Çoban matı, satrançta bir mat çeşididir. Beyazın şu hamlelerinden sonra oluşur: 1.e4 2.Vh5 3.Fc4 4.Vxf7#. Vezir ve filin f7 karesine birleşik atağına siyahın önlem almaması sonucunda ortaya çıkar. Çoban matı denemesi iyi cevap verilmesi halinde kötüdür. Oyuna erken giren vezir hedef haline gelir. Çoban Matı başlangıç seviyesinde sık denenen bir erken kazanma girişidir.
Örnek oyunlar
1.e4 e5 2.Vh5 Ac6 3.Fc4 Af6 4.Vxf7#
1.e4 e5 2.Fc4 Ac6 3.Vh5 Af6 4.Vxf7#
1.e4 e5 2.Fc4 Ac6 3.Vf3 d6 4.Vxf7#
Önlenmesi
1.e4 e5 2.Fc4 Af6 konumundan sonra beyaz Vh5 veya Vf3 oynayarak mat yapamayacağından çoban matı önlenmiş olur. Veya 1.e4 e5 2.Vh5 Ac6 3.Fc4 g6 şeklinde de engellenir.
Satranç açılışları ya da satranç açılımları, bir satranç oyununun ilk adımını oluşturan ve oyun ortasındaki pozisyonu belirlemede önemli olan "açılış hamleleri"dir. Tüm açılış dizilimleri beyazın hamlesiyle başlar ve siyahın bu hamleye yanıt vermesiyle biter. Çok sayıda açılış hamlesi ve bir o kadar da varyantları vardır. Bu açılışlar durgun pozisyon oyunlarından vahşi taktik oyunlarına kadar uzanır. Satranç oyunlarında, oyun 3'e ayrılır. "Açılış" oyunun ilk kısmıdır, piyonlarla merkez kuşatılır ve taş geliştirme yapılır, ardından genelde taş değişiminin yapıldığı "oyun ortası" ve son taşların kaldığı maçın kaderinin hemen hemen belirlendiği "oyun sonu" kısmı gelir.
Aptal matı satrançta olabilecek en kısa oyundur. Çok kolay ve kısa sürede yapılır.
Ölümsüz Oyun, Adolf Anderssen - Lionel Kieseritzky (1851)
İki At Savunması
1. e4 e5
2. Af3 Ac6
3. Fc4 Af6
Herdem Yeşil Parti, 1852'de Adolf Anderssen ve Jean Dufresne arasında oynanmış ünlü satranç oyunudur.
Ruy Lopez'in en sık kullanılan ve de sağlam olan devam yoludur. 1.e4 e5 2.Af3 Ac6 3.Fb5 a6 4.Fa4 Af6 5.o-o Axe4 6.d4 Ad6 7.Fxc6 dxc 8. dxe Af5 9.Vxd8+ Şxd8 10.Ac3 ... şeklinde devam eden varyanttır.
Fil Açılışı
1. e4 e5
2. Fc4
Macar Savunması
e4 e5
Af3 Ac6
Fc4 Fe7
Max Lange Akını aralarında İki At Savunması, Petrov Savunması, İskoç Gambiti, Fil Açılışı, Merkez Oyunu ve Giuoco Piano'nun da bulunduğu birçok gambitin sonucunda ortaya çıkan bir satranç açılışıdır. En sık karşılaşılan iki hamle dizisi 1.e4 e5 2.Af3 Ac6 3.Fc4 Af6 4.d4 exd4 5.0-0 Fc5 6.e5 ve 1.e4 e5 2.Af3 Ac6 3.d4 exd4 4.Fc4 Fc5 5.0-0 Af6 6.e5'tir. Açılış, onu 1854'te ilk kez kullanan Alman usta Max Lange'ye atfedilmiştir.
Petroff Savunması ya da Rus Oyunu olarak da adlandırılan Petrov Savunması aşağıdaki hamle dizisiyle başlayan bir satranç açılışıdır.
1. e4 e5
2. Af3 Af6
Giuoco Piano
1. e4 e5
2. Af3 Ac6
3. Fc4 Fc5
Kuzey Gambiti veya Danimarka Gambiti şu şekilde gerçekleşen bir satranç açılışıdır:
1.e4 e5
2.d4 exd4
3.c3 dxc3
4.Fc4 cxb2
5.Fxb2
Gambit, bir satranç oyuncusunun daha iyi bir konuma ulaşmak için bir veya birkaç taşı feda ettiği açılıştır. Beyaz taş sahibi oyuncular tarafından daha sık kullanılan gambitlerin en bilinenleri Şah Gambiti, Vezir Gambiti ve Evans Gambiti'dir.
Satrançta çatal, bir taşın aynı anda 2 veya daha fazla taşa saldırdığı bir taktiktir. Saldıran taraf genellikle çatal atılan taşlardan birini almayı veya mat etmekle tehdidi amaçlar. Savunan taraf 2 veya daha fazla saldırıyı tek bir hamle ile savuşturmakta zorlanır.
Açık Oyun veya Şahların Piyonu Açılışı, aşağıdaki hamlelerle başlayan bir satranç açılışları ailesi için genel bir terimdir:
e4 e5
Üç At Oyunu, çoğunlukla şu hamlelerle başlayan bir satranç açılışıdır:
1. e4e5
2. Af3Ac6
3. Ac3
Napolyon Açılışı, aşağıdaki hamlelerle başlayan düzensiz bir satranç açılışıdır:
1. e4e5
2. Vf3
Fil Gambiti, aşağıdaki hamlelerle başlayan nadiren oynanan bir satranç açılışıdır:
1. e4e5
2. Af3d5?!
Damiano Savunması aşağıdaki hamlelerle başlayan bir satranç açılışıdır:
e4e5
Af3f6?
Satrançta, Yunan hediyesi fedası olarak da bilinen klasik fil fedası, rakip şah kanadına rok attıktan sonra bir noktada beyazın Fxh7+ oynayarak veya siyahın Fxh2+ oynayarak yaptığı tipik bir fil fedasıdır; amaç genellikle saldırıp şah mat yapmak veya materyal kazanmaktır. Rakibin savunmasını dikkate almak önemlidir.
Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır. Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir. Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.