köyü'nün 1,4 km. güneyinde yer alan bir höyüktür. Çakırhöyük (Keysun) Ovası'ndaki höyük yaklaşık 5-6 metre yükseklikte olup 15 dönümlük bir alanı kaplamaktadır.

Erbaba Höyüğü, Konya İl merkezinin batısında, Beyşehir İlçesi'nin 10 km. kuzey-kuzeybatısında, Gölkaşı Köyü'nün 2,5 km. kuzeydoğusuna yer alan günümüzden yaklaşık 7500 yıl öncesine tarihlenen Neolitik Çağ höyüğüdür. Beyşehir Gölü'nün 1,5 km. doğusunda deniz seviyesinden 1105 m yüksekliğindeki doğal bir doğal bir tepe üzerindeki höyük 80 metre çapındadır. Höyüğün, köylülerce değişik kesimlerinden toprak çekilerek kısmen tahrip olduğu belirtilmektedir.

Sürük Mevkii, Adıyaman il merkezinin güneyinde, eski Samsat İlçesi'nin kuzeydoğusunda yer alan bir höyüktür. Yerleşme günümüzde Atatürk Barajı suları altında kalmıştır. Buluntu dağılımına göre 130 x 90 metre boyutlarındadır. Gritille'ye 2 km. mesafededir.

Girik Tepe, Adıyaman il merkezinin güneyinde, Karababa Dağı'nın kuzeybatısında, Bebek Köyü'nün 3,3 km. güneybatısına düşen bir höyüktür. Fırat Vadisi'ne uzanan dar bir vadinin kuzey kesiminde yer almaktadır.

Kumartepe, Şanlıurfa il merkezinin 1,5 km kuzeybatısında, Bozova İlçesi'nin kuzeydoğusunda, İğdeli Köyü'nün kuzeyinde yer alan bir düz yerleşmedir. Günümüzde Atatürk Baraj Gölü altında kalmıştır. Barajın yapımından önce Fırat'ın güney kıyısında, İncesu Vadisi ile Fırat Vadisi'nin birleştiği yerdeydi.

Aslanapa Höyüğü, Kütahya il merkezinin kuş uçumu 25 km. güneybatısında, Aslanapa İlçesi'nin 700 metre kadar güneyinde yer alan bir höyüktür. Tepe, 140 metre çapında olup günümüzde 5 metre yüksekliğindedir.

Orman Fidanlığı, Eskişehir il merkezinin 5–6 km. güneybatısında, Eskişehir Belediyesi'nin Orman Fidanlığı içinde yer alan bir düz yerleşmedir. Yerleşme Yukarı Porsuk Çayı Vadisi'ni kuzey tarafından çeviren ve Karabayırlar olarak bilinen tepelerin vadiye bakan yamacındadır. Yukarı Porsuk Vadisi'yle Eskişehir Ovası'nın birleştiği yerdedir.

Yüğücek, Bursa il merkezinin kuzeydoğusunda, İznik İlçesi'nin 1 km. güneyinde, İznik - Yenişehir, İznik karayolunun hemen batısında yer alan bir höyüktür. İznik Gölü'ne 1 km. mesafedeki tepe 100 metre çapında ve 3 metre yüksekliğindedir.

Akmakca, Kütahya il merkezinin güneybatısında, 1970 depreminden sonra terk edilmiş olan Dayınlar Köyü'nün aşağı yamacında yer alan bir düz yerleşmedir. Yerel adı Akmakca Mevkii olmasından dolayı bu ad verilmiştir. Yerleşmenin 100 metre çapında bir alana yayılmış olduğu belirtilmektedir.

Fındık Kayabaşı, Kütahya il merkezinin kuzeydoğusunda, Sabuncupınar İlçesi'ne bağlı Fındıkköy Köyü'nün 3 km kadar kuzeydoğusunda yer alan bir düz yerleşmedir. Kütahya – Eskişehir demiryolunun 500 metre güneyindedir. Yerleşme, kayalık bir yükseltinin kuzey yamacı üstündedir. Günümüzde oldukça eğimlidir. Ancak yerleşme gördüğü dönemde teraslama yapılarak düzeltilmiş olduğu düşünülmektedir.

Keçili Höyük, Burdur il merkezinin güneyinde, Bucak İlçesi'nin güneydoğusunda, Keçili Köyü'nün 1,5 km. güneyinde yer alan bir höyüktür. Doğal bir sırt üzerindedir. Anbahan Gölü ile Kestel Gölü arasındaki dar vadinin kuzey kısmına düşer. Bölge, Helvacıyepesi Mevkii olarak bilinmektedir.

Seydiler Höyüğü, Burdur il merkezinin 75 km. güneybatısında, Tefenni İlçesi'nin 8 km. güneydoğusunda, Seydiler Köyü'nün 2 km. kadar kuzeybatısında yer alan bir höyüktür. Bazı yayınlarda Seyitler Höyüğü olarak geçmektedir. Höyük, yakın geçmişe kadar bataklık olan Tefenni Ovası'nın güneybatı sınırındadır. Tepe, 120 metre uzunlukta ve yaklaşık olarak 10 metre yüksekliktedir. Bu ölçülerle orta boy bir höyük olarak görülmektedir.

Düden Höyük, Burdur il merkezinin güneybatısında, Yeşilova İlçesi'nin kuzeydoğusunda, Karaatlı Köyü'nün yaklaşık olarak 4 km. kuzeydoğusunda, Düden Mevkii'nde yer alan bir höyüktür. Salda Gölü ile Yaraşlı Gölü arasındaki küçük ovadadır. Güneyinde ise Karagöl Mevkii olarak bilinen eski bir göl yatağı vardır. Burası, araştırma yapıldığı 1980'li yılların başlarında bataklıktı. Neredeyse ova seviyesiyle aynı yükseklikedir.

İncirlitepe Düz Yerleşmesi, Isparta il merkezinin kuzeybatısında, Gönen İlçesi'nin güneybatısında, Gümüşgün Köyü'nde yer alan bir düz yerleşmedir. Burdur Gölü'nün kuzey ucuna doğru, İncirlikaya'nın ovaya bakan güney terası üzerindedir. Yüzey buluntularına bakılarak yerleşmenin 100 x 30 metrelik bir alana yayılmış olduğu düşünülmektedir. Ovada, Gümüşgün Köyü ile Gölbaşı Köyleri arasındaki İncirlipınar Höyüğü ile karıştırılmaması için İncirli 1 adıyla da bilinmektedir. Yerleşme, günümüzde ova seviyesinden 7 metre yüksekliktedir.

Kumluktepe Höyüğü, Kayseri il merkezinin güneybatısında, İncesu İlçe merkezinin 1,5 km. kuzeydoğusunda, Kayseri – Niğde demiryolunun güneyinde, İncesu tren istasyonunun 250 metre güneyinde yer alan bir höyüktür. Tepe, yaklaşık 150 metre çapında ve 5 metre yüksekliktedir. Yerleşme bazı yayınlarda İncesu Höyüğü ve Kumtepe Höyüğü olarak geçmektedir.

Alan Höyük, Konya il merkezinin güneybatısında, Beyşehir İlçesi'nin batısında, Beyşehir – Akseki yolunun güneyinde, Karadiken Köyü'nün 3 km. batısında yer alan bir höyüktür. Höyük, 700 x 250 metre boyutlarındaki doğal bir tepe üzerinde oluşmuş olup 100 metre çapında ve 3,5 – 4 metre yüksekliktedir.

Beyşehir Höyük C, Konya il merkezinin batı – güneybatısında, Beyşehir İlçesi'nin kuzeyinde, Sadıkhacı Köyü'nün yaklaşık olarak 6 km. batısında yer alan bir höyüktür. Höyük, Eflatunpınar'ın hemen güneyindedir. Arkeolog Solecki'de Eflatun Höyük olarak geçen yerleşmenin diğer bir adı da Kocadere Höyük'tür. Fakat arkeoloji yazınına Beyşehir Höyük C olarak yerleşmiştir. Yetersiz yayınlarda, yerleşmenin boyutları hakkında da bir bilgi yoktur.

Ilıcapınar Höyüğü, Konya il merkezinin kuzeydoğusunda, Cihanbeyli İlçesi'nin yaklaşık olarak 11 km. güneyinde, Ilıcapınar Köyü'nün doğusunda yer alan bir höyüktür. Yerleşme, Konya'dan Cihanbeyli'ye giden yoldan Yapalı Köyü sapağından ileride, Bolluk Gölü'nün kuzey köşesindedir.

Kanal Höyük, Konya il merkezinin güneybatısında, Seydişehir İlçesi'nin 7,5 km. doğusunda, Bağra Köyü'nün batısında yer alan bir höyüktür. Arkeoloji yayınında Kanal Höyük olarak yer almaktadır. Yerel adları Höyük; Bağlası Höyük; Höyük Bağları'dır. Beyşehir Kanalı Çayı'nın getirdiği kalın bir alüvyon dolguyla kaplı Beyşehir Ovası'nın kabaca tam ortasındadır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.