İçeriğe atla

Çine-Tepecik Höyük

Arkeolojik Höyük
Adı:Çine Tepecik Höyük
il:Aydın
İlçe:Çine
Köy:Karakollar
Türü:Höyük
Tahribat:
Tescil durumu:
Tescil No ve derece:
Tescil tarihi:
Araştırma yöntemi Kazı

Çine Tepecik Höyük, Aydın İl merkezinin güneyinde, Çine İlçesinin 5 km. batısında, Karakollar Köyü'nün 3 km. güneybatısında yer alan bir höyüktür. Çine Çayı'nın 1 km. doğusunda bulunan höyük 120 x 40 metre boyutlarında olup 9 metre yüksekliktedir.[1]

Kazılar

Tepecik Höyük ilk olarak Büyük Menderes Ovası ve civarında yüzey araştırmaları yapan Engin Akdeniz tarafından 1995 yılında saptanmıştır. Daha sonra Hacettepe Üniversitesi'nden Prof. Dr. Sevinç Günel tarafından 2001 yılında yeniden incelenmiştir. Kazı çalışmalarına ise 2004 yılında başlanmıştır.[1]

Tabakalanma

Höyükteki tabakalanma net değildir. Orta Kalkolitik Çağ'dan (MÖ 2. binyıl) Geç Tunç Çağı'na kadar yerleşim gördüğü anlaşılmaktadır.[1] Öte yandan höyüğün Geç Neolitik Çağ'dan itibaren yerleşim gördüğü ifade edilmektedir.[2] II. 1 tabaka Geç Tunç Çağı olarak gösterilmektedir. Geniş bir alana yayılan ve yoğun tahribata yol açan yangın izleri görülmektedir. Diğer yandan Geç Kalkolitik Çağ ve Erken Tunç Çağı'na tarihlenen seramik parçaları ele geçmektedir.[3] II. 2 tabakası için ise Orta Tunç Çağı önerilmektedir.[4] IV. kültür tabakası Geç Kalkolitik Çağ olarak verilmektedir.[5]

Buluntular

MÖ 2. binyılın ikinci yarısına tarihlenen 2,20 metre kalınlıkta bir sur ortaya çıkarılmıştır. Bu surla bağlantılı kare planlı bir yapı ile yaklaşık 1,30 metre kalınlıkta bir sur, bir savunma sistemini temsil etmektedir.[6] Kare planlı iki kulenin duvarları 1,30 metre kalınlıktadır.[7]

Çatı kiremitlerinden oluşan ve üstü de çatı kiremitiyle örtülen ve herhangi bir gömüt armağanına rastlanmayan mezar, höyüğün Roma ve Helenistik Dönem'de mezarlık olarak kullanıldığını göstermektedir.[6]

Yontma taş buluntular arasında üçgen ya da dörtgen biçimli baltalar, obsidiyen ve son derece kaliteli çakmak taşından orak dilgileri yoğun olarak bulunmuştur.[1] Alet yapımında obsidiyen kullanımının baskın olduğu belirtilmektedir. Kalsedonun da alet yapımında kullanıldığı görülmektedir. Kaliteli bir işçiliğin ürünü obsidiyen aletlerin yerleşme dışında üretildiği, daha düşük kalitede işçilik ürünü obsidiyen ve çakmak taşı aletlerin ise yerleşme içinde üretildiği düşünülmektedir.[8]

Kazılarda ele geçen Miken çanak çömleği, yerleşimin Miken kentleriyle ilişki içinde olduğunu ve bir şekilde etkilendiğini göstermektedir.[2] Bulunan bazı çanak çömlek ise Miken seramiğinin yerli üretimini temsil etmektedir.[9] Yunanistan'la olan bu benzerlik daha da eski tarihlere uzanmış görünmektedir. Örneğin Tepecik kazılarında ele geçen kapların düz diplerinde görülen hasır baskı izleri Yunanistan'ın Neolitik Çağ buluntularıyla benzerlik göstermektedir.[10]

Yoğun olarak bulunan kemik bızlar ve çeşitli işlevleri olan kemik aletler, yerleşmede gelişkin bir kemik alet teknolojisinin olduğunu göstermektedir.[1]

Küçük buluntular arasında yer alan mermer idoller Ege ve Anadolu'da iki ya da üç bölümlü şematik idoller grubundan "keman biçimli" idol tiplerini temsil etmektedir. Tepecik Höyük'te ele geçen mermer idoller, bu bölgede en erken örneklerdir.[11]

Değerlendirme

Miken Kültürü'nün son evreleri, Yunanistan dışında Doğu Ege Adaları ve Batı Anadolu kıyılarında yayılma gösterdiği bilinmektedir. Çine – Tepecik Höyük kazılarında Miken etkisinin bu belirginliği, Miken yayılmasının Çine Ovası gibi iç bölgelerde de etkili olduğunu göstermesi yönünden önem taşımaktadır.[12]

Dış bağlantılar

Kaynakça

  1. ^ a b c d e "TAY – Yerleşme Dönem Ayrıntıları". 10 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Mart 2012. 
  2. ^ a b "Çine Belediyesi". 27 Aralık 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Mart 2012. 
  3. ^ 30. Kazı Sonuçları Toplantısı (2008) Cilt 1, Sh.: 228
  4. ^ 31. Kazı Sonuçları Toplantısı, (2009) Cilt 1, Sh.: 467
  5. ^ 30. Kazı Sonuçları Toplantısı, Sh.: 229
  6. ^ a b "Türk Tarih Kurumu". 27 Nisan 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Mart 2012. 
  7. ^ 32. Kazı Sonuçları Toplantısı (2010) Cilt 1, Sh.: 70
  8. ^ 29. Kazı Sonuçları Toplantısı (2007) Cilt 1, Sh.: 80-81
  9. ^ 30. Kazı Sonuçları Toplantısı, Sh.: 232
  10. ^ 28. Kazı Sonuçları Toplantısı, Sh.: 235
  11. ^ 28. Kazı Sonuçları Toplantısı (2006) Cilt 1, Sh.: 236
  12. ^ 30. Kazı Sonuçları Toplantısı, Sh.: 235

İlgili Araştırma Makaleleri

Hayaz Höyük, Adıyaman ilinin Samsat ilçesine bağlı Hayaz köyü yakınında bulunan arkeolojik bir yerleşmedir. Samsat ilçesinin 17 km. güneyinde bulunan köy ve höyük daha sonra Atatürk Baraj Gölü suları altında kalmıştır. Göl oluşmadan önce Fırat ile onun bir kolu olan Kalburcu Çayı'nın birleştiği noktada bulunmakta idi.

Değirmentepe Höyüğü, Malatya ilinin 24 km. kuzeydoğusunda Karakaya Barajı Gölü suları altında kalmış olan bir höyüktür.

Şemsiyetepe Höyüğü, Elazığ il merkezinin batısında, Bilaluşağı Köyü'nün hemen güneyinde yer alan bir höyüktür. Höyüğün büyük bir bölümü günümüzde Karakaya Baraj Gölü kıyısında kalmıştır. Höyük, 70 x 90 metre ölçülerinde, 5-6 metre yükseklikte dairesel ve küçük bir tepedir. Esasen höyük orta boy bir yerleşme sayılırdı, fakat Fırat günümüze kadar yerleşmenin kuzey ve kuzeybatı kesimini yemiştir.

Kuruçay Höyüğü, Burdur'un 15 km. batısında, Kuruçay köyünün 1,5 km. güneybatısında yer alan bir höyüktür. Höyük, Burdur Gölü'ne bakan bir tepe üzerinde yer alıp üç yanı derin dere yataklarıyla çevrilidir. Buradaki arkeolojik yerleşim 90 x 60 metre boyutlarında ve 8 metre yüksekliktedir. Höyüğün en üst noktası Burdur Gölü'nden 110 metre yüksekliktedir.

Domuztepe Höyüğü, Osmaniye il merkezinin 35 km. güneydoğusunda yer alan bir höyüktür. Günümüzde Aslantaş Barajı kıyısında yer alan höyüğü tarihöncesi yerleşim katları su altında kalmıştır.

Bakla Tepe Höyüğü, İzmir il merkezinin 30 km. güneyinde, Menderes (Cumaovası) ilçesinde, Tahtalı Barajı nedeniyle terk edilen Bulgurca Çiftlik Köyü'nün hemen yakınında yer alan bir Höyüktür. Yıllardır bakla yetiştirilen bir alan olduğundan Köy'de Bakla Tepe olarak bilinmekteydi. Tarihöncesi bir yerleşimin höyükten köy altına kadar uzandığı, sapılan sondalardan anlaşılmaktadır.

Tepecik - Çiftlik Höyüğü, Niğde İl merkezinin kuzeybatısında Çiftlik İlçesi'nin 1 km doğusunda, Melendiz Dağları'nın hemen doğusundaki küçük bir vadi içinde yer alan bir höyüktür. Tepe, 200 metre çapında 4-5 metre yüksekliğindedir. İçinde bulunduğu ova, bir yandan su kaynakları zengin ve verimli topraklar sunarken, diğer yandan yakındaki obsidiyen kaynakları höyük açısından uygun bir çevre sağlamaktadır. Höyüğün bulunduğu ova, Mio-Pliosen ile Pleistosen devrelerde oluşmuş bir krater ovasıdır. Krater, Pleistosen dönemde bir göl halindeydi ve Holosen başlarından itibaren dolmayı sürdürerek bir ova haline geldi. Yerleşmenin başladığı MÖ 6. – 7. binyıllarda kısmen göldü ve yerleşme bir göl kenarında ya da yakınında yer alıyordu.

<span class="mw-page-title-main">Demircihöyük</span>

Demircihöyük, Bilecik il merkezinin yaklaşık olarak 25 km. batısında, Çukurhisar ilçesinin kuzeybatısında yer alan bir höyüktür. Eskişehir Ovası'nın batı kenarındaki höyük 80 metre çapında, 5 metre yüksekliktedir. Yerleşim gördüğü dönemlerde genişlik ve yüksekliğinin çok daha fazla olduğu yapılan sondajlardan anlaşılmaktadır. Buluntular Eskişehir Arkeoloji Müzesi'nde sergilenmektedir.

Aşağı Pınar Höyüğü, Kırklareli İl merkezinin 3 km. güneyinde yer alan bir höyüktür. Haydardere, bir kıvrım yaparak tepenin kuzeyinden ve batısından geçmektedir. Höyüğün üzerine Geç Antik Çağ'da yapılan bir tümülüs tahribata neden olmuştur. Tümülüs, 38 metre çapında bir çevre duvarı üstüne kurulmuş olup, höyüğün eteklerinden alınan toprakla doldurulmuştur. Oluşan tepenin 19. yüzyıl sonlarında bölgeyi bir süreliğine işgal eden Rus kuvvetleri tarafından hazine aramak için düzleştirilmiş olduğu düşünülmektedir.

Küllüoba Höyüğü, Eskişehir İl merkezinin 35 km. güneydoğusunda, Seyitgazi İlçesi'nin 15 km. kuzeydoğusunda, Yenikent Köyü'nün 1.300 metre güneyindedir. Tepe, 300 x 150 metre ölçülerinde, 10 metre yükseklikte bir tepedir. Frigya dağlık bölgesinin kuzeyinde, yukarı Sakarya ovalarının batısında yer almaktadır. Ankara, Konya ve Afyon civarından gelen tüm doğal ulaşım hatları Küllüoba'nın bulunduğu bölgede birleşmektedir ve buradan batıya, Eskişehir, İznik, İnegöl ovalarına uzanır. Bu batıya giden yollar, Kuzey Ege, Güney Marmara, dolayısıyla Balkanlar'a devam eder.

Beşik - Yassıtepe Höyüğü, Çanakkale İl merkezinin güneydoğusunda, Yeniköy'ün yaklaşık olarak 2 km. güneyinde yer alan bir höyüktür. Troya'dan 7 km. mesafededir. Bu konumuyla doğal olarak Troya'nın uydu yerleşimlerinden biri olarak görülmektedir. Beşige Koyu kuzeyinde küçük bir burun üzerindedir.

İmikuşağı Höyüğü, Elazığ İli, Baskil İlçesi, İmikuşağı Köyü'nün kuzeybatısında yer alan bir höyüktür. Fırat'ın doğu kıyısındadır. Tohma Çayı'nın Fırat'a döküldüğü bölgenin karşısındadır. Nehir yatağından 38 metre yüksekteki höyük 200 x 150 metre boyutlarındadır. Ovadan yüksekliği ise 20 metredir.

Yenibademli Höyük, Kuzey Ege'de, Gökçeada'nın güneyinde, Kaleköy'ün yaklaşık 1,7 km. güney-güneybatısında yer alan bir höyüktür. Günümüzde denizden uzaklığı 1,5 km.dir. Tepe 130 x 120 metre ölçülerindedir.

Yassıhöyük, Denizli İl merkezinin güneydoğusunda, Acıpayam İlçe'sinin 8 km. kuzeyinde, günümüzde belde olan Yassıhöyük Köyü'nün hemen kuzeyinde yer alan bir höyüktür. Höyüğü oluşturan iki tepeden büyük olanı 350 x 200 metre boyutlarında, 14 metre yükseklikte, diğer ise 190 x 150 metre boyutlarında ve 5 metre yüksekliktedir. Kültür toprağı ova tabanından en az 4 metre daha derine uzanmaktadır. Denizli İli, Acıpayam ilçesinin Yassıhöyük Köyü yakınlarındaki aynı adla bilinen höyük, arkeoloji yazınında Yassıhöyük 1 olarak geçmektedir.

Gre Abdurrahman Höyüğü, Diyarbakır İli Bismil İlçesi sınırları içinde, Diyarbakır'a 77, Bismil'e 23 km. mesafede, Aşağı Cırıf Köyü sınırları içinde yer alan bir höyüktür. Sulu tarım ve geçici işçi barınakları nedeniyle önemli ölçüde zarar görmüştür. Tepe, 80 x 70 metre boyutlarında olup 5 metre yüksekliktedir. Bu boyutlarıyla Yukarı Dicle Vadisi'ndeki en küçük yerleşimlerden birisi olarak görülmektedir. Höyük, Dicle Nehri'nin kuzey kıyısındadır.

Musular, Aksaray İli, Aksaray İlçesi, Kızılkaya Köyü'nün yaklaşık 1 km. güneyinde, Musular Mekii'nde yer alan bir düz yerleşmedir. Hasan Dağı ve Melendiz Dağı'nın kuzeyine düşen volkanik bir arazide Ihlara Vadisi'nin verimli ovasında, Melendiz Çayı'nın batı kıyısındadır. Aşıklı Höyük'ün 300-400 metre batısında yer almaktadır.

Dedecik-Heybelitepe Höyüğü, İzmir ili'nin yaklaşık 35 km. güneyinde, Torbalı Ovası'nın batı kenarında, Metropolis Antik Kenti'nin 2 km. kadar güneyinde, Özbey ve Yeniköy köyleri arasında yer alan bir höyüktür.

Hanay Tepe Höyüğü, Çanakkale il merkezinin güneydoğusunda, Kemerdere Vadisi'nin Menderes Ovası'na açıldığı yerde, Ezine İlçesi'nin yaklaşık 20 km. kuzeyinde yer alan bir höyüktür. Bazı kaynaklarda Bozköy - Hanaytepe olarak geçmektedir.

Kanlıtaş Höyük, Eskişehir il merkezinin kuzeyinde, Aşağıkuzfındık Köyü'nün 1 km. doğusunda, "Kanlıtaş Mevkii" olarak bilinen yörede yer alan bir höyüktür. Yerleşme, vadinin ortasındaki kayalık bir yükseltinin kuzey yamacındadır. Tepe, 30 metre çapında olup 4 - 7 metre yüksekliktedir.

Karayavşan Höyüğü, Ankara il merkezinin güneybatısında, Polatlı İlçesi'nin 20 km. doğusunda, Karayavşan Köyü'nün hemen yanında yer alan bir höyüktür. Polatlı – Haymana kara yolunun hemen kuzeyindedir. Tepe, 13 metre yükseklikte orta boy bir höyüktür.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.