İçeriğe atla

Çukur Han

Koordinatlar: 39°56′14″K 32°51′48″D / 39.93722°K 32.86333°D / 39.93722; 32.86333
Çukur Han
Hanın önden görünümü (2023)
Harita
Diğer ad(lar)Çukurhan
Genel bilgiler
DurumOtel olarak kullanılıyor
TürHan
Mimari tarzOsmanlı mimarisi
ŞehirAnkara
ÜlkeTürkiye
Koordinatlar39°56′14″K 32°51′48″D / 39.93722°K 32.86333°D / 39.93722; 32.86333
Açılış17. yüzyıl
Resmî site

Çukur Han; Ankara'nın Altındağ ilçesinde, Atpazarı mevkiinde bulunan tarihi bir handır. Ankara Kalesi’nin ana giriş kapısının yakınlarında, Çengel Han'ın kuzeybatısında bulunmaktadır. Dönemin şeyhülislamı Ankaravi Mehmet Emin Efendi tarafından, Suluhan gibi birkaç diğer yapıyla beraber vakfedildiği bilinmektedir. Yapım yılı 16.-17. yüzyıllar arasına tarihlenen Çukur Han, 1791 ve 1801 tarihlerinde iki büyük onarım geçirmiştir.[1] 2000'li yıllara gelindiğinde hem uzun süredir kullanılmıyor oluşundan hem de kayda değer bir sağlamlaştırma çalışması geçirmediğinden dolayı Dünya Anıtlar Fonu tarafından "acilen kurtarılması gereken" yapılar listesinde gösterilmiştir.[2]

Tarihçe

İnşa edildiği ilk yüzyılda, etrafındaki diğer ticari yapılarla beraber Ankara'daki ticaretin merkezlerinden bir haline gelmiş olan Çukur Han; sof ticaretinin gerilemeye başlamasıyla beraber zaman içerisinde eski önemini ve değerini yitirmiştir. Türk Kurtuluş Savaşı yıllarında bir dönem askeri karargah olarak kullanılmış ve Cumhuriyet'in ilanından sonra cezaevi olarak işlev görmüştür.[3]

Cezaevinin kapatılmasından sonra bir süre tekrar dükkânların bulunduğu bir iş merkezi olarak kullanılmış; 1950 yılında yaşanan yangın felaketinden sonra yaklaşık 50 yıl süreyle atıl ve harap vaziyette kalmıştır. 2006'da Koç Holding tarafından restore edilmek şartıyla Vakıflar Genel Müdürlüğü’nden kiralanmış, 2007-2010 yılları arasında yenileme işlemi tamamlanarak otel olarak hizmete açılmıştır.[4][5]

Mimari

Aslında iki katlı olarak inşa edilen Çukur Han'a, yapının batı tarafındaki arazinin eğimli olmasından yararlanılarak bir bodrum ilave edilmesiyle bina kısmen üç katlı duruma gelmiştir. Klasik Osmanlı mimarisinin izlerini taşımakta olup, taş temel üzerine tuğla örülerek inşa edilmiştir. Üst katlarda kullanılan ahşap desteklerle de estetik bir güzellik yakalanmak istenmiştir.[1]

Kuzey tarafındaki kapıdan içeriye giriş çıkışlar sağlanan hanın ortasında dikdörtgen planlı bir avlu bulunmaktadır. Binanın içerideki avluya bakan tarafları, odalara açılan revaklarla çevrilidir. Yapının geçirdiği tadilatlardan sonra üst katın kuzey kanadıyla, alt katın kuzey-güney ve batı kanadındaki revaklar kapatılmıştır.[1]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ a b c "Ankara Hanlar". 11 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Eylül 2018. 
  2. ^ "Çukur Han". 26 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Eylül 2018. 
  3. ^ "Ankara'nın Hanları". 24 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Eylül 2018. 
  4. ^ "Tarihi Çukurhan butik otel oldu". 26 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Eylül 2018. 
  5. ^ "Divan Çukurhan, Ankara'nın Tarihine Işık Tutuyor". 26 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Eylül 2018. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Çengelhan Rahmi M. Koç Müzesi</span> Ankaradaki bir müze

Çengelhan Rahmi M. Koç Müzesi, Ankara'nın Altındağ ilçesinde bulunan bir sanayi ve ulaşım müzesidir.

<span class="mw-page-title-main">Koza Han</span> Bursada 15. yüzyıl han yapısı

Koza Han 15. yüzyıl sonlarında II. Bayezid tarafından mimar Abdül ula bin Pulat Şah'a İstanbul'daki eserlerine vakıf olarak Bursa'da yaptırılmış handır.

<span class="mw-page-title-main">Kürkçü Hanı</span>

Kürkçü Hanı, İstanbul'un Mahmutpaşa semtinde yer alan han. Fatih bölgesinin Eminönü semtinde bulunan 15. Yüzyıl han yapılarından bir tanesidir. Dayahatun Mahallesi’ndeki Mahmut Paşa Yokuşu’nda bulunan Çakmakçılar ve Çarkçılar sokaklarının arasındaki bölgede 129 numarada yer almaktadır. İki adet girişi bulunur. Çarkçılar sokağı tarafındaki lokasyonu dolayısıyla Büyük Yeni Han ile komşudur. Ticaret hanıdır. Vezir Mahmut Paşa tarafından mimar Atik Sinan'a yaptırılmıştır

<span class="mw-page-title-main">Çengel Han</span>

Çengel Han; Ankara'nın Altındağ ilçesinde Ulus'ta 1522-1523 tarihlerinde Mihrimah Sultan’ın eşi Damat Rüstem Paşa tarafından inşa ettirilmiş tarihi bir handır. Atpazarı Mahallesi Kaleönü Depo Sokak'ta bulunmaktadır. Mimarisi klasik Osmanlı mimarisidir. Kareye yakın dikdörtgen bir plan üzerine kurulmuştur. Ortasında bir avlu bulunmakta, kuzeydoğu cephesinde tek katlı, cephenin giriş tarafında iki katlı dükkanlar sıralanmaktadır. Güneybatı cephesiyse arazinin eğilimli olması nedeniyle üç katlıdır. Duvarları sağlam Horasan duvarı olan han korumaya uygun olduğu için uzun süre tiftik deposu olarak kullanılmıştır. Sağlam mimarisi nedeniyle iyi bir durumda günümüze kadar gelebilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Kırmızı Medrese</span>

Kızıl Medrese ya da Kırmızı Medrese, Şırnak ilinin Cizre ilçesinin merkezindeki Dağkapı Mahallesi'nde yer alan tarihî yapı.

Büdeyri Hanı, İnceoğlu Hanı ya da Elbeyli Hanı, Gaziantep'te bulunan tarihi bir handır.

<span class="mw-page-title-main">Büyük Han</span> Kuzey Lefkoşada yer alan bir han

Büyük Han, Lefkoşa'nın kuzey kesiminde yer alan bir handır. Tarihsel olarak Kıbrıs'ın en büyük hanı olup kendisi gibi Asmaaltı Meydanı'nda yer alan Kumarcılar Hanı'yla birlikte Lefkoşa'da Osmanlı döneminden günümüze ulaşan iki handan biridir.

Suluhan, Ankara'nın Altındağ ilçesinde Ulus'ta bulunan tarihi bir handır.

<span class="mw-page-title-main">Laal Paşa Camii</span> Mut ilçesinde tarihi bir camii

Karamanoğlu İbrahim Bey'in emriyle Laal Paşa tarafından yaptırılmıştır. Laal Paşa, asıl adı Musa olan bir köledir. Ve Karamanoğlu Beyliği'nde şehzade eğitmenliği de yapmıştır. Laal Paşa, önceleri Karamanoğlu Alaeddin Bey'in kölesi olarak Beyliğe dahil olmuştur. Devlet işlerinde verilen görevleri başarıyla yaptıktan sonra Alaeddin Bey'in gözüne giren köle Musa; Alaeddin Bey'in emriyle iyi bir eğitim görüp, iyi bir tahsil yapmıştır. Sonraları Laal Ağa'da gördüğü kabiliyeti takdir eden Alaeddin Bey, onu azad edip hür bir adam olmasını sağlamıştır. Hususi ve resmî devlet işlerinde gösterdiği yüksek başarıdan dolayı kendisini Niğde Kalesi dizdarı yapmıştır. Mut'ta bulunduğu sırada kasabanın içine cami, medrese ve hamam yaptırmıştır. Bu yapıların ayakta kalması için vakıf gelirler koymuştur. Laal Paşa'nın her kölede olduğu gibi doğum tarihi ve Karamanoğulları'na nasıl intisap etmiş olduğu belli olmadığı gibi mezarı ve ölüm tarihi de belli değildir.

<span class="mw-page-title-main">Kurşunlu Han (Üsküp)</span>

Kurşunlu Han, tarihî Üsküp Çarşısı içinde bulunan, 16. yüzyılda inşa edilmiş Osmanlı dönemine ait kervansaray.

Ağaç Ayak Camii; Ankara'nın Altındağ ilçesinde bulunan tarihi bir camiidir. Geniş bir avlu içerisinde bulunan camii; su basmanına kadar moloz taş, yukarı kısımlar ise örme tuğla arası ahşap hatıllı olacak şekilde inşa edilmiştir. Kitabesi olmasa da 1700'lü yılların başında yapıldığı tahmin edilmektedir. İç tasarımında kullanılan ahşap minberi, alçı mihrabı ve nakış işlemeleri; caminin geç dönem Ankara eserleri arasında sayılmasına neden olmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Kurşunlu Han (Ankara)</span>

Kurşunlu Han; Ankara'nın Altındağ ilçesinde, Ankara Kalesi'nin yakınlarında bulunan tarihi bir handır. Kitabesi olmasa da 1471 yılında, Fatih Sultan Mehmet'in başvezirlerinden biri olan Rum Mehmed Paşa tarafından yaptırıldığı düşünülmektedir. Güneyinde bulunan Mahmut Paşa Bedesteni ile aynı mimari özellikleri gösterdiği için hemen hemen aynı tarihlerde inşa edildikleri konusunda görüşler vardır. 1946 yılındaki onarımda ele geçirilen, II. Murat dönemine ait sikkeler ise; hanın 15. yüzyılın ilk yarısında var olduğunu kanıtlar niteliktedir.

<span class="mw-page-title-main">Pilavoğlu Hanı</span>

Pilavoğlu Hanı; Ankara'nın Altındağ ilçesinde, Atpazarı mevkiinde bulunan tarihi bir handır. Çengel Han’ın doğusunda yer alır.

Saçaklı Ev, Kuzey Lefkoşa'nın Selimiye semtinde yer alan bir konak. 2 katlı yapı, Selimiye Camii'nin güneydoğusunda yer almaktadır. Adını, sokağa çıkıntılı köşk odasını destekleyen geniş saçaklarından almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Melek Ahmed Paşa Camii</span> Diyarbakırda yer alan bir cami

Melek Ahmed Paşa Camii, Diyarbakır'ın Sur ilçesinde yer alan tarihî bir camidir. Plan ve mimarisinde Mimar Sinan'ın etkisi görülen cami, 16. yüzyılda Melek Ahmed Paşa tarafından yaptırılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Hüsrev Paşa Camii</span> Sur, Diyarbakırda cami

Hüsrev Paşa Camii, Diyarbakır'ın Sur ilçesinde yer alan tarihî bir camidir. Aynı ada sahip mahallede yer almaktadır. Divane Hüsrev Paşa tarafından yaptırılmıştır. Evliya Çelebi, 1655'te geldiği Diyarbakır'ın eserlerini anlatırken Hüsrev Paşa Camii'nin Mardin Kapısı yakınında kalabalık cemaate sahip "şirin" bir ibadet yeri olduğunu belirtmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Hasan Fehmi Ataç Apartmanı</span> Ankarada bir apartman

Hasan Fehmi Ataç Apartmanı; Altındağ'ın Ulus semtinde bulunan tarihi bir apartmandır. Anafartalar ve Denizciler Caddesi'nin kesişiminde yer alan bina Büyük Otel olarak da anılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Taşhan (Tokat)</span>

Taşhan, Tokat tarihî kent merkezi içinde bulunan, 17. yüzyılda inşa edilmiş Osmanlı eseri yapı. Gaziosmanpaşa Bulvarı üzerinde yer almaktadır.

Veli Paşa Hanı, Çorum'da şehir merkezinde bulunan, 19. yüzyıl sonunda inşa edilmiş iki katlı ahşap yapı.

<span class="mw-page-title-main">TCDD Genel Müdürlük Binası</span> Ankarada ki TCDD binası

TCDD Genel Müdürlük Binası, Türkiye'nin başkenti Ankara'da bulunan Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryolları'nın merkezi olan binadır. Bina, 1941 yılında inşa edilmiş kurulmuş olup Altındağ ilçesinde yer almaktadır.