İçeriğe atla

Çocuklara Yardım Bürosu

Çocuklara Yardım Bürosu
Kuruluş1918
Kuruluş yeriAzerbaycan Cumhuriyeti
Kapanış1920
TürSTK
Yasal statüanlaşmalı
AmaçÜlkede yaşayan yardıma ihtiyacı olan çocuklara yardım etmek için
MerkezBakü
Genel sekreterYevsey Gindes
Önemli kişilerZeynelabidin Tağıyev, Musa Nağıyev, Şemsi Esedullayev

Çocuklara Yardım Bürosu (Azerice: Uşaqlara Yardım Bürosu) Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti döneminde faaliyet gösteren bir sivil toplum yardım kuruluşudur. Örgüt, Mart soykırımından sonra yalnız kalan çocuklara ve ayrıca ülkede yardıma ihtiyacı olan diğer çocuklara yardım etmek amacıyla kuruldu.

Büronun emrinde birkaç çocuk yurdu vardı. Azerbaycan Cumhuriyeti ile birlikte ülkede yaşayan iş adamı hayırseverler de büronun faaliyetlerine destek verdiler.

Nisan 1920'de Bakü Bolşevikler tarafından işgal edildikten sonra Çocuklara Yardım Bürosu'nun faaliyetleri durduruldu.

Tarihi

Kurulması

Eylül 1918'de, Mart soykırımından sonra evsiz kalan çocuklara ve aynı zamanda soykırımdan zarar görenlere yardım etmek amacıyla, o dönemde faaliyet gösteren en büyük hayır kurumu olan Merkezi Ev Komitesi'ne bağlı Çocuklara Yardım Bürosu kuruldu.[1][2] Büronun başkanı Yevsey Gindes onun yardımcısı ise Liza Muhtarova'dır.[3]

Birkaç iş adamı da büronun faaliyetine ve binalarının inşasına destek verdi. Bunlar arasında Hacı Zeynalabdin Tağıyev, Ağa Musa Nağiyev, Şemsi Asadullayev de var. Bunun dışında bireysel kişiler de ofise bağışta bulundular. Bu hayırseverler arasında İsabey Sadıxbeyov, Hanifa Zeynalabdin oğlu Tağiyev, Müslüman Hayırseverler Derneği Başkanı Kasım Kasımov, Taği Nağiyev, Zeynep Hanim Salimhanova ve diğerleri var.[3]

Faaliyeti

Asıl amacı sokağa atılan öksüz çocuklara yardım etmek olan büro, faaliyete geçtiği ilk günlerde ağırlıklı olarak yetimhaneler düzenlemeye çalışmıştı. Ancak, kaynak yetersizliği nedeniyle zorluklar ortaya çıktı. Bu nedenle, devlet yapıları nüfusa büronun çalışmalarını desteklemeye çağırdı. O dönemde yayınlanan Azerbaycan gazetesinde şunlar yazıyordu:[3]


Azerbaycan Cumhuriyeti Halk Sağlığı Bakanı Yevsey Gindes

Başlangıçta, büronun bine kadar çocuğu barındırabilecek 5 yurdu vardı. Yetimhanelerden biri, Aralık ayında Liza Muhtarova'nın yardımıyla açılan "Körpeler evi" idi. Bu çocuk yurdu, 1895'ten 1917'ye kadar faaliyet gösteren "Körpeler evi"nin temelinde açılmıştır. O zaman başkan Dr. Gindes, finansörü Hacı Zeynalabdin Tağıyev'di. H.Z. Tağıyev daha sonra büronun onursal üyesi seçildi. Bu "Çocuk Evi"nin inşaatına 1898 yılında başlanmıştır. Ancak kaynak yetersizliği nedeniyle inşaat yarım kaldı. Daha sonra Ağamusa Nağiyev ve Shemsi Esedullayev yetimhanenin yapımı için para ayırarak inşaatı tamamladılar. 19. yüzyıldan kalma bu yapı, Süleyman Rüstem ve Mikayil Rafili caddelerinin kesiştiği noktada yer almaktadır.[3]

Kendi çocuğu olmayan Liza Muhtarova, eğitim ve öğretim çalışmalarında aktiftir. Özel mülkünde (şimdi Saadet Sarayı) bir pansiyon düzenledi ve ebeveynlerini kaybeden yoksul ailelerin kızlarına baktı.[3]

Çalışmayı genişletmek için 26 Kasım 1918'de yerel kamu ve ulusal kuruluşların büyük bir toplantısı yapıldı. Burada bir meslek grubu oluşturulur, üyeler tüm ulusal, kamu ve hayır kurumlarından seçilir. A. Leontovich, Y. Gindes, Merkezi Ev Komitesi'nden G. Bron, Rus Hayır Kurumundan Krylova ve mühendis Krivoshein, Yahudi Milli Komitesi'nden Y. Varshavsky, Müslüman Yardım Derneği'nden Liza Muhtarova, Müslüman sığınağından Vasilyevskaya, "Körpeler evin" den Radzinskaya, "Çocuk evleri Koritskaya ve diğerleri büronun üyeleri seçildi. Dr. Allahverdiyev ise çocukların sağlığının korunmasını üstleniyor.[3]

Musa Bey Rafiyev başkanlığındaki Sosyal Koruma Bakanlığı, gıda bölümünü finanse etti. Bakan Yardımcısı Rüstem Han Hoyski, Bakü, Surakhani, Sabunçu ve Ramana'nın dağlık kesimlerinde yaşayan Müslüman nüfusa, özellikle de gıda istasyonlarına gelemeyen kadınlara, kuru gıda dağıtım noktalarının açılmasında yardımcı oldu. Öğle yemeği çoğunlukla ücretsiz ya da bir ya da iki kuruştu.[4]

Büro, Müslüman çocuk sığınma evine yardım sağladı. Yardım etkinlikleri de düzenlendi: ucuz beyaz ekmek pişirildi ve satışından elde edilen gelir, milliyeti ne olursa olsun yetimhanelere bağışlandı. Yaz boyunca, Büro "Nina" mavnasını kiraladı ve 130 tüberkülozlu çocuğun sağlıklarını iyileştirmelerine yardımcı oldu. 1918'in sonunda - 1919'un başında Bakü'deki tahtakurusu salgını sırasında, Büro şehrin işçi sınıfı mahallelerinde çocuklar için gündüz evleri açtı. O evlerde 08:00-18:00 saatleri arasında çocuklara yemek verilir, hastalandıklarında onlara tıbbi yardım gösteriliyordu.[3]

Nisan 1920'de Bakü Bolşevikler tarafından işgal edildikten sonra Çocuklara Yardım Bürosu'nun faaliyetleri durduruldu.[1]

Kaynakça

  1. ^ a b Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti Ensiklopediyası: II cild (PDF). II. Bakü: Lider nəşriyyat. 2005. s. 421. 5 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 8 Temmuz 2022. 
  2. ^ Gülzar İbrahimova. The women’s rights in the period of Azerbaijan Democratic Republic. Nevşehir: The Journal of International Civilization Studies. s. 274. 3 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Temmuz 2022. 
  3. ^ a b c d e f g Şəlalə Bağırova (6 Şubat 2020). "Cümhuriyyətdə uşaq xeyriyyəçiliyi məsələləri" (Azerice). 525-ci qəzet. 24 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Temmuz 2022. 
  4. ^ "Azərbaycan qadınları müstəqil dövlətimizin inkişafına böyük töhfələr verirlər" (Azerice). İki sahil. 7 Mart 2018. 14 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Temmuz 2022. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Bakü</span> Azerbaycanın başkenti

Bakü, Azerbaycan'ın, Hazar Denizi'nin batı kıyısında yer alan başkentidir. Kafkasya’nın en büyük şehri, en önemli kültür ve ticaret merkezidir. Ülkenin en doğusundaki ve en önemli sanayi, ticaret ve kültür merkezi olmanın yanı sıra bir liman kenti olarak da önemlidir. Şehirde yaşayanların büyük çoğunluğunu Azerbaycanlılar oluşturur.

<span class="mw-page-title-main">Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti</span> ilk Azerbaycan cumhuriyeti (28 Mayıs 1918-28 Nisan 1920)

Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti, Azerbaycan Halk Cumhuriyeti veya kısaca Azerbaycan Cumhuriyeti, Doğu Kafkasya'da yerleşmiş ve yüzölçümü 147.629 km2 olan, Müslüman ve Türk toplumlarında kurulan ilk laik ve demokratik devlet. Nüfusu 2 milyon kişiye ulaşan cumhuriyetin sınırları kuzeyde Kuzey Kafkasya Cumhuriyeti, kuzeybatıda Gürcistan Demokratik Cumhuriyeti, batıda Ermenistan Demokratik Cumhuriyeti ve güneyde İran'la belirlenmiştir. Azerbaycan'da en büyük şehir olan Bakü'nün Bolşevik Bakü Sovyeti'nin kontrolünde olması nedeniyle, AHC'nin geçici başkenti Gence olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Bakü Muharebesi (1918)</span> 1. Dünya Savaşı sırasında Rus ve Türk orduları arasında geçen savaş

Bakü Muharebesi, 1918 yılında Azeri ve Dağıstanlı gönüllülerle takviye edilen ve Kafkas İslam Ordusu adı verilen Osmanlı Ordusu'nun Bakü Sovyeti, Britanya İmparatorluğu, Merkezi Hazar Diktatörlüğü ve Beyaz Ordu karşısında Bakü'yü almak için giriştiği muharebe.

<span class="mw-page-title-main">Zeynelabidin Tağıyev</span> Azeri iş adamı

Zeynelabidin Tağıyev, Azerbaycan'da, Rus İmparatorluğu'nun ve Dünya'nın ilk petrol sanayiinin doğmasında ve gelişmesinde önemli rol oynamış Azeri iş insanı ve hayırsever.

<span class="mw-page-title-main">Ahmed Cevad</span>

Ahmet Cevad, Azerbaycanlı şair, tercüman, AYB üyesi (1934), profesör (1933), Kuba Halk Eğitim Şubesi müdürü, Gence'de Azerbaycan Tarım Enstitüsü'nde Azerbaycan ve Rus dilleri kürsüsünde öğretmen, doçent, kürsü başkanı (1930-1933), Azerbaycan Devlet Yayınevi'nin çeviri bölümünde editör (1934), "Azerbaycanfilm" stüdyosunda belgesel filmler bölümünün müdürü (1935-1936), Azerbaycan Cumhuriyeti'nin resmi devlet marşının sözlerinin yazarı büyük şairimiz Ahmed Cevad'dır. Azerbaycan şiirinde yeni bir edebi okulun temelini atmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Azerbaycan Devlet Akademik Opera ve Bale Tiyatrosu</span>

Azerbaycan Devlet Akademik Opera ve Bale Tiyatrosu, Azerbaycan'ın başkenti Bakü'deki başlıca opera binasıdır. Azerbaycan Devlet Akademik Opera ve Bale Tiyatrosu, Azərbaycan'ın ulusal opera ve bale tiyatrosudur.

<span class="mw-page-title-main">Neriman Nerimanov</span> Nariman Narimanov

Neriman Nerimanov, Azerbaycanlı Bolşevik devrimci, yazar, yayıncı, politikacı ve devlet adamıydı. Kızıl Ordu'nun Azerbaycan'ı işgalinden sonra, Mayıs 1920'de kurulan Sovyet Azerbaycanı hükûmetinin başına geçti ve bu görevini yaklaşık bir yıl sürdürdü. Daha sonra Transkafkasya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti yürütme konseyi başkanlığına seçildi. Ayrıca 30 Aralık 1922'den öldüğü güne kadar Sovyetler Birliği Merkez Yürütme Kurulunun parti başkanı olarak görev yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">İmparatoriçe Aleksandra Rus-Müslüman Kız Mektebi</span>

İmparatoriçe Aleksandra Rus-Müslüman Kız Mektebi, Bakü’de Müslüman kızların eğitim görmesi için Hacı Zeynel Abidin Tağıyev tarafından kurulan ve 1901-1918 yılları arasında hizmet vermiş olan yatılı okuldur. Bakü Müslüman Kız Mektebi ve Tağıyev’in Kız Mektebi olarak da bilinir.

<span class="mw-page-title-main">Sultanmecid Efendiyev</span>

Sultanmecid Efendiyev ya da Sultan Mecid Efendiyev Azerice: Sultanməcid Əfəndiyev, Rusça: Султан Меджид Эфендиев d. 26 Mayıs 1887-21 Nisan 1938 ö.) Azeri devrimci, devlet adamı, Azerbaycan Komünist Partisi'nin kurucularından.

<span class="mw-page-title-main">Memmedhasan Hacınski</span> Azerbaycanlı devlet adamı

Memmedhasan Caferkulu oğlu Hacınski Azerice: Məmmədhəsən Cəfərqulu oğlu Hacınski; 1875-1931, Azerbaycanlı mimar, Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti'nde (ADC) içişleri, dışişleri ve maliye bakanlığı görevlerinde bulunmuş politikacı. Ayrıca ADC'nin son başbakanı.

<span class="mw-page-title-main">Hamid Sultanov</span> Azerbaycanlı siyasetçi

Hamid Hasan oğlu Sultanov, Azeri Sovyet siyasetçi, Azerbaycan SSC İç İşleri Halk Komiseri ve sonra Nahçıvan Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti Bakanlar Kurulu Başkanı.

<span class="mw-page-title-main">Sakine Ahundzade</span>

Sakine Mirza Heybet kızı Ahundzade Azeri oyun yazarıdır. Azerbaycan edebiyatının bilinen ilk kadın oyun ve drama yazarıdır.

<span class="mw-page-title-main">Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti Parlamentosu</span>

Azerbaycan Halk Cumhuriyeti Parlamentosu, 7 Aralık 1918 tarihinde kurulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">İsmailiye Sarayı</span>

İsmailiye Sarayı, günümüzde Azerbaycan Bilimler Akademisi Başkanlığı olarak hizmet veren tarihi bir yapıdır. Bakü'de, İstiglaliyyat Caddesi üzerinde yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Murtuza Muhtarov</span> Azeri iş adamı

Murtuza Muhtarov, Bakü'de Muhtarov Sarayı'nı ve Vladikavkaz'da Muhtarov Camii'ni inşa eden Azerbaycanlı iş adamı.

<span class="mw-page-title-main">Mirza Esedullayev</span>

Mirza Esedullayev, Azerbaycanlı bir sanayici, hayırsever ve devlet adamı. Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti'nin üçüncü kabinesinde Sanayi ve Ticaret Bakanı olarak görev yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Rustov Camii</span>

Rustov Köy Camii, Kuba rayonu, Rustov köyünde Hacı Zeynelabidin Tağıyev'in yardımlarıyla 1903 yılında yaptırılan tarihi-mimari bir eserdir.

<span class="mw-page-title-main">Tağıyev'in Tiyatrosu</span>

Hacı Zeynelabidin Tağıyev Tiyatrosu veya Tağıyev'in Tiyatrosu Bakü şehrinin ilk tiyatrosudur. 1883 yılında sanayici ve hayırsever Hacı Zeynelabidin Tağıyev tarafından yaptırılmıştır. Bu tiyatronun sahnesinde ulusal oyunlar, operalar ve dünya klasiklerinden eserler sahnelenmiştir. Ocak 1908'de Üzeyir Hacıbeyov'un ilk Azerbaycan milli operası "Leyla ve Mecnun" Tağıyev Tiyatrosu'nda prömiyeri olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Safa Cemiyeti</span> Dernek

Safa Cemiyeti — 20. yüzyılın başında Bakü'de faaliyet gösteren hayırsever bir toplum. Derneğin amacı dezavantajlı çocukları eğitime dahil etmek, yoksul nüfusa tıbbi yardım sağlamak ve halkın kültürel düzeyini yükseltmekti.

<span class="mw-page-title-main">Yusif Ziya Talıbzade</span>

Yusif Ahund Mustafa oğlu Talibzade veya Yusif Talibzade Tiflisi — Azerbaycanlı pedagog, siyasetçi, oyun yazarı, asker.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.