Madencilik, yeraltındaki maden cevherlerinin araştırılması, çıkarılması ve işletilmesiyle ilgili teknik ve yöntemlerin bütünüdür. Yer kabuğunda bulunan cevher, endüstriyel hammadde, kömür ve petrol gibi ekonomik ekli doğal hammaddeyi sağlamaktır. Ekonomik önemi bulunan mineralleri rasyonel bir şekilde endüstriye sağlamak için geliştirilmiş uygulamalı bilim dalıdır. Maden yataklarının aranması, projelendirilmesi, işletilmesi ve çıkarılan madenin zenginleştirilmesi ile ilgili işlemleri içerir.
Altın, Au sembolü ile gösterilen ve atom numarası 79 olan element. Saf halinde parlak, hafif kırmızıya çalan sarı renkli, yumuşak, sünek ve dövülgen bir metaldir. Altının parlak sarı rengi, asitlere karşı dayanıklılığı, doğada serbest halde bulunabilmesi ve kolay işlenebilmesi gibi özellikleri, insanların İlk çağlardan beri ilgisini çekmiştir.
Maden cevheri ya da kısaca maden ya da cevher, yer kabuğunda iç ve dış doğal etkenlerle oluşan, ekonomik yönden değer taşıyan minerallere verilen ad. Her mineral cevher değeri taşımaz. Bir mineralin cevher değeri taşıması için piyasa şartları gibi birtakım ekonomik etkenlerce belirlenen Tenör değerlerine sahip olması gerekir. Maden sözcüğü aynı zamanda "maden ocağı" anlamında da kullanılır.
Maden mühendisliği, madenlerin bulunması, çıkarılması ve zenginleştirilmesi konularında eğitim ve araştırma yapan mühendislik dalıdır.
Türkiye'de madencilik gelişmiş sanayi kollarından biridir. Türkiye madenler bakımından zengin bir ülkedir. Ayrıca bazı madenler bakımından dünyanın önemli ülkeleri arasındadır. Türkiye'nin madenlerinin tamamı henüz belirlenmemiştir. Maden arama çalışmaları hızla devam etmekte ve yeni maden yatakları bulunmaktadır. Türkiye'nin madenciliğinin şu andaki üretimi, tümüyle kendi endüstri kuruluşlarımızın gereksinimine yönelik değildir. Bir kısmı ham olarak ya da yarı işlenmiş halde yurt dışına satılmaktadır.
Çöpler altın madeni, Erzincan ili, İliç ilçesi, Çöpler Köyünde bulunan Türkiye'nin Kışladağ'dan sonra ikinci büyük altın madeni. Maden sahasının üzerinde yer alan köy daha uzak bir alana taşınmıştır.
Kışladağ altın madeni, Uşak ili, Eşme ve Ulubey ilçeleri sınırında, Gümüşkol, Kışla ve Söğütlü köyleri arasındaki altın madeni. Madende tenör oranı 0,66 gr/ton altın, 1,5 gr/ton gümüş olarak belirlenmiştir. Maden açık işletme şeklindedir.
Falun Madeni, 10. yüzyıldan 1992'ye kadar bin yıldır faaliyette olan İsveç'in Falun şehrinde bir madendi. Avrupa'nın bakır ihtiyacının üçte ikisini üretti ve 17. yüzyıldaki İsveç savaşlarının çoğunun finansmanında yardımcı oldu. Madende meydana gelen teknolojik gelişmeler, iki yüzyıl boyunca küresel olarak madencilik üzerinde derin bir etkiye sahiptir. Maden şimdi bir müzedir ve 2001'de UNESCO dünya miras listesi olarak belirlenmiştir.
Efemçukuru altın madeni, İzmir ili, Menderes ilçesi, Efemçukuru köyündeki altın madeni.
Kaymaz altın madeni, Eskişehir ili, Sivrihisar ilçesi, Kaymaz mahallesindeki altın madeni.
Himmetdede altın madeni, Kayseri ili, Kalaba ve Himmetdede beldeleri arasında bulunan altın madeni.
Kubaşlar altın madeni, Balıkesir ili, Gömeç ilçesindeki Kubaşlar bölgesindeki altın ve gümüş madeni.
Çoraklık altın madeni ya da daha az kullanılan adıyla Çoraklıtepe altın madeni, Balıkesir ili, Altıeylül ilçesindeki Çoraklık kasabasındaki altın ve gümüş madeni.
Bakırtepe altın işletmesi, Sivas ili, Kangal ilçesinde bulunan altın ve gümüş madeni.
Lapseki altın madeni, Çanakkale İli Lapseki İlçesi Şahinli ve Kocabaşlar köylerinin sınırları içerisindeki altın ve gümüş madeni
İvrindi altın madeni, Balıkesir İli İvrindi İlçesi Değirmenbaşı ve Küçükılıca mahalleleri sınırları içerisindeki altın ve gümüş madeni
Öksüt Altın Madeni, Kayseri ili, Develi ilçesindeki Öksüt köyündeki altın madenidir.
Guleman krom madeni, 1936 yılında Etibank tarafından işletmeye açılan Elazığ ili, Alacakaya (Guleman) ilçesindeki krom madeni.
Gürcistan'da madencilik yüzyıllardır yapılmaktadır. 2020 yılında, Gürcistan'ın maden endüstrisi manganez, bakır ve çeşitli tiplerde taş ocağı üretmektedir. Gürcistan ekonomisi son yıllarda ekonomik büyüme yaşamış olsa da, Gürcistan'ın madencilik ve metalurji sektöründeki büyümesi, genel ekonominin gerisinde kalmıştır.
Maden atıkları, bir cevherin ekonomik olmayan kısmından değerli fraksiyonu ayırma işleminden sonra arta kalan malzemelerdir. Artıklar, bir cevher veya mineral gövdesinin üzerinde yer alan ve madencilik sırasında işlenmeden yer değiştiren atık kaya veya diğer malzemeler olan aşırı yükten farklıdır. Maden atıkları, insanlığın ürettiği en büyük atık miktarıdır.
Türkiye'deki yer altı kaynakları