İçeriğe atla

Çok silindirli motorlar

Silindirlerin düzenine göre çok çeşitli motor yapı şekilleri vardır (Motorların Sınıflandırılması şablonunda silindir birleştirme şekillerine göre motorlar satırından ayrıntılı bilgi alınabilir) Silindirler DIN 73021’e uygun bir şekilde ifade edilir. Silindirlerin sayılmasına güç çıkışının karşı tarafından başlanır. Boksör motorlarda ve V tipi motorlarda güç çıkışının karşı tarafından soldaki silindirden başlanır ve sıra takip edilir. Genelde 4 zaman ilkesine göre çalışırlar. 2 zaman ilkesine göre çalışan tipleri de mevcuttur. Hava veya su ile soğutulan çeşitleri vardır.

Silindir sayıları

İki silindirli motorlar

Otomobil motorlarında çok az kullanılırlar. Örneğin DAF firması Hollanda'da ürettiği otomobillerde yatık I tipi subap mekanizmasına sahip bir motor kullanmıştır. Genelde hava soğutmalı olup 2 zaman prensibine göre çalışan motorlardır.

Buji ile veya sıkıştırma ile ateşlemeli, 2 zamanlı veya 4 zamanlı olabilirler. Hyundai Accent Admire 1,5 CRDI model otomobiller sıralı 3 silindirli, dizel, su soğutmalı 1500 cc hacminde motorlara sahiptirler. Bir diğer 3 silindirli motor da VW Polo 1.4 TDI marka araçta bulunmaktadır. 1422 cc hacmindeki Turbo beslemeli motor 4000 d/d de 75 hp güç 2200 d/d de 195 Nm Tork üretebilmektedir.

Dört silindirli motorlar

En çok kullanılan silindir sayısıdır. Çeşitli kombinasyonlarda (buji ile ateşlemeli, su soğutmalı v tipi – sıkıştırma ile ateşlemeli, sıralı, su soğutmalı –buji ile ateşlemeli, boksör, hava soğutmalı gibi ) yapılabilirler.

  • Volkswagen kaplumbağa : Buji ile ateşlemeli, benzinli, boksör, hava ile soğutmalı
  • Ford Taunus : Buji ile ateşlemeli, v tipi, su ile soğutmalı, benzinli
  • Hyundai Accent Era CRDI : Sıkıştırma ile ateşlemeli, mazotlu, sıralı, su ile soğutmalı
  • Mazda 3 1.6 : Üstten çift egzantrikli, zincir tahrikli, benzin püskürtme sistemli ve değişken emiş kontrol üniteli.

Altı silindirli motorlar

Avrupa'da genelde kullanılmayan ağırlıklı olarak ABD’de üretilen otomobillerde kullanılan motorlardır. Sıralı veya V tipinde yapılabilirler.

Sekiz silindirli motorlar

Genelde eski otomobillerde kullanılmıştır. Sıralı tiplerinin boyu çok uzun olduğundan ve otomobillerin ön kısmının uzamasına sebep olduğundan motor parçalarının dengelenmesi problemlerinden ötürü genelde V tipinde yapılırlar.

Oniki ve Onaltı silindirli motorlar

Genellikle deniz vasıtalarında, lokomotiflerde ve sanayi işlerinde kullanılan motorlardır. Otomotiv sektöründe ise otobüs ve kamyonlarda kullanılmasına rağmen spor otomobillerde kullanılan tipleri de vardır . Ferrari 12 silindirli motorları bazı modellerinde kullanırken, Bugatti Veyron modelinde 16 silindirli bir motor kullanmıştır. Silindir birleştirme şekillerine göre dengeleme probleminden ötürü sıralı tip kullanılmamaktadır. V tipi, boksör tipi, iki sıralı yıldız, yıldız, W tipi, üç sıralı X veya sıra halinde X tipi olarak yapılırlar.

Kaynakça

  • Benzin Motorları (kitap), Milli Eğitim bakanlığı Yayınları, İbrahim Özdamar – Bilal Yelken, 1986 baskısı
  • Motorlu Taşıt Tekniği (kitap), Milli Eğitim bakanlığı Yayınları, Wilfried Staudt, 1995 baskısı, Yayın hakkı : Friedr. Vieweg & Sohn Braunschweig / Wiesbaden

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Dizel motor</span> motor çeşiti

Dizel motor, içten yanmalı bir motor tipidir. Daha özel bir tanımla, dizel motor oksijen içeren bir gazın sıkıştırılarak yüksek basınç ve sıcaklığa ulaşması ve silindir içine püskürtülen yakıtın bu sayede alev alması ve patlaması prensibi ile çalışan bir motordur. Bu yüzden benzinli motorlardan farklı olarak ateşleme için bujiye ve yakıt oksijen karışımını oluşturmak için karbüratöre ihtiyaç yoktur.

<span class="mw-page-title-main">İçten yanmalı motor</span> yakıtın yanma odasında oksitleyici ile yandığı motor

İçten yanmalı motorlar, yakıt'ın motor içinde yanma odası adı verilen sınırlı bir alan içinde yakılması ile oluşan basıncın, piston denen parçayı hareket ettirmesi ile oluşan makinelerdir.

<span class="mw-page-title-main">Benzinli motor</span>

Benzinli motor, bir tür içten yanmalı motordur. Benzinli motorlarda kullanılan yakıt benzin olup, yakıt dizel motordan farklı olarak karbüratör adı verilen bir düzenek sayesinde, sıvı olarak değil buharlaşıp hava ile karışarak silindire girer.

Sıkıştırma ile ateşlemeli motorlar. Bu tip motorlar yakıt ve hava karışımının yüksek basınç ve sıcaklığın etkisi ile tutuşmasıyla çalışır.

<span class="mw-page-title-main">Sıralı tip motor</span> sırali tip motorlar

Sıralı tip motor, silindirlerin krank mili üzerinde bir çizgi üzerinde sıralandığı motor tipidir. Günümüzde otomobillerde kullanılan en yaygın modeldir.Silindirlerin yan yana dizilmesinden dolayı bu adı almıştır.Dizel veya benzinli olabilirler.

<span class="mw-page-title-main">V tipi motor</span>

V tipi motor, silindirlerin krank şaftı üzerinde "V" şeklinde iki sıra halinde dizildiği motor tipi. Sıralı tip motorlara göre daha yüksek bir güç/hacim oranına sahip olan bu tip motorlar nispeten yüksek performans gereken uygulamalarda kullanılırlar.

<span class="mw-page-title-main">Motor</span>

Motor, bir enerji formunu mekanik enerjiye çeviren makinedir. Motorlar kuvvet makineleridir.

<span class="mw-page-title-main">Hava soğutmalı motor</span>

Hava soğutmalı motor, motorun sıcak parçalarının soğutulması için direkt olarak hava sirkülasyonunu kullanır.

<span class="mw-page-title-main">Karbüratör</span> motorun silindirlerinde yanacak benzin-hava karışımını sağlayan aygıt

Karbüratör, içten yanmalı motorlarda, motorun silindirlerinde yanacak benzin-hava karışımını sağlayan aygıt.

<span class="mw-page-title-main">Hyundai Accent</span> Hyundai Tarafından Üretilen Aile Aracı

Hyundai Accent 1994 yılında üretimine başlanan Hyundai'nin güncel modelidir. Bazı ülkelerde Verna adı altında satılmaktadır. Accent modeli Türkiye'de 1994-2000 yılları arasında üretilen modeller yumurta kasa, 2000 - 2003 yılları arasında üretilen modeller Milenyum kasa, 2003 - 2006 yılları arasında üretilen modeller Admira kasa ve 2006-2012 yılları arasında üretilen modeller Era kasa olarak isimlendirilmektedir. Accent modeli bugün Güney Kore, Hindistan, Rusya ve İran'da üretilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Sıralı dört silindir motor</span> Dört silindirin de aynı çizgide yer aldığı içten yanmalı motor

Sıralı dört silindir motor, dört silindirin de aynı çizgi üzerinde yer aldığı bir içten yanmalı motor tipi. Sıralı dört silindir motorlarda tek silindir sırasında yan yana yer alan dört silindir, tek bir krank milini çevirir. Eğimli olarak monte edilen sıralı dört silindir motorlara "eğik dört silindir" de denir.

<span class="mw-page-title-main">Cummins B Serisi motoru</span>

B serisi, Cummins'in otomotiv, tarım, güç üretimi ve denizcilik alanlarında kullanılmak üzere geliştirdiği sıralı 4 veya 6 silindirli, "silindir başına bir litre hacimli" su soğutmalı, dört zamanlı dizel motor serisidir. Cummins'in Columbus, Indiana'daki fabrikasında 1983 yılında üretimine başlanan B serisi motoru, ilk başta Case IH'in iş makineleri, traktörleri ve biçerdöverleri için özel olarak geliştirilmiş bir motor olsa da, 1989 yılından sonra Dodge'un 2500, 3500 ve 4500 tipi Ram kamyonet/kamyon modellerinde kullanmaya başlamasıyla popülerlik kazanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Honda CB125E</span>

Honda CB125E, Honda Motor Company tarafından üretilen commuter kategorisindeki motosikletidir.

<span class="mw-page-title-main">Motor freni</span> fren türü

Motor freni, sürtünme freni veya manyetik fren gibi ek harici frenleme mekanizmaları kullanmak yerine, bir motorlu taşıtın motorunun içindeki yavaşlatma kuvvetleri kullanıldığında meydana gelir.

<span class="mw-page-title-main">Turbo dizel</span>

Turbo dizel, basitçe turboşarj ile donatılmış bir sıkıştırma ateşlemeli motor anlamına gelir. Diğer motor türlerinde olduğu gibi, bir dizel motora turboşarj uygulamak, motorun güç ve tork çıkışını büyük ölçüde artırabilir.

<span class="mw-page-title-main">Pratt & Whitney R-1535 Twin Wasp Junior</span>

Pratt & Whitney R-1535 Twin Wasp Junior, 1930'larda Amerikan uçaklarında kullanılan bir motordur. Motor 1932'de 9 silindirli R-985'in 14 silindirli versiyonu olarak tanıtıldı. İki sıralı, hava soğutmalı radyal bir tasarımdır. Motor hacmi 1,535 inçtir (25.2 L); hem çap hem de strok 5 3⁄16 inçtir (131.8 mm).

<span class="mw-page-title-main">Pratt & Whitney R-2180-E Twin Wasp E</span>

Pratt & Whitney R-2180-E Twin Wasp E, Amerika Birleşik Devletleri'nde Pratt & Whitney tarafından geliştirilen bir radyal uçak motorudur. Her biri yedi silindirli iki sıraya sahiptir. Tek üretim uygulaması İkinci Dünya Savaşı sonrası Saab 90 Scandia uçağında yapıldı.

<span class="mw-page-title-main">Sıralı üç silindir motor</span>

Sıralı üç silindir motor, silindirlerin ortak bir krank mili boyunca bir sıra halinde düzenlendiği üç silindirden oluşan bir sıralı tip motordur. Sıralı dört silindirli motorlardan daha az yaygın olup yine de çeşitli motosikletlerde, kompakt otomobillerde ve tarım makinelerinde kullanılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">V4 motor</span> "V" konfigürasyonunda dört silindirli pistonlu motor

Bir V4 motoru, silindirlerin ortak bir krank milini paylaştığı ve bir V konfigürasyonunda düzenlendiği dört silindirli bir pistonlu motordur .V4 motorlar, diğer sıralı dört motorlardan daha az yaygındır. Bununla birlikte, zaman zaman otomobillerde, motosikletlerde ve diğer uygulamalarda V4 motorları kullanılmıştır.

Dual RAM "GM Motors'un" kullandığı bir teknolojidir. Bu sistem I6 motorlar için kullanılmıştır. Sistemin çalışma şekli: emme manifoldunda iki parçadır ve iki parça arasında bir valf bulunur. Bu valf arabanın beynine bağlıdır. Motor 4000 devirin altında çalışırken bu valf kapalıdır ve sadece 3 silindire yakıt ve hava dolar. Diğer 3 silindir sadece yukarı aşağı hareket yapar yakıt-hava karışımı gitmez. 4000 devir geçildiğinde ise 6 silindirede yakıt-hava karışımı dolar ve performans artar. 6 silindirli motorlarda yakıt tüketimi fazla olduğu için bu şekilde "silindir kapatma" sistemi yapılmıştır.