İçeriğe atla

Çoban Mustafa Paşa Külliyesi

Koordinatlar: 40°48′00″K 29°25′54″D / 40.80000°K 29.43167°D / 40.80000; 29.43167
Çoban Mustafa Paşa Külliyesi
Harita
Temel bilgiler
KonumTürkiye Kocaeli Gebze
Koordinatlar40°48′00″K 29°25′54″D / 40.80000°K 29.43167°D / 40.80000; 29.43167
İnançİslam
Mimari
Mimar(lar)Mimar Sinan?

Çoban Mustafa Paşa Külliyesi, 16. yüzyılda Kocaeli'nin Gebze ilçe merkezinde, Bağdat Caddesi, Şeftali Sokak'ta yer alan, kesin olmamakla birlikte Mimar Sinan tarafından inşa edilmiş bir Osmanlı külliyesidir.[1]

Tarihi

Külliye, Yavuz Sultan Selim’in kızı ve I. Süleyman' ın kardeşi Hafsa Sultan'la evli olan Çoban Mustafa Paşa tarafından yaptırılmıştır. Cami, türbe, medrese, tekke, kütüphane, imaret, dârüşşifâ, paşa odaları, kervansaray ile çarşı içerisindeki hamamdan oluşan külliye; Anadolu’dan geçen kervanlar, hacı adayları ve doğuya yapılan seferlerde ordunun buradan geçmesi nedeniyle büyük bir alana kuruldu.

2012 yılında başlayan restorasyonun tamamlanmasıyla cami, 02.01.2015 tarihinde yeniden ibadete açıldı.

Osman Hamdi Bey'in Gebze’de Çoban Mustafa Paşa Külliyesi tablosu

Gebze’de Çoban Mustafa Paşa Külliyesi, Osman Hamdi Bey'in Çoban Mustafa Paşa Külliyesini çizdiği tablodur.[2] Eserin yapım tarihi tam olarak bilinmemekle birlikte 1880'li yıllarda yaptığı sanılmaktadır. Külliyede yer alan cami kubbe ve minareleri görülmektedir. Külliye, bir camiyle birlikte bir imarethane ve medrese de içerir.

Osman Hamdi Bey'in Gebze'ye olan ilgisi Eskihisar'da bulunan babasının konağına dayandığı ifade edilmektedir.[3]

Dış bağlantılar

Kaynakça

  1. ^ "ÇOBAN MUSTAFA PAŞA KÜLLİYESİ". TDV İslâm Ansiklopedisi. 24 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ekim 2022. 
  2. ^ Osman Hamdi Bey 5 Ağustos 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Erişim tarihi: 13 Temmuz 2016.
  3. ^ Osman Hamdi Bey, Gebze Kaymakamlığı 24 Haziran 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., erişim tarihi: 13 Temmuz 2016.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Mimar Sinan</span> 16. yüzyıl Osmanlı başmimarı ve inşaat mühendisi

Mimar Sinan veya Koca Mi'mâr Sinân Ağa, Osmanlı İmparatorluğu'nun 16. yüzyılda görevli başmimarı ve inşaat mühendisidir. Kariyerinde önemli eserler veren ve Kanuni Sultan Süleyman, II. Selim ve III. Murad dönemlerinde başmimar olarak görev yapan Mimar Sinan, yapıtlarıyla geçmişte ve günümüzde dünyaca tanınmıştır. Başyapıtı, "ustalık eserim" olarak tanımladığı, Edirne'deki Selimiye Camii'dir.

<span class="mw-page-title-main">Fatih Camii</span> İstanbul, Fatihte Fatih Sultan Mehmed tarafından yaptırılmış olan cami ve külliye

Fatih Camii ve Külliyesi, İstanbul'un Fatih ilçesinde II. Mehmed tarafından yaptırılmış olan cami ve külliyedir. Külliye içinde 16 adet medrese, darüşşifa (hastane), tabhane (konukevi) imaret (aşevi), kütüphane ve hamam bulunmaktadır. Şehrin yedi tepesinden birinde inşa edilmiştir. Cami 1766 depreminde yıkıldıktan sonra onarılarak 1771'de bugünkü halini almıştır. 1999 Gölcük Depreminde zemininde kaymalar tespit edilen camide 2008 yılında Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından zemin güçlendirme ve restorasyon çalışmalarına başlandı ve 2012 yılında tekrar ibadete açılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Osman Hamdi Bey</span> Türk ressam, arkeolog ve müzeci

Osman Hamdi Bey, Türk arkeolog, müzeci, ressam ve Kadıköy'ün ilk belediye başkanı.

<span class="mw-page-title-main">Külliye</span>

Külliye, cami ile birlikte hamam, medrese, mektep, imaret, türbe, kütüphane, aşevi, darüşşifa, çarşı, tekke, zaviye binalarından oluşan yapılar topluluğu.

<span class="mw-page-title-main">II. Bayezid Külliyesi</span>

II. Bayezid Külliyesi, Edirne'de tarihi külliye. İkinci başkent konumundaki Edirne'yi darüşşifaya kavuşturmak amacıyla Sultan II. Bayezid tarafından 1484-1488 yıllarında Mimar Hayreddin'e yaptırılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Kara Mustafa Paşa Kervansarayı</span>

Silahtarmustafapaşa Kervansarayı veya Kara Mustafa Paşa Kervansarayı, 1660 yılında Osmanlı veziri Merzifonlu Silahtar Mustafa Paşa tarafından külliye olarak yaptırılmıştır. İncesu ilçesinde bulunmaktadır.

Ömer Paşa Camii, Osmanlı döneminde Elmalı merkezinde yapılmış cami.

<span class="mw-page-title-main">Zağnos Paşa Camii</span> Balıkesirde bir cami

Zağnos Paşa Camii veya Balıkesir Ulu Camii, Türkiye'nin Balıkesir şehir merkezinde bulunan15. yüzyıl yapısı cami.

<span class="mw-page-title-main">Eski Valide Camii</span> İstanbulda tarihi bir cami

Eski Valide Camii ve Külliyesi İstanbul'un Üsküdar ilçesinin hakim konumu Toptaşı sırtına II. Selim'in eşi, III. Murat'ın ise annesi Afife Nur-Bânû Valide Sultan tarafından Mimar Sinan'a yaptırılmıştır. Camii, medrese, tekke, dârüşşifa, dârulhadis, dârulkurrâ, sıbyan mektebi ve imaretten oluşan tesis, Mimar Sinan'ın inşa ettiği tam teşekküllü ve tek parça kalabilmiş son külliye olarak kabul edilmektedir. Mimar Sinan'ın inşa ettiği cami vefatından sonra talebesi Davud Ağa tarafından genişletilmiştir. Son olarak da II. Mahmud döneminde eski İstanbul evlerini andıran ve müstakil bir girişi bulunan hünkâr kasrı ve mahfili eklenmiştir. Yapılış tarihi 1570-1579 tarihleri arasını kapsamakla 1583 yılında Mimar Sinan'ın talebesi Davud Ağa tarafından genişletilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Kılıç Ali Paşa Camii</span> İstanbulun Tophane semtinde bulunan cami

Kılıç Ali Paşa Camii, Kaptan-ı Derya Kılıç Ali'nin Mimar Sinan'a yaptırdığı İstanbul'un Tophane semtinde bulunan camidir. Camideki iki kitabeye göre, Hicri 988 yılında yapılmıştır. Türbe, medrese ve hamamdan oluşan bir de külliyesi vardır.

<span class="mw-page-title-main">Zal Mahmud Paşa Camii</span> Mimar Sinanın yaptığı cami, medrese, türbe, çeşmeden meydana gelen bir külliye

Zal Mahmud Paşa Camii İstanbul'un Eyüpsultan ilçesinde Kanuni Sultan Süleyman'ın veziri Zal Mahmut'un Mimar Sinan'a yaptırdığı cami, medrese, türbe, çeşmeden meydana gelen bir külliyedir.

<span class="mw-page-title-main">Kurşunlu Külliyesi</span>

Kurşunlu Külliyesi, Eskişehir'de Odunpazarı semtinde bulunan külliye. Çoban, Gazi, Melek lakapları ile bilinen Çoban Mustafa Paşa tarafından yaptırılmıştır. Cami kapısındaki kitabesine göre 1525 yılında yaptırılmıştır. Cami, 20 odalık zaviye, öğretim yeri, misafir yeri, misafir odaları olan imaret, halk arasında ve çeşitli yayınlarda zaviye ve medrese olarak bilinmektedir. Zaviyenin ilk açıldığı zaman hangi tarikat için olduğunu bilinmemektedir. Ancak daha sonra mevlevi dergahına çevrilmiş, tekke ve zaviyelerin kapatılmasına kadar devam etmiştir. Külliyeye ait olan kervansaray da Vakfiyede geçmemektedir. Tuhfetül Mimarin'de Mimar Sinan'ın Eskişehir'de bir kervansaray yaptığı kayıtlıdır. Cami Mimar Sinan'a mal edilmekle birlikte Mimar Sinan'ın eserlerine ait listelerde bu külliyeden sadece kervansarayın ismi geçmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Çoban Mustafa Paşa</span> I.Selimin kızı Hafsa Sultanın eşi

Çoban Mustafa Paşa,, Osmanlı İmparatorluğu'nda kapıcıbaşı, vezir ve beylerbeyi görevlerinde bulunan devlet adamı.

Eskişehir Mevlevihanesi, Eskişehir'in Odunpazarı ilçesine bağlı Paşa mahallesindeki Kurşunlu Külliyesi içinde yer alan eski bir mevlevihane.

<span class="mw-page-title-main">Muradiye Külliyesi</span>

Muradiye Külliyesi, Sultan II. Murad'ın Bursa'da 1425-1426 yıllarında yaptırdığı külliye. Bulunduğu semte de ismini verir.

<span class="mw-page-title-main">Sultan Murad Camii</span>

Sultan Murad Camii II. Murad tarafından Üsküp'te inşa edilmiş bir cami.

<i>Gebzede Çoban Mustafa Paşa Külliyesi</i>

Gebze'de Çoban Mustafa Paşa Külliyesi, Osman Hamdi Bey'in çizdiği tablodur. Eserin yapım tarihi tam olarak bilinmemekle birlikte 1880'li yıllarda yaptığı sanılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Yeşil Külliye</span>

Yeşil Külliye, Bursa'da 1420'de Osmanlı padişahı I. Mehmed tarafından yaptırılan ve bulunduğu semte adını veren yapı topluluğu.

<span class="mw-page-title-main">Hüdavendigar Külliyesi</span> I. Murat tarafından Bursada yaptırılan tarihî külliye

Hüdavendigar Külliyesi, üçüncü Osmanlı padişahı I. Murad tarafından Bursa'da yaptırılan yapı topluluğu.