İçeriğe atla

Çobanoğulları Beyliği

Çobanoğulları Beyliği
1211-1309
BaşkentKastamonu (1211-1309)
Yaygın dil(ler)Türkçe
Resmî din
Sünni İslam
Bey 
• 1211
Hüsameddin Çoban
• 1309
Mahmud Bey
Tarihçe 
• Kuruluşu
1211
• Dağılışı
1309
Öncüller
Ardıllar
Anadolu Selçuklu Devleti
Candaroğulları Beyliği

Çobanoğulları Beyliği, 1211(?)-1309 yılları arasında Kastamonu ve çevresinde hüküm sürmüş Anadolu Beylikleri'nden biridir.

Tarih

Beyliğin kuruluş tarihi kesin olarak bilinmemektedir. Ancak en erken 1211 yılına ait kayıtlarda Hüsameddin Çoban, Kastamonu Beyi olarak gözükmektedir.[1] I. İzzeddin Keykâvus ve I. Alaeddin Keykubad'ın taht kavgalarından sonra yaptığı barış anlaşması sırasında orada Hüsameddin Çoban da bulunmaktaydı.[2] Aynı şekilde Sultan I. İzzeddin Keykavus'tan sonra tahta çıkan I. Alaeddin Keykubad'ın cülus töreninde, bağlılıklarını arz etmeleri için bütün uç beylerini huzuruna çağırdığında, Konya'ya gelip I. Alaeddin Keykubad'a kıymetli hediyeler sunarak ona tabiiyetini bildiren beyler arasında olan Hüsameddin Çoban Bey de vardı.[3]

1224 yılında Kırım'a sefer düzenleyerek Sudak kentini alan Hüsameddin Çoban, bu kente bir cami yaptırdı ve Kıpçak Hanı ile Rus Knezini taabiyet altına aldı. Kendisi ölünce sonra yerine oğlu Alp Yürek geçti.[4] Alp Yürek'in hükümdarlık dönemi hakkında pek bilgi yoktur.

Alp Yürek ölünce yerine geçen oğlu Muzaffereddin Yavlak Arslan, beyliğini Türkiye Selçukluları ve İlhanlılar'a bağlı olarak sürdürdü. Beyliği esnasında Türkiye Selçukluları siyasetinde önemli bir konumu vardı. II. Mesud'un tahta geçmesine yardım etti; daha sonraları II. Mesud'un ona isyan eden kardeşi Rükneddin Kılıçarslan tarafında 1292'de öldürüldü.[5][6] Yavlak Arslan'ın yerine geçen oğlu Mahmud Bey zamanında Bizans'a akınlar düzenlemiş; en sonunda I. Süleyman Paşa'nın kuvvetleri ile yapılan savaş sonucu 1309 yılında öldürülmüştü. Böylece Kastamonu bölgesi Candaroğulları'nın eline geçti ve Çobanoğulları Beyliği son buldu.[7]

Çobanoğulları Hükümdarları

Sıra Bey Hüküm Süresi Notlar
1 Hüsameddin Çoban1211-?Arslan Yabgu'nun oğlu Kutalmış'ın ileri gelen emirlerinden biri olan Emir Karatekin'in soyundandır.[8] Sudak'ı ele geçirerek Rus Knezini ve Kıpçak Hanını kendine tâbi kıldı.
2 Alp Yürek?-1280Hükümdarlığı kısa sürmüştür. Önemli bir olay yaşanmadığı sanılmaktadır.
3 Muzaffereddin Yavlak Arslan1280-1292Selçuklu taht kavgalarına müdahil oluşuyla tanınır.
4 Çobanoğlu Mahmud Bey1292-13094. ve son hükümdardır. Candaroğlu Süleyman Bey tarafından öldürülmüştür.

Kaynakça

Özel

  1. ^ Yücel, Yaşar. "Çobanoğulları". TDV İslâm Ansiklopedisi. 8. (1993 bas.). Türkiye Diyanet Vakfı. ss. 354-355. 17 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Nisan 2020. 
  2. ^ Yücel, Yaşar. (1989). a.g.e, syf. 37.
  3. ^ Ersan, Mehmet; Alican, Mustafa. (2014). a.g.e, syf. 84.
  4. ^ A. C. S. Peacock, "The Saliūq Campaign against the Crimea and the Expansionist Policy of the Early Reign of'Alā' al-Dīn Kayqubād" 6 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Journal of the Royal Asiatic Society, Third Series, 16 (2006), p. 140
  5. ^ Yakupoğlu, Cevdet. (2020). a.g.m, syf. 124.
  6. ^ Stanford Shaw, History of the Ottoman Empire and Modern Turkey (Cambridge: University Press, 1976), vol. 1 p. 12
  7. ^ Ersan, Mehmet; Alican, Mustafa. (2014). a.g.e, syf. 88.
  8. ^ Ersan, Mehmet; Alican, Mustafa. (2014). a.g.e, syf. 83.

Genel

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Candaroğulları Beyliği</span> 1291–1461 yıllarında Karadeniz bölgesinde hüküm sürmüş Beylik

Candaroğulları Beyliği, Anadolu Selçuklu Devleti'nin yıkılışından sonra Kastamonu ve çevresinde kurulan bir Türkmen beyliğidir.

<span class="mw-page-title-main">I. Alâeddin Keykubad</span> Anadolu Selçuklu Devleti sultanı (s. 1220–1237)

I. Alâeddin Keykubad, Anadolu Selçuklu Devleti'nin 1220-1237 yılları arasındaki hükümdarıdır. Anadolu Selçuklu Devleti'ne en parlak günlerini yaşatan sultandır. Büyük Keykubad olarak da bilinir. Saltanatı boyunca inşa ettirdiği ve çoğu günümüze kadar ulaşan eserler, idari ve askeri bakımdan hem şahsına hem de devletine kazandırdığı prestij nedeniyle Türkiye ve dünya literatürünün en ünlü Anadolu Selçuklu sultanıdır. Konya'daki Alâeddin Camii, Niğde'deki Niğde Kalesi, Antalya'daki Yivli Minare Camii ve Beyşehir'deki Kubadabad Sarayı, Sultan Alâeddin'in yaptırdığı en önemli eserlerdir.

<span class="mw-page-title-main">I. İzzeddin Keykâvus</span> 10. Anadolu Selçuklu sultanı

I. İzzeddin Keykavus,, Türkiye Selçuklu Sultanı'dır (1211-1220).

II. Alâeddin Keykubad Anadolu Selçuklu Sultanı II. Gıyaseddin Keyhüsrev ile Gürcü Hatun'un küçük oğludur.

<span class="mw-page-title-main">Alâeddin Camii (Konya)</span>

Alâeddin Camii, Konya'da Alâeddin Tepesi adlı höyüğün üstünde Anadolu Selçuklu Devleti devrinde şehrin ulu camisi olarak inşa ettirilmiş yapıdır.

Hüsamettin Çoban, Türkiye Selçuklu Devleti'nin önde gelen beylerinden olup Çobanoğulları Beyliğinin kurucusudur. 13. yüzyılda yaşamıştır. Melîk'ül-ümera unvanıyla anılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Kemâleddin İsmâil Bey</span>

Candaroğlu İsmâil Bey,, 1443-1461 yılları arasında hüküm sürmüş Candaroğulları Beyi. Vakıf kayıtlarından anlaşıldığı kadarıyla Kemaleddin unvanını kullanmıştır.

Şemseddin Yaman Candar, Anadolu'da tahmini 1291-92 yıllarında kurulmuş olan Candaroğulları Beyliğinin kurucu beyi.

İsfendiyar Bey, 1392-1440 yılları arasında hüküm sürmüş Candaroğulları Beyidir. Osmanlı ile olan münasebetlerden dolayı kendi isminden ithafen Candaroğulları Beyliği'ne İsfendiyaroğulları olarak da hitap edilmektedir.

Şücaeddin I. Süleyman Bey ya da yaygın kullanılan ismiyle I. Süleyman Paşa, tahmini olarak 1309-1340 yılları arasında hüküm sürmüş Candaroğulları Beyi. Oğlu İbrahim'in tertip ettiği bir zaviyenin vakfiyesine göre Padişah unvanını kullandığı bilinmektedir.

<span class="mw-page-title-main">I. İbrahim Bey</span>

Gıyaseddin İbrahim Bey ya da İbrahim Şah, tahminen 1340 yılında tahta geçmiş Candaroğulları Beyi. 1344 tarihli bir vakfiyeye göre "Sahibü'l-ilm ve'l-kalem ve's-seyf" unvanını kullanmıştır. Ölüm yılı hakkında bilgi yoktur.

Emir Adil Bey, tahminen 1345-1361 yılları arasında hüküm sürmüş Candaroğulları Beyi.

Kötürüm Bayezid veya Celaleddin Bayezid, 1361-1385 yılları arasında hüküm sürmüş Candaroğulları Beyidir.

II. Süleyman Paşa ya da II. Süleyman Bey, 1385-1392 yılları arasında hüküm sürmüş Candaroğulları Beyi.

II. İbrahim Bey, 1440-1443 yılları arasında hüküm sürmüş Candaroğulları Beyidir. Vakfiye kayıtlarından "Taceddin" unvanını kullandığı görülmektedir. Ayrıca babası İsfendiyar Beyin emriyle kendisine ithaf edilmiş "Cevahiru'l-Esdâf" adlı tefsir mukaddimesinde "Sahibü's-seyf ve'l-kalem" olarak anılır.

Celaleddin Kızıl Ahmed Bey, 1461 yılında birkaç ay hüküm sürmüş son Candaroğulları Beyi. Beylik, kendisine ithafen zaman zaman kaynaklarda Kızılahmedlüler şeklinde de anılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Alp Yürek</span> Çobanoğulları hükümdarı

Alp Yürek, Çobanoğulları Hükümdarı.

Muzaffereddin Yavlak Arslan, 1280-1292 yılları arası hüküm sürmüş Çobanoğulları Beyi. Saltukname'de Melik Muzaffereddin olarak da anılmaktadır.

Candaroğlu Yakup Bey ya da Yakup Paşa, olasılıkla Candaroğulları Beyi.

Çobanoğlu Mahmud Bey, 1292-1309 yılları arası hüküm sürmüş son Çobanoğulları Beyi.