İçeriğe atla

Çingene Boksör

Çingene Boksör[1]
ya da
Ruki[2]
Zigeuner-Boxer
Johann Wilhelm Trollmann, 1928 Fotoğraf: Hans Firzlaff
Johann Wilhelm Trollmann, 1928
Fotoğraf: Hans Firzlaff
YazarRike Reiniger
İlk gösterim23 Ekim 2011
İlk gösterildiği yerKarlsruhe
ÜlkeAlmanya
Orijinal dilAlmanca
KonuAyrımcılık, ırkçılık
TürBelgesel drama, monolog
Zaman ve mekânII. Dünya Savaşı, Nazi Almanyası

Çingene Boksör[1] ya da Ruki[2] (Özgün adı: Zigeuner-Boxer), boksör Johann "Rukelie" Trollmann'ın biyografisine dayanan ve Rike Reiniger tarafından yazılan bir monolog, tiyatro oyunudur.

2015 yılında oyunun metni, boksörün kızıyla yapılan bir röportaj da dahil edilerek, Sinti ve Roman soykırımının kronolojisiyle birlikte kitap olarak basıldı.[3]

Özeti

Oyun, boksör Ruki'nin dramatik hayat hikâyesini kurgusal bir karakter olan Hans üzerinden seyirciye aktarır. Çocukluk dönemlerinde tanışan ikili, güçlü bir arkadaşlık bağıyla yıllarını geçirir. Sarışın Alman Hans ile Çingene Boksör Ruki birlikte büyür. Zaman içinde, ırkçı zihniyetin Ruki'ye yaşattıklarına yakından tanıklık etmesine karşın Hans bunlara sesini çıkarmaz. Yolları ayrı düştükten epey bir süre sonra eski dostlar toplama kampında yeniden karşılaşır. Nazi askerleri Ruki'nin kim olduğunu anladıklarında onu Hans'la dövüşmeye zorlar. Bu dövüşlerden birinde, Ruki'nin kendisine hakaret eden bir muhafızı yere devirmesinin ardından askerler Hans'a tabanca verip Ruki'yi vurmasını emreder. Hans emri yerine getirir ve kalan ömründe bu cinayetle yaşamak zorunda kalır. Oyun işte bu vicdani yükün ağırlığı altında ezilmekte olan Hans'ın, insan hafızasının unutup unutamayacağı ya da nasıl unutabileceği sorularıyla başlar.

Önemli temsiller

Almanya

2011 yılında Karlsruhe'de ilk gösterimi yapılan oyun, Heidelberger Stückemarkt [de] kapsamında yazarına seyirci ödülü kazandırdı.[4]

Castrop-Rauxel merkezli Westfälische Landestheater [de] tarafından sahnelenen oyun, 30. Jugendtheaterfestival "WESTWIND 2014" kapsamında Seyirci Jürisi Ödülü kazandı.[5]

Avusturya

Prömiyeri 2012 yılında Viyana'da gerçekleştirilen oyunda, başrolü Michael Alexander Pöllmann üstlendi.[6]

Türkiye

Orijinali Almanca olan metnin Türkçe çevirisi Gülen İpek Abalı tarafından kaleme alındı.

Oyun Türkiye'de ilk defa Çingene Boksör adıyla 2015 yılında, Burak Sergen'in başrolü, Emrah Elçiboğa'nın yönetmenliğinde sahnelendi.[1]

2018 yılında yeniden sahnelendiğinde ise oyun Ruki ismiyle seyirci karşısına çıktı.[2] Oyuncu Reha Özcan'ın başrolü, Üstün Akmen Tiyatro Ödülleri'nde Yılın Erkek Oyuncusu dalında adaylık elde etti.[7] Ruki, Edinburgh Fringe Festivali'nde oyuncu tarafından İngilizce sahnelenirken,[8] Uluslararası Af Örgütü'nün festival kapsamında verdiği "İfade Özgürlüğü Ödülü"nün 2018 yılı için belirlenen 40 adaylı geniş listesinde yer aldı.[9]

Çekya

Oyunun Çekçe metin çevirisi Lucie Ceralová tarafından yapıldı.

Oyun, Çekya'da ilk kez 2016'da Cigánsky boxer adıyla sahnelendi.[10]

Kaynakça

  1. ^ a b c "Burak Sergen 'Çingene Boksör'le tiyatro sahnesinde". Hürriyet. 27 Ekim 2015. 13 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Şubat 2020. 
  2. ^ a b c Özyiğit, Ayçe (15 Aralık 2018). "Çingene Boksör Gerçek "Ruki"yi Bulmuş". TiyatroDergisi.com.tr. 13 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Şubat 2020. 
  3. ^ Reiniger, Rike. Zigeuner-Boxer: Monolog. Interview. Chronologie. KLAK Verlag, 2015. ISBN 9783943767605. 17 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Şubat 2020. 
  4. ^ Jüttner, Andreas (8 Mayıs 2011). "Die Früchte des Fördersystems" (Almanca). nachtkritik.de. 22 Mayıs 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Şubat 2020. 
  5. ^ "Zwei Stücke gewinnen das WESTWIND-Festival" (Almanca). lifePR.de. 19 Mayıs 2015. 17 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Şubat 2020. 
  6. ^ "Leises, vielstimmiges Spiel einer harten Geschichte" (Almanca). kurier.at. 14 Haziran 2012. 22 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Şubat 2020. 
  7. ^ "Ferhan Şensoy'a 'Emek Ödülü'". Cumhuriyet. 25 Nisan 2018. 17 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Şubat 2020. 
  8. ^ MCMILLAN, Joyce (6 Ağustos 2018). "Theatre review: Ruki, C cubed" (İngilizce). The Scotsman. 17 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Şubat 2020. 
  9. ^ "Freedom of Expression Award 2018" (İngilizce). Amnesty International UK. 20 Ağustos 2018. 24 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Şubat 2020. 
  10. ^ "Cikánský boxer v české premiéře" (Çekçe). divadlo.cz. 24 Şubat 2016. 22 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Şubat 2020. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Haldun Dormen</span> Türk oyuncu ve yönetmen

Ahmet Haldun Dormen, Türk tiyatro oyuncusu ve yönetmeni, oyun yazarı, çevirmen.

Gülşen Karakdıoğlu, Türk eleştirmen, dramaturg, oyun yazarı.

Burak Reis Sergen, Türk oyuncu. Sanatçı Semih Sergen'in oğlu ve Toprak Sergen'in ağabeyidir. 1984 yılında Ankara Devlet Konservatuvarı'ndan mezun olduktan sonra staj görevini Bursa Devlet Tiyatrosu'nda yaptı. Staj sonrası, Ankara Devlet Tiyatrosu'na tayin oldu. Hâlen Devlet Tiyatroları'ndaki görevine devam etmektedir. Devlet Tiyatroları'ndaki sanatçılık görevinin yanı sıra Ankara Devlet Tiyatrosu Müdür Yardımcılığı ve Müdürlüğünü yaptı. Konya Selçuk Üniversitesi ve Hacettepe Üniversitesi Ankara Devlet Konservatuvarında öğretim görevlisi olarak çalıştı. Ayrıca, televizyon ve sinema filmlerinde oynadı. Sergen, Devlet Tiyatroları'ndaki görevinin yanı sıra, Tiyatrokare, Tiyatro Baykuş gibi özel tiyatrolarda da yönetmen ve oyuncu olarak çalışmalar yaptı.

Ve Diğer Şeyler Topluluğu, 2001 yılında İstanbul'da kurulmuş bir tiyatro topluluğu.

Yiğit Sertdemir, Türk oyuncu, tiyatro yönetmeni, oyun yazarı ve dekor tasarımcısı.

<i>Donmuş</i>

Donmuş, İngiliz oyun yazarı Bryony Lavery'nin yazdığı tiyatro oyunudur. In-yer-face akımının bir örneği olan oyun, pedofil bir seri katil, katilin tecavüz edip öldürdüğü bir kızın annesi ve katil psikolojisi üzerine çalışan bir psikiyatristin kesişen öyküsünü anlatır.

<i>Martı</i> (oyun) Rus yazar Anton Çehov tarafından 1896 yılında yayınlanan komedi

Martı, Anton Çehov'un dört büyük tiyatro oyunu kabul edilenler arasında ilk yazılmış olanıdır. 1895'te yazılan oyun, dört ana karakter arasındaki romantik ve sanatsal çatışmalar etrafında geçer. Bu karakterler, saf bir kız olan Nina, sönmekte olan yıldız Irina Arkadina, deneysel oyun yazarı oğlu Konstantin Treplev ile ünlü ve pek kültürlü olmayan yazar Trigorin'dir.

<span class="mw-page-title-main">Bartu Küçükçağlayan</span> Türk oyuncu

Bartu Küçükçağlayan, Türk müzisyen ve oyuncudur.

Leyla Selen Uçer, Türk oyuncu. Ara filmi ve DOT yapımı Böcek oyunuyla tanınır.

Kumbaracı50, İstanbul'un Beyoğlu ilçesinde 2009'dan beri tiyatro ve çeşitli sanat disiplinlerinin etkinliklerini ağırlayan sahne.

12 Temmuz 1948 tarihinde Mrdjenovac, Sırbistan'da doğan Sırp oyun yazarı, senarist, tiyatro ve sinema yönetmeni olarak isim yapmıştır. "Belgrad Tiyatro, Film, Radyo ve Televizyon Akademisi"nden 1973 yılında mezun oldu. Belgrad TV'de dramaturg olarak 1978 yılına kadar çalıştı. 1986-1988 yılları arasında Dram Fakültesinde hocalık yaptı. 1998 yılından bu yana, Belgrad'da bulunan Zvezdara Tiyatrosu'nun sanat yönetmenidir. Ayrıca, Portekiz'de Lizbon kentinde Sırbistan Büyükelçisi olarak görev yaptı. Sırp Bilim ve Sanat Akademisi üyesidir. Oyunları 21 dile çevrilmiştir. Türkçeye çevrilmiş, Profesyonel, Buluşma Yeri, İntiharın Genel Provası ve Dar Ayakkabıyla Yaşamak adlı dört oyunu bulunmaktadır. Bu oyunlardan, İntiharın Genel Provası, 2009 \ 2010 sezonunda İstanbul Şehir Tiyatroları tarafından sahnelenmiştir. Profesyonel adlı oyunu ise yine, 2009 \ 2010 sezonunda İstanbul Devlet Tiyatrosu'nca oynanmıştır. Buluşma Yeri adlı oyununun, 2010 \ 2011 sezonunda, İstanbul Şehir Tiyatroları tarafından sahnelenmesi ile, Duşan Kovacevic İstanbul sahnelerinde, eş zamanlı olarak üç ayrı oyun ile seyirci karşısına çıkmıştır. Oyunların üçü de, sergilendiği dönemde büyük başarı kazanmıştır. Dar Ayakkabıyla Yaşamak oyunu ise 2013 \ 2014 sezonunda Ankara Sanat Tiyatrosu'nca seyirci ile buluşturulmuştur. Ayrıca bir sinema yönetmeni olan Duşan Kovacevic, 2002 yapımı, Profesionalac adlı filmi ile, 2004 yılında, 23. Uluslararası İstanbul Film Festivali'ne katılmıştır. Profesionalac adlı filmi ile "Uluslararası İstanbul Film Festivali Jüri Özel Ödülü"ne sahip olmuştur. Film, daha sonra Montreal Film Festivali'nde "En İyi Senaryo Ödülü" sahibi olmuştur. Senaryo yazarı olarak çalıştığı filmler arasında, Emir Kusturica'nın 1995 yapımı Yeraltı filmi de vardır.

Öykü Karayel, Türk oyuncudur.

Krek; merkezi İstanbul olan; yaratıcı, çağdaş ve özgün bir harekettir. Tiyatro, film ve yayıncılık alanlarında üretmektedir. Krek Tiyatro Topluluğu 1999, Krek Film 2006 ve Krek Yayın 2008 yılında kurulmuştur. Kuruluşundan bu yana Berkun Oya’nın yazıp yönettiği oyunları ve sinema projelerini gerçekleştirmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Ahmet Sami Özbudak</span>

Ahmet Sami Özbudak Türk tiyatro yönetmeni, oyun ve roman yazarıdır.

<i>39 Basamak</i> (oyun)

39 Basamak, John Buchan'ın aynı adlı romanından uyarlanan tiyatro oyunu. İlk versiyonu Simon Corble ve Nobby Dimon tarafından yazılan oyun, 2005 yılında İngiliz oyun yazarı ve yönetmen Patrick Barlow tarafından yeniden kaleme alınır. Oyunun bu versiyonunun içeriği 1935 yılında çekilen, Alfred Hitchcock'un yönettiği 39 Basamak filmini temel almıştır. 39 ülkede sahnelenen oyunu 3 milyon kişinin izlediği tahmin edilmektedir.

<i>Sırça Kümes</i>

Sırça Kümes, Tennessee Williams'ın 1944 yılında prömiyer yapan anımsama oyunu. Oyunda, Williams'ın kendisine, annesine ve zihinsel sorunlu kız kardeşi Rose'a dayanan karakterler güçlü otobiyografik unsurlar içeriyor.

Ebru Şahin Osman, Türk oyuncu.

<span class="mw-page-title-main">Bilge Emin</span>

Bilge Emin, Çevirmen, Yönetmen.

Mine Çerçi, Türk oyuncu, tiyatro yönetmeni ve yazarı, eğitmen.

Ömer Kaçar Türk oyun yazarı.