İçeriğe atla

Çinge (akarsu)

Koordinatlar: 51°30′K 94°24′D / 51.500°K 94.400°D / 51.500; 94.400
Çinge akarsu
Чиңге-Хем
Genel bilgiler
AğızMejegey akarsuyu

Çinge akarsu (Tıva Türkçesi:Чиңге-Хем, Çinge-Hem) - Tıva Cumhuriyetinin ortasında Tandı bölgesinde altın ve göktaşları ile ünlenmiş bir akarsu.

Sözkökü

Çiñge sözü ince anlamına gelmektedir.

Özellikler

Yenisey'in drenaj havzasında Mejegey akarsuyunun sol kolu olan akarsudur. Moğolistan sınırına yakın Doğu Tannu-Ola dağ sırasından kaynağını alıp kuzeye doğru akar. Çinge akarsuyunda demir sınıfı göktaşları bulunmuştur.[1] Göktaşları 1913 yılında akarsu ve dolayından altın toplayan Rus maden mühendisi Nikolay Çerneviç tarafından tespit edilmiştir. Meteor taşlarının buzul çağında düştüğü tahmin edilmektedir.[2][3] Eleges akarsu sistemi, Urgaylık-Çinge akarsuyundan başlar.

Kaynakça

  1. ^ BUCHNER, Elmar; SCHMIEDER, Martin; KURAT, Gero; BRANDSTÄTTER, Franz; KRAMAR, Utz; NTAFLOS, Theo; KRÖCHERT, Jörg (1 September 2012). "Buddha from space-An ancient object of art made of a Chinga iron meteorite fragment*". Meteoritics & Planetary Science 47 (9): 1491–1501 http://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1111/j.1945-5100.2012.01409.x/abstract;jsessionid=8EDB7E8F736AD4A5EC5C4948F96900B5.f03t03?systemMessage=Wiley+Online+Library+will+be+unavailable+on+Saturday+30th+July+2016+from+08%3A00-11%3A00+BST+%2F+03%3A00-06%3A00+EST+%2F+15%3A00-18%3A00+SGT+for+essential+maintenance.Apologies+for+the+inconvenience 17 Ağustos 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi..
  2. ^ "Arşivlenmiş kopya". 17 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Temmuz 2016. 
  3. ^ "Arşivlenmiş kopya". 18 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Temmuz 2016. 

Dış bağlantılar


İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Ak-Dovurak</span>

Ak-Dovurak — Güney Sibirya'da Tuva cumhuriyetinde ikinci önemli şehir. Yenisey akarsuyunun sol kolu olan Hemçik akarsuyu yakınında, Kızıl şehrinin 301 km uzağındadır. Nüfusu: 13.700 kişidir.

Çadaana, Tıva Cumhuriyeti'nin Doğu Kemçik bölgesinin merkez şehridir.

Hamsıra —, Tuva Cumhuriyetinde, Biy-Hem de denilen Büyük Yenisey akarsuyunun bir koludur.

Eleges - Tıva Cumhuriyeti Yedigöl bölgesinde akarsu. Uzunluğu - 177 km. Akarsu havzası ise 4810 km² dolayıdır. Ekimde donmaya başlayıp Mayıs ayına kadar donuktur.

<span class="mw-page-title-main">Hemçik</span>

Hemçik veya Kemçik- Tıva'nın içinde en büyük akarsularından birisi, Ulug-Heme kadar katılıp akmaktadır.

Ak-Sug veya Ak-Hem — Tıva'da, Hemçik akarsuyunun bir koludur.

<span class="mw-page-title-main">Toju Gölü</span>

Toju göl veya Azas göl [Rusça: Тоджа (Азас), Todja (Azas)] - Tıva Cumhuriyetinde ülkenin kuzeydoğusundaki Toju bölgesinde Tıva'nın incisi diye bilinen göl.

Dus göl (Tıva Türkçesi: Дус хөл, Dus höl - Tıva Cumhuriyetinde Erzin bölgesinde bir göl.

Sıstıg akarsuyu - Tıva Cumhuriyeti Toju bölgesi Sıstıg-Hem köyü yakınında bir akarsu. Uzunluğu - 138 km. Akarsu havzası ise 4450 km² dolayıdır. Yıllık ortalama su tükemi — 60 m³/s. Güçlü kar ve yağmur yağışları olmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Tes (akarsu)</span>

Tes akarsuyu - Tıva Cumhuriyetinin güneyinde Tes-Hem bölgesi ve Erzin bölgesi dolayında ve Moğolistan'da akan uluslararası bir akarsu. Uzunluğu - 757 km. Akarsu havzası ise 30.900 km² dolayıdır. Yıllık ortalama su tükemi — 56 m³/s. (Samagaltay).

Eerbek akarsu - Tıva Cumhuriyetinin ortasında Kızıl bölgesinde Yenisey akarsuyunun kollarından bir akarsu.

<span class="mw-page-title-main">Biy-Hem (akarsu)</span>

Biy Hem - Tıva Cumhuriyetinde Yenisey akarsuyunun sağ kaynağıdır. Tıva Türkçesinde büyük akarsu anlamına gelmektedir.

Busın veya Busein - Tıva Cumhuriyeti ve Moğolistanda bir akarsu.

<span class="mw-page-title-main">Delgermörön</span>

Delgermörön veya yalnızca mörön - Tuva Cumhuriyeti ve Moğolistan'da bir akarsu. Selenge akarsuyunun kaynaklarından biridir.

<span class="mw-page-title-main">Hantigir (akarsu)</span> Rusyada bir Nehir

Han Tigir veya Kan Tegir - Büyük bölümü Hakasyada olmak üzere Tıva Cumhuriyeti, Krasnoyarks krayında bulunan Sibir akarsuyu. Uluğ-Hem adlı akarsuyun sol koludur. Sayan-Şüşen barajına akar.

Öök - Tıva Cumhuriyetinde merkezi Turan şehri olan Piy Hem bölgesinde bir akarsu. Yenisey akarsuyunun kollarından birisidir. Vadisi arkeolojik açıdan zengindir.

Çaahöl akarsuyu - Güney Sibirya'da Tıva Cumhuriyeti Yenigöl ilinde küçük bir akarsu.

Erzin akarsuyu- Güney Sibirya'da Tıva Cumhuriyeti Erzin koşununda Tes Hem adlı akarsuyun sağ kolu akarsu. Akarsu uzunluğu 139 km, havzası 4390 km²dir.

<span class="mw-page-title-main">Küçük Yenisey (akarsu)</span> Güney Sibiryada akarsu

Küçük Yenisey akarsuyu veya Kaa-Hem - Güney Sibirya'da Tıva Cumhuriyeti alanında Yenisey akarsuyunun ana kollarından bir akarsu. Akarsu uzunluğu 680 km, havzası 58.700 km²dir.

Öök veya Eğik, Tuva Cumhuriyeti'nin Biğkem bölgesi kuzeyinde dağ.